Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu
Yıl: 2020 Cilt: 20 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 528 - 542 Metin Dili: Türkçe DOI: DOI: 10.35414/akufemubid.695256 İndeks Tarihi: 10-10-2020
Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu
Öz: Varto Kaldera volkanı, Kuvaterner döneminde oluşumunu tamamlamasının ardından, Varto Fay Zonutarafından deforme edilerek günümüzde yarım Kaldera morfolojisi ile sonuçlanmıştır. VartoKaldera’sının oluşumu patlamalı püskürümler sonucu açığa çıkan piroklastik yoğunluk akıntı çökelleriyleyakından ilişkilidir. Bu çalışmada Kaldera çökmesine sebep olan püskürüm ürünlerinin fasiyes analizleriyapılarak bu ürünler detaylı olarak tanıtılmıştır. Kaldera çökmesiyle ilişkili beş farklı ignimbirittanımlanmıştır. Kaldera çökmesinin ardından patlamalı püskürümlerin devam ettiği ve Kaldera içindedepolandığı tespit edilmiştir. Ayrıca bu ignimbiritler ile eş yaşlı çökelen sedimanter kırıntılar arasındafasiyes ilişkileri de tespit edilmiştir. Volkano-sedimanter istifler içinde çeşitli yumuşak deformasyonyapıları ile kırılgan deformasyon yapıları tespit edilmiştir. Bu deformasyon yapılarının volkanikpatlamalar sırasında volkano-sismik aktiviteler sonucu oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: The Varto Caldera (Bingöl, Eastern Anatolia) Explosive Eruption Products and Caldera Formation
Öz: The Varto Caldera volcano has been deformed by the Varto Fault Zone after completing its formation through the Quaternary period, resulting in the recent morphology of the half caldera. The formation of the Varto Caldera is closely related to the pyroclastic density current deposits that were erupted as a result of explosive eruptions. In this study, facies analysis of the erupted materials that cause caldera collapse has been carried out, and these products have been introduced in detail. Five different ignimbrites related to the caldera collapse have been identified. After the collapse of the caldera, it was determined that the explosive eruptions continue their volcanic activities and are deposited in the caldera. In addition, facies relations were determined between these coeval ignimbrites and sedimentary deposits. Various soft deformation structures and brittle deformation structures have been identified through volcano-sedimentary sequences. It is concluded that these deformation structures were formed as a result of volcano-seismic activities during volcanic eruptions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ambraseys, N., Zatopek, A., 1968. The Varto Ustukran earthquake of 19 August 1966. Bulletin of Seismological Society of America, 58, 47–102.
- Bozkurt, E., 2001. Neotectonics of Turkey—a synthesis. Geodinamica Acta, 14, 3–30.
- Branney, M.J., Kokelaar, B.P., 2002. Pyroclastic density currents and the sedimentation of ignimbrites. Geological Society of London Memories, 27, 1–15.
- Buket, E., Temel, A., 1998. Major-element, trace element, and Sr-Nd isotopic geochemistry and genesis of Varto (Muş) volcanic rocks, Eastern Turkey. Journal of Volcanology and Geothermal Research, 85, 405–422.
- Buket, E., Görmüş, S., 1986. Varto (Muş) havzasındaki Tersiyer yaşlı istifin stratigrafisi. Yerbilimleri Dergisi, 12(13), 17–31.
- Cas, R.A.F., Wright, J.V., 1987. Volcanic Successions: Modern and Ancient: A Geological Approach to Processes, Products and Successions. Allen and Unwin, London, 528.
- Furlong, K.P., Schwartz, S.Y., 2004. Influence of the Mendocino triple junction on the tectonics of coastal California. Annual Review of Earth Planetary Sciences, 32, 403–433.
- Hubert-Ferrari, A., King, G., van der Woerd, J., Villa, I., Altunel, E., Armijo, R., 2009. Long-term evolution of the North Anatolian Fault: new constraints from its eastern termination. In Collision and Collapse at the Africa-Arabia-Eurasia Subduction Zone, edited by D.J.J. van Hinsbergen, M.A. Edwards and R. Govers. Geological Society, London, Special Publications, 311, 133–154.
- Innocenti, F., Mazzuoli, R., Pasquare, G., Radicati Di Brozol, Villari, L., 1982. Tertiary and Quaternary volcanism of the Erzurum-Kars area Eastern Turkey: geochronological data and geodynamic evolution. Journal of Volcanology and Geothermal Research, 13, 223–240.
- Karaoğlu, Ö., Browning, J., Bazargan, M., Gudmundsson, A., 2016. Numerical modelling of triple-junction tectonics at Karlıova, Eastern Turkey, with implications for regional magma transport. Earth and Planetary Science Letters, 452, 157–170.
- Karaoğlu, Ö., Selçuk, A.S., Gudmundsson, A., 2017. Tectonic controls on the Karlıova triple junction (Turkey): Implications for tectonic inversion and the initiation of volcanism. Tectonophysics, 694, 368– 384.
