İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Oktem, Kemal; Göçoğlu, Volkan; Göçoğlu, İpek Didem

İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Volkan GÖÇOĞLU, (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Dinar Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Afyon, Türkiye)

İpek KURT, (Hacettepe Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı, Ankara, Türkiye)

M. ÖKTEM (Hacettepe Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Ombudsman Akademik

34 4

Yıl: 2019 Cilt: 5 Sayı: 10 Sayfa Aralığı: 39 - 83 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-09-2020

İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz:

Tüm yönetim sistemleri gibi kamu yönetimi de kendini çevre ve koşullara uygun olarak yenilemeyi vegüncellemeyi hedeflemektedir. Türk Kamu Yönetimi, Cumhuriyetin ilanından bu yana çok sayıda idari reformun öznesi olmuştur. Bu çalışma, Türk KamuYönetiminin yüzyılında yapılan idari reform çalışmalarını dönemsel olarak ele almakta ve bu çalışmaları, kamu yönetimi alan yazınında önemli bir çalışmakonusu olan karar verme yaklaşımları çerçevesindedeğerlendirmektedir. Çalışmanın sonucunda, sözkonusu idari reform çalışmalarının karar vermeyaklaşımları içerisindeki yönelimlerine dair büyükresim görülmeye çabalanmakta ve gelecekte yapılacak idari reform çalışmalarının bu çerçevedeki olasıyönelimlerine dair öngörülerde bulunulmaktadır.

Anahtar Kelime:

Hundred Years of Administrative Reforms: The Assessment of Turkish Administrative Reforms in The Scope of Decision Making Approaches

Öz:

As all management systems do, public administration also aims to renew and update itself in accordance with the environment and changing conditions. Turkish Public Administration has been the subject of numerous administrative reforms since the proclamation of the Republic. This study, periodically analyzes the administrative reform studies conducted in the last hundred years and assesses them in the scope of decision making approaches and models which is an important field of study in public administration. In the conclusion part of the study, the big picture that picturizes the orientation of administrative reform studies in the scope of decision making approaches and models is being tried to see and predictions about the administrative reforms which will be made in the future are given. Keywords: Turkish Public

