Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*
Yıl: 2018 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 89 - 101 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.22392/egirdir.348088 İndeks Tarihi: 18-10-2020
Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*
Öz: Çevresel kirlenme sonucu meydana gelen kirlilik, her geçen gün ekosistemi ve insanları daha fazla tehditetmektedir ve bu durum Van Gölü için de geçerlidir. Bu amaçla Van Balığının (Alburnus tarichi, Güldenstädt1814) farklı yaşlara göre bazı metal düzeylerinin değişimi araştırılmıştır. Çalışmada alınan Van Balıklarınınkas, karaciğer, solungaç, böbrek, bağırsak, gonad ve beyin dokularında berilyum(Be), bizmut (Bi), kurşun(Pb), kadmiyum (Cd), demir (Fe), bakır (Cu), çinko (Zn), selenyum (Se), nikel (Ni), mangan (Mn), kobalt(Co), krom (Cr), lityum (Li), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg), sodyum (Na) ve potasyum (K) elementleriinductively-coupled plasma-optic emission spectroscopy (ICP-OES) ile analiz edilmiştir. Sonuçlar toksikelementler, eser elementler ve makro elementler olarak değerlendirilmiştir. Oldukça toksik olan Be, Bi, Pb veCd elementleri Van balığı dokularında tespit edilmiştir. Özellikle de beyin dokusunda konsantrasyonların dahayüksek olduğu gözlenmiştir. Ni metalinin beyin dokusu konsantrasyonun diğer dokulara oranla daha yüksekolduğu tespit edilmiştir. Çalışmaya genel olarak bakıldığında, 3 yaş ve 4 yaş gruplarının metal konsantrasyondeğerleri arasında fark gözlenmezken 5 yaş grubunun değerlerinin farklı olduğu tespit edilmiştir (p<0,05).
Anahtar Kelime: Investigation of Some Metal Levels in Different Tissue Dependent on the Age Variation of Van Fish (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814)
Öz: Environmental pollution is threatening ecosystem and people more and more every day and this is also true for Van Lake. For this purpose, the changes of some metal levels according to different ages of Van Fish (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) were investigated. In the study, muscle, liver, gill, kidney, intestine, gonad and brain tissues of Van fish were taken. Inductively-coupled plasma-optic emission spectroscopy (ICP-OES) was used to determine levels of beryllium (Be), bismuth (Bi), lead (Pb), cadmium (Cd), iron (Fe), copper (Cu), zinc (Zn), selenium (Se), manganese (Mn) cobalt (Co), chromium (Cr), lithium (Li) calcium (Ca), magnesium (Mg), sodium (Na) and potassium (K). The results were evaluated as toxic elements, trace elements and macro elements. The highly toxic elements such as Be, Bi, Pb and Cd were detected in Van fish tissues. In particular, concentrations of them in the brain tissue were observed to be higher. The concentration of Ni metal in the brain tissue was found to be higher than other tissues. In general, it was determined that metal values of the 5-year-old group were significant although there was no difference between the metal concentration values of the 3-year and 4-year groups (p<0.05).
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alam, M.G.M., Tanaka, A., Allinson, G., Laurenson, L. J. B., Stagnitti, F. & Snow, E. (2002). A comparison of trace element concentrations in cultured and wild carp (Cyprinus carpio) of lake Kasumigaura, Japan. Ecotoxicology and Environmental Safety, 53, 348–354.
- Anonim, (2002). Gıda Maddelerinde Belirli Bulaşanların Maksimum Seviyelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ. 23.09.2002-24885. Asi,T. (1995). Tablolarla biyokimya cilt1. http://veterinary.ankara.edu.tr/fidanci İstanbul.
- Bilgin, M. & Uluturhan-Suzer, E. (2017). Assessment of trace metal concentrations and human health risk in clam (Tapes decussatus) and mussel (Mytilus galloprovincialis) from the Homa Lagoon (Eastern Aegean Sea). Environ Sci Pollut Res., 24, 4174–4184 DOI 10.1007/s11356-016-8163-2.
