Yıl: 2019 Cilt: 19 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 325 - 336 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17098/amj.571393 İndeks Tarihi: 10-09-2020

Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Öz:
Amaç: Amacımız Sivas ili kırsalında bulunan bir ilçede, 6‐18 yaş okula giden çocuk ve adölesanlarınobezite sıklığını belirlemek ve buna etki eden faktörleri tespit etmektir.Materyal ve Metot: Tanımlayıcı kesitsel tipteki çalışmamızın evrenini Sivas Akıncılar ilçesindeeğitim gören 485 öğrenci oluşturmakta idi. Çalışma 1‐8 Haziran 2018 tarihinde, çalışmaya katılmayıkabul eden ve çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan 449 öğrenci üzerinde gerçekleştirildi.Onam formunu imzalayan velilerin çocuklarının boy, kilo, bel çevresi ve kalça çevresi araştırmacıtarafından ölçüldü ve 24 sorudan oluşan standardize anket formu velilere ulaştırıldı. Ölçümlerindeğerlendirilmesinde Olcay Neyzi standartları (ulusal çalışma verileri ile oluşturulan) ve Centers forDisease Control and Prevention, CDC standartları kullanıldı.Veriler SPSS programına yüklendi. Shapiro Wilk, Ki‐ kare, Mann‐ Whitney U, Kruskal Wallis, Kappa,Pearson korelasyon ve Roc analizleri kullanıldı. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p<0,05düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Katılımcıların %45,21’i kız, %54,78’i erkek idi. Öğrencilerin yaşları 6‐17 arasındadeğişmekte olup, yaş ortalamaları 11,82±0,13 yıl idi. CDC standartlarına göre beden kitle indeksiyüzdeleri % 3,34 zayıf, % 75,50 normal, % 13,80 fazla kilolu ve % 7,34 obez idi. Obez çocuklarınailelerinin %55,00’i, fazla kilolu çocukların ailelerinin %87,80’i çocuklarının normal kiloda olduğunudüşünüyordu. Çocukların kiloları ile ebeveynlerinin çocuklarının kilolarını değerlendirmesikarşılaştırıldığında hem CDC hem de Olcay Neyzi standartlarına göre anlamlı fark saptandı(p<0,001(CDC); p<0,001(Olcay Neyzi)). Öğrencilerin Bel Çevresi/Boy Uzunluğu oranı kesme değeriçalışmamız için 0,46 olarak hesaplanmıştır (CDC Sensitivite %86,4, Spesifite %78,1; Olcay NeyziSensitivite %89,1, Spesifite %74,3). Çocukların yatmadan önce telefon/tabletle oynamaları ile kilolarıarasında anlamlı fark saptanmadı (p=0,331(CDC); p=0,191(Olcay Neyzi)).Sonuç: Sonuç olarak kırsal alanlarda da obezite prevalansının önemli ölçüde arttığını ve ailelerinçocuklarının kiloları hakkındaki farkındalığının düşük olduğunu bulduk. Çocukluk çağı obezitesi ilemücadelede aile temelli yaklaşımın güçlendirilmesi ve ebeveyn eğitimlerinin sayısının artırılmasıgerektiği sonucuna vardık.
Anahtar Kelime:

Determination of the Frequency and the Affecting Factors of Obesity in School Age Children and Adolescents in a Rural Area in Sivas Province

Öz:
Objectives: Our aim was to investigate the prevalence of and the risk factors associated with obesity among adolescents and children between the ages of 6‐18 years in a rural area in Sivas province in Turkey.Materials and Methods: The universe of our descriptive cross‐sectional study was consisting of 485 students who educate in Sivas Akıncılar district. The study was carried out on 1‐8 June 2018 and was conducted in 449 students who accepted to participate and met the criteria of inclusion in the study. The height, weight, waist and hip circumference of the children whose family signed the ethical consent form were measured by researcher and the standardized questionnaire consisting of 24 questions was conveyed to the parents. It was used Olcay Neyzi standards (created by the data of the national study) and Centers for Disease Control and Prevention, CDC standards in order to evaluate the measurements. The data were uploaded SPSS program. Shapiro Wilk, Chi‐square, Mann‐Whitney U, Kruskal Wallis, Kappa, Pearson correlation and Roc analyzes were performed. The results were evaluated at 95% confidence interval and p<0.05 at significance level. Results: Of the participants, 45.21% were girls and 54.78% were boys. The ages of the students varied between 6‐17 years and the mean age was 11.82 ± 0.13 years. According to the CDC standards, body mass index percentages were 3.34% weak, 75.50% normal, 13.80% overweight and 7.34% obese. 55.00% of the families of obese children and 87.80% of the families of overweight children thought that their children were in normal weight. When the children's weight and parents' weight assessment of their children were compared, a significant difference was found between both CDC and Olcay Neyzi standards (p<0.001(CDC); p<0.001(Olcay Neyzi)). The cut‐off value of the students' waist‐to‐height ratio was calculated as 0.46 for our study (CDC sensitivity %86.4, specificity %78.1; Olcay Neyzi sensitivity %89.1; specificity %74.3). There was no significant difference between the weight of the children and playing with their phone/tablet before going to bed (p=0.191(Olcay Neyzi); p=0.331(CDC)). Conclusion: In conclusion, we found the prevalence of obesity was significantly increased also in rural areas and the awareness of families about their children's weight was low. We concluded that the family‐oriented approach should be strengthened in the fight against childhood obesity and that the number of trainings for parents should be increased.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. World health Organization [İnternet]. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42665/WHO_TRS_916.pdf;jsessionid=B4A06 0C9D1B4265B9D0CA850F13AD51C?sequence=1 (Erişim Tarihi: 06.03.2019).
