KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ
Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 337 - 356 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34085/buifd.702108 İndeks Tarihi: 24-09-2020
KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ
Öz: Yaygın eğitim kişilerin toplumsal değişimlere uyumunu sağlamak ve ulusal kalkınma hedeflerineulaşmak için yaşam boyu eğitim felsefesi çerçevesinde yapılan tüm eğitim faaliyetleridir. Bunlar içindeyaygın din eğitimi resmi olarak Diyanet İşleri Başkanlığı eliyle yürütülen faaliyetlerdir. Özellikle yaygındin eğitimine katılan yetişkinlerin önemli bölümü kadınlardan ve bu eğitimi verenlerin de önemli kısmıkadın Kur’an kursu öğreticilerinden oluşmaktadır. Kur’an kursları aynı zamanda kadınların sosyalleşmesiiçin de önemli bir görev ifa etmektedir. Yaptığımız bu çalışmada yaygın din eğitimi veren Kur’ankurslarındaki öğreticilerin meslekî doyum düzeyleri ile bunlara etki eden değişkenlerin tespit edilmesiamaçlanmıştır. Çalışma nicel araştırma yöntemine göre yapılmıştır. Bu araştırmada Kuzgun, Sevim veHamamcı tarafından geliştirilen Meslekî Doyum Ölçeği kullanılmıştır. 2019 yılında, İstanbul Sancaktepeve Kartal ilçelerinde çalışan Kur’an kursu öğreticileri araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmasonucunda öğreticilerin meslekî doyum düzeylerinin tam olduğu ortaya çıkmıştır. Kur’an kursuöğreticilerinin tam düzeyde bir mesleki doyum düzeyine sahip olmalarının temel sebeplerinden biriolarak, yapılan işin niteliğinin, manevi yönünün ve toplumdaki itibarının etkisi olduğu söylenebilir.Öğreticilerin doyum düzeylerine etki eden değişkenler arasında medeni durum, eğitim durumu vesınıflarında okuttukları öğrenci sayıları yer almaktadır. Meslekî gelişim imkânlarına sahip olmanın,öğreticilerin mesleki doyumları üzerinde önemli etkisinin olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelime: Professional Satisfaction Levels of Qur’an Course Teachers
Öz: The Presidency of Religious Affairs carries out non-formal religious education. The majority of the adults attending non-formal religious education are women and the majority of those who teach this education are female Qur’an course teachers. Courses also play an important role in socializing women. In this study, it is aimed to determine the occupational satisfaction levels of the Qur'an courses that provide non-formal religious education and the factors affecting them. The study was conducted according to quantitative research method. Professional Satisfaction Scale was used in this research. In the 2019 year, the Qur’an course teachers working in Sancaktepe and Kartal districts of Istanbul were included in the research. Because of the research, it was found that the professional satisfaction levels of the teachers were very high. It can be said that the spiritual aspect and reputation of the work done as one of the main reasons for the Quran course teachers to have a full level of professional satisfaction in general. The factors affecting the satisfaction levels of the teachers are marital status, education level and the number of students they teach. It was seen that having professional development opportunities had a significant effect on the satisfaction of the teachers.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akça, İbrahim. Din Görevlilerinde Meslekî Doyum: İzmit Örneği. Çorum: Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Apaydın, Halil - Eker, Rukiye. “Din Görevlilerinde Meslekî Tükenmişlik: Kahramanmaraş Örneği.”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 15/1 (2015), 207-234.
- Aydın, M. Şevki. Bir Din Eğitimi Kurumu Olarak Kuran Kursu. Ankara: DİB Yayınları, 2. Basım, 2010.
- Baltacı, Ali. “Din Görevlilerinin İş Doyumu, İş Stresi, Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkiler: Çok Örneklemli Bir Çalışma”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 22/3 (2018), 1509-1536.
- Bingöl, Sündüz. "Kuran Kursu Öğreticilerinde Empati". Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2012.
- Bulut, Mehmet. “DİB’nın Yaygın Din Eğitimi Görevi”. Diyanet İlmi Dergi 35/4 (1999), 113- 128.
- Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 27. Basım, 2019. https://doi.org/10.14527/9789944919289.
- Cemaloğlu, Necati - Erdemoğlu Şahin, Dilek. “Öğretmenlerin Meslekî Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Kastamonu Eğitim Dergisi 15/2 (2007), 465-484.
- Cengil, Muammer. “Din Görevlileri ve Kur’an Kursu Öğreticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 10/3 (2010), 79-101.
- Coştu, Yakup. “Din Görevlilerinde Meslekî Doyum; Çorum İl Merkezi Örneği”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6/1 (2013), 1-18.
- Cüm, Ebubekir. "Din Görevlilerinde Mesleki Doyum Korgan İlçesi Örneği". Amasya: Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Çoban, Yasemin. "Kur’an Kursu Öğrencilerinde Öznel İyi Olma Hali ve Kaygı (Anksiyete) Durumu Üzerine Bir Çalışma". Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
- Demirezen, Vijdan - Korkmaz, Mehmet. "Kur’an Kursu Öğreticilerinin Yöntem Anlayışları". Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/2 (Aralık 2018), 29-58.
- DİBK. Diyanet İşleri Başkanlığı Kanunu (Kanun No. 633 ). Resmi Gazete 12038 (22 Haziran 1965). Erişim 10.03.2020. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.633.pdf
- Eren, Erol. Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayın, 15. Basım, 2015.
- Freudenberger, Herbert J. "Staff Burn-Out". Journal Of Social Issues 30 (1974), 159-165.
- Gön Güneş, Özlem. "Din Görevlilerinin Mesleki Yeterlilikleri ile Tükenmişlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Kocaeli/İzmit Örneği)". Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Howard M. Weiss. “Deconstructing Job Satisfaction: Separating Evaluations, Beliefs and Affective Experiences”. Human Resource Management Review 12/2 (2002), 173-194.
- Karacoşkun, Şehri. "Din Görevlilerinde Tükenmişlik Düzeyi İle İş Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Gaziantep İli Örneği)". Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
- Kaya, Mevlüt - Nazıroğlu, Bayramali. “Din Görevlilerinin Meslekî Tutum ve Motivasyon Düzeylerini Etkileyen Bazı Faktörler”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 26 (2008): 25-53.
- Kaya, Umut. “Bir Kur’ân Öğretim Modeli Olarak ‘3 Günde Kur’ân Öğreten Program’”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 53/53 (13 Mart 2018), 151-178. https://doi.org/10.15370/maruifd.405255.
- Kayıklık, Hasan. “Din Görevlilerinde Tükenmişlik”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/2, 2007, 1-19.
- Koç, Ahmet. "Kur’an Kurslarının Mevcut Sorunları ve Bunlara Yönelik Çözüm Önerileri", IV. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri, 12-16 Mayıs 717-730. Ankara: DİB Yayınları, 2009.
- Koç, Ahmet. “Proje Kapsamında Olan ve Olmayan AİHL’lerin Etkili Okul Özelliklerinin Yönetici ve Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi”. Ekev Akademi Dergisi 80 (01 Ocak 2019), 1-24. https://doi.org/10.17753/Ekev1273.
- Koç, Ahmet. “Yaz Kur’an Kursları Üzerine Bir Araştırma”. Diyanet İlmi Dergi 47/2 (2011), 5- 52.
- Koç, Ahmet - Mert Bastas. “The Evaluation of the Project School Model in Terms of Organizational Sustainability and Its Effect on Teachers’ Organizational Commitment”.
- Sustainability 11/13 (27 Haziran 2019): 3549. https://doi.org/10.3390/su11133549.
- Korkmaz, Mehmet. “Kur’an Kurslarında Din Eğitimi”. Din Hizmetlerinde Rehberlik ve İletişim. haz. Recai Doğan ve Remziye Ege. 329-356. Ankara: Grafiker Yay, 2015.
- Kuzgun, Yıldız vd. "Mesleki Doyum Ölçeğinin Geliştirilmesi". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2/11 (Mart 1999), 14-18.
