Yıl: 2019 Cilt: 77 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 181 - 227 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30915/abd.652544 İndeks Tarihi: 21-10-2020

Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri

Öz:
Şirketlerin temel amacı ve esasında görevi kâr elde etmek olup pay sahibiolmanın, yani şirket kurmak veya kurulmuş bir şirkete ortak olmanın temelamacı da elde edilen kârdan pay almaktır. Sermayenin korunması için eldeedilen kârın belli bir kısmı, istikrarı sağlamak ve finansal açıdan zor zamanlardafaydalanmak için, şirketin içinde yedek akçe olarak bırakılır. Kârınne kadarının pay sahiplerine dağıtılacağı ve ne kadarının şirkette kalacağıda kârın hesaplanması ile ilgilidir. Bizce dağıtılacak kâr payı hesaplanırkennet dönem kârı ifadesi, vergi sonrası kârı ifade eder. Kârın dağıtımındaoranlama yapılırken hâlihazırdaki genel uygulamada olduğu gibi; “netdönem kârının” esas alınması yerine, “sermayenin” esas alınarak oranlamayapılmasının, ticari hayatın normal akışına ve kanunun ruhuna aykırıolduğunu değerlendiriyoruz.
Anahtar Kelime:

CALCULATION OF PROFIT SHARE IN JOINT STOCK COMPANIES AND DISTRIBUTION PRINCIPLES

Öz:
The main purpose and duty of a company is to make profit. Establishing a company or to be a partner to an established company is also mainly for profit making. Some of the profit is left as a contingency reserve for stabilization and to overcome financial difficulties. Since the main purpose of both the company and its shareholders is to make a profit, the intersection of these two objectives is directly related to who will retain the profit for how long. In our opinion, how much of the profit is going to be distributed or be stocked in company is about calculation of the profit. While calculating pay dividend, net profit of the year indicates after-tax. We evaluated that proportioning based on “capital” instead of “net profit of the year” contradicts with both business life and the spirit of law, even if it is the common practice nowadays.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ACAR, Fatih: Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı ve Vergilendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa-2005.
  • ARSLANLI, Halil: Anonim Şirketler, C. IV-V, İstanbul-1960, (Anonim Şirketler).
  • ARSLANLI, Halil: Anonim Şirketin Organizasyonu ve Tahviller, Cilt: III, İstanbul-1960, (Anonim Şirketin Organizasyonu).
  • ARSLANLI, Halil: Anonim Şirketler, IV. Kısım Anonim Şirketin Hesapları, V. Kısım Anonim Şirketin İnfisahı ve Tasfiyesi, Cilt: IV-V, Ankara-1961, (Anonim Şirketin Hesapları).
  • AŞCI, Oğuzhan: Anonim Ortaklıklarda Kâr ve Kârın Dağıtımı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara-2009.
  • ATEŞAĞAOĞLU, Erdem: Vergi Hukuku Bakımından Anonim Şirketlerde Kâr Payı Dağıtımı, İstanbul-2012.
  • AYHAN, Rıza/ÇAĞLAR, Hayrettin/ÖZDAMAR, Mehmet: Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara-2019.
  • AYTAÇ, Zühtü: Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Kâr Dağıtımı, Sermaye Piyasası Kurulunun 15. yıl Sempozyumu, Ankara-1998
  • BAHTİYAR, Mehmet: Ortaklıklar Hukuku, 13. Bası, İstanbul-2019.
  • BİLGİLİ, Fatih/DEMİRKAPI, Ertan: Şirketler Hukuku, 9. Bası, Bursa-2013.
  • CANÖZÜ, Salih: Anonim Şirketlerde Kâr Payının Tespiti ve Dağıtılması, 2. Bası, Ankara-2016.
  • ÇEVİK, O. Nuri: Anonim Şirketler, 4.Bası, Ankara-2002
  • ÇOLAK, Mustafa: Anonim Şirketlerde Kâr Payı Hakkı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale-2009.
  • DOĞANAY, İsmail: Türk Ticaret Kanunu Şerhi 2, 3. Bası, Ankara-1990.
  • ERDAMAR, Cengiz: Anonim Ortaklıklarda Kârın Dağıtımı ve Vergilendirilmesi, İstanbul-1984.
  • ERİMEZ, Rüştü: Şirketlerde Kâr Dağıtımı Yedek Akçeler ve Vergilendirme, 3. Bası, İstanbul-1985.
