Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı

Başaran, Serkan

Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı

Serkan BAŞARAN (Bursa Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Hadis Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online)

20 0

Yıl: 2019 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 299 - 323 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-09-2020

Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı

Öz:

Salavât, Hz. Peygamber’in zaman, mekan veya sayı sınırı getirmeksizinteşvik ettiği, karşılığında türlü mükafatlara ulaşılacağından bahsettiği bir uygulamadır. Ancak tüm bunların ötesinde Hz. Peygamber’in, getirilecek salavatların kendisine arz olunacağını söylemesi, bu uygulamanın Müslümanlariçin özel bir anlam kazanmasına sebep olmuştur. Bu özel anlam, konunundaha ilk dile getirildiği anda ashabın, “Ey Allah’ın Rasulü! Salavatlarımız nasıl olur da size arz olunur? Zira siz toprak olmuş olacaksınız” sorusuyla kendini göstermiştir. Esasen ashab Hz. Peygamber’in elinde zuhur eden pek çokolağanüstülüğün şahitleri olarak bu tür haber ve hallerin yabancısı kimselerdeğillerdir. Ancak bu sefer sözü edilen olağanüstülük diğerlerinden farklıolarak Hz. Peygamber’in vefatından sonra meydana gelecek olup sonraki dönemlerde yaşayacak ümmetiyle bir tür irtibat halini ifade etmektedir. Hz.Peygamber de yöneltilen soruyu “Allah Teâlâ peygamberlerin vücutlarını(çürütmeyi) toprağa haram kılmıştır” diyerek cevaplamış, böylece söz konusuarzın her salavatla yaşanacak hakiki bir durum olduğunu açıklamıştır. Bunagöre dünyada yaşayan bir mü’minin getirdiği salavat, başka bir varlık boyutunda hayat süren Hz. Peygamber tarafından fiilen alınacaktır. Bu düşünceninbirçok İslam alimi tarafından da paylaşıldığı hatta toplumsal düzeyde karşılıkbulup benimsendiği görülmektedir. Bu makale Hz. Peygamber’in dile getirdiği salavatların arzı meselesini ve bu bağlamda ortaya çıkan “Hz. Peygamber’in vefatından sonra ümmetiyle irtibatının imkânı” konusunu ele alıp ilgilinaslar çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelime:

The possibility of connection between the Prophet and the believers after his death regarding the act of salawat

Öz:

The salawat is a practice which the prophet Muhammad has encouraged the Muslims to do, for various rewards, without any restriction whatsoever, be it time, place or number. However, the fact that the Prophet has told us, that every salawat will be presented to him, has given a special meaning to this practice for Muslims. This special meaning can be seen in the question of the Sahaba right after the Prophet has made his statement, "O, Prophet of Allah, how will you receive our salawats for you will be gone?". Even though the Sahaba were familiar with supernatural events, this one was different, for it meant that the Prophet even after his passing, would always be in contact with the believers. The Prophet’s answer "God has forbid the earth the decay of the Prophets." and his further explanation, has made apparent that this contact will be an actual occurence after every salawat. According to this, the Muslim believes that each of his salawat will be received by his Prophet, even after his departion to the other world. This idea is shared by many Islamic scholars and is accepted in the islamic community. This paper examines the reality of the presentations of the salawat, and the possibility of the contact between the believers and the Prophet, in relation to the Prophetic narrations and the Quranic texts

