Yıl: 2019 Cilt: 24 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 189 - 198 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21673/anadoluklin.554019 İndeks Tarihi: 27-10-2020

Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri

Öz:
Amaç: Bu çalışmada meme kanseri tedavisi ile ilişkili hafif, orta ve şiddetli lenfödemi olan hastalar arasındaki yaşam kalitesi, üst ekstremitenin fonksiyonel durumu ve fiziksel aktivite düzeyifarklılıklarını karşılaştırmak amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya meme kanseri tedavisi ile ilişkili lenfödem tanısı olan toplam 83kadın hasta (%24 hafif, %41 orta, %35 şiddetli) alındı. Lenfödemin varlığı ve şiddeti çevre ölçümüile belirlendi. Lenfödem Yaşam Kalite Ölçeği (LYKÖ); Kol, Omuz ve El Sorunları Anketi’nin (KOESA) kısa versiyonu; ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi’nin kısa formu (UFAA-KF), sırasıylayaşam kalitesini, üst ekstremitenin fonksiyonel durumunu ve fiziksel aktivite düzeyini değerlendirmek için kullanıldı.Bulgular: Hafif, orta ve şiddetli lenfödemi olan hastalar arasında yaşam kalitesi ve üst ekstremitenin fonksiyonel durumu açısından istatistiksel olarak anlamlı fark vardı (p<0,05). Ancak fiziksel aktivite düzeyi bakımından üç grup arasında anlamlı fark yoktu (p>0,05). İkili analizlerinsonuçlarına göre, şiddetli lenfödemi olan hastalarda, yaşam kalitesinin fonksiyon, görünüm vesemptom alt alanlarının ve üst ekstremitenin fonksiyonel durumunun hafif derecede lenfödemiolan hastalara göre daha fazla etkilendiği bulundu (p<0,016). Lenfödem şiddeti ile LYKÖ fonksiyon (r=0,34), görünüm (r=0,32) ve semptom (r=0,30) alt alanları ve KOESA skorları (r=0,33)arasında istatistiksel olarak anlamlı ancak zayıf bir ilişki bulundu (p≤0,01).Tartışma ve Sonuç: Şiddetli lenfödemi olan hastalarda yaşam kalitesinin ve üst ekstremiteninfonksiyonel durumunun hafif lenfödemi olan hastalara göre daha fazla etkilendiği bulundu. Busonuçlar, meme kanseri cerrahisi geçiren bireylerde lenfödem şiddeti hafif düzeyden ileri düzeye geçtiğinde yaşam kalitesinin ve üst ekstremite fonksiyonelliğinin etkilenebileceğini göstermektedir. Dolayısıyla bu etkiyi önlemek veya azaltmak için lenfödemin erken teşhis ve tedavisi önemlidir.
Anahtar Kelime:

Effects of Lymphedema Severity on Quality of Life, Upper Limb Function, and Physical Activity Level in Patients with Breast Cancer Treatment-related Lymphedema

