II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911)
Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 217 - 238 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18026/cbayarsos.543052 İndeks Tarihi: 03-09-2020
II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911)
Öz: Osmanlı Devleti ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki ilişkiler, 7 Mayıs1830 tarihli “Seyri Sefain ve İcrayı Ticarete Dair” bir “Muahede-i Hümayun”antlaşması ile resmî olarak başlamıştır. Bu antlaşmayı 25 Kasım 1838 yılındaFransa ile yapılan antlaşma takip etmiş, pek çok devletle birlikte AmerikaBirleşik Devletleri de dolaylı olarak bu antlaşmanın geçerli olduğudevletlerden sayılmıştır. İki ülke arasında yapılan son antlaşma ise 13 Şubat1862 tarihli Türk–Amerikan Ticaret Antlaşması olmuştur. Hem 1830 tarihliantlaşma hem de 1838 ve 1862 yılında yapılan ticaret antlaşmaları ile genişhaklar elde eden Amerikalılar, antlaşmanın kendilerine verdiği yetki ileOsmanlı coğrafyasının önemli noktalarına dağılarak Amerika ile OsmanlıDevleti arasındaki ticareti başlatmıştır. İstanbul’dan sonra Osmanlı’nın enkozmopolit şehri sayılan ayrıca önemli bir ticaret limanı olan İzmir, iki ülkearasındaki ticarette önemli noktalardan biri olmuştur. Amerika’dan özelliklesanayi ürün ithal eden Osmanlı Devleti, İzmir’den Amerika’ya ise meyankökü, tütün, meşe palamudu, zeytin, afyon, zımpara, krom gibi ürünler ihraçetmiştir.
Anahtar Kelime: Exported Goods From Izmir to America During Constitutional Period II (1909-1911)
Öz: Official relations of the Ottoman Empire and the United States started with “Seyri Sefain ve İcrayı Ticarete Dair Muahede-i Hümayun” treaty on May 7th, 1830. This treaty was followed by a treaty with France on 25 November 1838. The United States of America, together with many countries, had been indirectly included in this treaty. The last treaty between the two countries was the Turkish-American Trade Agreement dated February 13, 1862. Americans acquired vast rights with both 1830 and 1862 treaties. After the treaties, American merchants came to the Ottoman Empire for trade. Izmir was one of the important cities for trade in Ottoman. Izmir, which was also considered to be the most cosmopolite city of the Ottoman Empire after Istanbul, had been one of the important points in trade between the two countries. The Ottoman Empire, which imported mainly industrial products from America, had exported licorice, tobacco, acorns, olives, opium, emery and chrome products from Izmir to America.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Devlet Arşivleri Başkanlığı (DAB.)
- Babıâli Evrak Odası (BEO.)
- Dâhiliye, Mektubi Kalemi (DH.MKT.)
- Dâhiliye, Muamelat (DH.TMIK.M.)
- Dâhiliye, Şifre Kalemi (DH.ŞFR.)
- Hariciye Nezareti, Londra Sefareti (HR.SFR.3.)
- İrade, Rüsumat (İ.RSM.)
- Meclis-i Vükela (MV.)
- Sadaret, Mühimme Kalemi Evrakı (A}MKT.MHM.)
- Şura-yı Devlet (ŞD.)
- Teftişat-ı Rumeli Evrakı(Rumeli Müfettişliği), Sadaret Evrakı (TFR.I.A.)
- Teftişat-ı Rumeli Evrakı(Rumeli Müfettişliği), Selanik Evrakı (TFR.I.SL.)
- Yıldız, Esas Evrakı Defterleri (Y.EE.)
- Yıldız, Hususi Maruzat (Y.A.HUS.)
- Yıldız, Mütevenni Maruzat (Y.MTV.)
