TY - JOUR TI - ŞİLE (İSTANBUL) EOLİNİTLERİNDEKİ ÇÖZÜNME BORULARININ KÖKENİ ÜZERİNE ÖN BULGULAR AB - Tropikal kıyılar ile Akdeniz kuşağı kıyılarındaki karbonat eolinitlerinde yaygın olarak gözlenensilindir ve konik şekilli dikey ayrışma borularının oluşumu halen tartışmalıdır. Bu tür nadirpaleo-kıyı karstı şekilleri, Türkiye kıyılarından ilk kez Şile (İstanbul) batısındaki Doğancılı kıyızonunda, 5 metre kalınlıktaki çapraz laminalı oolitik eolinit tabakaları içinde tespit edilmiştir.Bu çalışmanın temel amacı eolinit kütlesi içerisinde gelişmiş bu şekillerin fizikselözelliklerinin ve gelişim modelinin ortaya konulmasıdır. Eolinitin kuzey kesimindeki falezyüzeyi boyunca çok fazla sayıda ayrışma borusu gelişmiştir. Bu şekillerden bozulmamış olan45 tanesinden şerit metre yardımıyla derinlik, ve çap ölçümleri yapılmıştır. Ölçümlerine göre,çözünme borularının maksimum ağız çapı 60 cm ve derinliği 460 cm'dir. Bazı şekillerdederinlik, eolinitin örttüğü paleosol katmanı ile olan dokanağa kadar yaklaşır. Şekiller çapraztabakalı eolinit içerisinde gelişmiş olmakla birlikte dikey formları üzerinde çaprazlaminasyonun kontrolü yoktur. Boyutlardaki değişkenlik, şekillerin oluşum evrelerininfarklılığı ile ilgili olmalıdır. Birbirine yakın gelişmiş olan çözünme borularının birleşmesiylebileşik formlar oluşmuş, yan duvarların ortadan kalkması sonucu borular "pinnacle" denilenmünferit keskin kenarlı bloklara dönüşmüşlerdir. Denizel izotop dönemi (MIS) 6 sonu ile MIS5e başlarına tarihlendirilen eolinitler üzerinde gelişmiş bu şekiller, eoliyen kumlarınınoluşumu ve çimentolanmasının gerçekleştiği daha sıcak ve kurak koşulları izleyen nemlikoşullar altında gelişmiş olmalıdır. Borular içinde kalker kabuk gözlenmemesi, oluşumlarıesnasında kurak evrelerin yaşanmadığını açıklar. Sonuç olarak çözünme boruları organikmaddece zengin topraktan derine sızan CO2 ile asitliği artmış suların yol açtığı erime sonucufosil (örtülü) karst olarak gelişmiş olmalıdır. Çözünme yüzeyde bitki köklerinden vadozzondaki tercihi akış kanallarına aktarılarak makro gözenekler boyunca derine ilerlemiştir. AU - Çakır, Çağlar AU - Öztürk, Muhammed Zeynel AU - ERTEK, TOPÇU AHMET AU - AVCIOGLU, MUSTAFA AU - Erginal, Ahmet Evren AU - EVREN, Nabi PY - 2018 JO - Jeomorfolojik Araştırmalar Dergisi (Online) VL - 0 IS - 1 SN - 2667-4238 SP - 67 EP - 79 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/355740 ER -