TY - JOUR TI - Türk Halı Sanatı Kompozisyonlarında Hayat ve Zaman Kavramları AB - Türk kültürünün önemli bir halkası olan halı sanatının sonsuzlukve gökyüzü kompozisyonlarında, hayat ve zaman kavramlarıgizlidir. Çünkü insanın en önemli farkındalığı, tekrarıyaşanamayan hayat ve zamandır. Çoğu insan için gençken hayatve zaman kavramlarının değeri bilinemese de, güneşingünbatımına yönelmesi gibi evrede hayat ve zaman kavramlarıönemini daha çok hissettirir. Görmeyi bilen ve düşünen insaniçin hayat ve zamanın ne olduğu, gökyüzü ve yaşamdaki pek çokolayda gözlemlenebilir. "Güneşin doğuşu ve batışı arasındakiçizginin hayata dokunuşunu hissedemeyenler, hayatı diğercanlılar gibi yaşarlar." Gökyüzünde ayın evrelerinde, ya da hilalgörünümünde, ya da sonbaharda düşen bir yaprakta; başladığınoktadan artarak güçlenen ve tekrardan azalarak biten etkisindehayatın kendisini görmek mümkündür. Çünkü hayat; miktarıdeğişen çizgisiyle yarım daire gibidir ve her bir hayatın kendizamanı vardır. Hayat belirli bir yol, yaşam bu yolda gidişler vezaman ise bu yolun başından sonuna geçen süre olarakdüşünülebilir. Hayat ve zaman kavramları kare gibi kararlı vedurağan yapıdadır ve hayat; zamanın değişmeyen kararlıyapısının bir parçasıdır. Hayatın çizdiği yolda hareket, aktifliklerve durağanlıklar zamanda farklı etkilerle yaşanır ve her bir hayatsüresi içinde yaşamda değişen kavramlar oluşur.Bu araştırmada; hayatın içinde farklı zaman süreçlerindebaşlayan ve biten kavramlara dayalı olay ve görünümlerin içdünyada oluşturduğu sonsuzluk özlemiyle, Selçuklulardangünümüze Türk halı sanatının farklı geometrikkompozisyonlarında gökyüzü, yıldız desenleri ve motiflerle yeraldığı görülmüştür. Orta zeminde anlam kazanan sonsuzluk vehayatın bilinen kararlı yapısının dışına çıkılamayacağı bilinci,kare ve dikdörtgenlerin kararlı alanı içinde desenlenmiştir. AU - Çiloğlu, Hakan DO - 10.32547/ataunigsed.604315 PY - 2019 JO - Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi VL - 0 IS - 43 SN - 1300-9206 SP - 200 EP - 213 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/361356 ER -