SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ

Mehmet DİRİK (Katip Çelebi Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, İslam Hukuku Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)
Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
47 2
Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 61 - 96 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-09-2020

SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ

Öz:
Muhayyerlik, akitlerde hak sahibine seçme, cayma ve ürünlerden birini tercihetme gibi iradî yetkiler sağlamaktadır. Diğer akitlerde olduğu gibi nikâh akdindede çeşitli muhayyerlikler vardır. Bu muhayyerliklerden biri de bulûğmuhayyerliğidir. Bu muhayyerliğin gayesi, Hanefî müctehidlerin baba vebabanın babası dışında geniş bir akraba topluluğuna tanıdıkları cebrî velâyetyetkisinden kaynaklanması muhtemel kusurları ve suistimalleri engellemektir.Hak sahibi, şayet adına akdedilmiş nikâha razı değilse öngörülen zamanda akdinfeshi yönünde iradesini beyan edebilecektir. Ancak akdin feshi yönündekibeyanın sonuç doğurması talebin yargıya taşınmasına bağlıdır. Bünyesindebulûğ muhayyerliği bulunan akit, hakkın kullanılma aşamasına kadar gayr-ilâzım bir karakter taşımaktadır. Bir tür mevkufiyet görünümü arz etse de bunitelikteki bir akit teknik anlamda mevkuf sayılmaz. Bu makalede akit tekniğiaçısından bulûğ muhayyerliği ele alınmış ve çeşitli yönlerden değerlendirmeyetâbi tutulmuştur.
Anahtar Kelime:

Right of Option in Puberty as A Right Of Option

Öz:
Right of option provides for title holder voluntary authorisation like choice, retract, choose one of the products in treaties. As in other treaties there are several rights of option in the marriage contract. One of these rights of option is right of option in puberty. The aim of this kind of right of option is that Hanafi interpreters balance abuses and block the possible faults which originate from parental power that they had entitled large relatives except from the father and the father of the father. The title holder would be able to declarate his intention in projected time if she does not agree marriage contract. However resulting of declaration depends on demand’s submission to the court. The treaty which embodies of option has an avoidable characteristic till the stage of exercising the right. Even though it is seen like that this is an obligatory situation, this kind of treaty is not counted compulsive technically. In this article, the right of option in puberty has discussed and evaluated in terms of some aspects.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, Halil İbrahim. İslâm Aile Hukuku. İstanbul: Ensar Yayınları, 2017.
  • Acar, Halil İbrahim. “İslâm Hukukunda Evlenme Ehliyeti Bakımından Küçüklerin Evlendirilmesi Problemi”, Dinî Araştırmalar, 7/16 (2003).
  • Ansay, Sabri Şakir. “Aile Hukuku”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/2 (1952).
  • Apaydın, H. Yunus. “Lüzum”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 27: 260- 262. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
  • Apaydın, H. Yunus, “Muhayyerlik”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 31: 25-30. İstanbul: TDV Yayınları, 2006.
  • Apaydın, H. Yunus, “Mevkuf”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 29: 438-440. İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
  • Apaydın, H. Yunus. “Velâyet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 43: 15- 19. İstanbul: TDV Yayınları, 2013.
  • Atar, Fahrettin. “Nikâh”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 33: 112-117. İstanbul: TDV Yayınları, 2007.
  • Aydın, Mehmet Âkif. Osmanlı Aile Hukuku. İstanbul: Klasik Yayınları, 2017.
  • Aydın, Mehmet Tayyip. İslâm Hukukunda evlilik-velâyet ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, 2004).
  • Aynî, Ebû Muhammed Bedruddîn Mahmûd b. Ahmed. el-Binâye fî şerhi'l-Hidâye. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1420/2000.
  • Bâbertî, Muhammed b.Muhammed Ekmelüddîn. el-‘İnâye fî şerhi’l-Hidâye Dımeşk: Dâru’l-fikr, ts.
  • Bardakoğlu, Ali. “Bulûğ”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 6: 413-414. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • Bardakoğlu, Ali, “Ehliyet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 20: 533- 539. İstanbul: TDV Yayınları, 1994.
  • Bilmen, Ömer Nasuhi. Hukuk-ı İslâmiyye ve Istılâhât-ı Fıkhiyye Kamusu. İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1988.
  • Cin, Halil–Ahmet Akgündüz. Türk-İslâm Hukuk Tarihi, 1-2, İstanbul: Timaş Yayınları, 1990.
  • Çeker, Orhan. “Kız”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 25: 541-542. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
  • Çolak, Abdullah. İslam Aile Hukuku. Çorum: y.y., 2017).
  • Desûkî, Şemsüddîn Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed. Hâşiye ale’ş-Şerhi’lkebîr. Dımeşk: Dâru’l-fikr, ts.
  • Dirik, Mehmet. “İslâm Aile Hukukuna Göre Evlenmede Eşler Arasında Denklik”. İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi. 26 (2015).
  • Heyet. el-Mevsû‘atu’l-fıhkiyye el-Kuveytiyye 45. 1-23 ciltler, 2. Baskı, Kuveyt: Dârü’s-Selâsil; 24-38 ciltler, 1. Baskı, Mısır: Dâru'l-Mustafa; 39-45 ciltler, 2. Baskı, Kuveyt: Vizâra: 1404-1427.
  • İbn Âbidîn, Muhammed Alâüddîn. Reddü’l-muhtâr‘ale’d-Dürri'l-muhtâr şerhu Tenvîri’l-ebsâr. Beyrut: Dâru’l-fikr, 1412/1992.
  • İbn Hacer, Ebû Fazl Ahmed b. Ali b. Muhammed. ed-Dirâye li ehâdîsi’l-Hidâye. Beyrut: Dâru’l-ma’rife, ts.
  • İbnü’l-Hümâm, Kemâleddin Muhammed b. Abdülvâhid. Fethu’l-kadîr li’l-‘âcizi’lfakîr. Dımeşk: Dâru’l-fikr, ts.
  • İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem el-Ensârî. Lisânü’l-Arab, Beyrut: Dâru Sâdır, 1414.
  • İbn Abdisselam, Ebû Muhammed ‘Izzuddîn b. ‘Abdilazîz. Kavâidü’l-ahkâm fî mesâlihi’l-enâm. Kahire: Mektebetü’l-külliyâtü’l-ezheriyye, 1414/1991.
  • İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrâhim. el-Bahru'r-râ'ik şerhu Kenzi'd-dekâ'ik. Y.y.: Dâru’l-kütübi’l-İslâmî, ts.
  • İbn Hazm, Ebû Muhammed b. Ali. el-Muhallâ bi’l-âsâr. Beyrut: Dâru’l-fikr, ts.
  • İbn Kudâme, Ebû Muhammed Abdullah b. Ahmed. el-Muğnî. Kâhire: Mektebetü’l-Kâhire, 1388/1968.
  • İbn Rüşd, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Ahmed el-Hafîd el-Kurtubî. Bidâyetü’lmüctehid ve nihâyetü’l-muktesid 1-4, Kahire: Dâru’l-hadîs 1425/2004.
  • İbn Teymiyye, Takıyyüddin Ahmed b. Abdilhalîm. Mecmû‘u’l-fetâvâ. Nşr: Abdurrahman b. Muhammed. Medine: y.y., 1416/1995).
  • Kahveci, Nuri. İslâm Aile Hukuku. İstanbul: Hikmetevi Yayınları, 2014.
  • Karaman, Hayreddin. Mukayeseli İslâm Hukuku. İstanbul: Nesil Yayınları, 1996.
  • Karaman, Hayrettin, “Akid”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 2: 251- 256. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
  • Kâsânî, Ebû Bekir Alâuddin b. Mes’ud. Bedâi‘u’s-sanâi‘ fî tertîbi’ş-şerâi‘. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ilmiyye, 1406/1986.
  • Köse, Saffet. “İslâm Hukukuna Göre Evlenmede Velâyet”, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi 2 (2003).
  • Mandaloğlu, Mehmet, “İslâmiyetten önce Türklerde Aile Hukuku”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi 33, (Nisan 2013).
  • Merğinânî, Ali bin Ebî Bekr bin Abdülcelîl er-Reşadânî. el-Hidâye fî şerhi Bidâyeti'l-mübtedî. Beyrut: y.y., 2012.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref. el-Mecmû‘ şerhu’l-Mühezzeb 1-20, Beyrut: Dâru’l-fikr, ts.
  • Serahsî, Ebû Bekr Muhammed b. ebî Sehl. el-Mebsût. Beyrut: y.y., 1414/1993.
  • Şahin, Hasan. Akidlerde Muhayyerlik Teorisi. (Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2016.
  • Şirbînî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed el-Hatîb. Muğni’l-muhtâc ilâ ma‘rifeti me‘âni’l-Minhâc. Y.y: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1415/1994).
  • Yaman, Ahmet. “Doktrin ve olgu bağlamında küçüklerin evlendirilmesi”. Eskiyeni 38 (2019).
  • Yenidoğan, Adem. İslâm Hukukunda Küçüklerin Evlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, 2009.
  • Zeyla‘î, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdullah b. Yûsuf b. Muhammed. Nasbü’rrâye li-tahrîci ehâdîsi’l-Hidâye. Beyrut-Lübnan-Cidde: 1418/1997.
  • Zühaylî, Vehbe. el-Fıkhu’l-İslâmî ve Edilletüh. Dımeşk: Dâru’l-fikr, ts.
APA DİRİK M (2019). SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. , 61 - 96.
Chicago DİRİK MEHMET SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. (2019): 61 - 96.
MLA DİRİK MEHMET SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. , 2019, ss.61 - 96.
AMA DİRİK M SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. . 2019; 61 - 96.
Vancouver DİRİK M SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. . 2019; 61 - 96.
IEEE DİRİK M "SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ." , ss.61 - 96, 2019.
ISNAD DİRİK, MEHMET. "SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ". (2019), 61-96.
APA DİRİK M (2019). SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(11), 61 - 96.
Chicago DİRİK MEHMET SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6, no.11 (2019): 61 - 96.
MLA DİRİK MEHMET SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.6, no.11, 2019, ss.61 - 96.
AMA DİRİK M SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 6(11): 61 - 96.
Vancouver DİRİK M SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 6(11): 61 - 96.
IEEE DİRİK M "SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ." Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6, ss.61 - 96, 2019.
ISNAD DİRİK, MEHMET. "SEÇİMLİK BİR HAK OLARAK BULÛĞ MUHAYYERLİĞİ". Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/11 (2019), 61-96.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 13:5

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları