Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 32 Sayfa Aralığı: 340 - 357 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 16-10-2020

Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2

Öz:
Türkiye’nin Batılılaşma süreci boyunca güzel sanatların birçok dalında İslamiyet’e, Türklere ve Müslümanlara dair birçok imgenin kullanıldığı bilinmektedir. Sinemada temsiledilen söz konusu imgeler, hem ‘görüntüsel göstergeler’ hem de ‘söylemsel’ açıdanüretilebilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de çekilmiş olan yurtdışı menşeli filmlerin buimgeleri nasıl oluşturduğu ve yansıttığı Abd-Fransa ortak yapımı Taken 2 (2012) filmiözelinde incelenmiştir. Filmde yer alan Türk-İslâm algısına yönelik unsurlar göstergebilimsel analiz metodu aracılığıyla tespit edilerek Saussure’ün gösterge modeli temelalınarak irdelenmiştir. Taken 2 filminin örneklem olarak belirlendiği bu çalışmada,Hollywood ve Avrupa sinemasında Türkiye’de üretilen ve Türk-İslâm algısına yönelik imgeler içeren diğer filmlere de değinilmiştir. Çalışmanın temel amacı, söz konusufilmlerdeki Türk-İslâm algısını ve temsilini göstergeler ve imgeler üzerinden tespitetmektir. Ayrıca sinemanın bir eğlence, endüstri, kitle iletişim aracı olmasının yanında,“ideolojik bir araç” olarak değerlendirilmesini sağlamak, çalışma açısından önemtaşımaktadır. Filmlerde belirlenen temsillerin film kareleri üzerinden analiz edilmesisonucunda, bu filmlerde Türk-İslâm algısını temsil eden imgelerin genellikle olumsuzalgılamalara yol açacak şekilde kullanıldığı görülmüştür. İncelenen Taken 2 filmindeTürkiye ve İstanbul Ortadoğu’nun geri kalmış İslam ülkeleri gibi, Türk halkı ise özelliklegiyim kuşam açısından İranlılar gibi, sosyal düzen ve adalet açısından ise kanunsuzişlerin yapıldığı ve yasadışı güçlerin hakim olduğu bir kabile devleti olarak sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Re-presentation of Islamic Faith in Western Cinema in the Shadow of Common Definitions: Taken 2

Öz:
It is known that many images belonging to Muslims, Islam, and Turks have been used in many branches of fine arts during the Westernization period of Turkey. The images in question, which are represented in cinema, could be produced in both ‘iconic sign’ and ‘discursive’ ways. In this study, it is examined how the Western originated films, shot in Turkey, have created and reflected these images in the case of ‘Taken 2 (2012)’, co-produced by The United States and France. The elements of the Turkish- Islamic perception in the film were examined by determining semiotic analysis based on Saussure’s semiotics model. This study, specifying ‘Taken 2’ as the research sample, also discussed the other films, produced in Turkey, including the images of the Turkish- Islamic perception in Hollywood and European cinema. This study aims to determine the Turkish- Islamic perception and its presentation in these films through images and signs. Furthermore, the study importantly attempts to evaluate cinema not only as an entertaining, industrial mass medium but also as “an ideological tool”. As a result of the analysis of the representations, determined in the films over film frames, it is seen that images representing the Turkish- Islamic perception are generally used in such a way that leads to negative sensations. In the examined film ‘Taken 2’, Turkey and İstanbul, like in the other underdeveloped Islamic countries in the Middle East -the Turkish people especially, just like Iranians in the way they dress- were presented as a tribal state in which unlawful forces and acts were carried out for social order and justice.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbar, A. (1994). Medya Moğolları Bağdat Kapısında, Umran Dergisi, Mart-Nisan, 13-16.
  • Althusser, L. (2010). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. A. Tümertekin (Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Bayraklı, E. ve Hafez, F. (2015). European Islamophobia Report, Ankara: SETA Vakfı Yayınları.
  • Canatan, K. (2007). İslamofobi ve Anti-İslamizm: Kavramsal ve Tarihsel Bir Yaklaşım. K.
  • Canatan ve Ö. Hıdır (ed.). Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm. Ankara: FCR Yayınları, s. 19-63.
  • Chansel, D. (2004) Beyaz Perdedeki Avrupa Tarih Öğretimi ve Sinema. Elhüseyni N. (Çev.), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
  • Demir, T ve Aşan, N. (2014). Hollywood Kamerasında İslam’ın Ötekileştirilmesi, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 9 (5): s.741-748.
  • Diken, B, Lausten, C, B. (2017). Filmlerle Sosyoloji. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Er, T ve Ataman, K. (2008). İslamofobi ve Avrupa’da Birlikte Yaşama Tecrübesi Üzerine. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17 (2): s.747-770.
  • Güçhan, G. (1999). Tür Sineması, Görüntü ve İdeoloji, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi.
  • Kassır, S. (2011). Arap Talihsizliği. Ö. Gökmen (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kırel, S. (2018). Kültürel Çalışmalar ve Sinema. İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Kolker, R. P. (1999). Yalnızlık Sineması. Ertan Yılmaz (Çev.), İstanbul: Öteki Yayınevi
  • Lean, N. (2015). İslamofobi Endüstrisi, H. Gümüşsoy (Çev.) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • Mcclintock, M. ve Le G. (2007). Islamophobia: 2007 Hate Crime Survey, New York: Human Rights First.
  • Monaco, J. (2011) Bir Film Nasıl Okunur?. Ertan Yılmaz (Çev.), İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
  • Oskay, Ü. (2000). Tek Kişilik Haçlı Seferleri. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
  • Ryan, M. ve Kellner, D. (2010). Politik Kamera. E. Özsayar (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Said, E. (2008). Medyada İslam. A. Babacan (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Said, E. (2013). Şarkiyatçılık. B. Ülner (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Saussure F. (1985). Genel Dilbilim Dersleri, Berke Vardar (Çev.), Ankara: Birey ve Toplum Yayınları.
  • Shaheen, J. (2001). Reel Bad Arabs. New York: Olive Branch Press.
  • Stam, R, Burgoyne, R. ve Lewis S. (2019). Sinemasal Göstergebilim Sözlüğü Simten Gündeş (Çev.), İstanbul: Es Yayınları.
  • Teker, U. (2003). Grafik Tasarım ve Reklam. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
  • Türkmen, M. Y. (2018). Hollywood Sineması ve İslamofobi: 11 Eylül Sonrası Hollywood Sinemasında İslamofobinin Yeniden Üretimi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Yel, A, M. (2018). Medya ve Sinemada Temsil Edilme Biçimleriyle İslam Karşıtlığı. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi 1 (1): s.5-16.
  • Yetişkin, E. (2010). Güncel Politik Sinemayı Yeniden Düşünmek. Akademik İncelemeler Dergisi, 5(2): s.95-116.
  • Yılmaz, E. (2008). Sinema ve İdeoloji İlişkileri Üzerine, Burak Bakır, Yörükhan Ünal, Sali Saliji (Der.), Ertan Yılmaz (Çev.), Sinemasal Yazılar-1. Ankara: Orient Yayıncılık. s.63-87.
  • Zizek, S. (2010). Filmler Sosyoloji-Önsöz. Bülent Diken, Carsten B. Lausten (Haz.), İstanbul: Metis Yayınları.
APA Sevimli M, Kasım M (2019). Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. , 340 - 357.
Chicago Sevimli Mehmet Ali,Kasım Metin Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. (2019): 340 - 357.
MLA Sevimli Mehmet Ali,Kasım Metin Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. , 2019, ss.340 - 357.
AMA Sevimli M,Kasım M Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. . 2019; 340 - 357.
Vancouver Sevimli M,Kasım M Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. . 2019; 340 - 357.
IEEE Sevimli M,Kasım M "Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2." , ss.340 - 357, 2019.
ISNAD Sevimli, Mehmet Ali - Kasım, Metin. "Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2". (2019), 340-357.
APA Sevimli M, Kasım M (2019). Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. Akdeniz İletişim, 0(32), 340 - 357.
Chicago Sevimli Mehmet Ali,Kasım Metin Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. Akdeniz İletişim 0, no.32 (2019): 340 - 357.
MLA Sevimli Mehmet Ali,Kasım Metin Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. Akdeniz İletişim, vol.0, no.32, 2019, ss.340 - 357.
AMA Sevimli M,Kasım M Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. Akdeniz İletişim. 2019; 0(32): 340 - 357.
Vancouver Sevimli M,Kasım M Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2. Akdeniz İletişim. 2019; 0(32): 340 - 357.
IEEE Sevimli M,Kasım M "Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2." Akdeniz İletişim, 0, ss.340 - 357, 2019.
ISNAD Sevimli, Mehmet Ali - Kasım, Metin. "Alışıldık Tanımlamaların Gölgesinde İslami İnancın Batı Sineması’nda Yeniden Sunumu: Taken 2". Akdeniz İletişim 32 (2019), 340-357.