- Okay, A.I., Tüysüz, O. 1999. Tethyan sutures of northern Turkey. Geological Society, London, Special Publications, 156, 475–515.
- Pearce, J.A., Bender, J.F., De Long, S.E., Kidd, W.S.F., Low, P.J., Güner, Y., Saroglu, Y., Yilmaz, Y., Moorbath, S., Mitchell, J.G., 1990. Genesis of collision volcanism in Eastern Anatolia, Turkey. Journal of Volcanology and Geothermal Research, 44, 189–229.
- Poidevin, J.L., 1998. Provenance studies of obsidian artefacts in Anatolia using the fission track dating method, An overview, in L’Obsidienne au Proche et Moyen Orient, du Volcan a` l’Outil, edited by A. Gourgaud, B. Gratuze, G. Poupeau, J.L. Poidevin and M.C Cauvin, BAR International Series Hadrian Books, 738, 105–156.
- Reilinger, R., McClusky, S., Vernant, P., Lawrence, S., Ergintav, S., Cakmak, R., Ozener, H., Kadirov, F., Guliev, I., Stepanyan, R., Nadariya, M., Hahubia, G., Mahmoud, S., Sakr, K., ArRajehi, A., Paradissis, D., AlAydrus, A., Prilepin, M., Guseva, T., Evren, E., Dmitrotsa, A., Filikov, S.V., Gomez, F., Al-Ghazzi, R., Karam, G., 2006. GPS con-straints on continental deformation in the Africa-Arabia-Eurasia continental collisionzone and implications for the dynamics of plate interactions. Journal of Geophysical Research, Solid Earth, 111, B05411.
- Sançar, C., Zabcı, C., Akyüz, H.S., Sunal, G., Villa, I.M., 2015. Distrubuted transpressive continental deformation: The Varto Fault Zone, eastern Turkey. Tectonophysics, 661, 99–111.
- Şaroğlu, F., Yılmaz, Y., 1984. Doğu Anadolu'nun Neotektoniği ve ilgili magmatizması: Türkiye Jeol. Kur. lhsan Ketin Simpozyumu Özel Sayısı, 149–162.
- Şengör, A.M.C., Görür, N., Şaroğlu, F., 1985. Strike-slip faulting and related basin formation in zones of tectonic escape: Turkey as a case study. In Strike slip faulting and Basin formation. Edited by K.T. Biddle and N. Christie-Blick. Society of Economic Paleontologists and Mineralogists, Special Publication (in honor of J.C. Crowell), 37, 227–267.
- Şengör, A.M.C., Tüysüz, O., Imren, C., Sakınç, M., Eyidogan, H., Görür, N., Le Pichon, X., Rangin, C., 2004. The North Anatolian Fault: a new look. Annual Review of Earth Planetary Sciences, 33, 37–112.
- Tarhan, N., 1991. Hınıs Varto-Karlıova (Erzurum-MuşBingöl) dolayındaki Neojen volkanitlerinin jeolojisi ve petrolojisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 113, 45– 60.
- Üner, S., Selçuk, A.S., Özsayın, E., 2019. Non-seismic softsediment deformation structures from Late Pleistocene lacustrine deposits of Lake Van (Eastern Turkey): Storm and overloading effect. Journal of Great Lakes Research, 45(3), 664–671.
- Wallace, R.E., 1968. Earthquake of August 19, 1966. Varto Area, Eastern Turkey. Bulletin of Seismological Society of America, 58, 11–45.
- Yılmaz, Y., Şaroğlu, F., Güner, Y., 1987. Initiation of the Neomagmatism in East Anatolia. Tectonophysics, 134(1–3), 177–199.
| APA | Karaoğlu Ö (2020). Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. , 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| Chicago | Karaoğlu Özgür Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. (2020): 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| MLA | Karaoğlu Özgür Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. , 2020, ss.528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| AMA | Karaoğlu Ö Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. . 2020; 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| Vancouver | Karaoğlu Ö Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. . 2020; 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| IEEE | Karaoğlu Ö "Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu." , ss.528 - 542, 2020. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| ISNAD | Karaoğlu, Özgür. "Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu". (2020), 528-542. https://doi.org/DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| APA | Karaoğlu Ö (2020). Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(3), 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| Chicago | Karaoğlu Özgür Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi 20, no.3 (2020): 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| MLA | Karaoğlu Özgür Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, vol.20, no.3, 2020, ss.528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| AMA | Karaoğlu Ö Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2020; 20(3): 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| Vancouver | Karaoğlu Ö Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2020; 20(3): 528 - 542. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| IEEE | Karaoğlu Ö "Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu." Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20, ss.528 - 542, 2020. DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
| ISNAD | Karaoğlu, Özgür. "Varto Kalderası (Bingöl, Doğu Anadolu) Patlamalı Püskürüm Ürünleri ve Kaldera Oluşumu". Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi 20/3 (2020), 528-542. https://doi.org/DOI: 10.35414/akufemubid.695256 |
