Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
Yıl: 2018 Cilt: 14 Sayı: 52 Sayfa Aralığı: 328 - 342 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-10-2020
Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
Öz: Turizm olgusunun en önemli yapı taşlarından biri olan turist rehberleri, ülkenin turizm imajının ve ekonomisinin gelişmesinde önemli bir rol oynamaktadırlar. Turist rehberliği mesleğinin farklı kültürlerle tanışma, farklı yerleri gezip görebilme imkânı gibi olumlu özellikleri barındırmasının yanı sıra, düzensiz ve uzun çalışma saatleri, sürekli bir iş olmaması, mesleğe karşı tehditlerin var olması gibi olumsuz özellikleri de bulunmaktadır. Mesleğin olumsuz özellikleri, turist rehberlerinin stres yaşamalarına neden olmaktadır. Bu noktada, turist rehberlerinin stresle başa çıkma tarzlarının belirlenmesi, ayrıca rehberlerin mesleklerini icra ederken en önemli niteliklerinden bir olması gereken mizah tarzlarının belirlenmesi, memnuniyet düzeyi yüksek ve başarılı bir turun gerçekleşmesi açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacını turist rehberlerinin stresle başa çıkma tarzları ile mizah tarzları arasındaki ilişkinin belirlenmesi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, 372 turist rehberinden anket tekniğiyle toplamış ve istatistiksel analizler ile değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma sonucunda, katılımcıların stresle başa çıkma tarzları ile mizah tarzları arasında orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu, mizah tarzları ile stresle başa çıkma tarzları arasında ise düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bu doğrultuda stresle başa çıkabilen turist rehberlerinin, başa çıkamayan turist rehberlerine göre mizah tarzlarını daha fazla kullandıkları görülmektedir. Stresle başa çıkma tarzlarını en çok etkileyen faktörün boyun eğici yaklaşım olduğu, mizah tarzlarını en çok etkileyen faktörün ise kendini geliştirici mizah faktörü olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelime: Determination of the Relationship Between Tourist Guides’ Coping Styles With Stress and Humor Styles
Öz: Tourist guides who are the one of the important milestones of tourism concept, play a crucial role to improve tourism image and economy of a country. In addition to having positive features such as meeting different cultures, visiting different places and seeing them, the tourism guidance profession also has negative features such as irregular and long working hours, lack of continuous work and the presence of threats to the profession. These reasons lead to an inevitable stress and pressure on tourist guides. At this point, it is important to determine the way tourist guides deal with stress, as well as to determine the way of humor that should be one of the most important qualities of the guides while carrying out their profession, to realize a high level of satisfaction and a successful tour.The purpose of this study is to determine the relationship between the stress coping styles and humor styles of tourist guides.The data collected from 372 tourist guides and evaluated with statistical analysis. As a result of the research, it was found that there was a moderately significant relationship between participants' styles of coping with stress and humor styles, and a low level of relationship between humor styles and styles of coping with stress. In this respect, it is observed that the tourist guides who can cope with stress use their humor more than the tourist guides who can not cope with it. It has been determined that the most influential factor of stress coping styles is submissive approach, and the factor that most influences humor styles is the self-enhancing humor factor.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abel, M. H. (2002). “Humor, Stress and Coping Strategies”. Humor: International Journal of Humor Research 15 (4): 365-381.
- Akyol, Ü. (2011). Ergenlerde İletişim Becerilerinin Yordayıcıları Olarak Öz Duyarlık ve Mizah Tarzları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
- Aldwin, C. M. (2007). Stres, Coping, and Development: An Integrative Perspective. New York: The Guilford Press.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. (Geliştirilmiş 7. Baskı). İstanbul: Avcı Ofset.
- Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü [AREGEM]. Web: http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR,178564/rehberlikistatistikleri.htmladresinden 02.06.2018’de alınmıştır.
- Aslan, Z. ve Çokal, Z. (2016). “Profesyonel Turist Rehberlerinin Kültürel Değerlere Katkısına İlişkin Turist Algıları”. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4 (1): 53-69.
