Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler

göregenli, melek; Solak, Çağlar; DURAL, Hilal Peker; ELÇİ, Cihan; MEHMETOĞLU, Ezgi; Karasu, Mehmet; AKÇA, Ece; TUZKAYA, Feyzan

Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler

Hilal Peker Dural, (Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, İzmir, Türkiye)

Feyzan Tuzkaya, (Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye)

Cihan Elçi, (Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye)

Ece Akça, (Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye)

Ezgi Mehmetoğlu, (Mersin Üniversitesi, Mersin, Türkiye)

Çağlar Solak, (Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, Türkiye)

Mehmet Karasu, (Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van, Türkiye)

Melek Göregenli (Adres Yazılmamış)

Türk Psikoloji Yazıları

12 3

Yıl: 2018 Cilt: 21 Sayı: özel sayı Sayfa Aralığı: 103 - 119 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-08-2020

Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler

Öz:

nsan çevresini gözlemleyerek ve ona anlamlar yükleyerek çevresine ilişkin temsiller oluşturur. Söz konusu temsillertarihsel, kültürel ve sosyal arka plandan, bireyin çevreyle olan etkileşiminden ve paylaşılan anlamlardan etkilenerekinşa edilir (Göregenli, 2013). Bireylerin mekâna ilişkin sosyal temsillerini açığa çıkarmak amacıyla yaygın olarakkullanılan yöntemlerden biri de bilişsel haritalamadır. Bu çalışmada da etnik, politik ve coğrafi farklılıklar bakımından gençlerin Türkiye’ye ilişkin sosyal temsilleri bilişsel haritalama yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada hemTürkiye’nin batısında yer alan Ege Üniversitesi’nde, hem de Türkiye’nin doğu ve güneydoğusunda yer alan Mersin,Mardin Artuklu ve Dicle Üniversitesi’nde çeşitli bölümlerde öğrenim gören toplam 461 üniversite öğrencisi yeralmıştır. Katılımcılara sosyo-demografik özelliklerini öğrenmeye yönelik soru formu verilmiş ve zihinlerindeki Türkiye’yi aktarmaları için bilişsel haritalama yöntemi uygulanmıştır. Haritalardan elde edilen veriler, içerik analizi iledeğerlendirilmiştir. İncelenen ögeler, coğrafi ve sembolik niteliklerine göre sınıflandırıldığında, coğrafi ögelerin denizler, dağlar, anıt-yapılar gibi doğal ve insan eliyle yapılmış nesnel ögeleri; sembolik ögelerin ise Türkiye’ye ilişkinçeşitli metaforları ve sembolleri içerdiği gözlenmiştir. Sembolik ögeler incelendiğinde, Türkiye’nin “Doğu”sununve “Batı”sının farklı sembol ve ifadelerle temsil edildiği dikkati çekmektedir. Bu ögelerin “talepler”, “eleştiriler”, ve“toplumsal ayrımlar” olmak üzere üç farklı kategori altında toplandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Haritalara yansıyantemsillerin gençlerin doğdukları ve yaşadıkları coğrafya tarafından şekillendirildiği görülmektedir. Araştırmanınsonuçları, Türkiye’deki etnik, kültürel ve coğrafi farklılıklar ile politik iklim göz önünde bulundurularak çevre psikolojisi ve sosyal psikoloji kuramlarıyla tartışılmıştır.

Anahtar Kelime:

The Representations of East-West among the University Students: Distinctions, Criticisms, Demands

Öz:

People constitute representations about environment by observing and attributing meaning to it. These representations are constructed by shared meanings, individual-environment interaction and the historical, cultural and social background of the person (Göregenli, 2013). Cognitive mapping is a widely used technique to reveal the representations related to environment. In this study, social representations of young people in Turkey were examined in terms of ethnic, political and geographical differences. Data was collected from 461 university students from various departments both in Ege University on the west of Turkey, and in Mersin, Mardin Artuklu and Dicle Universities on the eastern and southeastern Turkey. A socio-demographic form and a blank A3 sized paper were given to participants and they were requested to draw Turkey’s image in their mind onto this paper. The obtained data were evaluated by content analysis and analyzed according to geographical and symbolic items. Geographical items include natural and human-made objects such as seas, mountains, monuments-structures; and symbolic items include various metaphors and symbols. According to the results of the symbolic items’ analysis, the “East” and the “West” of Turkey were represented with different symbols and verbal items. These symbolic items were examined under three categories: “claims”, “criticisms” and “social distinctions”. These representations are shaped by where the participants have born and live. The results have been discussed from environmental and social psychology theoretical perspective by considering ethnic, cultural and geographic differences and political conditions in Turkey.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Appleyard, D. (1970). Styles and methods of structuring a city. Environment and Behavior, 2(1), 100- 117.
Bell, P. A., Fisher, J. D. ve Loomis, R. J. (1978). Environmental Psychology. Philadelphia: Saunders.
Bilgin, N. (1999). İçerik analizi: Sosyal psikolojide yöntem ve pratik çalışmalar. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi) Yayınları.
Bilgin, N. (2014). Sosyal Psikoloji (6. baskı). İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
Breakwell, G. M. (1993). Social representations and social identity. Papers on Social Representations, 2(3), 1-20.
Devine-Wright, P. ve Lyons, E. (1997). Remembering pasts and representing places: The construction of national identities in Ireland. Journal of Environmental Psychology, 17(1), 33-45
Downs, R. ve Stea, D. (1973). Image and environment: Cognitive mapping and spatial behavior. Chicago: Aldine.
Göregenli, M. (2013). Çevre psikolojisi: İnsan-mekân ilişkileri. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Göregenli, M., Karakuş, P., Umuroğlu, İ., & Ömüriş, E. (2013). Selçuk kent belleği: dün bugün ve geleceğin zihinsel temsilleri. İzmir, Selçuk Belediyesi: Selçuk-Efes Kent Belleği Yayınları.
Harvey, D. (2012). Postmodernliğin durumu. (6. Baskı). (S. Savran, Çev.) İstanbul: Metis Yayıncılık.
Hogg, M. A., ve Williams, K. D. (2000). From I to we: Social identity and the collective self. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 4(1), 81-97.
Jansen-Osmann, P. ve Wiedenbauer, G. (2004) The representation of landmarks and routes in children and adults: A study in a virtual environment. Journal of Environmental Psychology, 24, 347–357.
Lalli, M. (1992). Urban-related identity: Theory, measurement, and empirical findings. Journal of Environmental Psychology, 12(4), 285-303.
Melucci, A. (2013). Oyuncu Benlik. (1. Baskı). (B. Kıcır, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
Milgram, S. ve Jodelet, D. (1976). Psychological maps of Paris. Environmental Psychology: People and Their Physical Settings içinde (104-124). New York: Holt, Rinehart and Winston.
Milgram, S., Greenwald, J., Kessler, S., McKenna, W., ve Waters, J. (1972). A psychological map of New York City, American Scientist (60),194-200.
Moscovici, S. (1984). The phenomenon of social representations. R. M. Farr ve S. Moscovici (Ed.) Social Representations içinde (3-69). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Moscovici, S. (1988). Notes towards a description of social representations. European Journal of Social Psychology, 18(3), 211-250.
Moscovici, S. (1994). Social representations and pragmatic communications. Social Science Information, 33(2), 163-177.
Potter, J. (2004). Discourse analysis. Handbook of data analysis içinde (607-624). London: SAGE Publication.
Reicher, S. (2004). The context of social identity: Domination, resistance, and change. Political Psychology (25)6, 921-945.
Sherif, M., Harvey, O. J., White, B. J., Hood, W. R., ve Sherif, C. W. (1961). Intergroup conflict and cooperation: The Robbers Cave experiment (Vol. 10). Norman, OK: University Book Exchange.
Tajfel, H. ve Turner, J. C. (1986). The social identity theory of inter-group behavior. Psychology of Intergroup Relations içinde (7-24) Chicago: Nelson-Hall.
Tversky, B. (2003). Structures of mental spaces, Environment and Behavior, 35(1), 66-80.

APA	DURAL H, TUZKAYA F, ELÇİ C, AKÇA E, MEHMETOĞLU E, Solak Ç, Karasu M, göregenli m (2018). Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. , 103 - 119.
Chicago	DURAL Hilal Peker,TUZKAYA Feyzan,ELÇİ Cihan,AKÇA Ece,MEHMETOĞLU Ezgi,Solak Çağlar,Karasu Mehmet,göregenli melek Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. (2018): 103 - 119.
MLA	DURAL Hilal Peker,TUZKAYA Feyzan,ELÇİ Cihan,AKÇA Ece,MEHMETOĞLU Ezgi,Solak Çağlar,Karasu Mehmet,göregenli melek Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. , 2018, ss.103 - 119.
AMA	DURAL H,TUZKAYA F,ELÇİ C,AKÇA E,MEHMETOĞLU E,Solak Ç,Karasu M,göregenli m Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. . 2018; 103 - 119.
Vancouver	DURAL H,TUZKAYA F,ELÇİ C,AKÇA E,MEHMETOĞLU E,Solak Ç,Karasu M,göregenli m Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. . 2018; 103 - 119.
IEEE	DURAL H,TUZKAYA F,ELÇİ C,AKÇA E,MEHMETOĞLU E,Solak Ç,Karasu M,göregenli m "Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler." , ss.103 - 119, 2018.
ISNAD	DURAL, Hilal Peker vd. "Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler". (2018), 103-119.

APA	DURAL H, TUZKAYA F, ELÇİ C, AKÇA E, MEHMETOĞLU E, Solak Ç, Karasu M, göregenli m (2018). Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. Türk Psikoloji Yazıları, 21(özel sayı), 103 - 119.
Chicago	DURAL Hilal Peker,TUZKAYA Feyzan,ELÇİ Cihan,AKÇA Ece,MEHMETOĞLU Ezgi,Solak Çağlar,Karasu Mehmet,göregenli melek Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. Türk Psikoloji Yazıları 21, no.özel sayı (2018): 103 - 119.
MLA	DURAL Hilal Peker,TUZKAYA Feyzan,ELÇİ Cihan,AKÇA Ece,MEHMETOĞLU Ezgi,Solak Çağlar,Karasu Mehmet,göregenli melek Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. Türk Psikoloji Yazıları, vol.21, no.özel sayı, 2018, ss.103 - 119.
AMA	DURAL H,TUZKAYA F,ELÇİ C,AKÇA E,MEHMETOĞLU E,Solak Ç,Karasu M,göregenli m Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. Türk Psikoloji Yazıları. 2018; 21(özel sayı): 103 - 119.
Vancouver	DURAL H,TUZKAYA F,ELÇİ C,AKÇA E,MEHMETOĞLU E,Solak Ç,Karasu M,göregenli m Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler. Türk Psikoloji Yazıları. 2018; 21(özel sayı): 103 - 119.
IEEE	DURAL H,TUZKAYA F,ELÇİ C,AKÇA E,MEHMETOĞLU E,Solak Ç,Karasu M,göregenli m "Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler." Türk Psikoloji Yazıları, 21, ss.103 - 119, 2018.
ISNAD	DURAL, Hilal Peker vd. "Üniversite Öğrencilerinin Doğu-Batı Temsilleri: Ayrımlar, Eleştiriler, Talepler". Türk Psikoloji Yazıları 21/özel sayı (2018), 103-119.