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

ACAR, Ali ve İsmail Sevinç (2005). “1980 Sonrası Türk Kamu Yönetiminin Merkez Örgütünde Yapılan Reform Çalışmaları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 13, ss. 19-37.
ACAR, Eray (2016). “Dünyada Ve Türkiye’de İdareyi Değişime İten Nedenler”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Afro-Avrasya Özel Sayısı, ss.147- 159.
ALTUNOK, Mustafa ve Hatice Metin (2003). “Karşılaştırmalı Bir Yaklaşımla Karar Verme Modelleri”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 2, Sayı: 7, ss. 93-104.
ANDREWS, Clinton J. ( 2007). “Rationality in Policy Decision Making”. iç. Fischer, Frank, Miller, Gerald ve Sidney, Mara S. (Ed.). Handbook of Public Policy Analysis. CRC Press.
AYKAÇ, Burhan (1991). “Yönetimin İyileştirilmesi Ve Örgütsel Değişim”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, ss. 81-122.
AYKAÇ, Burhan, Hüseyin Yayman ve Mehmet Akif Özer (2003). “Türkiye’de İdari Reform Hareketlerinin Eleştirel Bir Tahlili”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, Sayı: 2, ss.153-179.
BERBER, Metin ve Ebru Çelepçi (2005). “Türk Bölgesel Kalkınma Politikalarında Yeni Arayışlar: Kalkınma Ajansları Ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”. Doğu Karadeniz Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, ss. 49-157.
CAIDEN, G. (1968). “Administrative Reform”, International Review of Administrative Sciences, Cilt: 34, Sayı: 4, ss. 347-354.
CANKORKMAZ, Zühal (2011). “Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajansları Ve Bu Ajanslara Yönelik Eleştiriler”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 1, ss. 113-138.
COHEN, Michael D., March James G. ve Olsen, Johan P. (1972). “A Garbage Can Model Of Organizational Choice”. Administrative Science Quarterly Sayı: 17, ss. 1-2.
COŞKUN, Bayram (2003). Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma: 1990’lı Yıllardaki Gelişmeler Ve İşkur Örneğinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
COŞKUN, Bayram (2005). “Türkiye’de Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma Tarihsel Geçmiş Ve Genel Bir Değerlendirme”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 448, ss.13-47.
ÇETİN, Sefa (2010). “Türkiye’de Kamu Yönetimi Reform Sürecinin Değerlendirilmesi: Aksayan Ve İşleyen Yönler”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 19, Sayı: 3, ss. 23-38.
ÇİTCİ, Oya (1983). “Kamu Bürokrasisi Üzerine”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 4, ss. 16-35.
ÇORBACIOĞLU, Sıtkı (2008). “Kamu Politikası Analizinde Görünmez Üniversite: Altı Bilim Adamı Arasındaki Bilişsel ve Sosyal Ağ”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 41, Sayı: 4, ss. 23-48.
DENHARDT, Robert Bob ve DENHARDT, Janet Vinzant (2000), “The New Public Service: Serving Rather than Steering”, Public Administration Review, Cilt: 60, Sayı: 6, ss.549-559.
DİNÇER, Ömer (2016). Türkiye’de Değişim Yapmak Neden Bu Kadar Zor? (2.Basım) Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
DROR, Yehezkel (1964). “Muddling Through-”Science” Or İnertia?”. Public Administration Review, Cilt: 24, Sayı: 3, ss. 153-157.
EASTON, David (1965). A Framework for Political Analysis. Prentice Hall Int., London.
ENSERINK, Bert, Joop, F. M. Koppenjan ve Mayer, Igor S. (2013). “A Policy Sciences View on Policy Analysis”, iç. W. A. H. ve Walker, W. E. (der). Public Policy Analysis. Thissen, Springer. ss. 11-40.
ERGUN, Turgay (1991). “Yönetimin Yeniden Düzenlenmesi Gereksinmesi Ve Kamu Yönetimi Araştırma Projesi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 4, ss. 11-23.
ETZIONI, Amitai (1967). “Mixed-Scanning: A ‘Third’ Approach To Decision-Making”, Public Administration Review, Cilt: 27, Sayı: 5, ss. 385-392.
FISCHER, Frank, Miller, Gerald J. ve Sidney, Mara S. (2007). Handbook of Public Policy Analysis. CRC Press, Florida.
GOW, James Iain (2012). Administrative Reform, L. Côté & J.-F. Savard (Ed.), Encyclopedic dictionary of public administration, www.dictionnaire.enap.ca (Erişim Tarihi: 11.04.2018).
GÖÇOĞLU, Volkan (2014). Kamu Politikası ve Sosyal Medya İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
GÖÇOĞLU, Volkan (2015). “Türkiye’de Cumhuriyetin İlanından Sonra Gerçekleştirilen Çeşitli Kamu Yönetimi Reform Çabalarının Kurumsallaşma Kuramı Bağlamında Değerlendirilmesi”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 48, ss. 483-504.
GÖÇOĞLU, Volkan (2018). Türkiye’nin Siber Güvenlik Politikalarının Kamu Politikası Analizi Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
GÜLER, Birgül, Ayman (2003). “İkinci Dalga: Siyasal ve Yönetsel Liberalizasyon (Kamu Yönetimi Temel Kanunu)”, iç. Kamu Yönetimi Reformu Incelemeleri: Mülkiye’den Perspektifler, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Yayın No: 59, ss.1-34.
GÜLER, Birgül, Ayman (2005). Devlette Reform Yazıları. Ankara, Paragraf Yayınevi.
GÜLER, Birgül, Ayman (2018). “Türk milletini ‘reform’ etmek”, https://www.aydinlik.com.tr/turk-milletini-reform-etmek-birgul-ayman-guler-kose-yazilari-kasim-2018-1 (Erişim tarihi: 13.04.2019).
HILL, Michael (2005). The Public Policy Process, Pearson Longman, New York.
JENKINS, William Ieuan (1978). Policy Analysis: A Political and Organisational Perspective, Martin Robertson, London.
KALAĞAN, Gökhan (2010). “Cumhuriyet Dönemi Türk Kamu Bürokrasisi’nde Yeniden Yapılanma Ve Yönetsel Reform Çalışmaları”, Vizyoner Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, ss. 65-84.
