TY - JOUR TI - DERZİ-ZÂDE ULVÎ VE MANİSA ŞEHRENGİZİ AB - Klasik Türk edebiyatının sanılanın aksine sosyal hayatla iç içe olduğununönemli delillerinden biri olan şehrengizler, ilk defa 16. yüzyılın ilk çeyreğindeyazılmış, klasik biçimini koruyarak 18. yüzyılın sonuna kadar yazılmaya devam etmiştir. Kime yahut niçin yazıldığı tartışma konusu olan ve heraraştırmacının kendi bakış açısına göre cevap vermeye çalıştığı bu eserler esasenOsmanlı kültür tarihçiliği bakımından bir vesika niteliği taşımaktadır.16. yüzyıl şairlerinden olan Derzi-zâde Ulvî’nin hayatı hakkında çoğuzaman spekülatif yorumlar yapılmıştır. Bunun en önemli sebebi ise, şairineserlerine ve yazdıklarına bakılmaksızın, sadece tezkirelerde yer alan bilgilerikaynak eleştirisi yapmadan yorumlamaya çalışmaktır. Muallim-zâde AhmedEfendi’nin danişmentliğini yaptığı dönemde hocasıyla birlikte Manisa’ya gelenUlvî, o sırada Manisa Sancakbeyi olan II. Selim adına 1556’da tamamladığıbir şehrengiz kaleme alır. Şehrengizin ilk bölümü sergüzeştnâme özelliğitaşımakta olup şairin bizzat İstanbul’dan çıkıp Manisa’ya gelmesi ve çarşıdabir güzele âşık olmasının ardından başından geçen olaylar anlatılmaktadır. Üçnüshası olan şehrengiz, mesnevi nazım şekliyle yazılmış olup bünyesinde üçgazel, biri tarih olmak üzere beş kıta bulundurmaktadır. Makalenin girişbölümünde şehrengiz türü hakkında bilgi verildikten sonra, birinci bölümdeDerzi-zâde Ulvî’nin hayatı, edebî şahsiyeti ve eserleri ile Manisa şehri ve II.Selim’e dair birkaç not sunulacak, ikinci bölümde şehrengiz ana hatları ileincelenip tenkitli metin neşri yapılacaktır. AU - ÇELİK, BÜŞRA PY - 2018 JO - Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi VL - 2 IS - 39 SN - 1302-4787 SP - 223 EP - 290 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/353432 ER -