  • 2. İstanbul Sağlık Müdürlüğü [İnternet]. http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/halksag/belge/mevzuat/turkiye_okul_cocuk_6_10yas_bu yume_izlen_rap.pdf (Erişim Tarihi: 06.03.2019).
  • 3. Doak CM, Visscher TL, Renders CM, Seidell JC. The prevention of overweight and obesity in children and adolescents: a review of interventions and programmes. Obesity Reviews 2006;7(1):111‐36.
  • 4. Alpcan A, Arıkan Durmaz Ş. Giant problem of our era: childhood obesity. Turkish Journal of Clinics and Laboratory 2015;6(1):30‐8.
  • 5. Weiss R, Dziura J, Burgert TS, et al. Obesity and the metabolic syndrome in children and adolescents. N Engl J Med 2004;350:2362‐74.
  • 6. Celik N, Andiran N, Yilmaz AE. The relationship between serum magnesium levels with childhood obesity and insulin resistance: a review of the literature. J Pediatr Endocr Met 2011; 24(9‐10): 675–8.
  • 7. McCarthy HD, Ashwell M. Study of central fatness using waist‐to‐height ratios in UK children and adolescents over two decades supports the simple message – ‘keep your waist circumference to less than half your height’. International Journal of Obesity 2006;30:988–92.
  • 8. Kuczmarski RJ, Ogden CL, Guo SS, et al. 2000 CDC Growth Charts for the United States: methods and development. Vital Health Stat 2002;11(246):1‐190. 9. Neyzi O, Günöz H, Furman A, et al. Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2008;51:1‐14.
  • 10. Öztürk A, Borlu A, Çiçek B, et al. Growth charts for 0‐18 year old children and adolescents. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2011;15(3):112‐29.
  • 11. Koçoglu G, Ozdemir L, Sümer H, Demir DA, Cetinkaya S, Polat HH. Prevalence of obesity among 11‐14 years old students in Sivas‐Turkey. Pakistan Journal of Nutrition 2003;2(5):292‐5.
  • 12. Daştan İ, Çetinkaya V, Delice ME. İzmir İlinde 7‐18 yaş arası öğrencilerde obezite ve fazla kilo prevalansı. Bakırköy Tıp Dergisi 2014;10(4):139‐46.
  • 13. Metinoğlu İ, Pekol S, Metinoğlu Y. Kastamonu’da 10‐12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevalansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;3(2):117‐23.
  • 14. World health Organization [İnternet]. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0008/98243/E89858.pdf (Erişim Tarihi: 06.03.2019).
  • 15. Barros FC, Matijasevich A, Hallal PC, et al. Cesarean section and risk of obesity in childhood, adolescence, and early adulthood: evidence from 3 Brazilian birth cohorts. Am J Clin Nutr 2012;95:465–70.
  • 16. Huh SY, Rifas‐Shiman SL, Zera CA, et al. Delivery by caesarean section and risk of obesity in preschool age children: a prospective cohort study. Arch Dis Child 2012;97:610–6.
  • 17. Öztora S, Hatipoğlu S, Barutçugil MB, Salihoğlu B, Yıldırım R, Şevketoğlu E. İlköğretim çağındaki çocuklarda obezite prevalansının belirlenmesi ve risk faktörlerinin araştırılması. Bakırköy Tıp Dergisi 2006;2(1):11‐4.
