Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi

Çalcalı, Önder; ALTINER, ALI

Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi

Ali ALTINER, (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, İİBF, İktisat Bölümü, Rize, Türkiye)

Önder ÇALCALI (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, İİBF, Maliye Bölümü, Rize, Türkiye)

Maliye Dergisi

4 0

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 176 Sayfa Aralığı: 406 - 427 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 13-08-2020

Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi

Öz:

Bu çalışmada, Türkiye’de 1961-2017 döneminde vergi gelirleri ve bütçeharcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki araştırılmıştır. Buamaçla Hatemi-J (2012) asimetrik nedensellik testi kullanılarak ampirikanaliz gerçekleştirilmiştir. Test sonuçlarına göre, pozitif kaynaklı şoklaraçısından bütçe harcamaları ile ekonomik büyüme arasında çift yönlünedensellik ilişkisi tespit edilmiş, fakat negatif şoklar açısından değişkenlerarasında herhangi bir nedensellik ilişkisine rastlanılamamıştır. Vergigelirleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiye bakıldığında ise pozitifşoklar açısından ekonomik büyümeden vergi gelirlerine doğru tek yönlünedensellik ilişkisinin olduğu belirlenmiştir. Ancak negatif şoklar vedeğişkenler açısından herhangi bir nedensellik ilişkisi görülmemiştir.

Anahtar Kelime:

Interaction of Economic Growth with Tax Revenue and Budget Expenditures in Turkey

Öz:

In this study, the relationship between tax revenues and budget expenditures and economic growth in Turkey was investigated in the period of 1961-2017. For this purpose, an empirical analysis was performed by using the Hatemi -J (2012) asymmetric causality test. According to the test results, a two-way causal relationship was determined between budget expenditures and economic growth in terms of positive source shocks, but no causal relationship was found between the variables in terms of negative shocks. When the relationship between tax revenues and economic growth is analyzed, it is determined that there is a oneway causal relationship from economic growth to tax revenues in terms of positive shocks. However, no causal relationship is observed among variables in terms of negative shocks.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abizadeh, S. ve Gray, J. (1985), “Wagner’s Law: A Pooled Time-Series Cross-Section Comparison”, National Tax Journal, 687-694.
Altunç, Ö., F., (2011), “ Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye’ye İlişkin Ampirik Kanıtlar”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 18(2), 145-157.
Asensio, A. (2013), “The Achilles’ Heel of the Mainstream Explanations of the Crisis and a Post Keynesian Alternative”, Journal of Post Keynesian Economics, 36(2), 355-379
Arısoy, İ. (2005), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1950-2003)”, Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, No:2005/15.
Bakkal, H. (2016), “Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi ve Yeni Kamu Mali Yönetiminin Rolü”, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(10), 125-138
Barro, R.J. (1990), “Government Spending in a Simple Model of Endogenous Growth”, Journal of Political Economy, 98(5), 103-125.
Bağdigen, M. ve Çetintaş, H. (2004), “Causality between Public Expenditure and Economic Growth: The Turkish Case”, Journal of Economics and Social Research, 6(1), 53-72.
Bayrak, M. ve Esen, Ö. (2014), Examining the Validity of Wagner’s Law in the OECD Economies, Research in Applied Economics, 6(4), http://www.macrothink.org/journal/index.php/rae/article/view/5354/5017 (Erişim Tarihi: 18.06.2019)
Chelliah, R.J. (1971), “Trends in Taxation in Developing Countries”, IMF Staff Papers, 18(2), 254-325.
Devarejan, S., Swaroop, V. ve Zou, H. (1996), “The Composition of Public Expenditure and Economic Growth”, Journal of Monetary Economics, 37, 313-344.
De Wet, A.H., Schoeman, N.J. ve Koch, S.F. (2005),“The South African Tax Mix and Economic Growth, South African Journal of Economic and Management Sciences, 8(2), 201-210.
Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root.” Econometrica, 49(4), 1057-1072.
Doğan, Z. (2014) “Ekonomik Büyüme Süreçlerinin Analizinde Yeni Açılımlar ve Büyümenin Yersel Dinamikleri”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, 365-380.
Dritsakis, N. ve Adamopoulos, A. (2004), “A Causal Relationship between Government Spending; Anempirical Examination of the Greek Economy”, Applied Economics, 457-464.
Durkaya, M. ve Ceylan, S. (2006), “Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme”, Maliye Dergisi, 150, 79-89.
Easterly, W. ve Rebelo, S. (1993),“Fiscal Policy and Economic Growth: An Empirical Investigation, Journal of Monetary Economics, 32, 417-458.
Ekici, M.S. (2009), “Vergi Gelirlerini Etkileyen Ekonomik ve Sosyal Faktörler”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 200-223, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/70148 (Erişim Tarihi: 16.02.2019)
Engen, E.M.ve Skinner, J. (1992), Fiscal Policyand Economic Growth, NBER Working Paper, No:4223, 1-53.
Erdoğan, E., Topçu, M. ve Bahar, O. (2013), “Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50(576), 99-109.
Eren, V.M., Ünal, E.A. ve Aydın, H.İ. (2018), “Türkiye’de Vergi Gelirleri ile Ekonomik Kalkınma Arasındaki İlişki: Frekans Alanı Nedensellik Analizi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 19(1), 1-18.
Esen, Ö. ve Bayrak, M. (2015), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Geçiş Sürecindeki Türk Cumhuriyetleri Üzerine Bir Uygulama”, Bilig, 73, 231-248
Furceri, D. ve Karras, G. (2008),“Tax Changes and Economic Growth: Empirical Evidence for a Panel of OECD Countries, OECD, ECB Public Finance Workshop Frankfurt, 1-29, http://www.ecb.europa.eu/events/pdf/ conferences/ws_pubfinance/presentation_Furceri.pdf?d3ee6c873eae4c73 1be1e699e-1704fa7 (Erişim Tarihi: 18.06.2019)
Garba, T. ve Abdullahi, S.Y. (2013), “Public Expenditure and Economic Growth: An Application of Cointegration and Granger Causality Tests on Nigeria”, Journal of Economic and Social Research, 1-30.
Gemmell, N., Kneller, R. ve Sanz, I. (2014),“The Growth Effects of Tax Rates in the OECD”, Canadian Journal of Economics, 47(4), 1217-1255. Goode, R. (1980), “Limits of Taxation”, Finance Development, 17(1), 11-13.
Göçer, İ., Mercan, M., Bulut, Ş. ve Dam, M.M. (2010), “Ekonomik Büyüme ile Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: Sınır Testi Yaklaşımı”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 97-110.
Grabowski, R. ve Shields M.P. (2000), “A Dynamic, Keynesian Model of Development”, Journal of Economic Development, 25(1), 1-15.
Hatemi-J, A. (2003), “A New Method to Choose Optimal Lag Order in Stable and Unstable VAR Models”, Applied Economics Letters, 10(3), 135-137.
Hatemi-J, A. (2012), “Asymmetric Causility Tests with an Application”, Emprical Economics, 43(1), 447-456.
Jiranyakul, K. (2007), “The Relation between Government Expenditures and Economic Growth in Thailand”, Munich Personal RePEc Archive, National Institute of Development Administration, Working Paper, 1-7.
Kazgan, G. (2004), İktisadi Düşünce, 11. Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul.
