TY  - JOUR
TI  - Deprem ya da Yangın Deneyimlemiş Kişilerde Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri ve Belirtilerin Yordayıcıları
AB  - Amaç: Bu çalışmada deprem ve/veya yangın deneyimleyenlerde olayöncesi sahip olunan acil durum bilgisi, olay üzerindeki kontrol algısı,algılanan tehdit ve olay sırasında deneyimlenen bedensel belirtilerintravmatik stres belirtileri ile ilişkisini incelemek amaçlanmıştır.Yöntem: Araştırma verileri 2009 yılı İzmir ili itfaiye verileri kullanılarakev yangını deneyimlemiş kişilerden (n=92), Sağlık Grup Başkanlığı’nabaşvuran kişiler arasında 2005 yılı Seferihisar depremini deneyimlemişkişilerden (n=38) ve 2010 yılında yangın atlatmış bir 3. basamakhastanenin personelinden (n= 34) toplanmıştır. Travmatik stres belirtidüzeyi Olayların Etkisi Ölçeği kullanılarak belirlenmiştir. Olay öncesive sonrası faktörler ile ilgili bilgi Davranış, Güvenlik ve Kültür – SağKalan soru formu kullanılarak toplanmıştır.Bulgular: Elde edilen bulgular, deprem deneyimleyen kişilerin yangındeneyimleyen kişilere göre olay sırasında daha fazla hayati tehditalgıladıkları ve olay üzerindeki kontrol algılarının daha düşük düzeydeolduğunu göstermiştir. Cinsiyet, olay sırasında algılanan tehdit,olay sırasında deneyimlenen bedensel belirtiler ve travmatik stresörüzerindeki kontrol algısının olay sonrası ortaya çıkan travmatik stresbelirtilerini yordayan değişkenler olduğu görülmüştür.Sonuç: Araştırma sonucunda deprem ve yangın deneyimlemiş kişilerdekontrol odaklı tedavi yöntemlerinin etkili olabileceği düşünülmüştür.Acil durumda yapılacaklar ile ilgili toplumun bilgilendirilmesinin, olayanında kişilerin kontrol algısını arttırarak ruh sağlığı üzerinde koruyucubir etkisi olabileceği görülmektedir. Diğer yandan TSSB ile acil durumbilgisi arasındaki pozitif yönlü ilişki tatbikatlar sırasında çalan alarmve uygulamadaki yanlışlıkların kişileri travmatize ediyor olabileceğinidüşündürmüştür. Deprem/yangın ve tatbikatları sırasında kişilerdeduruma ilişkin bilgi işleme süreci, bedensel belirtiler ve duygusalsüreçler arasındaki ilişkileri açıklamaya yönelik araştırmalar yapılmasıönerilmektedir.
AU  - SOFUOĞLU, Zeynep
AU  - CANKARDAŞ, Sinem
DO  - 10.5080/u23613
PY  - 2019
JO  - Türk Psikiyatri Dergisi
VL  - 30
IS  - 3
SN  - 1300-2163
SP  - 151
EP  - 156
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/357404
ER  -