- Bulletin of Miscellaneous İnformation (Royal Botanic Gardens, Kew), Valonia in Cyprus, Vol.1888, No:19(1888), pp.163-165
- Journal of the Royal Society of Arts, Turkish Licorice, Vol.57, 25 June 1909, No.2953, pp.664
- Journal of the Royal Society of Arts, General Notes, Vol.60, 15 December 1911, No.3082, pp.133- 134
- Journal of the Royal Society of Arts, The Resources of Palestine, Vol.65, 3 August 1917, No.3376, pp.639-641
- Journal of the Royal Society of Arts, Vegetable Oils in Palestine, Vol.68, 13 August 1920, No.3534, p.637
- Levant Trade Rewiew, Valonia Extract and Its Use, Vol. 1, No.1, June 1911, p.44
- Levant Trade Review, Vol.1, No.2, November Quarter 1911, p.XIX
- Levant Trade Review, Exports From Smyrna, Turkey to the United States of America, V.1., No.4, Marc 1912, p.370
- Science, Olive Cultivation, Vol.14, 13 September 1889, No: 345, pg.176
- Scientific American, Licorice the Versatile, Vo.141, No.3, September 1929, pp.208-210
- The British Medical Journal, International Opium Commission, Vol.1, 16 January 1909, No.2507, p.174
- The Carpet Trade Review (1877), V.4., New York
- The Carpet Trade Review (1878), V.5., New York
- The Times, Cotton Cultıvation in Asia Minor, 14 October 1908, Issue: 38777, London, pg.10.
- The Times, The International Opium Commission, 2 January 1909, Issue 38846, London, pg.15
- The Times, The Opium Conference, 2 December 1911, Issue 39758, London, pg.5
- The Times, The Opium Conference, 16 June 1914, Issue 40551, London, pg.7
- Atay, M. Ç. (1978), Tarih İçinde İzmir, İzmir: Tiset Basım ve Yayın
- Bitting, K. G. (1920), Olive, Chicago: Glass Container Association of America
- Burch, A., Dolbear, S. H. (1918), Chromite, San Francisco: Mining and Scientific Press
- Cirkel, F. (1909), Report on The Chrome Iron Ore Deposits in The Eastern Townships, Province of Quebec, Ottowa: Government Printing Bureau
- Cruess, W. V. (1924), The Preparation and Refining of Olive Oil in Southern Europe, University of California: Agricultural Experiment Station
- Doggett, C. (1892), Dr. Andrew Turnbull and the New Smyrna Colony of Florida
- Doğan, N. (1996), Cumhuriyet Öncesi Türk Amerikan Ticaret Anlaşmaları, İstanbul: Turan Yayıncılık
- Eisen, G. (1890), The Raisin Industry, San Francisco: H.S. Crocker Printers
- Dağlı, Y., Alikahraman, S. & Dankoff, R. (2005) Evliya Çelebi Seyahatnamesi, c.IX, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
- Faroqhi, S. (2004), Krizler ve Değişim 1590-1699. H. İnalcık, D. Quataert (Ed.), Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, c.2 içinde (s.543-759), (çev.) Ayşe Berktay, İstanbul: Eren Yayınları
- Güher, E. (2013), Başlangıcından Birinci Dünya Savaşı’na Kadar Türk-Amerikan İlişkileri (Doktora tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ). Erişim adresi: http://tez2.yok.gov.tr/
- Hart, S. H. (1917), Wool; the raw materials of the woolen and worsted industries, Philadelphia
- İzbırak, R. (1976), Bitki Coğrafyası, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi
- İzmir Ticaret Odası (1998), İngiliz Konsolosluk Raporlarına Göre İzmir Ticareti (1864-1914), İzmir Kasaba, R., Osmanlı İmparatorluğu ve Dünya Ekonomisi, İstanbul: Belge Yayınları
- Kasaba, R. (1994), İzmir. Ç. Keyder vd.(Ed.), Doğu Akdeniz’de Liman Kentleri (1800-1914) içinde (s.1-22). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları
- Mantran, R. (2011), Osmanlı İmparatorluğu Tarihi II, (çev.) Server Tanilli, İstanbul: İş Bankası Yayınları
- Martal, A. (1992), 16. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Ticaret ve Sanayinin Gelişimi, Üç İzmir içinde (s.265-271), İstanbul
- Masters, B. (1988), The origins of Western economic dominance in the Middle East, Mercantilism and the Islamic economy in Aleppo 1600-1750, New York
- Materials Survey: Chromium(1962), U.S. Dept. Of Commerce, Business and Defense Services Administration.