- Cahu, C., Salen, P. & De Lorgeril, M. (2004). Farmer and wild fish in prevention of cardiovascular diseases: assessing possible differences in lipid nutritional values. Nutrition, Metabolism & Cardiovascular Diseases, 14, 34-41.
- Çetin, E., Güher, H. & Gürsoy Gaygusuz, Ç. (2016). Altınyazı Baraj Gölü’nde (Edirne-Türkiye) yaşayan bazı balık türlerinde ağır metal birikimlerinin incelenmesi. Turkish Journal of Aquatic Sciences. 31(1), 1-14.
- Das, S. K. & Ray, K. (2006). Wilson's disease: an update. Nat Clin Pract Neurol. Sep;2(9),482-93. Review.
- Demirezen, D. & Uruç, K. (2006). Comparative study of trace elements in certain fish, meat and meat products. Meat Science,74, 255-260
- EPA. (2001). Chronic Toxicity Summary, “Beryllium and Beryllium Compounds”, Aralık 2001. Eula, B., Barbara, C. & Charles, H.P. (2001). “Patty's Toxicology (5th Edition) Toxicological Issues Related to Metals: Neurotoxicology and Radiation Metals and Metal Compounds”, John Wiley & Sons, Vol II, ISBN: 0-471-31943-0,
- Erer, H. (2002). Balık Hastalıkları. Selçuk Üniversitesi Basımevi, 2. Baskı. Konya, 198s.
- Farkas A., Salanki, J. & Specziar, A. (2003). Age- and size-specific patterns of heavy metals in the organs of freshwater fish Abramis brama L. populating a low-contaminated site. Water Research, 37, 959–964.
- Ferenci, P. (2004). Pathophysiology and clinical features of Wilson disease. Metab Brain Dis., 19(3-4),229-39. Review.
- Fowler, B. A. & Sexton, M. J. (2007). Arsenic. In G. Nordberg, B. Fowler, M. Nordberg, & L. Friberg (Eds.), Handbook on the toxicology of metals (pp. 433e443).
- Föstner, U. & Wittman, G.T.W. (1983). Metal Pollution in the Aquatic Environments. Springer Verlag, Berlin, Germany.486p.
- Gál, J., Hursthouse, A., Tatner, P., Stewart, F. & Welton, R. (2008). Cobalt and secondary poisoning in the terrestrial food chain: data review and research gaps to support risk assessment. Environmental International, 34, 821-838.
- Gözükara, E.M. (1990). Biyokimya, Ofset Pepianat Ltd. Gti. Ankara .
- He, Z.P., Song, J.M., Zhang, N.X., Zhang, P. & Xu, Y.Y. (2009). Variation characteristics and ecological risk of heavy metals in the south Yellow Sea surface sediments. Environ. Monit. Assess., 157, 515–528.
- Honda, K., Tatsukawa, R., Itano, K., Mıyazakı, N. & Fujıyama, T. (1983). Heavy metal concentrations in muscle, liver and kidney tissue of striped dolphin, Stenella coeruleoalba, and their variations with body length, weight, age and sex. Agric. Bioi. Chem., 47 (6), 1219- 1228.
- John, H. (1980). Duffus, “Environmental toxicology”, New York: Wiley. Kasassi, A., Rakimbei, P., Karagiannidis, A., Zabaniotou, A., Tsiouvaras, K. & Nastis, A. (2008). Soil contamination by heavy metals: Measurements from a closed unlined landfill. Bioresource Technology, 99, 8578-8584.
- Karayakar, F., Bavbek, O. & Cicik, B. (2017). Mersin Körfezi’nde avlanan balık türlerindeki ağır metal düzeyleri. Journal of Aquaculture Engıneering and Fisheries Research, 3(3), 141- 150, doi: 10.3153/JAEFR17017
- Kırıcı, M., Taysı, MR., Bengü, A. Ş. & İspir, Ü. (2013). Determination of some metal concentrations in Capoeta capoeta umbla (Heckel, 1843) caugth from Murat River. Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 3(1), 85-90.
