TY - JOUR TI - MOTAKK HBV DNA ve HCV RNA Dış Kalite Kontrol Ulusal Programı 2015-2016 Sonuçlarının Değerlendirilmesi AB - Ülkemizde, moleküler mikrobiyoloji tanı laboratuvarlarında yapılan HBV DNA ve HCV RNA viral yüksaptama testlerinin ulusal bir dış kalite kontrol programında değerlendirilmesi amacıyla MOTAKK (MolekülerTanıda Kalite Kontrol) Ulusal Programı başlatılmıştır. ISO 17043:2010 (Uygunluk değerlendirmesi-Yeterlilik deneyi için genel şartlar) standartlarına uyularak hazırlanan bu program, ülkemizde yapılanmoleküler tanı testlerinin, daha standart ve doğru yapılmasına katkıda bulunarak, yurt dışından sağlanandış kalite kontrol (DKK) programlarının yerini almayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada, MOTAKK DKKProgramı kapsamındaki HBV DNA ve HCV RNA viral yük 2015 ve 2016 sonuçlarının değerlendirilmesiamaçlanmıştır. Yapılan çağrılar MOTAKK web sayfası (www.motakk.org) üzerinden ilan edilmiştir. Websayfası üzerinden kayıt olan katılımcı laboratuvarlara, 2015 ve 2016 yıllarında birer kalite kontrol paneligönderilmiştir. Çevrimlerde kullanılan paneller, HBV, HCV, HIV, HAV, Parvovirüs B19 ve CMV serolojikbelirteçleri negatif olan plazma ile dilüsyon yapılan değişik viral yüklere sahip örnekler ile hazırlanmış, negatiförneklerle beraber soğuk zincirde katılımcı laboratuvarlara ulaştırılmıştır. Laboratuvarlar ilgili testleri2-3 hafta içerisinde sonuçlandırarak, MOTAKK web sayfasına sonuçlarını girmiştir. MOTAKK tarafındangeliştirilen bir yazılım ile katılımcı laboratuvarların sonuçları ISO 13528’e uygun olarak analiz edilereksonuç raporları oluşturulmuş ve web sayfasına yüklenerek katılımcılara iletilmiştir. Katılımcılar, çalışmasonucunu diğer laboratuvar sonuçları ile karşılaştırmalı olarak değerlendirme imkanına sahip olmuş ve referansdeğerlere ve ortalama sonuçla ilgili farklılıkları görerek kullandıkları testleri tekrar değerlendirmiştir.HBV DNA ve HCV RNA DKK programına, 2015-2016 yıllarında 70-73 laboratuvar katılmıştır. Katılımcılar,program araçlarına yüksek uyum göstererek kayıt, sonuç girme ve sonuç raporlarının alınmasını aksaksızolarak gerçekleştirmişlerdir. HBV panelinde; 2015 yılında katılımcı laboratuvarların %72.6-89.1’inin, 2016yılında ise %84.7-90.3’ünün 1 standart sapma (SS) aralığında yer aldığı görülmüştür. HCV panelinde ise;katılımcıların %70.8-89.1’i 1 SS’de, ikinci çağrının yapıldığı 2016 yılında ise, %84.7-90.3’ünün 1 SS’niniçerisinde yer aldığı görülmüştür. Bu proje ile Türkiye’de HBV DNA ve HCV RNA ile ilgili ilk kez ulusalbir DKK programı hazırlanmış ve başarıyla uygulanmıştır. MOTAKK, DKK programı sonuç raporlarındasağlanan bilgiler, yurt dışından sağlanan kalite kontrol programı sonuç raporlarının sağladığı tüm bilgilerikarşılamakta; ek olarak kullanılan teknolojilerin ve ticari ürünlerin sağlıklı karşılaştırmalarına olanak sağlamaktadır. AU - Çalışma Grubu, MOTAKK HBV ve HCV AU - SOYDEMİR, Ege AU - AKSOY, Zeynep Büşra AU - KIZILPINAR, Mehtap AU - YURDAYDIN, Cihan AU - ilhan, osman AU - BOZDAYI, Gülendam AU - Yurdcu, Esra AU - YILDIRIM, Umut AU - YILDIRIM, Yasin AU - ALTAY KOÇAK, Aylin AU - BOZDAYI, A. Mithat AU - KARATAYLI, Senem Ceren AU - KARATAYLI, Ersin AU - Güriz, Haluk DO - 10.5578/mb.67081 PY - 2018 JO - Mikrobiyoloji Bülteni VL - 52 IS - 4 SN - 0374-9096 SP - 348 EP - 366 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/351415 ER -