Yıl: 2018 Cilt: 52 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 89 - 95 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5578/mb.61937 İndeks Tarihi: 20-07-2020

Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler

Öz:
Tüberküloz dünya genelinde önemli bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. Çocukluk çağındaortaya çıkan çok ilaca dirençli tüberküloz (ÇİD-TB) enfeksiyonu, primer ilaç direnci gösteren ve dolaşımdaolan erişkin ÇİD-TB etkenleri ile meydana gelmektedir. Bu olguda, ÇİD-TB tanısı olan ve 24 aylık tedavisonrasında sağlığına kavuşan 17 aylık bir olgu sunulmuştur. Tekrarlayan pnömoni nedeni ile hastaneyebaşvuran 17 aylık kız bebeğin fizik muayenesinde sağ servikal bölgede lastik kıvamında 2 cm’den küçüklenfadenopati saptanmıştır. Akciğer dinleme bulgusu olarak sağ bazalde krepitan raller tespit edilmiştir.Yapılan tetkiklerinde tüberkülin deri testi (TDT) negatif, interferon gama salınım testi (IGST) negatifbulunurken, toraks bilgisayarlı tomografisinde (BT) mediastinal konglomere patolojik lenfadenopati, solakciğer alt lobun tama yakınında hava bronkogramları saptanmıştır. Açlık mide suyu (AMS) örneği alınarakepitüberküloz tanısı ile izoniazid, rifampisin, pirazinamid tedavileri başlanmıştır. Tedavinin 6. ayındamultipl servikal lenfadenopatileri nedeni ile tekrar ayaktan polikliniğimize başvuran hastada AMS kültürüsonucunda izoniazid, rifampisin, etambutol, streptomisin, etionamid, rifabutin dirençli Mycobacteriumtuberculosis kompleksi üremesi olduğu tespit edilmiştir. Hastanın kontrol toraks BT’si çekildiğinde sağakciğerin orta lob lateralinde ve alt lob mediyobazalinde reziduel peribronşiyal infiltrasyonlar ve sekelhiler kalsifik lenf gangliyonu saptanmıştır. Hastanın kontrol olarak alınan AMS örneğinde M.tuberculosisüremesinin devam etmesi nedeni ile minör ilaç direnç testleri çalışılmış ve işitme testi ile görme muayenesiyapılarak moksifloksasin, amikasin, para-amino salisilik asit, protionamid ve pirazinamid başlanmıştır.Tedavinin üçüncü ayında kontrol AMS örneğinde M.tuberculosis üremesinin halen devam etmesi üzerinemevcut tedaviye devam edilmiştir. Amikasin tedavisi 6. ay sonunda kesilmiştir. Hastanın tedavisi 24. aysonunda tamamlanmıştır. Hastanın üç yıllık takibi sonunda 5 yaş 2/12 aylık kontrollerinde klinik veradyolojik bulguların hemen hemen hepsinde düzelme saptanmıştır. Çocukluk çağında TB klinik tablosuhastalığa özgü belirtilerden ve erişkinlerde görülen hastalıktan farklı seyretmektedir. Çocuklar tüberkülozbasilini genellikle erişkin tüberkülozlu olgulardan aldıkları için, bu yaş grubunda ÇİD-TB olguları ilekarşılaşılabilmektedir. Bu durum, özellikle uzun dönem tedavi gerekmesi, öte yandan çocuklara özel ilaçformülasyonlarının olmaması nedeni ile sorun oluşturmaktadır.