  • 18. Proctor MH, Moore LL, Gao D, et al. Television viewing and change in body fat from preschool to early adolescence: The Framingham Children’s Study. Int J Obes Relat Metab Disord 2003;27(7):827‐33.
  • 19. Chen X, Beydoun MA, Wang Y. Is sleep duration associated with childhood obesity? A systematic review and meta‐analysis. Obes Res 2008;16(2):265–74.
  • 20. Lemola S, Perkinson‐Gloor N, Brand S, Dewald‐Kaufmann JF, Grob A. Adolescents’ electronic media use at night, sleep disturbance, and depressive symptoms in the smartphone age. Journal of Youth and Adolescence 2014;44(2):405–18.
  • 21. Hara M, Saitou E, Iwata F, Okada T, Harada K. Waist‐to‐height ratio is the best predictor of cardiovascular disease risk factors in Japanese schoolchildren. Journal of Atherosclerosis and Thrombosis 2002;9(3):127‐32.
  • 22. Ashwell M, Hsieh SD. Six reasons why the waist‐to‐height ratio is a rapid and effective global indicator for health risks of obesity and how its use could simplify the international public health message on obesity. Int J Food Sci Nutr 2005;56:303–7. 23. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı [İnternet]. https://bartin.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_03/24100219_kantin_01.pdf (Erişim Tarihi: 06.03.2019).
  • 24. Sarıkaya S, Kanlı S, İkiışık H, et al. Aileler, öğretmenler ve aile hekimlerinin gözüyle çocukluk çağı obezitesi: Bir karma metod çalışması. The Journal of Turkish Family Physician 2017;08(2):27‐39.
  • 25. Lindsay A, Sussner K, Kim J, Gortmaker S. The role of parents in preventing childhood obesity. The Future of Children 2006;16(1):169‐86.
APA AĞADAYI E, ÇELİK N, ÇETİNKAYA S, KARACA S (2019). Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. , 325 - 336. 10.17098/amj.571393
Chicago AĞADAYI Ezgi,ÇELİK Nurullah,ÇETİNKAYA Selma,KARACA Sanem NEMMEZİ Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. (2019): 325 - 336. 10.17098/amj.571393
MLA AĞADAYI Ezgi,ÇELİK Nurullah,ÇETİNKAYA Selma,KARACA Sanem NEMMEZİ Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. , 2019, ss.325 - 336. 10.17098/amj.571393
AMA AĞADAYI E,ÇELİK N,ÇETİNKAYA S,KARACA S Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. . 2019; 325 - 336. 10.17098/amj.571393
Vancouver AĞADAYI E,ÇELİK N,ÇETİNKAYA S,KARACA S Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. . 2019; 325 - 336. 10.17098/amj.571393
IEEE AĞADAYI E,ÇELİK N,ÇETİNKAYA S,KARACA S "Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi." , ss.325 - 336, 2019. 10.17098/amj.571393
ISNAD AĞADAYI, Ezgi vd. "Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi". (2019), 325-336. https://doi.org/10.17098/amj.571393
APA AĞADAYI E, ÇELİK N, ÇETİNKAYA S, KARACA S (2019). Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Ankara Medical Journal, 19(2), 325 - 336. 10.17098/amj.571393
Chicago AĞADAYI Ezgi,ÇELİK Nurullah,ÇETİNKAYA Selma,KARACA Sanem NEMMEZİ Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Ankara Medical Journal 19, no.2 (2019): 325 - 336. 10.17098/amj.571393
MLA AĞADAYI Ezgi,ÇELİK Nurullah,ÇETİNKAYA Selma,KARACA Sanem NEMMEZİ Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Ankara Medical Journal, vol.19, no.2, 2019, ss.325 - 336. 10.17098/amj.571393
AMA AĞADAYI E,ÇELİK N,ÇETİNKAYA S,KARACA S Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Ankara Medical Journal. 2019; 19(2): 325 - 336. 10.17098/amj.571393
Vancouver AĞADAYI E,ÇELİK N,ÇETİNKAYA S,KARACA S Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Ankara Medical Journal. 2019; 19(2): 325 - 336. 10.17098/amj.571393
IEEE AĞADAYI E,ÇELİK N,ÇETİNKAYA S,KARACA S "Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi." Ankara Medical Journal, 19, ss.325 - 336, 2019. 10.17098/amj.571393
ISNAD AĞADAYI, Ezgi vd. "Sivas İli Kırsal Bir İlçede Okul Çağı Çocuklar ve Adölesanlarda Obezite Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi". Ankara Medical Journal 19/2 (2019), 325-336. https://doi.org/10.17098/amj.571393