KARA, Bülent (2006). “Türkiye’de Personel Reformu Çalışmalarının Altyapısı: 1930- 60 Yılları Arasında Yabancı Uzmanların Kamu Yönetimine İlişkin Hazırladıkları Raporlar”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 30, Sayı: 2, ss. 149-162.
KARAER, Tacettin (1987). “Kamu yönetimini yeniden düzenleme girişimleri ve sonuçları üzerine bir deneme”, Amme İdaresi Dergisi, ss. 25-46.
KAYA, Fevzi (2016). “Türkiye Cumhuriyeti’nde Yapılan İdari Reform Çalışmalarının Karşılaştırmalı Analizi”, Sosyal Bilimler Dergisi Sayı: 48, ss. 165-181.
KAYIKCI, Sabrina (2014). “643 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname Çerçevesinde Türkiye’de Bakanlık Örgütlenmesinde Yeniden Yapılanma”, Amme İdaresi Dergisi Cilt: 47, Sayı: 1, ss. 23-53.
KINGDON, John W. (2014). Agendas, Alternatives, and Public Policies. Pearson Education Limited, UK.
KOLÇAK, Menşure (2006). “Kamu Mali Yönetimi Ve Kontrol Kanununun Türk Mali Sistemine Getirdikleri”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 7, Sayı: 1, ss. 367-384.
KÖSEOĞLU, Özer (2013). “Kamu Politikası Sürecinde Karar Verme Modelleri”. iç. (Ed.) Mete Yıldız ve Mehmet Zahid Sobacı, Kamu Politikası Kuram ve Uygulama, Adres Yayınları, Ankara, ss. 244-265.
LANDRY, Rjjean (1993). “Administrative Reform And Political Control in Canada”. International Political Science Review, Cilt: 14, Sayı: 4, ss. 335-349.
LASSWELL, Harold D. (1971). A Pre-View of Policy Sciences, American Elseiver Publication, New York.
LEJANO, Raul P. (2013). “Postpositivism And The Policy Process”. iç. Jr, Araral, E., Fritzen, S., Howlett, Michael, Ramesh, M. & Wu, X. (Ed.). Routledge Handbook of Public Policy. Routledge: 98-112.
LEOVEANU, Andy Constantin (2013). “Rationalist Model in Public Decision Making”. Journal of Public Administration, Finance and Law, Sayı: 4, ss. 43-54.
LINDBLOM, Charles E. (1959). “The Science Of ‘Muddling Through’”. Public Administration Review, Cilt: 19, Sayı: 2, ss. 79-88.
ÖKTEM, M. Kemal (1992). “Türk Kamu Personel Yönetiminin Gelişimi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, ss. 85-105.
ÖKTEM, M. Kemal ve ÖZDEMİR, A. Murat (2013). “Toplantı Yönetimi: Kamu Yönetiminde Karar Almanın Dayanılmaz Hafifliği”, Sosyoekonomi, Sayı: 2013-1, ss. 221-242.
ÖZEN, Pınar (2005). Bölgesel Kalkınma Ajansları, https://www.tepav.org.tr/upload/files/1271245092r8246.Bolgesel_Kalkinma_Ajanslari.pdf (Erişim Tarihi: 9.04.2018).
PETERS, Guy B. (2005). “The Problem of Policy Problems”, Journal of Comparative Policy Analysis: Research and Practice, Cilt: 7, Sayı: 4, ss. 349-370.
POLATOĞLU, Aykut (2003). “Türk Kamu Yönetimi Sisteminin Yeniden Örgütlenmesi Üzerine Düşünceler”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 36, Sayı: 4, ss. 1-16.
POLLITT, Christopher ve Bouckaert, Geert (2000). Public Management Reform A Comparative Analysis, Oxford University Pres, New York.
SABATIER, Paul A. (1987). “Knowledge, Policy-Oriented Learning, And Policy Change: An Advocacy Coalition Framework”, Science Communication, Cilt: 8, Sayı: 4, ss. 649-697.
SAYLAM, Ayşegül ve ÖKTEM, M. Kemal (2015). “Türk Kamu Yönetiminde Hizmet Bakanlığı Modeliyle Yeniden Yapılanma: Retrospektif Bir Yaklaşım Mı?”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, Sayı: 5, ss. 1-20.
SEVİNÇ, Hüseyin (2014). “Değişim Ve Kurumsal Yapılandırma Süreci: Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi (Mehtap)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 35, ss. 730-747.
SIMON, Herbert A. (1957). Models of Man, Social and Rational: Mathematical Essays on Rational Human Behavior in a Social Setting, Wiley, New York.
SMITH, Kevin B. ve Larimer, Christopher W. (2009). The Public Policy Theory Primer, Westview Press, Boulder.
SÜRGİT, Kenan (1972). Türkiye’de İdari Reform, TODAİE Yayınları, Ankara.
SÜRGİT, Kenan (1987). “12 Eylül Ve Yönetimin Yeniden Düzenlenmesi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 3, ss. 39-77.
ŞAHİN, Ali (2008). “Türk Kamu Yönetiminde Reform Çabaları Ve Uluslararası Kurumsal Çevrenin Etkisi”, Selçuk Üniversitesi İ.İ.B. Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, ss. 47-76.
ŞAYLAN, Gencay (1973). “Üçüncü Beş Yıllık Plan Ve İdari Reform”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 2, ss. 15-28.
ŞAYLAN, Gencay (2000). Devlet Reformu: Kamu Personel Yönetiminden İnsan Kaynaklarına Geçiş. TESEV Yayını, İstanbul.
TODAİE. (1965). İdari Reform ve Reorganizasyon Hakkında Ön Rapor, TODAİE Yayını, Ankara.
TODAİE. (1966). Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi Yönetim Kurulu Raporu, TODAİE Yayınları, Ankara.
TODAİE. (1972). İdari Reform Danışma Kurulu Raporu. Sevinç Matbaası, Ankara.
TODAİE. (1991). K. A. Y. A Raporu, Yayın No: 238. DİE Matbaası, Ankara.
TUTUM, Cahit (1971). “İdari Reformda Başlıca Yaklaşımlar”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2, ss. 32-45.
TÜSİAD. (2002). Kamu Reformu Araştırması, http://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/1881-kamu-reformu-arastirmasi (Erişim Tarihi: 10.04.2018)
ÜTÜK, Utku (2015). “Denhardt ve Denhardt’ın Yeni Kamu Hizmeti Kuramına Bakış”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 99, ss. 47-70.
YAĞMURLU, Aslı (2007). “Bilgi Edinme Kanunu ve Halkla İlişkiler”. Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 40, Sayı: 4, ss. 63-80.
YAYMAN, Hüseyin (2005). Türkiye’nin İdari Reform Politiği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