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ali el-Karî, Ebû’l-Hasen Nûrüddîn Alî b. Sultân Muhammed. Mirkâtu’l-mefâtîh şerhu Mişkâti’l-mesâbîh, 9 cilt. Beyrût: Dâru’l-fikr, 2002.
Aynî, Bedruddîn Ebû Muhammed Mahmud b. Ahmed el-Aynî. Umdetu’l-kârî şerhu Sahîhi’l-Buhârî. 25 cilt. Beyrut: Dârü kütübi’l-ilmiyye. 1421/2001.
Bağcı, H. Musa. Beşer Olarak Hz. Peygamber. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012.
Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr. el-Müsned (el-Bahru’z-Zehhâr). 18 cilt. Medine: Mektebetü’l-ulûm ve’l-hikem, 2009.
Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl. Sahîhu’l-Buhârî. 9 cilt. Nşr. Muhammed Züheyr b. Nasır. y.y: Dâru tavkı’n-necât. 2001.
Cürcânî, Seyyid Şerif. Talîkât es-Seyyid Şerîf alâ Şerhi’l-metâli’. 2 cilt. Kum: Menşurât zevi’l-kurbâ, 1971.
Cürcânî, Seyyid Şerif. et-Ta‘rîfât. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1995.
Dihlevî, Şah Veliyyullāh. Huccetullahi’l-Bâliğa. 2 cilt. Beyrût: Dâru’l-ma’rife, 1997.
Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş’as b. İshak es-Sicistânî. es-Sünen. Beyrut: Dârü kütübi’l-ilmiyye, 2005.
Ebussuûd, Muhammed. İrşâdu’l-akli’s-selîm ilâ mezayâ Kitâbi’l-Kerîm. 9 cilt. (Beyrût: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, 2001.
Ebû Ya’lâ, Ahmed b. Ali el-Mevsılî. el-Müsned. Nşr. Hüseyin Selim Esed. 14 cilt. Dımaşk: Daru’l-me’mûn, 1973.
Evliyâ Çelebi b. Derviş Mehemmed Zıllî. Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi. 10 cilt. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2005.
Fahreddîn er-Râzî, Muhammed b. Ömer. Mefâtîhu’l-ğayb, 32 cilt. Beyrût: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, 1999.
Fahreddîn er-Râzî, Muhammed b. Ömer. el-Meṭâlibü’l-ʿâliye mine’l-ʿilmi’l-ilâhî. 9 cilt. Beyrût: Dârü kütübi’l-Arabî, 1987.
Gazzâlî, Ebû Hamid Muhammed. İhyâu ulûmi’d-dîn, 4 cilt. Beyrût: Dâru’lma’rife, ts.
Hâkim, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh en-Nîsâbûrî. el-Müstedrek ale’sSahîhayn. Nşr. Mustafa Abdülkâdir Atâ. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’lilmiyye, 1990.
İbn Aşûr, Muhammed Tahir. et-Tahrîr ve’t-Tenvîr. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnisiyye li’n-neşr, 1984.
İbn Dakîki’l-Îd, Ebü’l-Feth Takıyyüddîn. İhkâmu’l-ahkâm şerh Umdeti’l-ahkâm. 2 cilt. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2009.
İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullâh b. Muhammed. el-Musannef fi’l-ehâdîs ve’lâsâr, Nşr. Muhammed Avvâme. 26 cilt. Beyrut: Dâru Kurtuba, 2006.
İbn Hacer, Ahmed b. Alî el-Askalânî. Fethu’l-bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. 13 cilt. Beyrut: Dâru’l-ma’rife, 1960.
İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd İbn Mâce el-Kazvînî. Sünenü İbn Mâce. 2 cilt. Kahire: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye, ts.
İbn Manzûr, Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânü’l-‘Arab. 8 cilt. Beyrut: Dârü’s-Sâdır, ts.
Münâvî, Zeynüddîn Muhammed Abdürraûf b. Tâcil‘ârifîn b. Nûriddîn Alî. Feyzü’l-kadîr şerhu’l-Câmii’s-sağîr. 6 cilt. Beyrût: Dâru’l-ma’rife, ts.
Müslim, Ebû’l-Huseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî. el-Câmi‘u’ssahîh. Beyrut: Dârü kütübi’l-ilmiyye, 2003.
Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Ali el-Horasânî en-Nesâî. Sünenü’n-Nesâî. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2009.
Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref. el-Minhâc fî şerhi Sahîhi Müslim b. Haccâc. 18 cilt. Beyrût: Dâru’l-ma’rife, 1997.
Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref en-Nevevî. Tehzîbu’l-esmâ ve’l-lüğa. 4 cilt. Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, t.s.
Râğıb el-Huseyn b. Muhammed el-Isfâhânî. Müfredâtü elfâzı’l-Kur’an. Şam/Beyrût: Daru’l-kalem/Daru’ş-Şamiye, 2014.
Şınkîtî, Muhammed Hadır b. Seyyid Abdullah Cenkî. Kevseru’l-meânî’d-derârî fî keşfi habâyâ Sahîhi’l-Buhârî. 14 cilt. Beyrut: Müessesetu’r-risâle, 1995.
Teftâzânî, Sa‘düddîn Mes‘ûd b. Fahriddîn Ömer b. Burhâniddîn Abdillâh. Şerḥu’l-Maḳâṣıd, 4. Cilt. Beyrut: Âlemü’l-kütüb, 1998.
Tehânevî, Muhammed Ali. Mevsûatü Keşşâf Istılâhâti’l-fünûn ve’l-ulûm.. Beyrût: Mektebetu Lübnân, 1996.
Tirmîzî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ et-Tirmîzî. el-Câmi‘u’s-sahîh. Beyrut: Dâru’l- garbi’l-İslâmî, 1996.
Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk. Tâcu’l-arûs min cevâhiri’l-kâmûs. 40 Cilt. by.: Kuveyt, ts.
Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed. Telhisu'l-Müstedrek. Nşr. Mustafa Abdülkâdir Atâ. 4 cilt. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1990.
Zemahşerî, Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer. el-Keşşâf an hakâikı ğavâmidi’tTenzîl ve uyûni’l-ekâvîl fî vücûhi’t’te’vîl. 4 cilt. Beyrût: Dârü’l-kütübi’l-Arabî, 1987.

APA	Başaran S (2019). Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. , 299 - 323.
Chicago	Başaran Serkan Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. (2019): 299 - 323.
MLA	Başaran Serkan Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. , 2019, ss.299 - 323.
AMA	Başaran S Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. . 2019; 299 - 323.
Vancouver	Başaran S Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. . 2019; 299 - 323.
IEEE	Başaran S "Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı." , ss.299 - 323, 2019.
ISNAD	Başaran, Serkan. "Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı". (2019), 299-323.

APA	Başaran S (2019). Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online), 5(1), 299 - 323.
Chicago	Başaran Serkan Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online) 5, no.1 (2019): 299 - 323.
MLA	Başaran Serkan Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online), vol.5, no.1, 2019, ss.299 - 323.
AMA	Başaran S Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online). 2019; 5(1): 299 - 323.
Vancouver	Başaran S Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online). 2019; 5(1): 299 - 323.
IEEE	Başaran S "Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı." Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online), 5, ss.299 - 323, 2019.
ISNAD	Başaran, Serkan. "Salavatların Arzı Bağlamında Hz. Peygamber’in Vefatından Sonra Ümmetiyle İrtibatının İmkânı". Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online) 5/1 (2019), 299-323.