- Batman, O., Yıldırgan, R. ve Demirtaş, N. (2000). Turizm Rehberliği. Adapazarı: Değişim Yayınları.
- Bayram, G. E. ve Zengin, B. (2017). Turist Rehberlerinin Verimliliğinin Etkileyen Psikolojik Faktörler. Güzel, F., Özlem, Altıntaş, Volkan., ve Şahin, İlker. (Ed.), Turist Rehberliği Araştırmaları Öngörüler ve Uygulamalar (ss. 197-216). Ankara: Detay Yayıncılık.
- Bilge, E. (2008). “Cem Yılmaz Anlatıları: Üstünlük Kuramı Bağlamında”. Türkbilig 16: 16-23.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (21.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Çelik, M. ve Atik, S. F. (2016). “Duygusal Emek Gösteriminin Çalışanlar Açısından Sonuçları: Seyahat Acentalarına Yönelik Bir Araştırma”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 4 (36): 507-521.
- Demirüstü, C., Binboğa, D., Öner, S. ve Özdamar, K. (2009). “Üniversite Öğrencilerinin Genel Sağlık Anketi Skorları ve Stresle Baş Etme Yöntemleri Arasındaki İlişki”. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 29 (1): 6- 70.
- Doğan, H., Üngüren, E. ve Kesgin, D. D. (2010). “Meslek ve Aile Yaşamı İlişkisi: Profesyonel Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Yasar University 20 (5): 3430-3442.
- Erdem, Ç. (2015). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlüğüne Müracaat Eden Eğitim Düzeyi ve Gelir Seviyesi Düşük Bireylerde Bağlanma Stillerinin Umutsuzluk Düzeyleri ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Erözkan, A. (2009). “Üniversite Öğrencilerinin Kişiler Arası İlişki Tarzları ve Mizah Tarzları”. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 26: 56-66.
- Freud, S. (1998). Espriler ve Bilinçdışı ile İlişkileri. 3. Basım. (Çev. Emre Kapkın). İstanbul: Payel Yayınevi.
- Folkman, S. ve Lazarus, R. S. (1980). “An Analysis of Coping in a Middle-Aged Community Sample”. Journal of Health and Social Behavior 21 (3): 219-239.
- Güzel, F. Ö. (2007). Türkiye İmajının Geliştirilmesinde Profesyonel Turist Rehberlerinin Rolü (Alman Turistler Üzerine Bir Araştırma). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Güzel, F. Ö. ve Köroğlu, Ö. (2014). “Turist Rehberlerinin Liderlik ve Aracılık Rollerinin Tur Deneyimine Etkisi: Doğa Turları Üzerine Bir Araştırma”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13 (4): 939-960.
- Hampes, W. P. (2006). “Humor and Shyness: The Relation Between Humor Styles and Shyness”. Humor: International Journal of Humor Research 19 (2): 179-187.
- Howard, J., Thwaites, R. ve Smith, B. (2001). “Investigating the Roles of the Indigenous Tour Guide”. The Journal of Tourism Studies 12 (2): 32-39.
- İşçen, P. (2006). Onkologların Çatışma Eğilimlerinin, Empatik Becerilerinin, İş Doyumlarının ve Stresle Başa Çıkma Tarzlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Karagöz, O. (2009). İlköğretim Türkçe Öğretmenlerinin Mizah Tarzları ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (25.Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Köroğlu, Ö. (2009). İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Uygulamaları Kapsamında Turist Rehberliği Eğitim Programları. 10. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı (21-24 Ekim 2009/Mersin), 1335-1345.
- Martin, R. A. (2004). “Sense of Humor and Physical Health: Theoretical Issues, Recent Findings, and Future Directions”. Humor: International Journal of Humor Research 17 (1/2): 1-19.
- Martin, R. A., Kuiper, N. A., Olinger, J. L. ve Dance, K. A. (1993). “Humor, Coping With Stress, Self Concept, Psychological Well-Being”. International Journal of Humor Research 6 (1): 89-104.
