Yıl: 2018 Cilt: 27 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 14 - 24 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21566/tarbitderg.4436647 İndeks Tarihi: 16-10-2020

Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi

Öz:
Ekmeklik buğdayda kuraklık stresi koşullarında çevresel ve genetik faktörlere göre değişikliklergözlenebilen kök yapısı önemli faktör olarak değerlendirilmektedir. Araştırmada bazı ekmeklik buğdaygenotiplerinin farklı kuraklık seviyelerindeki kök ağırlıkları ile kök ağırlığının bazı fizyolojik karakterlere olanetkileri incelenmiştir. Araştırma, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanında 2008-2009 ve2009-2010 yıllarında yapılmıştır ve 15 genotip kullanılarak; tesadüf blokları bölünmüş parseller denemedesenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Ana parsellerde beş farklı kuraklık uygulamaları, altparsellerde genotipler yer almıştır. Araştırmada sapa kalkma döneminden fizyolojik olum dönemine kadarfarklı seviyede kuraklık uygulanmıştır. Araştırmada kuraklık stresi uygulaması genotiplerde kök ağırlığınıazaltmıştır. Genotiplerde en fazla kök ağırlığı Bereket çeşidinde (3.618 g) tespit edilmiştir. Kuraklık stresibitkilerde kök ağırlığını farklı oranlarda etkilemiş olup, en düşük kök ağırlığı (2.815 g) tam kuraklık uygulananparselde ölçülürken, en fazla kök ağırlığı kuraklık stresi uygulanmayan koşullarda belirlenmiştir. Araştırmadagenotiplerde kök ağırlığının artışı başaklanma öncesi ve tane dolum döneminde bayrak yapraklarındakiklorofil kapsamını önemli ölçüde artırmıştır. Kök miktarı bütün kuraklık uygulamalarında bitki örtüsü sıcaklığınıdüşürmüştür. Bitkide kök miktarının genotiplerde başaklanma, olgunlaşma gün sayıları ve tane dolumsüresini artırdığı belirlenmiştir. Kök ağırlığı artışında stoma eni ve boyunda artış olurken, stoma sayısındaazalma olmuştur. Kök ağırlığına genotip ve çevre faktörleri etkili olurken yapraklarda klorofil kapsamındaartış kanopi sıcaklığında azalma olmuştur.
Anahtar Kelime:

Drought Effect on Root Amount and its Relations with Some Physiological Parameters

Öz:
The root structure, which is a very important factor in arid conditions in bread wheat, may vary depending on environmental and genetic factors. Root weight of some bread wheat genotypes were investigated under different drought stress condition on the root weight and on some physiological characters. This study was carried out in experimental field of Trakya Agricultural Research Institute in 2008-2009 and 2009- 2010 seasons with 15 bread wheat genotypes in split block design technique with 3 replicate. Five drought applications were the main plots and germplasms were sub-plots. Drought applications were performed from stem elongation stage to physiological maturating stage. Drought stress applications reduced the root weight. The highest root weight was determend in CV Bereket with 3.618 g. Drought stress effected the root weight at different ratios. The lowest root weight was obtained to fully drought condition with 2.815 g and the highest root weight was determined at non-stress treatment.The increase of root weight in genotypes promote the chlorophyll content in the flag leaves during pre-emergence and grain filling periods. Root weight reduced the canopy temperature under all drought stress applications. It was determined that when the amount of root in the plant enhanced the number of days of heading, maturation days and grain filling periods were increased. While the root weight promoted the stomata width and length, on the contrary it reduced the stomata number. Though the root weigth and environmental factors were affected by genotypes; chlorophyll content in leaves was increased and canopy temperature was decreased.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adda A., Sahnoune M., Kaid-Harch M. and Othmane Merah O., (2005). Impact of water deficit intensity on durum wheat seminal roots. Plant Biology and Pathology. C. R. Biologies 328, France.
  • Amani I., Fischer R.A. and Reynolds M.P., (1996) Evaluation of canopy temperature as a screening tool for heat tolerance in spring wheat. Journal of Agronomy and Crop Science 176, 119–129. Ayeneh A., van Ginkel M., Reynolds M.P. and
  • Ammar K., (2002). Comparison of leaf, spike, peduncle and canopy temperature depression in wheat under heat stress. Field Crops Research 79 (2-3), 173–184.
  • Babar M.A., Reynolds M.P., van Ginkel M., Klatt A.R., Raun W.R. and Stone M.L., (2006). Spectral reflectance to estimate genetic variation for inseason biomass, leaf chlorophyll and canopy temperature in wheat. Crop Science 46, 1046– 1057.
  • Blum, A. (2009). Effective use of water (EUW) and not water-use efficiency (WUE) is the target of crop yield improvement under drought stress. Field Crops Research, 112(2-3), 119-123.
  • Dakheel A. and Makdis F., (1991). The Role of Glaucousness as a Selection Criterion for Drought Tolerance in Durum Wheat. Cereal Improvement Program. Annual Report, 120- 121. ICARDA, Aleppo.
  • Dencic S., Kastori R., Kobiljski B. and Duggan B., (2000). Evaluation of grain yield and its components in wheat cultivars and landraces under near optimal and drought conditions. Euphytica 113, 43-52.
  • Dhanda S.S., Sethi G.S. and Behl R.K., (2004). Indices of drought tolerance in wheat genotypes at early stages of plant growth. Journal of Agronomy crop Sci., 190(1)6-12.
  • Elizabeth A.A. and Alistair R., (2007). The response of photosynthesis and stomatal conductance to rising (CO): mechanisms and environmental interactions. Plant Cell and Environ. 30, 258- 270.
  • Fischer R.A., (2007). Understanding the physiological basis of yield potential in wheat. Journal of Agricultural Science 145, 99–113.
  • Fischer, R. A. (2001). Selection Traits for Improving Yield Potantial. Application of Physiology in Wheat Breeding. Eds.: Reynolds. Chapter-13, 148-159.
  • Gomez K.A. and A.A. Gomez., (1984). Statistical Procedures for Agricultural Research. 2nd Ed. John Willey and Sons, Inc. New York. 641. Gregory P.J., Bengough A.G., Grinev D., Schmidt S., Thomas W.T.B., Wojciechowski T. and
  • Young I.M., (2009). Root phenomics of crops: opportuniti es and challenges. Functional Plant Biology 36, 922–929.
  • Hamblin A., Tennant D. and Perry M.W., (1990). The cost of stress–Dry matt er parti ti oning changes with seasonal supply of water and nitrogen to dryland wheat. Plant and Soil 122, 47–58.
  • Heichel G.H., (1971). Genetic control of epidermal cell and stomatal frequency in maize. Crop Science, 11, 830-832
  • Hoad S. P., Russel G., Kettlewell P. S. and Belshaw M., (2004). Root system management in winter wheat: practices to increase water and nitrogen use. HGCA Project Report No, 351. Jianwu T., Paul V.B., Brent E.E., Ankur R.D. and
  • Kenneth J.D., (2006). Sap flux-upscaled canopy transpiration, stomatal conductance and water use efficiency in an old growth forest the Great Lakes region of the United States. Journal of Geophysical Research, 111.
  • Kalaycı M., Özbek V., Çekiç C., Ekiz H., Keser M. and Altay F., (1998). Orta Anadolu Koşullarında Kurağa Dayanıklı Buğday Genotiplerinin Belirlenmesi ve Morfolojik ve Fizyolojik Parametrelerin Geliştirilmesi. TÜBİTAK Araştırma Projesi Kesin Raporu. Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Eskişehir.
  • Kalaycı M., (2005). Örneklerle Jump Kullanımı ve Tarımsal Araştırma için Varyans Analiz Modelleri. Anadolu Tarımsal Araştırma Enst. Müd. Yayınları, Yayın No: 21, Eskişehir. Kinyua M.G., Njoka E.M., Gesimba R.M. and Birech
  • R.J., (2006). Selection of drought tolerant bread wheat genotypes using root characteristics at seedling stage. International Journal of Agriculture and Rural Development. School of Agriculture and Agricultural Technology, Federal University of Technology.
  • Öztürk İ., Kahraman T., Avcı R., Girgin V.Ç., Aşkın O.O., Aşkın B., Tuna B. and Tülek A., (2016). Effect of Rainfall and Humidity During Shooting and Grain Filling Period on Yield and Quality in Bread Wheat. VII International Scientific Agriculture Symposium “Agrosym 2016” , Book of Proceeding, 1392-1400. Johorina, Bosnia and Herzegovina.
  • Passioura J.B., (1983). Root and drought resistance. Agricultural Water Management. 7, 265-280.
  • Reynolds M. P., Delgado B. M. I. (2000). Gutierre Rodriguez M., Larque-Saavedra A. Photosynthesis of wheat in a warm, irrigated environment. I. Genetic diversity and crop productivity. Field Crops Research. vol. 66, p. 37–50.
  • Siddique K.H.M., Belford R.K. and Tennant D., (1990). Root-shoot rati os of old and modern, tall and semidwarf wheats in a mediterranean environment. Plant and Soil 121, 89–98.
  • Van Noordwijk M., (1983). Functional interpretation for root densities in the field for nutrient and water uptake. Root Ecology and its Practical Application, International Symposium Gumpenstein, 207-226.
  • Zadoks J.C., Chang T.T. and Konzak C.F., (1974). A decimal code for growth stages of cereals. Weed Res. 14, 415-421.
APA Öztürk İ, KORKUT Z (2018). Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. , 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
Chicago Öztürk İrfan,KORKUT Zahit Kayıhan Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. (2018): 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
MLA Öztürk İrfan,KORKUT Zahit Kayıhan Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. , 2018, ss.14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
AMA Öztürk İ,KORKUT Z Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. . 2018; 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
Vancouver Öztürk İ,KORKUT Z Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. . 2018; 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
IEEE Öztürk İ,KORKUT Z "Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi." , ss.14 - 24, 2018. 10.21566/tarbitderg.4436647
ISNAD Öztürk, İrfan - KORKUT, Zahit Kayıhan. "Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi". (2018), 14-24. https://doi.org/10.21566/tarbitderg.4436647
APA Öztürk İ, KORKUT Z (2018). Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 27(1), 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
Chicago Öztürk İrfan,KORKUT Zahit Kayıhan Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 27, no.1 (2018): 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
MLA Öztürk İrfan,KORKUT Zahit Kayıhan Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.27, no.1, 2018, ss.14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
AMA Öztürk İ,KORKUT Z Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2018; 27(1): 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
Vancouver Öztürk İ,KORKUT Z Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2018; 27(1): 14 - 24. 10.21566/tarbitderg.4436647
IEEE Öztürk İ,KORKUT Z "Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi." Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 27, ss.14 - 24, 2018. 10.21566/tarbitderg.4436647
ISNAD Öztürk, İrfan - KORKUT, Zahit Kayıhan. "Kuraklığın Buğdayın Kök Ağırlığına Etkisi ve Kökün Bazı Fizyolojik Parametrelerle İlişkisi". Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 27/1 (2018), 14-24. https://doi.org/10.21566/tarbitderg.4436647