Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907)
Yıl: 2004 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 331 - 359 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907)
Öz: Tanzimat sonrası dönemde Osmanlı Devleti'nin taşra birimlerinin idarî durumu ve nüfus yapıları hakkındaki çalışmalara katkı yapmak amacıyla hazırlanan bu makalede, 1880-1907 yılları arasında Tokat sancağının idarî durumu ve nüfus yapısı mukayeseye dayalı analitik metotla incelenmiştir. İncelemenin temel kaynakları salname verileri ve nüfus istatistikleridir. İdarî yapı bakımından, Tokat sancağının dahili taksimatı, idari daireler ve buralarda istihdam olunan personel sayısı gibi konular ele alınmıştır. Nüfus yapısı bakımından, Tokat sancağı nüfusu kazalara göre dinî ve etnik gruplar açısından analiz edilmiştir. Bu grupların nüfuslarında zamanla görülen değişmelerin sebepleri devrin savaş, göç gibi sosyal gelişmeleri dikkate alınarak değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
The Administrative Situation and Population Structure of the Sub-Province of Tokat (1880-1907)
Öz: In this article prepared to contribute to the studies on the administrative situation and population structure of provincial units of the Ottoman Empire, the administrative state and population structure of the sub-province of Tokat has been examined with the method of analytic based on comparison. The main sources of the article are Year-book data and population statistics. In terms of administrative structure, it has been dealt with the internal division of the sub-province of Tokat, administrative bureaus and the number of personnel working in these bureaus and other matters. In terms of population structure, the population of the sub-province of Tokat has been analysed in point of view of religious and ethnic groups according to the districts. The reasons of the changes seen in time in the populations of these groups have been evaluated being taken into consideration such social events as war and emigration of the period.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Devlet-i Umumiye Salnameleri: 1312/1894, 1317/1899,1326/1908 yılları.
- Sivas Vilayeti Salnameleri: 1299/1881,1300/1882-3,1302/1884-5,1304/1886-87,1308/1890,1321/1903,1325/1907 yılları.
- BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi). MAD (Maliyeden Müdevver) 14250 Tokat Sancağı'nın teşkiline dair kayıt defteri.
- BOA. (Başbakanlık Osmanlı Arşivi). MAD (Maliyeden Müdevver) 12609 Sivas'a sevk edilen muhacirin iskanına dair kayıt defteri.
- BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi), DH. SN-M (Dahiliye Sicil-i Nüfus İdare-i Umumiyesi) 9/94.
- Tokat Vakıflar Bölge Müdürlüğü Arşivi Derkenar Defteri 7, 130/174.
- Tokat Müzesi'nde perakende dokümanlar içinde bulunan 23 Teşrin-i Evvel 1298 / 4 Kasım 1882 tarihli belge.
- Açıkel, Ali ve Mehmet Mercan. (2002). "Niksar Kazasının İdari Durumu ve Nüfus Yapısının Dini ve Etnik Açıdan Analizi (1880-1916)", Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19/2 (Ankara), s. 235-257.
- Akar, Hasan ve Müjdat Özbay. (1998). Millî Mücadele Yıllarında Niksar, Niksar.
- Akarlı, Engin Deniz. (1972). Ottoman Population in Europe in the 19 th Century-Its Territorial, Racial an4 Religious Composition, MA Thesis, University of Wisconsin, U.S. A
- Akbal, Fazıla. (1961). "1831 Tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nda İdari Taksimat ve Nüfus", TTK. Belleten, XV/60: 617-628.
- Aydın, Mahir. (1990). "Sultan II. Mahmud Döneminde Yapılan Nüfus Tahrirleri", Sultan II. Mahmut ve Reformları Semineri içinde (81-107), İstanbul.
- Behar, Cem. (1985). "The 1300 (1885) and 1322 (1907) Tahrirs as Sources for Ottoman Historical Demography", Boğaziçi University Research Papers, Istanbul.
- Behar, Cem. (haz.). (1996). Osmanlı împaratorluğu'nun ve Türkiye'nin Nüfusu 1500-1927, Ankara.
- Cinlioğlu, Halis. (1973). Osmanlılar Zamanında Tokat, 4. Kısım, Tokat.
- Cuinet, Vital. (1892). La Turquie d'Asie-Geographie Administrative, Statistique, Descriptive et Raisonnee de l'Asie Mineur, I-IV, Paris.
