TY - JOUR TI - Ekstraselüler Matriksin Yapısal ve Fonksiyonel Özellikleri AB - Ekstraselüler matriks (ECM) temel olarak hücrelere fiziksel destek sağlayan ve dokuların sınırlarını belirleyen yapı şeklinde tanımlanabilmektedir. Hücrelere destek ortamını sağlayan bu yapıyadaha detaylı olarak bakıldığında ise hücrenin farklılaşması, morfolojisi, proliferasyonu, göçü gibifonksiyonların gerçekleşmesi için gerekli bir ortamın varlığı görülmektedir. Ayrıca, bu ortam içerdiğibüyüme faktörleri ile bir depo görevi görmektedir. Hücreler arası matrikste bulunan ana biyomolekülleri proteoglikanlar, glikozaminoglikanlar ve kollajenler şeklinde ifade edebilmektedir. Bu yapılardan bazıları hücreler arası matrikste bulunmalarının yanı sıra hücre yüzey reseptörü olarak görevalmaktadırlar. Bu durum hücre-matriks etkileşimi olarak düşünüldüğünde sinyal iletiminde oldukçaönemli bir yere sahiptir. Bu sayede hücre içi ve hücre dışı ortam arasında ilişki kurulmuş olmaktadır.Hücrelerin uygun şekilde yerleşim göstermeleri ve doku gelişim sürecine paralel olarak bu yerleşimidevam ettirmeleri iyi organize olmuş ECM yapısı ile yakından ilişkilidir. Bu ilişkinin önemini özellikle klinik sonuçları olan kas-iskelet sistemi hastalıklarında ve doku mühendisliği uygulamalarınıntemeli olan iskele yapılarının sentez sürecinde görülmektedir. Özellikle doğal kaynaklı biyomalzemelerin kullanıldığı alanlarda ECM organizasyonu önem kazanmaktadır. Ayrıca, üç boyutlu hücrekültürü çalışmalarında da ECM organizasyonunun ön planda olduğu görülmektedir. ECM yapısınınçalışmalarda görülen bu çok yönlü özellikleri fizyolojik koşullarda ECM’nin organizasyonu ile ilgilidir. ECM’nin hem hastalıklarda hem de normal fizyolojik koşullarda organizasyonunun anlaşılması oldukça önemlidir. Hazırlanan bu çalışmada, ECM yapısının moleküler özellikleri ve ECM ile ilgilihastalıklar ortaya konmakla birlikte, son yıllarda özellikle yenileyici tıp yaklaşımı başlığı altında yapılan ve hücre-ECM etkileşiminin ön planda tutulduğu yaklaşımların açıklanması amaçlanmıştır. AU - Ekici, Yahya AU - Ergin Efe, Ekin AU - CENAN, RASİME SEVGİ AU - ATAC, F.BELGIN DO - 10.5336/pharmsci.2018-60599 PY - 2018 JO - Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi VL - 7 IS - 3 SN - 2146-944X SP - 251 EP - 260 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/356104 ER -