  • GÜNDOĞDU, Burhan: Sermaye Şirketlerinde Kâr Dağıtımı ve Muhasebeleştirilmesi, Vergi Dünyası Dergisi, Y. 2004, S. 279.
  • İMREGÜN, Oğuz: Anonim Ortaklıklar, 4. Bası, İstanbul-1989.
  • İMREGÜN, Oğuz: Kara Ticaret Hukuku Dersleri, Genel Hükümler- Ortaklıklar-Kıymetli Evrak, 12. Bası, İstanbul-2001.
  • KARAYALÇIN, Yaşar: Muhasebe Hukuku, Kavramlar, İlkeler, Başlıca Sorunlar, Yeni Gelişmeler, Bankacılık ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara-1988.
  • KARSLIOĞLU, Hasan: Anonim Şirketlerde Örtülü Kâr Dağıtımı, Adalet Yayınevi, Ankara-2015.
  • KARYAĞDI, Nazmi: Tüm Yönleriyle Kâr Dağıtımı, 4. Bası, İstanbul-2014.
  • MICHELER, Eva: Disguised Returns of Capital-An Arm’s Length Approach, Cambridge Law Journal 69(1), Mart-2010
  • MOROĞLU, Erdoğan: Anonim Ortaklıklarda Esas Sermaye Artırımı, 2. Bası, İstanbul-2003.
  • NOMER, Füsun: Anonim Ortaklıkta Eşit Davranma (Eşit İşlem) İlkesi, Prof. Dr. Oğuz İmregün’e Armağan, İstanbul-1998.
  • ÖZDAMAR, Mehmet: Banka Yöneticilerinin Mali Hakları, Ankara-2016.
  • ÖZER, Işık: Türk ve Yabancı Hukuk Sistemlerinde Anonim Şirket Yöneticilerinin Mali Hakları, Ankara-2013.
  • POROY, Reha/TEKİNALP, Ünal/ÇAMOĞLU, Ersin: Ortaklıklar Hukuku I, 14. Bası, İstanbul-2019.
  • PULAŞLI, Hasan: Şirketler Hukuku Genel Esaslar, 5. Bası, Ankara-2017.
  • SARIKAYA, İrfan: Ticari Kâr-Mali Kâr Ayrımında Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğ ve Ticari Kârdan Mali Kâra Geçiş, Vergi Dünyası, S.158, Ekim-1994.
  • ÜNAL, O. Kürşat: Sermaye Piyasası Mevzuatında Birinci Temettü ve Sermaye Piyasası Değişiklik Tasarısında Bu Konuda Öngörülen Yenilikler, Yaklaşım Dergisi, S. 64, Eylül-1998.
  • YASAMAN, Hamdi: Şirketler Hukuku ve Sermaye Piyasası Hukuku İle İlgili Makaleler, Mütalaalar, Bilirkişi Raporları, C. 2, İstanbul-2013.
  • YILDIZ, Şükrü: Anonim Ortaklıklarda Pay Sahipleri Açısından Eşit İşlem İlkesi, Ankara-2004.
APA Karslıoğlu H (2019). Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. , 181 - 227. 10.30915/abd.652544
Chicago Karslıoğlu Hasan Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. (2019): 181 - 227. 10.30915/abd.652544
MLA Karslıoğlu Hasan Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. , 2019, ss.181 - 227. 10.30915/abd.652544
AMA Karslıoğlu H Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. . 2019; 181 - 227. 10.30915/abd.652544
Vancouver Karslıoğlu H Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. . 2019; 181 - 227. 10.30915/abd.652544
IEEE Karslıoğlu H "Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri." , ss.181 - 227, 2019. 10.30915/abd.652544
ISNAD Karslıoğlu, Hasan. "Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri". (2019), 181-227. https://doi.org/10.30915/abd.652544
APA Karslıoğlu H (2019). Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. Ankara Barosu Dergisi, 77(3), 181 - 227. 10.30915/abd.652544
Chicago Karslıoğlu Hasan Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. Ankara Barosu Dergisi 77, no.3 (2019): 181 - 227. 10.30915/abd.652544
MLA Karslıoğlu Hasan Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. Ankara Barosu Dergisi, vol.77, no.3, 2019, ss.181 - 227. 10.30915/abd.652544
AMA Karslıoğlu H Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. Ankara Barosu Dergisi. 2019; 77(3): 181 - 227. 10.30915/abd.652544
Vancouver Karslıoğlu H Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri. Ankara Barosu Dergisi. 2019; 77(3): 181 - 227. 10.30915/abd.652544
IEEE Karslıoğlu H "Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri." Ankara Barosu Dergisi, 77, ss.181 - 227, 2019. 10.30915/abd.652544
ISNAD Karslıoğlu, Hasan. "Anonim Şirketlerde Kâr Payının Hesaplanması ve Dağıtım İlkeleri". Ankara Barosu Dergisi 77/3 (2019), 181-227. https://doi.org/10.30915/abd.652544