Anahtar Kelime:

Management and Treatment Difficulties of Multi-drug Resistant Pulmonary Tuberculosis in a Pediatric Case

Öz:
Tuberculosis continues to be a major health problem worldwide. Multidrug resistant tuberculosis (MDR-TB) infection that occurs in childhood is caused by adult MDR-TB agents which are in circulation and resistant to primary drugs. In this case report a 17-month-old child with MDR-TB who was cured after a 24-month therapy regimen was presented. Physical examination of a 17-month-old girl admitted to the hospital with the cause of recurrent pneumonia revealed a rubbery lymphadenopathy less than 2 cm in the right upper cervical region. Crepitant rales were detected in the right basal on auscultation of the lung. Interferon gamma release assay (IGRA) and tuberculin skin (TST) tests were negative. Computed tomography (CT) scan of the chest showed mediastinal conglomerate pathologic lymphadenopathy and air bronchograms were detected near the lower lobe of the left lung. Treatment of isoniazid, rifampicin, pyrazinamide with the diagnosis of epituberculosis was started by taking a sample of gastric aspirate culture sample. In the sixth month of the treatment patient was admitted to our clinic with enlarged cervical rubbery lymphadenopathy. It was determined that microbiological test of gastric aspirate culture specimen was positive for M.tuberculosis complex resistant to isoniazid, rifampin, ethambutol, streptomycin, ethionamide and rifabutin. Control CT showed residual peribronchial infiltrations and hilar calcific lymph nodes. Hearing test, vision control and, thyroid function tests were performed and treatment of moxifloxacin, amikacin, para-amino salicylic acid, protionamide and pyrazinamide was started based on minor drug susceptibility results of M.tuberculosis isolate which was still growing in gastric aspirate culture. Gastric aspirate culture for M.tuberculosis was still positive after 3 months of treatment and the current treatment was continued. Amikacin was stopped after 6 months. Therapy regimen was stopped after 24-months. Over the course of a follow-up period of more than 3 years, the clinical and radiological resultsof the patient has improved significantly. The clinical presentation of TB in children is often nonspecific and differs from the patterns seen in adults. MDR-TB cases can be seen in this age group since tuberculosis in children is mainly caused by transmission of drug-resistant strains from adults. This situation is particularly problematic due to the long-term treatment and the lack of specific drug formulations for children.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Bibliyografik
  • 1. World Health Organization. Global Tuberculosis Report 2015. Geneva: 2015.
  • 2. Kılıçarslan Z. Tüberküloz, pp: 25-35. In: Özkara Ş, Kılıçarslan Z, (eds). Tüberküloz. 2010, Türk Toraks Derneği, İstanbul.
  • 3. Kampmann B, Whittaker E. Immunology of Tuberculosis in Children, pp:33-47. In: Jeffrey R. Starke, Peter R. Donald (eds), Handbook of Child and Adolescent Tuberculosis.2015,1th ed. Oxford University Press, Oxford.
  • 4. T.C. Sağlık Bakanlığı. Tüberküloz Tanı ve Tedavi Rehberi Ankara, 2011.
  • 5. Jenkins HE. Global burden of childhood tuberculosis. Pneumonia 2016; 8: 24.
  • 6. Holden M, Dubin MR. Diamond PH. Frequency of negative intermediate-strength tuberculin sensitivity in patients with active tuberculosis. N Engl J Med 1971; 285: 1506-9.
  • 7. World Health Organization. Treatment guidelines for drug-resistant tuberculosis 2016 update. Geneva. 2016
  • 8. Starke JR. Interferon-release assay for diagnosis of tuberculosis infection and disease in children. Pediatrics 2014; 134: 1763-73.
  • 9. Yalçın Güneş E. Çocuk tüberkülozunda evreler: Temas, enfeksiyon, hastalık. Turkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2016; 12(3): 14-6.
  • 10. Schaaf HS, Seddon JA. Epidemiology and management of childhood multidrug-resistant tuberculosis. Clin Pract 2012; 9(6): 701-13.
