Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler

MUMCU, Karadeniz Havva; DEMİRTÜRK SELÇUK, Ezgi

Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler

Ezgi DEMİRTÜRK SELÇUK, (Binali Yıldırım Üniversitesi ,Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi,Erzincan,Türkiye)

Karadeniz Havva MUMCU (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilim-leri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü,Trabzon,Türkiye)

Sağlık ve Toplum

35 8

Yıl: 2020 Cilt: 30 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 30 - 35 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-10-2020

Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler

Öz:

Çocuk istismarı anne, baba ya da bakıcılar tarafından çocuğa yö-neltilen, toplumun benimsediği ahlak kuralları ile bağdaşmayan, çocuğun büyüme ve gelişmesini etkileyen davranışların tümüdür. Bunun sonucunda çocuklar fiziksel, ruhsal, cinsel ve sosyal açıdan zarar görmekte, sağlık ve güvenlikleri tehlikeye girebilmektedir. Ço-cuk istismarı, tekrarlanabilir olması, genellikle çocuğa en yakınları tarafından uygulanıyor olması ve çocuk üzerinde hayatının ilerleyen yıllarında olumsuz etki yaratması nedeniyle tanı konulması ve teda-vi edilmesi en zor travma türüdür. Ailelerin çocukluk dönemindeki istismar öyküsü, eşler arası anlaşmazlıklar, ebeveynin alkol ya da madde kullanması, olumsuz yaşam olayları, tek ebeveyn olma, ebe-veynin sağlık durumunun kötü olması, düşük eğitim seviyesi, düşük gelir düzeyi ebeveynlerin çocuklarını istismar etmelerine yol açmak-tadır. Bu bakış açısından hareketle bu derlemenin amacı, çocukların maruz kaldıkları istismarda ebeveynlerle ilişkili risk faktörlerinin ortaya konulması, istismarı önlemeye yönelik çözüm önerileri hak-kında toplum ve sağlık çalışanlarının konuya dikkatinin çekilmesidir.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Acehan S, Bilen A, Ay MO, Gülen M, Avcı A, İçme F. Ço-cuk istismarı ve ihmalinin değerlendirilmesi. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2013;22(4):591-614.
2. World Health Organization (WHO). Erişim Adresi: htt-ps://www.who.int/. Erişim Tarihi: 7.07.2019.
3. Taş A. Hacettepe Üniversitesi öğrencilerinin çocuk ihmal ve istismarı hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. Yük-sek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, 2017.
4. Definitions of child abuse and neglect. (2016). Child Wel-fare İnformation Cateway, Children’s Bureau. Erişim Tari-hi:08.07.2019, https://www.childwelfare.gov/topics/can.
5. Ayan S. Aile ve Şiddet: Aile İçinde Çocuğa Yönelik Şiddet. Ankara: Ütopya Yayınevi. 2010.
6. Sugaya L, Hasin DS, Olfson M, Lin KH, Grant BF, Blanco C. Child physical abuse and adult mental health: a national study. Journal of Traumatic Stress 2012;25(4):384-92.
7. Yıldırım Doğru SS, Durmuşoğlu Saltalı N, Konuk Er R. Budak O. Çocuk Hakları ve Koruma: Aile Refahı ve Koruma (Ed. S. Yıldırım Doğru). Ankara, Eğiten Kitap, 2014.
8. Çocuk istismarına yönelik rapor, (2016). Erişim Ta-rihi:13.07.2019, http://imdat.org/wp-content/uploa-ds/2016/05/%c3%87ocuk-%c4%b0st%c4%b0smarına-y%-c3%96nel %c4%b0k-rapor.pdf.
9. Bayraktar S. İnsanlığın Kanayan Yarası Çocuk İstismarı ve İhmali. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri 2015:38-39.
10. Dağlı T, İnanıcı MA. UNICEF Türkiye Ülke Ofisi. İhmal ve İstismara Uğrayan Çocuğa Bütüncül Yaklaşım. Hastane Temelli Çocuk Koruma Merkezleri İçin Başvuru Kitabı. An-kara: Fersa Ofset Matbaacılık, 2011.
11. Şimşek S, Cenkseven Önder F. Ergenlerde davranış problemlerinin, anne-babadan ve öğretmenlerden algılanan duygusal istismar açısından incelenmesi. İlköğretim Online 2011;10(3):1124-37.
12. Öztürk M. Çocuk hakları açısından çocuk ihmali ve istis-marı. 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları 2011.
13. Taner Y, Gökler B. Çocuk istismarı ve ihmali: psikiyatrik yönleri. Hacettepe Tıp Dergisi 2004;35:82-86.
14. Fergusson DM, McLeod GF, Horwood LJ. Childhood sexual abuse and adult developmental outcomes: Findings from a 30-year longitudinal study in New Zealand. Child Abuse Neglect, 2013;37(9):664-74.
15. Thornberry TP, Matsuda M, Greenman SJ, Augustyn MB, Henry KL, Smith CA at al. Adolescent risk factors for child maltreatment. Child Abuse and Neglect, 2013:38;706-22.
16. Rodriguez C. Personal contextual characteristics and cognitions predicting child abuse potential and disciplinary style. Journal of Interpersonal Violence 2010;25(2):315-35.
17. Keser N, Odabaşı E, Elibüyük S. Ana- babaların çocuk istismarı ve ihmali konusundaki bilgi düzeylerinin incelen-mesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2010;4(2):150-7.
18. Dubowitz H, Lane WG. Abused and neglected children. In: Kliegman RG, Stanton BF, St. Geme JW, Schor NF, Beh-rman RE (Eds). Nelson Textbook of Pediatrics, 19th ed. Phi-ladephia, Elsevier Saunders 2011:135-147.
19. Davies EA, Jones AC. Risk factors in child sexual abuse. Journal of Forensic and Legal Medicine 2013;20(3):146-50.
20. Özgentürk İ. Çocuk istismarı ve ihmal. International Journal of Human Sciences 2014;11(2): 265-78.
21. Gürhan N. Her Yönüyle Çocuk İstismarı ve İhmali. 1. Baskı Nobel Tıp Kitabevi, Ankara, 2015.
22. Lök N, Başoğul C, Öncel S. Aile içi şiddetin çocuk üze-rindeki etkileri ve psikososyal desteğin önemi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2016;8(2):155-161.
23. Akduman GG. Okul öncesi dönem çocuğu olan annelerin uyguladıkları disiplin yöntemlerinin çocuk istismarı açısın-dan değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eği-tim Fakültesi Dergisi 2010;27:38-49.
24. Cyr C, Michel G, Dumains M. Child maltreatment as a global phenomenon: from trauma to prevention. Internatio-nal Journal of Psychology 2013;48(2):141-148.
25. Akyüz E. Çocuk Hukukunun Gelişimi ve Çocuk Koru-ma Sisteminin Değerlendirilmesi. I. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı-2, İstanbul, Çocuk Vakfı Yayınları 2011:17-42.
26. Yalçın N. Türkiye’de çocuk istismarı ve çözüm önerileri. Yüksek Lisans Projesi. İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı, 2011.
27. Acehan S, Bilen A, Ay MO, Gülen M, Avcı A, İçme F. Ço-cuk istismarı ve ihmalinin değerlendirilmesi. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2013;22(4):591614.
28. Keskin G, Çam O. Çocuk cinsel istismarına psikodinamik hemşirelik yaklaşımı. Yeni Symposium 2005;43:118-125.
29. Bilgiç H. Denizli il merkezindeki aile sağlığı merkezlerin-de görev yapan ebe ve hemşirelerin çocuk istismarı ve ihmali konusundaki deneyimleri, bilgi ve farkındalık düzeyleri. Uz-manlık Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi 2015.
30. Oral ÜK, Engin P, Büyükyazıcı Z. Türkiye’de çocuk istis-marı ve aile içi şiddet araştırması özet raporu. 2010:18-40.
31. Zeyfeoğlu Y, Uluçay T, Yavuz MS, Aşırdizer M. Adli tıbbi uygulamalarda hatalı tanımlama, yanlış karar. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi, 2010;16:185-8.
32. Bülbül S, Özçalık A, S. Özdoğan S. Bir olgu nedeniyle adli tıbbi uygulamalarda gecikmenin hekimlere getirdiği hu-kuki sorunların irdelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fa-kültesi Dergisi 2012;14(2):49-52.
33. Güney S. Aile Hekimliğinde yeni gelişmeler ve anne çocuk sağlığı üzerine etkileri. 1. Sosyal Pediatri Kongresi, 2010. 13-16 Ekim, Kuşadası.
34. Geçkil E. Çocuklarda fiziksel istismar ve hemşirelik yak-laşımı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;6(1):129-39.
35. Lee P, Fraser JA, Chou HF. Nurse reporting of known and suspected child abuse and neglect cases in Taiwan. Ka-ohsiung Journal of Medical Sciences 2007;23(3):128-137.

APA	DEMİRTÜRK SELÇUK E, MUMCU K (2020). Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. , 30 - 35.
Chicago	DEMİRTÜRK SELÇUK Ezgi,MUMCU Karadeniz Havva Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. (2020): 30 - 35.
MLA	DEMİRTÜRK SELÇUK Ezgi,MUMCU Karadeniz Havva Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. , 2020, ss.30 - 35.
AMA	DEMİRTÜRK SELÇUK E,MUMCU K Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. . 2020; 30 - 35.
Vancouver	DEMİRTÜRK SELÇUK E,MUMCU K Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. . 2020; 30 - 35.
IEEE	DEMİRTÜRK SELÇUK E,MUMCU K "Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler." , ss.30 - 35, 2020.
ISNAD	DEMİRTÜRK SELÇUK, Ezgi - MUMCU, Karadeniz Havva. "Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler". (2020), 30-35.

APA	DEMİRTÜRK SELÇUK E, MUMCU K (2020). Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. Sağlık ve Toplum, 30(1), 30 - 35.
Chicago	DEMİRTÜRK SELÇUK Ezgi,MUMCU Karadeniz Havva Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. Sağlık ve Toplum 30, no.1 (2020): 30 - 35.
MLA	DEMİRTÜRK SELÇUK Ezgi,MUMCU Karadeniz Havva Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. Sağlık ve Toplum, vol.30, no.1, 2020, ss.30 - 35.
AMA	DEMİRTÜRK SELÇUK E,MUMCU K Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. Sağlık ve Toplum. 2020; 30(1): 30 - 35.
Vancouver	DEMİRTÜRK SELÇUK E,MUMCU K Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler. Sağlık ve Toplum. 2020; 30(1): 30 - 35.
IEEE	DEMİRTÜRK SELÇUK E,MUMCU K "Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler." Sağlık ve Toplum, 30, ss.30 - 35, 2020.
ISNAD	DEMİRTÜRK SELÇUK, Ezgi - MUMCU, Karadeniz Havva. "Çocuk İstismarına Yol Açan Ailesel Nedenler ve Çocuğun Korunmasına Yönelik Önlemler". Sağlık ve Toplum 30/1 (2020), 30-35.