Yıl: 2019 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 141 - 155 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.13114/MJH.2019.481 İndeks Tarihi: 18-08-2020

Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması

Öz:
1789 Fransız Devrimi sonrası milliyetçilik hareketlerinin dalga dalga tüm dünyaya yayılması siyasiolduğu kadar kültürel olarak da yeni bir ayrıştırmaya yol açmıştır. 19. yüzyılla birlikte milliyetçilik akımlarının başat aktör olarak kurgulandığı ancak özünde emperyalist politikaların yer aldığı ve ulusdevletlerin kurulmaya başlandığı bu süreçte, basılı görsel metinlerin milliyetçiliğin yayılmasında etkisiyadsınamayacak kadar önemlidir. 18. ve 19. yüzyıl dünya siyasetine baktığımızda Avrupa, Rusya veOsmanlı İmparatorluğu arasında keskin siyasi yargıların hayata geçtiği ve farklı etnik kimliklerin birbirlerine bakışını etkilediği görülmektedir. Bu bağlamda geçmişten günümüze kadar etkisini hiç kaybetmedensürdüren ve insanları etkilemenin en bilinen yolu olan imgelerde kullanılan kültürel kodlar yoğun biçimdeinsan hayatını etkilemiş, ulusal kimliklerin kazanılmasında belirleyici bir etki yapmıştır. Bu çalışmaanılan döneme ilişkin, Avrupa basınındaki görsel metinler üzerinden üretilen kültürel kodları kapsayan birdizi seçki içermektedir. Böylece imparatorluk topraklarındaki milliyetçi eylemlerin ortaya çıkması,anlaşılması ve sonrasında görsel metinlerin ne kadar etkili olduğu; Avrupa’nın Osmanlı İmparatorluğu’nakarşı olan tavrının etnik milliyetçilik hareketlerinin körüklenmesinde destekleyici bir ortam yarattığıortaya konmuş olacaktır.
Anahtar Kelime:

Cultural Codes in Visual Texts of the European Press: Ethnic Nationalism in the Dissolution of the Ottoman State