- Mehr, S. (1959), The Greek Raisin Industry, Washington: Foreign Agricultural Service
- Mumford, J. K. (1901), Oriental Rugs, New York: C. Scribner’s Sons
- Ormerod, F. (1919), Wool, New York
- Poroy, I. H. (1981), Expansion of Opium Production in Turkey and Tate Monopoly of 1828- 1839. International Journal of Middle East Studies, 13(2), 191-211.
- Pratt, J. H. (1906), Corundum And Its Occurence And Distrubition In The United States, U.S. Government Printing Office.
- Proceedings of the Fig Institute(1917), California: Fig Institu
- Quataert, D. (2013), Sanayi Devrimi Çağında Osmanlı İmalat Sektörü, çev. Tansel Günay, İstanbul: İletişim Yayınları
- Ravndal, G. B. (1926), Turkey A Commercial And Industrial Handbook, Washington: Government Printing Office
- Ripley, M. C. (1904), The Oriental Rug Book, F.A. New York: Stokes Company
- Silliman, B. (1884), Sketch Of The Life And Scientific Work Of Dr. John Lawrence Smith, Washington: Judd&Detweiler Printers
- Shaw, G. W. (1904), California Olive Oil, Agricultural Experiment Station.
- Smith, H. K. (1909), Report of the Commissioner of Corporations on the Tobacco Industry, Part I, Washington: Government Printing Office
- Smith, H. K. (1911), Report of the Commissioner of Corporations on the Tobacco Industry, Part II, Washington: Government Printing Office
- Southern Rhodesia: The Question of Economic Sanctions(1973), Washington: U.S. Government Printing Office
- Strategic and Critical Minerals and Metals(1948), Washington: U.S. Government Printing Office
- Taşlıgil, N., Güven Ş. (2014), Türkiye’de Tütün ( Nicotiana Tabaccum L.) Yetiştiriciliğinin Tarihsel Gelişimi ve Coğrafi Dağılımı, Doğu Coğrafya Dergisi 18(30), 71-102
- The Licorice Plant(1885), Washington: U.S. Government Printing Office
- The Mineral Industry of The British Empire and Foreign Countries. Statistics, 1919-1921. Chrome Ore and Chromium(1924), London: H.M. Stationery Office
- Trading With the Near East(1920), New York: Guaranty Trust Company
- Triplett, K., Triplett, L. L. (2015), Indigo Quilts, C&T Publishing
- United States Congressional Serial Set, Vol. 103, (1907), Washington: U.S. Government Printing Office
- U.S. Licit Opium Imports: Foreign Policy Issues: Report of a Staff Study Mission to Turkey, India and Australia to the Committe on Foreign Affairs, (1989), Washington: U.S. House of Representatives
- Van Der Zee, H. (1965), Contes D’une Vieille Maison Et Quelques Racines Familiales
- Whiting, J. D. (1914) , The Licorice Trade of Syria, Scientific American, 110(5), 96
- Wright, H. (1909) The International Opium Commission, The American Journal of International Law, 3(3), 648-673
| APA | Kanberoğlu N (2019). II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). , 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| Chicago | Kanberoğlu Nesrin II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). (2019): 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| MLA | Kanberoğlu Nesrin II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). , 2019, ss.217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| AMA | Kanberoğlu N II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). . 2019; 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| Vancouver | Kanberoğlu N II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). . 2019; 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| IEEE | Kanberoğlu N "II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911)." , ss.217 - 238, 2019. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| ISNAD | Kanberoğlu, Nesrin. "II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911)". (2019), 217-238. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.543052 |
| APA | Kanberoğlu N (2019). II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| Chicago | Kanberoğlu Nesrin II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.4 (2019): 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| MLA | Kanberoğlu Nesrin II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.4, 2019, ss.217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| AMA | Kanberoğlu N II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(4): 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| Vancouver | Kanberoğlu N II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 17(4): 217 - 238. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| IEEE | Kanberoğlu N "II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911)." Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.217 - 238, 2019. 10.18026/cbayarsos.543052 |
| ISNAD | Kanberoğlu, Nesrin. "II. Meşrutiyet Dönemi İzmir’den Amerika’ya İhraç Edilen Ürünler (1909-1911)". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/4 (2019), 217-238. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.543052 |