- Khaled, A. (2009). Trace metals in fish of economic interest from the west of Alexandria, Egypt. Chem. Ecol. 25, 229–246.
- Kroliczewska, B., Zawadzki, W., Dobrzanski, Z. & Kaczmarek-Oliwa, A. (2004). Changes in selected serum parameters of broiler chicken fed supplemental chromium. J. Anim. Physiol.a. Anim. Nutr., 88, 393-400.
- Kromhout, D. Bosschieter, E.B. & Lezenne, C.C. (1985). The ınverse relation between fish consumption and 20-year mortality from coronary heart disease N. Engl J Med., 312, 1205- 1209. Lin, H., Wong, S. & Li, G. (2004). Heavy metal content of rice and shellfish in taiwan. Journal of Food and Drug Analysis, 12(2), 167-174. Markowitz, M., Kliegman, R.M., Behrman, R.E., Jenson, H.B. & Stanton, B.F. (2007). Lead Poisoning In: Nelson Textbook of Pediatrics.18 th ed. Saunders. pp: 2913-2917. Medeiros, R., Santos, L. M., Freire,AS., Santelli, RE., Braga, A.M.C.B., Krauss, T.M. & Jacob, S.C. (2012). Determination of inorganic trace elements in edible marine fish from Rio de Janeiro State., Brazi. Food Control, 23, 535-541. Mendil, D. & Ulugözlü, O. D. (2007). Determination of trace metal levels in sediment and five fish species from lakes in Tokat, Turkey. Food Chemistry 101, 739–745. Mendil,D., Demirci, Z., Tüzen, M. & Soylak, M. (2010). Seasonal investigation of trace element contents in commercially valuable fish species from the Black Sea, Turkey. Food and Chemical Toxicology, 48, 865–870. Merciai, R., Guasch,H., Kumar, A., Sabater, S. & García-Berthou, E. (2014). Trace metal concentration and fish size: Variation among fish species in a Mediterranean river. Ecotoxicology and Environmental Safety, 107,154–161. Murai, T., Andrews, J.T. & Smith, R.G. (1981). Effects of dietary copper on channel catfish. Aquaculture, 22, 353-357. Oğuz, A.R. & Kankaya, E. (2013). Determination of selected endocrine disrupting chemicals in Lake Van, Turkey. Bull Environ Contam Toxicol 91(3),283–286. Oğuz, A.R. & Yeltekin, A. (2014). Metal levels in the liver, muscle, gill, ıntestine, and gonad of lake van fish (Chalcalburnus tarichi) with abnormal gonad. Biol Trace Elem Res 159, 219- 223 Qin, D., Jiang, H., Bai, S., Tang, S. & Mou, Z. (2015). Determination of 28 trace elements in three farmed cyprinid fish. Food Control, 50, 1-8. Rahimi, E. & Gheysari, E. (2016). Evaluation of lead, cadmium, arsenic and mercury heavy metal residues in fish, shrimp and lobster samples from Persian Gulf. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakultesi Dergisi.22(2),173-178. Sturgeon, R. E., Willie, S. N., Yang, L,. Greenberg, R., Spatz, R. O., Chen, Z., Scriver, Clancy, C.V., Lama, J. W. & Thorroldd, S. (2005). Certification of a fish otolith reference material in support of quality assurance for trace element analysis. J. Anal. At. Spectrom., 20, 1067- 1071. Tokatlı, C., Emiroğlu, Ö., Arslan, N., Köse, E., Çiçek, A., Dayıoğlu, H. & Başkurt, S. (2016). Maden Havzası Balıklarında Vücut Ağırlığı İle Ağır Metal Biyoakümülasyon İlişkileri: Emet Çayı Havzası. Anadolu University Journal of Science and Technology C- Life Science and Biotechnology. 4(2), 57-72. DOI: 10.18036/btdc.73675 Türkmen, A., Türkmen, M., Tepe, Y. & Akyurt, İ. (2005). Heavy metals in three commercially valuable fish species from Iskenderun Bay, Northern East Mediterranean Sea, Turkey. Food Chemistry 91, 167–172. Türkmen, M. & Ciminli, C. (2007). Determination of metals in fish and mussel species by inductively coupled plasma-atomic emission spectrometry. Food Chemistry 103, 670–675. Tüzen, M. (2009). Toxic and essential trace elemental contents in fish species from the Black Sea, Turkey. Food and Chemical Toxicology, 47, 1785-1790. Visnjic-Jeftic, Z., Jaric a, I., Jovanovic, L., Skoric S., Smederevac-Lalic M., Nikcevic M. & Lenhardt, M. (2010). Heavy metal and trace element accumulation in muscle, liver and gills of the Pontic shad (Alosa immaculata Bennet 1835) from the Danube River (Serbia). Microchemical Journal 95, 341–344.
