TY  - JOUR
TI  - Tokat Bakır Kalhânesi'nin Yönetimi (1793-1853)
AB  - Kalhaneler, maden ocaklarında ham hale getirilen altın, gümüş ve bakır gibi madenlerin eritilip külçe haline getirildiği tesislerdir. Osmanlı Anadolusu'nda Tokat Kalhanesi bu tesislerin en önemlilerinden biriydi. Devletin bilhassa cebehâne, tersane ve donanmasının ihtiyaçlarının karşılanması için, mirî rayiç üzerinden madencilerden satın alınan bakır, Ergani'den develerle Tokat'a getirilerek kalhanelerde tasfiye edilirdi. Mamul hale getirilen bakır; Tokat'tan Samsun İskelesi'ne, oradan da gemilerle İstanbul'a gönderilmekteydi. Tokat kalhanelerinde bakırın tasfiye edilmesi, yani işlenmesi bir dizi işlemi gerektirirdi. Bu işlemleri gerçekleştiren görevliler, devletin kendilerine verdiği hizmetleri yerine getirirlerdi. Kalhane görevlileri, aldıkları ücret dışında yaptıkları hizmetler karşılığında bir dizi muafiyetlere de sahip idiler. Kalhânesi'nin mukataasını üzerine alan emin, - bu genellikle Ma'âdin-i Hümayun emini olurdu - buraya kendi yerine bir vekil (emin) atardı. Diğer yandan kalhanede istihdam edilen ameleden, kömür için yapılan hizmetlere ve sermaye sağlayan sarraflara kadar bir dizi görevli ataması 1828'e kadar eminlerce, daha sonra da Darbhâne-i Âmire tarafından yapılıyor, muafiyetler ise fermanla gerçekleştiriliyordu.
AU  - BEŞİRLİ, Mehmet
PY  - 2004
JO  - Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
VL  - 14
IS  - 1
SN  - 1300-9702
SP  - 229
EP  - 258
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/3630
ER  -