APA HANÇERLİ TÖRÜN S, ACAR E, SOMER A, ERKÖSE GENÇ G, Satana D, bayramoglu Z, Caliskan E, Kılıcaslan Z (2018). Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. , 89 - 95. 10.5578/mb.61937
Chicago HANÇERLİ TÖRÜN Selda,ACAR Emine Manolya,SOMER Ayper,ERKÖSE GENÇ GONCA,Satana Dilek,bayramoglu Zuhal,Caliskan Emine,Kılıcaslan Zeki Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. (2018): 89 - 95. 10.5578/mb.61937
MLA HANÇERLİ TÖRÜN Selda,ACAR Emine Manolya,SOMER Ayper,ERKÖSE GENÇ GONCA,Satana Dilek,bayramoglu Zuhal,Caliskan Emine,Kılıcaslan Zeki Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. , 2018, ss.89 - 95. 10.5578/mb.61937
AMA HANÇERLİ TÖRÜN S,ACAR E,SOMER A,ERKÖSE GENÇ G,Satana D,bayramoglu Z,Caliskan E,Kılıcaslan Z Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. . 2018; 89 - 95. 10.5578/mb.61937
Vancouver HANÇERLİ TÖRÜN S,ACAR E,SOMER A,ERKÖSE GENÇ G,Satana D,bayramoglu Z,Caliskan E,Kılıcaslan Z Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. . 2018; 89 - 95. 10.5578/mb.61937
IEEE HANÇERLİ TÖRÜN S,ACAR E,SOMER A,ERKÖSE GENÇ G,Satana D,bayramoglu Z,Caliskan E,Kılıcaslan Z "Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler." , ss.89 - 95, 2018. 10.5578/mb.61937
ISNAD HANÇERLİ TÖRÜN, Selda vd. "Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler". (2018), 89-95. https://doi.org/10.5578/mb.61937
APA HANÇERLİ TÖRÜN S, ACAR E, SOMER A, ERKÖSE GENÇ G, Satana D, bayramoglu Z, Caliskan E, Kılıcaslan Z (2018). Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. Mikrobiyoloji Bülteni, 52(1), 89 - 95. 10.5578/mb.61937
Chicago HANÇERLİ TÖRÜN Selda,ACAR Emine Manolya,SOMER Ayper,ERKÖSE GENÇ GONCA,Satana Dilek,bayramoglu Zuhal,Caliskan Emine,Kılıcaslan Zeki Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. Mikrobiyoloji Bülteni 52, no.1 (2018): 89 - 95. 10.5578/mb.61937
MLA HANÇERLİ TÖRÜN Selda,ACAR Emine Manolya,SOMER Ayper,ERKÖSE GENÇ GONCA,Satana Dilek,bayramoglu Zuhal,Caliskan Emine,Kılıcaslan Zeki Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. Mikrobiyoloji Bülteni, vol.52, no.1, 2018, ss.89 - 95. 10.5578/mb.61937
AMA HANÇERLİ TÖRÜN S,ACAR E,SOMER A,ERKÖSE GENÇ G,Satana D,bayramoglu Z,Caliskan E,Kılıcaslan Z Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. Mikrobiyoloji Bülteni. 2018; 52(1): 89 - 95. 10.5578/mb.61937
Vancouver HANÇERLİ TÖRÜN S,ACAR E,SOMER A,ERKÖSE GENÇ G,Satana D,bayramoglu Z,Caliskan E,Kılıcaslan Z Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler. Mikrobiyoloji Bülteni. 2018; 52(1): 89 - 95. 10.5578/mb.61937
IEEE HANÇERLİ TÖRÜN S,ACAR E,SOMER A,ERKÖSE GENÇ G,Satana D,bayramoglu Z,Caliskan E,Kılıcaslan Z "Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler." Mikrobiyoloji Bülteni, 52, ss.89 - 95, 2018. 10.5578/mb.61937
ISNAD HANÇERLİ TÖRÜN, Selda vd. "Çok İlaca Direçli Akciğer Tüberkülozu Olan Çocuk Olguda Tanı ve Tedavi Yaklaşımında Yaşanan Güçlükler". Mikrobiyoloji Bülteni 52/1 (2018), 89-95. https://doi.org/10.5578/mb.61937