- Çadırcı, Musa. (1980). "1830 Genel Sayımına Göre Ankara Şehir Merkezi Nüfusu Üzerine Bir Araştırma", Osmanlı Araştırmaları l: 109-132.
- Çadırcı, Musa. (1991). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri'nin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Ankara.
- Eken, Galip. (2000). "Tanzimat Dönemi Osmanlı Toplumunda Nüfusun Meslekî Yapılanması: Tokat Örneği", Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih İncelemeleri Dergisi, XV: 155-169.
- Gökbilgin, Tayyib. (1979). "Tokat", İslam Ansiklopedisi, C. 12/1.
- Güler, Ali. (1997). Osmanlı Devletinde Azınlıklar, İstanbul.
- İlgazi, Abdullah. (2000). "Tokat'ın Vilayet Oluşuna Dair Bir Belge", Tokat Kültür Araştırma Dergisi, 15 (Tokat), s. 16-17.
- Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C. VII-VIII, Ankara, 1983.
- Karal, Enver Ziya. (1943). Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı-1831, Ankara.
- Karpat, Kemal. (1978). "Ottoman Population Records and the Census of 1881/82-1893", International Journal of Middle Eastern Studies, 9: 237-274.
- Karpat, Kemal. (1983). "The Ottoman Demography in the Nineteenth Century: Sources, Concepts, Methods", Economic et Societes dans l'Empire Ottoman içinde (207-217), (yay.) J. L. Baque-Grammont ve Paul Dumont, Paris.
- Karpat, Kemal. (1985). Ottoman Population 1830-1914, Demographic and Social Characteristics, The University of Wisconsin Press, Madison.
- Kodaman, Bayram. (1987). "XX. Yüzyıl Başında Sivas Vilayeti (1901)", Türk Tarihinde ve Kültüründe Tokat Sempozyumu ( 2-6 Temmuz 1986), Ankara.
- Komisyon. (1998). Dünden Bugüne Reşadiye, Ankara.
- Küçük, Cevdet. (1976-77). "Tanzimat Devrinde Erzurum'un Nüfus Durumu", İÜ. Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, 7-8: 185-223.
- McCarthy, Justin. (1983). Muslims and Minorities-The population of Ottoman Anatolia and the End of the Empire, New York.
- Mercan, Mehmet. (2002). "Tokat'ın Mutasarrıflık Oluşuna Dair Bir Belge", Tokat Kültür Araştırma Dergisi, 17 (Tokat), s. 5-13.
- Ortaylı, İlber. (1974). Tanzimattan Sonra Mahalli İdareler (1840-1878), Ankara.
- Özdemir, Rıfat. (1986). 19. Yüzyılın İlk Yansında Ankara, Ankara.
- Shaw, Stanford J. (1978). "The Ottoman Census System and Population, 1831-1914", International Journal of Middle Eastern Studies, 9: 323-338.
- Shaw, Stanford J. (1980). "Ottoman Population Movements during the Last Years of the Empire, 1885-1914: Some Preliminary Remarks", Osmanlı Araştırmaları 1:191-205.
- Subaşı, Turgut. (2002). "Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz", Türkler (Edit. Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), 12, Ankara, s. 753-781.
- Şemseddin Sami. (1308). Kâmusü'l- Âlâm, İstanbul, C. 3, s. 1693
- Ülkü, Mehmet. (2001). Millî Mücadele Döneminde Tokat, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
| APA | Açıkel A (2004). Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). , 331 - 359. |
| Chicago | Açıkel Ali Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). (2004): 331 - 359. |
| MLA | Açıkel Ali Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). , 2004, ss.331 - 359. |
| AMA | Açıkel A Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). . 2004; 331 - 359. |
| Vancouver | Açıkel A Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). . 2004; 331 - 359. |
| IEEE | Açıkel A "Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907)." , ss.331 - 359, 2004. |
| ISNAD | Açıkel, Ali. "Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907)". (2004), 331-359. |
| APA | Açıkel A (2004). Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 331 - 359. |
| Chicago | Açıkel Ali Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14, no.2 (2004): 331 - 359. |
| MLA | Açıkel Ali Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.14, no.2, 2004, ss.331 - 359. |
| AMA | Açıkel A Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2004; 14(2): 331 - 359. |
| Vancouver | Açıkel A Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2004; 14(2): 331 - 359. |
| IEEE | Açıkel A "Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907)." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, ss.331 - 359, 2004. |
| ISNAD | Açıkel, Ali. "Tokat Sancağının İdari Durumu ve Nüfus Yapısı (1880-1907)". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14/2 (2004), 331-359. |