- Martin, R. A., Puhlik-Doris, P., Larsen, G., Gray, J. ve Weir, K. (2003). “Individual Differences of Uses of Humor and Their Relation to Psychological Well-Being: Development of the Humor Styles Questionnaire”. Journal of Research in Personality 37 (1): 48–75.
- Overholser, J. C. (1992). “Sense of Humour When Coping with Life Stress”. Personality and Individual Differences 13: 799–804.
- Özdemir, S., Sezgin, F., Kaya, Z. ve Recepoğlu, E. (2011). “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları ile Kullandıkları Mizah Tarzları Arasındaki İlişki”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 17 (3): 405-428.
- Özer, G. (2014). Orta Öğretim Kurum Yöneticilerinin Mizah Tarzlarının İncelenmesi (Kayseri İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Patel, C. (1989). The Complete Guide to Stress Management. London: Vermillion Press.
- Sarıkaya, P. (2007). Tükenmişlik Sendromunun Kişilik Özelliklerinden Denetim Odağı ile İlişkisi ve Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Schafer, W. (1987). Stress Management For Wellness. New York: Mc Graw Hill.
- Selye, H. (1976). Stress without Distress. Serban, G. (Ed.), Psychopathology of Human Adaptation (pp. 137-146). Springer, Boston, MA.
- Şahin, N. H. ve Durak A. (1995). “Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite Öğrencileri İçin Uyarlanması”. Türk Psikoloji Dergisi, 10 (34): 56-73.
- Yamaç, Ö. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek ile Stresle Başa Çıkma Stilleri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Yardımcı, İ. (2010). “Mizah Kavramı ve Sanattaki Yeri”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (2): 1-41.
- Yerlikaya, E. E. (2003). Mizah Tarzları Ölçeği’nin (The Humor Styles Questionnaire) Uyarlama Çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Yerlikaya, N. (2007). Lise Öğrencilerinin Mizah Tarzları ile Stresle Başa Çıkma Tarzları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Adana.
- Yurtsever, H. (2009). Kişilik Özelliklerinin Stres Düzeyine Etkisi ve Stresle Başa Çıkma Yolları: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Yüksel, A. ve Yüksel. F. (2004). Turizmde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
| APA | DUMANLI Ş, KÖROĞLU N (2018). Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. , 328 - 342. |
| Chicago | DUMANLI Şeyma,KÖROĞLU Nuran Özlem Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. (2018): 328 - 342. |
| MLA | DUMANLI Şeyma,KÖROĞLU Nuran Özlem Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. , 2018, ss.328 - 342. |
| AMA | DUMANLI Ş,KÖROĞLU N Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. . 2018; 328 - 342. |
| Vancouver | DUMANLI Ş,KÖROĞLU N Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. . 2018; 328 - 342. |
| IEEE | DUMANLI Ş,KÖROĞLU N "Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi." , ss.328 - 342, 2018. |
| ISNAD | DUMANLI, Şeyma - KÖROĞLU, Nuran Özlem. "Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi". (2018), 328-342. |
| APA | DUMANLI Ş, KÖROĞLU N (2018). Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Journal of Yasar University, 14(52), 328 - 342. |
| Chicago | DUMANLI Şeyma,KÖROĞLU Nuran Özlem Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Journal of Yasar University 14, no.52 (2018): 328 - 342. |
| MLA | DUMANLI Şeyma,KÖROĞLU Nuran Özlem Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Journal of Yasar University, vol.14, no.52, 2018, ss.328 - 342. |
| AMA | DUMANLI Ş,KÖROĞLU N Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Journal of Yasar University. 2018; 14(52): 328 - 342. |
| Vancouver | DUMANLI Ş,KÖROĞLU N Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Journal of Yasar University. 2018; 14(52): 328 - 342. |
| IEEE | DUMANLI Ş,KÖROĞLU N "Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi." Journal of Yasar University, 14, ss.328 - 342, 2018. |
| ISNAD | DUMANLI, Şeyma - KÖROĞLU, Nuran Özlem. "Turist Rehberlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzları İle Mizah Tarzları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi". Journal of Yasar University 14/52 (2018), 328-342. |