- Leiter, Michael P. “Burnout as A Developmental Process: Consideration of Models”. Professional Burnout (2017), 227-244.
- Locke, Edwin A. “What is Job Satisfaction?”. Organizational Behavior and Human Performance 4/4 (1969), 309-336.
- Louis, E. Davis. “Job Satisfaction Research: The Post‐Industrial View”. Industrial Relations: A Journal of Economy and Society 10/2 (1971), 167-184.
- Maslach, Christina vd. “Job Burnout”. Annual Review of Psychology 52 (2001), 397-422.
- Mersin, Yunus. "Din Görevlilerinde Meslekî Doyum. Konya: Selçuk Üniversitesi", Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
- Öcal, Mustafa. “Türkiye’de Kur’an Eğitim ve Öğretiminde Görülen Gelişmeler ve Bir İcazetname Örneği”. Uludağ üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/2 (2004), 81-140.
- Özcan, Esra Dinç. Kişilik Bakış Açısından Örgüt Yapısı ve İş Tatmini. İstanbul: Beta Yayıncılık, 2011.
- Özdemir, Şuayip vd. “Din Görevlilerinde Meslekî Tükenmişlik: Amasya Örneği”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi-AUID 6/10 (2018), 7-37.
- Sabuncuoğlu, Zeyyat - Tüz, Melek. Örgütsel Psikoloji. Bursa: Alfa Aktuel Basım Yay. Dağ. Ltd. Şti., 2005.
- Sevimli, Figen - İşcan, Ömer Faruk. “Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu”. Ege Akademik Bakış 5/1 (2005), 55-64.
- Tosun, Cemal. Din Eğitimi Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 6. Basım, 2012.
- Türk, Sezai. Örgüt Kültürü ve İş Tatmini. Ankara: Gazi Kitabevi, 2007.
- Woolfolk Hoy, Anita. Eğitim Psikolojisi. çev. Duygu Özen. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2015.
- Yıldız, M. Cengiz. "Din Görevlilerinin Sorunları ve Beklentileri Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma: Elazığ Uygulaması". Elazığ: Fırat Üniversitesi, Doktora Tezi, 1999.
- Yılmaz, Emre. "Din Görevlilerinin Mesleki Doyum Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma". OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10/17 (2019), 104-122. https://doi.org/10.26466/opus.520597.
- Yılmaz, Hüseyin. "Yaygın Din Eğitimi Kurumları ve Toplumsal Barış". Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5/2 (Aralık 2001), 329-356.
APA | KOÇ S, KOÇ A (2020). KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. , 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
Chicago | KOÇ Sümeyye,KOÇ Ahmet KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. (2020): 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
MLA | KOÇ Sümeyye,KOÇ Ahmet KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. , 2020, ss.337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
AMA | KOÇ S,KOÇ A KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. . 2020; 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
Vancouver | KOÇ S,KOÇ A KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. . 2020; 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
IEEE | KOÇ S,KOÇ A "KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ." , ss.337 - 356, 2020. 10.34085/buifd.702108 |
ISNAD | KOÇ, Sümeyye - KOÇ, Ahmet. "KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ". (2020), 337-356. https://doi.org/10.34085/buifd.702108 |
APA | KOÇ S, KOÇ A (2020). KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(15), 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
Chicago | KOÇ Sümeyye,KOÇ Ahmet KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0, no.15 (2020): 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
MLA | KOÇ Sümeyye,KOÇ Ahmet KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.0, no.15, 2020, ss.337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
AMA | KOÇ S,KOÇ A KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 0(15): 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
Vancouver | KOÇ S,KOÇ A KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 0(15): 337 - 356. 10.34085/buifd.702108 |
IEEE | KOÇ S,KOÇ A "KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ." Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0, ss.337 - 356, 2020. 10.34085/buifd.702108 |
ISNAD | KOÇ, Sümeyye - KOÇ, Ahmet. "KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNİN MESLEKÎ DOYUM DÜZEYLERİ". Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15 (2020), 337-356. https://doi.org/10.34085/buifd.702108 |