Kuştepeli Y.R. ve Bilman, M. (2009), Türkiye’de Vergiler ve Büyüme Arasındaki Uzun Dönem İlişkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 10(1), 119-130.
Kydland, F.E. ve Prescott, E.C. (1982), “Time to Build and Aggregate Fluctuations”, Econometrica, 50(6), 1345-1369.
Laffer, A.B. (2004), “The Laffer Curve: Past, Present, and Future”, Heritage Foundation Backgrounder, 1765, 1176-96.
Lanza, V. (2012), “The Classic Approach to Capital Accumulation: Classical Theory of Economic Growth”, UMEA Universty Bachelor Thesis.
Lee, Y. ve Roger, H.G. (2005), “Tax Structure and Economic Growth”, Journal of Public Economics, 89, 1027-1043.
Link, S.B. (2006), “Do Government Purchase Crowd Out Investment”, Risec, 53, 323-333.
Lucas, R. (1988) “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of Monetary Economies, 22, 3-42, http://www.parisschoolofeconomics.eu/ docs/darcillon-thibault/lucasmechanicseconomicgrowth.pdf (Erişim Tarihi: 07.05.2019)
Mangır, F. ve Ertuğrul, H.M. (2012),“Vergi Yükü ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1988-2011 Türkiye Örneği, Maliye Dergisi, Sayı:162, 256-265.
Mehrara, M., Abrishami, H., Boroujli, M. ve Amin, M. (2013), “Goverment Expenditure and Economic Growth in Iran,”, International Letters of Social and Humanistic Sciences, 11, 76-83.
McNabb, K. (2018), “Tax Structures and Economic Growth: New Evidence from the Government Revenue Dataset”, Journal of International Development, 30, 173-205.
Miller, S. ve Russek, F. (1997),“Fiscal Structures and Economic Growth: International Evidence Level”, Economic Inquiry, 35(3), 603-613.
Mucuk, M. ve Alptekin, V. (2008), “Türkiye’de Vergi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: VAR Analizi (1975 - 2006)”, Maliye Dergisi, Sayı 155, 159-174.
Musgrave, R. ve Peacock, A.T. (1958) (eds.). Classics in the Theory of Public Finance. London: MacMillan.
Ovidiu, M.P. (2015),“Tax Composition and Economic Growth, A Panel- Model Approach for Eastern Europe”Annals of the „Constantin Brâncuşi” University of TârguJiu, Economy Series, 1(2), 89-101.
Özpençe, A.İ. (2017), “Türkiye’de 1980 Sonrası Kamu Harcamaları, Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 31-41.
Padovano, F. ve Galli, E. (2001), “Tax Rates and Economic Growth in the OECD Countries (1950–1990)”, Economic Inquiry, 39(1), 44-57.
Phillips, P.C.B. ve Perron, P. (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335-346.
Pula, L. ve Elshani, A. (2017), “The Relationship between Public Expenditure and Economic Growth in Kosovo: Findings from a Johansen Co-Integrated Test and a Granger Causality Test”, Ekonomika, 97(1), 47-62
Roberts, P.C. (1984), The Supply-Side Revolution-An Insider’s Account of Policy Making in Washington, Cambridge: Harward University Press.
Romer, P. M., (1986) ‘’İncreasing Returns and Long-Run Economic Growth’’ Journal Of Political Economy, Vol.94 No.5, p.1002-1037
Sackey, J.A. ve Ejoh, N.O. (2014), “Tax Revenue Structure and its Effect on Economic Growth”, Archives of Applied Science Research, 6(1), 209-222.
Solow, R.M., (1956). “A Contribution to the Theory of Economic Growth”, The Quarterly Journal of Economics, V.70, p.65-94.
Sımıyu, N.C. (2015), “Explaning the Relationship Berween Public Expenditure And Economic Growth in Kenya Using Vector Error Correction Model (VECM)”, International Journal of Economic Sciences, 4(3), 19-38
Snowdon, B., Howard V. ve Peter W. (1994), Modern Macroeconomics: Introduction to Competing Schools of Thought, UK: Edward Elgar Publishing Company.
Şanlısoy, S. ve Sunal, O. (2016), “Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Gümüşhane Üniversitesi SBE Dergisi, 7(17), 102-122.
Tanzi, V. (1987), “Quantitative Characteristics of the Tax Systems of Developing Countries”, David Newbery ve Nicholas Stern (der.), The Theory of Taxation for Developing Countries içinde, New York: Oxford University Press, 205-241.
Temiz, D. (2008), “Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1960-2006 Dönemi”, 2. Ulusal İktisat Kongresi, 1-18.
Terzi, H. ve Yurtkuran, S. (2016), Türkiye’de Dolaylı/Dolaysız Vergi Gelirleri ve GSYH İlişkisi, Maliye Dergisi, Sayı:171, 19-33.
Tülümce, S.Y. ve Zeren, F. (2017), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Asimetrik Nedensellik Testi ile Analizi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(2), 299-310
Ünlükaplan, İ. ve Arısoy, İ. (2011),“Vergi Yükü ve Yapısı ile İktisadi Büyüme Arasındaki Dinamik Etkileşimler Üzerine Uygulamalı Bir Analiz, ODTÜ Gelişme Dergisi, 100(71), 38.
Valentino, P. (2003), “Economics Web Institute”, http://www.economicswebinstitute.org/main.htm (Erişim Tarihi: 15.02.2019)
Wagner, A. (1883), “Three Extracts on Public Finance”, R.A. Musgrave ve A.T. Peacock (der.), Classics in the Theory of Public Finance içinde, London: Macmillan, 1-15.
Wang, L., Peculea, A.D. ve Xu, H. (2016), “The Relationship Between Public Expenditure and Economic Growth in Romania: Does it Obey Wagner’s or Keynes’s Law?”, Theoretical and Applied Economics, 23(3), 41-52
Woodford, M. (1999), Optimal Monetary Policy Inertia. NBER Working Papers 7261.
Yamak, N. ve Küçükkale, Y. (1997), “Türkiye’de Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İlişkisi” İktisat, İşletme ve Finans, 12(131), 5-14.
Yanıkkaya, H. ve Turan, T. (2018), “Tax Structure and Economic Growth: Do Differences In Income Level and Government Effectiveness Matter?”, Singapore Economic Review, 2(1), 1-21.
Yavuz, H. ve Beşel F. (2015), Türkiye’de Uluslararası Ticaret ve Muamelelerden Alınan Vergi Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Frekans Nedensellik Analizi, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 45-55.
Yi, F. ve Suyono, E. (2014), “The Relationship between Tax Revenue and Economic Growth of Hebei Province Based on the Tax Multiplier Effect”, Global Economy and Finance Journal, 7(2), 1-18.