- Yılmaz, AB., Sangun, MK., Yağlıoğlu, D. & Turan, C. (2010). Metals (major, essential to nonessential) composition of the different tissues of three demersal fish species from İskenderun Bay, Turkey. Food Chemistry 123, 410–415.
- Yılmaz, İ. & Öktem, B. (2007). Contents of some toxic and trace elements in Tuna (Katsuwonus pelamis) in Turkey. 5th International Congress on Food Technology Greece “Consumer protection trough Food Process Improvement & Innovation in The World” Proceedings Volume 1, 462-466.
| APA | Çilingir Yeltekin A, OĞUZ A, İRİBUĞDAY F, ERGÖZ B (2018). Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. , 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| Chicago | Çilingir Yeltekin Aslı,OĞUZ Ahmet R.,İRİBUĞDAY Fadime,ERGÖZ Burcu Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. (2018): 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| MLA | Çilingir Yeltekin Aslı,OĞUZ Ahmet R.,İRİBUĞDAY Fadime,ERGÖZ Burcu Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. , 2018, ss.89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| AMA | Çilingir Yeltekin A,OĞUZ A,İRİBUĞDAY F,ERGÖZ B Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. . 2018; 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| Vancouver | Çilingir Yeltekin A,OĞUZ A,İRİBUĞDAY F,ERGÖZ B Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. . 2018; 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| IEEE | Çilingir Yeltekin A,OĞUZ A,İRİBUĞDAY F,ERGÖZ B "Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*." , ss.89 - 101, 2018. 10.22392/egirdir.348088 |
| ISNAD | Çilingir Yeltekin, Aslı vd. "Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*". (2018), 89-101. https://doi.org/10.22392/egirdir.348088 |
| APA | Çilingir Yeltekin A, OĞUZ A, İRİBUĞDAY F, ERGÖZ B (2018). Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14(2), 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| Chicago | Çilingir Yeltekin Aslı,OĞUZ Ahmet R.,İRİBUĞDAY Fadime,ERGÖZ Burcu Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi 14, no.2 (2018): 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| MLA | Çilingir Yeltekin Aslı,OĞUZ Ahmet R.,İRİBUĞDAY Fadime,ERGÖZ Burcu Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, vol.14, no.2, 2018, ss.89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| AMA | Çilingir Yeltekin A,OĞUZ A,İRİBUĞDAY F,ERGÖZ B Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi. 2018; 14(2): 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| Vancouver | Çilingir Yeltekin A,OĞUZ A,İRİBUĞDAY F,ERGÖZ B Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi. 2018; 14(2): 89 - 101. 10.22392/egirdir.348088 |
| IEEE | Çilingir Yeltekin A,OĞUZ A,İRİBUĞDAY F,ERGÖZ B "Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*." Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14, ss.89 - 101, 2018. 10.22392/egirdir.348088 |
| ISNAD | Çilingir Yeltekin, Aslı vd. "Van Balığı’nın (Alburnus tarichi, Güldenstädt 1814) Yaş Değişkenine Bağlı Olarak Farklı Dokularındaki Bazı Metal Düzeylerinin İncelenmesi*". Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi 14/2 (2018), 89-101. https://doi.org/10.22392/egirdir.348088 |
