TY  - JOUR
TI  - TOKAT YÖRESİ JASPER OLUŞUMLARININ MİNERALOJİK-PETROGRAFİK, JEOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ VE SÜSTAŞI OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİ
AB  - Zengin süstaşı yataklarına sahip olan Tokat ilinde krizopras, agat, kuvars, ametist, opal, ağaç opali ile birlikte bir tür mikrokristalin kuvars/kalsedon olan jasper oluşumları yer almaktadır. Tokat il merkezi ve doğusunda bulunan Almus Baraj Gölü arasında yer alan inceleme alanında temeli, metamorfik birimlerle temsil edilen Permiyen-Triyas yaşlı Tokat Masifi oluşturmaktadır. Tokat Masifi üzerine bindirmeli olarak Jura-Kretase yaşlı Bakımlıdağ ofiyolitik kompleksi gelmekte olup GeçPaleosen-Geç Eosen yaşlı volkano-sedimanter birimler tarafından uyumsuz olarak örtülmektedir. Erken Miyosen yaşlı çakıltaşı, kumtaşı, kiltaşı ve yer yer kireçtaşlarından oluşan birim ise diğer birimleri uyumsuz olarak örtmektedir. Yer yer birkaç metre boyutuna ulaşan büyük bloklar, damarlar ve iri yumrular halinde gözlenen jasper oluşumları volkano-sedimanter birimler içerisindeki volkanik breş, volkanoklastik kumtaşları ve çamurtaşlarının içinde KB-GD doğrultulu bir fay boyunca görülmektedir. Kırmızı, kırmızımsı kahve, turuncu ve sarı renklerde görülen jasper oluşumları, boşluğun dışından itibaren yer yer simetrik yapıda, değişik renk ve desenlerde agat bantları ve kalsedon ile doldurulmuş olup bazı boşluklarda iri kristalli kuvarslar göze çarpmaktadır. Tokat yöresi jasperleri ortalama % 95.41 SiO2 ve % 4.80 Fe2O3 içeriğine sahip olup gemolojik incelemelere göre kalsedon-jasper olarak adlandırılmıştır. Jasperlerde yapılan mineralojik incelemelerde, jasperlerin bileşimindekuvars, moganit, götit, hematit, limonit, dolomit ve mika-illit mineralleri tespit edilmiştir. Yöredeki jasperler, sertlik, sağlamlık, renk çeşitliliği, cila alma, ışık yansıtma özellikleri bakımından süstaşı olarak kullanılabilir niteliktedir.
AU  - ARIK, Fetullah
AU  - alahdab, yesim
PY  - 2020
JO  - Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
VL  - 9
IS  - 1
SN  - 2564-6605
SP  - 451
EP  - 460
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/362807
ER  -