Boğmaca hastalığını önlemenin en etkili yolu aşılamadır. Türkiye’de çocukluk çağı ulusal aşı takvimindeyer alan boğmaca aşılaması tam hücre (wP) aşısının 1968 yılında kullanılmasıyla başlamıştır. Aşınınkullanımı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından başlatılan Genişletilmiş Bağışıklama Programı’nda Türkiye’ninyer almasının ardından 1985 yılında hızlanmıştır. Hücre içermeyen aşı (aP) 2008 yılında wP aşısının yerini almış ve 2010 yılında altıncı yaşta yapılan pekiştirme dozu eklenmiştir. Bağışıklama programısayesinde 1970 yılında 100.000’de 20.58 olan morbidite hızı 2009 yılında 100.000’de 0.01 ile en düşükseviyeye inmiştir. Ancak, aşı ile oluşan korunmanın azalması ve dolaşımdaki Bordetella pertussis’in azalantetikleyiciliği nedeniyle toplumdaki duyarlılık artış gösterebilmektedir. Bunun sonucu olarak, 2015 yılındamorbidite hızı bir önceki yılla karşılaştırıldığında 100.000’de 0.09’dan 0.41’e çıkmıştır. Bu epidemiyolojikçalışma, aP aşısının wP’nin yerini almasından altı yıl sonra Türkiye’nin Manisa ilindeki bağışıklık düzeyinideğerlendirebilmek için sağlıklı kişilerdeki pertussis toksin (PT) antikoru seroprevalansının araştırılmasıve bunun çeşitli sosyal belirleyicilerle ilişkisinin belirlenmesi amaçıyla yapılmıştır. Kesitsel çalışma olarakplanlanan araştırma, 2014 yılında iki yaş ve üzeri Manisa toplumundan olasılıklı örnekleme ile seçilmiş1250 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Bağımlı değişken PT antikor seroprevalansı olarak belirlenmiştir.Bağımsız değişkenler cinsiyet, yaş grubu, son beş yılda göç varlığı, meslek grubu, algılanan gelir, evinmülkiyeti, oda başına düşen kişi sayısı, eş değer kişi başı gelir olarak belirlenmiştir. Anti-PT IgG antikorvarlığı kantitatif olarak ticari bir ELISA kiti ile saptanmıştır. Antikor düzeyleri boğmaca enfeksiyonu veyaaşıya bağışık yanıt durumuna göre dört gruba ayrılmıştır. Gruplar; antikor saptanmayan (< 5 IU/ml),orta düzeyde antikor (5-< 62.5 IU/ml: 1 yıldan fazla zaman geçmiş), yüksek düzeyde antikor (62.5-<125 IU/ml: son 1 yıl içinde) ve çok yüksek düzeyde antikor saptanan (> 125: son 6 ay içinde) şeklindeolan antikor seviye gruplarından oluşmuştur. Test sonucu ≥ 5 IU/ml olan örnekler seropozitif olarakkabul edilmiştir. Ergen ve erişkin katılımcılar arasında > 100 IU/ml saptanması akut veya yeni geçirilmişenfeksiyon göstergesi olarak kabul edilmiştir. Sosyal belirleyicilerle seropozitiflik arasındaki ilişki ki-karetestiyle incelenmiştir. Çalışma grubunda seroprevalans %58.1 (%95 GA 55.32-60.79) olarak saptanmışve sosyal belirleyicilerin hiçbiri ile ilişkili bulunmamıştır. En yüksek seroprevalans 2-9 (%68.3) yaş veonu takip eden 70-79 (%63.5) yaş gruplarında saptanmıştır. En düşük seroprevalans 20-29 (%50.9)yaş ve onu takip eden 10-19 (%51.6) yaş gruplarında saptanmıştır. Yaşlara göre seropozitiflik düzeylerikarşılaştırıldığında 2, 4, 6. aylarda yapılan ilk aşılamadan ve altı yaşta yapılan pekiştirme dozundan biryıl sonra azalma olduğu, en düşük düzeyin 11. (%19) yaşta olduğu saptanmıştır. En yüksek seropozitiflik(%77.3), tüm ergen ve erişkinler arasında en yüksek > 100 IU/ml örnek düzeyi ile (%13.6) 15. yaştagözlenmiştir. Türkiye’de boğmaca hastalık insidansının azaltılması için aşılama takvimine ergen pekiştirmedozunun eklenmesi ve yaşlı kişilere aşı önerilmesi düşünülmelidir.