Öz:
The nationalist movements following the 1789 French Revolution spread in waves all over the world and led to new cultural as well as political separation lines. In the 19th century, nationalist movements were constructed as the main actor, when the imperialist policies were at the core and nation-states were being established; the influence of printed visual texts can be considered as being undeniably important. During the evaluation of world politics of the 18th and 19th centuries, it is clearly seen that sharp political judgments were realized between Europe, Russia and the Ottoman Empire and that different ethnic identities influenced the view taken of each other. In this context, the cultural codes employed for the images, which are known to be the most effective way of influencing people from the past to the present, have been influential on human life and had a decisive effect in the acquisition of national identities. This study investigates a series of cultural codes that were produced through visual texts in the European press. Thus, how effective these visual texts were for the emergence and understanding of nationalist actions in imperial lands and Europe’s attitude towards the creation of a supportive environment for the incitement of ethnic nationalist movements in the Ottoman state are shown.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktar C. (2003). “Osmanlı Kozmopolitizminden Avrupa Kozmopolitizmine Giden Yolda Ulus Parantezi”. Türkiye’de Siyasal Düşünce 4 (2003) 77-80. İstanbul.
  • Amin S. (2007). Avrupamerkezcilik, Bir İdeolojinin Eleştirisi, Çivi Yazıları. İstanbul 2007.
  • Anderson B. (2011). Hayali Cemaatler, Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. İstanbul 2011.
  • Armaoğlu F. H. (1973). Siyasi Tarih 1789-1960. Ankara 1973.
  • Belge B. (1939). “Modern Turkey”. International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1931- 1939) 18/6 (1939) 745-762.
  • Berger J. (1999). Görme Biçimleri. İstanbul 1999.
  • Breuer S. (2010). Milliyetçilikler ve Faşizmler: Fransa, İtalya ve Almanya Örnekleri. İstanbul 2010.
  • Burnett R. (2012). İmgeler Nasıl Düşünür?. İstanbul 2012. Calhoun C. (2012). Milliyetçilik. İstanbul 2012.
  • Cezar M. (1971). Sanatta Batı’ya Açılış ve Osman Hamdi. İstanbul 1971.
  • Çiller Y. (2015). “Modern Milliyetçilik Kuramları Açısından 19. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu Fikir Akımları”. Akademik İncelemeler Dergisi 10/2 (2015) 45-65.
  • Eravcı H. M. (2010). Avrupa’da Türk İmajı. Konya 2010. Eriksen T. H. (2002). Etnisite ve Milliyetçilik. Antropolojik Bir Bakış. İstanbul 2002.
  • Eryılmaz B. (1990). Osmanlı Devleti’nde Gayri-müslim Teb’anın Yönetimi. İstanbul 1990.
  • Gellner E. (1983). Nations and Nationalism. Oxford 1983. Gombrich E. H. (2015). Sanat ve Yanılsama. İstanbul 2015.
  • Göçek F. M. (2003). “Osmanlı Devleti’nde Türk Milliyetçiliğinin Oluşumu: Sosyolojik Bir Yaklaşım”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce 4 (2003) 64-76. İstanbul.
  • Gökçe G. & Gökçe O. (2011). Avrupa’da İslam ve Türk İmajı. Ankara 2011.
  • Güler A. (2000). Osmanlıdan Cumhuriyete Azınlıklar. Ankara 2000.
  • Halperin S. (2003). War and Social Change in Modern Europe, The Great Transformation Revisited. USA 2003.
  • Hobsbawm E. (1993). Milletler ve Milliyetçilik. İstanbul 1993.
  • Karpat K. (2014). Osmanlı’dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji. İstanbul 2014.
  • Kedourie E. (1994). Nationalism. Oxford 1994.
  • Kerestecioğlu İ. (2012). “Milliyetçilik: Uyuyan Güzeli Uyandıran Prens”ten Frankenştayn’ın Canavarına”. Ed. H. Birsen Örs, 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler (2012) 307-350. İstanbul.
  • Kürkçüer O. M. (1969). Siyasi Tarih. Ankara 1969.
  • Le Goff J. (1997). Gençlere Avrupa Tarihi. İstanbul 1997.
  • Mardin Ş. (1994). Türk Modernleşmesi. İstanbul 1994. Özkırımlı U. (2010). Milliyetçilik Üzerine Güncel Tartışmalar, Eleştirel Bir Müdahale. İstanbul 2010.
  • Özkırımlı U. (2013). Milliyetçilik Kuramları, Eleştirel Bir Bakış. İstanbul 2013.
  • Sander O. (2003). Siyasi Tarih, İlk Çağlardan 1918’e. Ankara 2003.
  • Schmidt J. (1992). Through the Legation Window 1876-1926. Leiden 1992.
  • Schudson M. (2011). “Yeni Gazetecilik”. Yay. Haz. D. Crowley & Paul Heyer, İletişim Tarihi (2011) 208- 217. Ankara.
  • Shaw S. J. & Shaw E. K. (1977). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Volume II. Reform, Revolution and Republic: The Rise of Modern Turkey, 1808-1985. USA 1977.
  • Smith A. (2013). Milliyetçilik: Kuram, İdeoloji, Tarih. Ankara 2013.
  • Stevenson N. (2008). Medya Kültürleri, Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. Ankara 2008.
  • Suny R. G. (2001). “Constructing Primordialism: Old Histories for New Nations”. The Journal of Modern History (2001) 73-4.
  • Uçar F. (2018). “Türk Düşüncesinde Osmanlıcılık Fikrinin Ortaya Çıkışı ve Türk Siyasal Hayatına Etkileri”. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 10/10/18 (2018) 81-108.
  • https://www.illustrationhistory.org/history/time-periods/late-19th-century (01.03.2018)
  • http://zoom-maps.com/page/europe-satirical-maps (03.01.2019)
APA Bekar N, Yaban N (2019). Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. , 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
Chicago Bekar Nurgül,Yaban Nesli Tuğban Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. (2019): 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
MLA Bekar Nurgül,Yaban Nesli Tuğban Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. , 2019, ss.141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
AMA Bekar N,Yaban N Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. . 2019; 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
Vancouver Bekar N,Yaban N Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. . 2019; 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
IEEE Bekar N,Yaban N "Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması." , ss.141 - 155, 2019. 10.13114/MJH.2019.481
ISNAD Bekar, Nurgül - Yaban, Nesli Tuğban. "Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması". (2019), 141-155. https://doi.org/10.13114/MJH.2019.481
APA Bekar N, Yaban N (2019). Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 9(2), 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
Chicago Bekar Nurgül,Yaban Nesli Tuğban Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 9, no.2 (2019): 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
MLA Bekar Nurgül,Yaban Nesli Tuğban Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, vol.9, no.2, 2019, ss.141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
AMA Bekar N,Yaban N Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2019; 9(2): 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
Vancouver Bekar N,Yaban N Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi. 2019; 9(2): 141 - 155. 10.13114/MJH.2019.481
IEEE Bekar N,Yaban N "Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması." Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 9, ss.141 - 155, 2019. 10.13114/MJH.2019.481
ISNAD Bekar, Nurgül - Yaban, Nesli Tuğban. "Avrupa Basınındaki Görsel Metinlerde Kültürel Kodlar: Osmanlı İmparatorluğu’nda Etnik Milliyetçilik Ayrıştırması". Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi 9/2 (2019), 141-155. https://doi.org/10.13114/MJH.2019.481