APA	Göçoğlu V, Göçoğlu İ, Oktem K (2019). İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. , 39 - 83.
Chicago	Göçoğlu Volkan,Göçoğlu İpek Didem,Oktem Kemal İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. (2019): 39 - 83.
MLA	Göçoğlu Volkan,Göçoğlu İpek Didem,Oktem Kemal İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2019, ss.39 - 83.
AMA	Göçoğlu V,Göçoğlu İ,Oktem K İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2019; 39 - 83.
Vancouver	Göçoğlu V,Göçoğlu İ,Oktem K İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2019; 39 - 83.
IEEE	Göçoğlu V,Göçoğlu İ,Oktem K "İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.39 - 83, 2019.
ISNAD	Göçoğlu, Volkan vd. "İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ". (2019), 39-83.

APA	Göçoğlu V, Göçoğlu İ, Oktem K (2019). İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. Ombudsman Akademik, 5(10), 39 - 83.
Chicago	Göçoğlu Volkan,Göçoğlu İpek Didem,Oktem Kemal İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. Ombudsman Akademik 5, no.10 (2019): 39 - 83.
MLA	Göçoğlu Volkan,Göçoğlu İpek Didem,Oktem Kemal İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. Ombudsman Akademik, vol.5, no.10, 2019, ss.39 - 83.
AMA	Göçoğlu V,Göçoğlu İ,Oktem K İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. Ombudsman Akademik. 2019; 5(10): 39 - 83.
Vancouver	Göçoğlu V,Göçoğlu İ,Oktem K İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ. Ombudsman Akademik. 2019; 5(10): 39 - 83.
IEEE	Göçoğlu V,Göçoğlu İ,Oktem K "İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ." Ombudsman Akademik, 5, ss.39 - 83, 2019.
ISNAD	Göçoğlu, Volkan vd. "İDARİ REFORMUN YÜZ YILI: TÜRK KAMU YÖNETİMİ REFORMLARININ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ". Ombudsman Akademik 5/10 (2019), 39-83.