APA	ALTINER A, Çalcalı Ö (2019). Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. , 406 - 427.
Chicago	ALTINER ALI,Çalcalı Önder Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. (2019): 406 - 427.
MLA	ALTINER ALI,Çalcalı Önder Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. , 2019, ss.406 - 427.
AMA	ALTINER A,Çalcalı Ö Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. . 2019; 406 - 427.
Vancouver	ALTINER A,Çalcalı Ö Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. . 2019; 406 - 427.
IEEE	ALTINER A,Çalcalı Ö "Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi." , ss.406 - 427, 2019.
ISNAD	ALTINER, ALI - Çalcalı, Önder. "Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi". (2019), 406-427.

APA	ALTINER A, Çalcalı Ö (2019). Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. Maliye Dergisi, 0(176), 406 - 427.
Chicago	ALTINER ALI,Çalcalı Önder Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. Maliye Dergisi 0, no.176 (2019): 406 - 427.
MLA	ALTINER ALI,Çalcalı Önder Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. Maliye Dergisi, vol.0, no.176, 2019, ss.406 - 427.
AMA	ALTINER A,Çalcalı Ö Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. Maliye Dergisi. 2019; 0(176): 406 - 427.
Vancouver	ALTINER A,Çalcalı Ö Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi. Maliye Dergisi. 2019; 0(176): 406 - 427.
IEEE	ALTINER A,Çalcalı Ö "Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi." Maliye Dergisi, 0, ss.406 - 427, 2019.
ISNAD	ALTINER, ALI - Çalcalı, Önder. "Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Bütçe Harcamalarının Ekonomik Büyüme ile Etkileşimi". Maliye Dergisi 176 (2019), 406-427.