Öz:
Aim: This study aimed to compare the differences in quality of life, upper extremity functional status, and physical activity level between patients with mild, moderate, and severe breast cancer treatment-related lymphedema. Materials and Methods: A total of 83 female patients with a diagnosis of breast cancer treatment-related lymphedema (24% mild, 41% moderate, and 35% severe) were included. Lymphedema presence and severity were evaluated by circumferential measurement. The Turkish versions of the Lymphedema Quality of Life (LYMQOL) and Quick Disability of Arm, Shoulder and Hand (DASH) questionnaires and the International Physical Activity Questionnaire-Short Form (IPAQ-SF) were used to assess quality of life, upper extremity functional status, and physical activity level, respectively. Results: There were significant differences in quality of life and upper extremity functional status between patients with mild, moderate, and severe lymphedema (p<0.05). However, there was no significant difference in physical activity level between the three groups (p>0.05). Based on the pairwise analysis findings, function, appearance, and symptom subscales of life quality and upper extremity functional status were found to be more affected in patients with severe lymphedema, compared to those with mild lymphedema (p<0.016). We observed significant but weak correlations between lymphedema severity and the LYMQOL function (r=0.34), appearance (r=0.32), and symptom (r=0.30) subscales, and the DASH (r=0.33) scores (p≤0.01). Discussion and Conclusion: It was found that life quality and upper extremity functional status were more affected in patients with severe lymphedema, compared to those with mild lymphedema. These results indicate that life quality and upper extremity functionality may be affected as lymphedema progresses from mild to severe stages in patients undergoing breast cancer surgery. Therefore, prevention and reduction of this effect depend on the early diagnosis and treatment of lymphedema.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Khan F, Amatya B, Pallant JF, Rajapaksa I. Factors associated with long-term functional outcomes and psychological sequelae in women after breast cancer. Breast. 2012;21(3):314–20.
  • 2. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kanser Daire Başkanlığı. 2016. Türkiye Kanser Kontrol Programı. Erişim: https:// hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser-db/yayinlar/ raporlar/Ulusal_Kanser_Kontrol_Plani_2013_2018.pdf (erişildi: 13.4.2019).
  • 3. Hayes SC, Rye S, Battistutta D, DiSipio T, Newman B. Upper-body morbidity following breast cancer treatment is common, may persist longer-term and adversely influences quality of life. Health Qual Life Outcomes. 2010;8:92.
  • 4. Hidding JT, Beurskens CH, van der Wees PJ, van Laarhoven HW, Nijhuis-van der Sanden MW. Treatment related impairments in arm and shoulder in patients with breast cancer: a systematic review. PLoS One. 2014;9(5):e96748.
  • 5. Pusic AL, Cemal Y, Albornoz C, Klassen A, Cano S, Sulimanoff I, ve ark. Quality of life among breast cancer patients with lymphedema: a systematic review of patientreported outcome instruments and outcomes. J Cancer Surviv. 2013;7(1):83–92.
  • 6. Executive C. The diagnosis and treatment of peripheral lymphedema: 2016 consensus document of the International Society of Lymphology. Lymphology. 2016;49(4):170–84.
  • 7. Tiwari P, Coriddi M, Salani R, Povoski SP. Breast and gynecologic cancer-related extremity lymphedema: a review of diagnostic modalities and management options. World J Surg Oncol. 2013;11:237.
  • 8. DiSipio T, Rye S, Newman B, Hayes S. Incidence of unilateral arm lymphoedema after breast cancer: a systematic review and meta-analysis. Lancet Oncol. 2013;14(6):500–15.
  • 9. Gebruers N, Verbelen H, De Vrieze T, Vos L, Devoogdt N, Fias L, ve ark. Current and future perspectives on the evaluation, prevention and conservative management of breast cancer related lymphoedema: a best practice guideline. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2017;216:245–53.
  • 10. Park JE, Jang HJ, Seo KS. Quality of life, upper extremity function and the effect of lymphedema treatment in breast cancer related lymphedema patients. Ann Rehabil Med. 2012;36(2):240–7.
  • 11. Taghian NR, Miller CL, Jammallo LS, O’Toole J, Skolny MN. Lymphedema following breast cancer treatment and impact on quality of life: a review. Crit Rev Oncol Hematol. 2014;92(3):227–34.
  • 12. Vassard D, Olsen MH, Zinckernagel L, Vibe-Petersen J, Dalton SO, Johansen C. Psychological consequences of lymphoedema associated with breast cancer: a prospective cohort study. Eur J Cancer. 2010;46(18):3211–8.
  • 13. Fu MR. Breast cancer-related lymphedema: symptoms, diagnosis, risk reduction, and management. World J Clin Oncol. 2014;5(3):241–7.
  • 14. Herrera JE, Stubblefield MD. Rotator cuff tendonitis in lymphedema: a retrospective case series. Arch Phys Med Rehabil. 2004;85(12):1939–42.
  • 15. Klernas P, Johnsson A, Horstmann V, Kristjanson LJ, Johansson K. Lymphedema Quality of Life Inventory (LyQLI)-Development and investigation of validity and reliability. Qual Life Res. 2015;24(2):427–39.
  • 16. Schmitz KH, Troxel AB, Cheville A, Grant LL, Bryan CJ, Gross CR, ve ark. Physical Activity and Lymphedema (the PAL trial): assessing the safety of progressive strength training in breast cancer survivors. Contemp Clin Trials. 2009;30(3):233–45.
  • 17. Hormes JM, Bryan C, Lytle LA, Gross CR, Ahmed RL, Troxel AB, ve ark. Impact of lymphedema and arm symptoms on quality of life in breast cancer survivors. Lymphology. 2010;43(1):1–13.
  • 18. Kwan W, Jackson J, Weir LM, Dingee C, McGregor G, Olivotto IA. Chronic arm morbidity after curative breast cancer treatment: prevalence and impact on quality of life. J Clin Oncol. 2002;20(20):4242–8.
  • 19. Lee TS, Morris CM, Czerniec SA, Mangion AJ. Does lymphedema severity affect quality of life? Simple question. Challenging answers. Lymphat Res Biol. 2018;16(1):85–91.
  • 20. Pekyavas NO, Tunay VB, Akbayrak T, Kaya S, Karatas M. Complex decongestive therapy and taping for patients with postmastectomy lymphedema: a randomized controlled study. Eur J Oncol Nurs. 2014;18(6):585–90.
  • 21. Fu MR, Axelrod D, Cleland CM, Qiu Z, Guth AA, Kleinman R, ve ark. Symptom report in detecting breast cancer-related lymphedema. Breast Cancer (Dove Med Press). 2015;7:345–52.
  • 22. International Society of L. The diagnosis and treatment of peripheral lymphedema: 2013 consensus document of the International Society of Lymphology. Lymphology. 2013;46(1):1–11.
  • 23. Keeley V, Crooks S, Locke J, Veigas D, Riches K, Hilliam R. A quality of life measure for limb lymphoedema (LYMQOL). J Lymphoedema. 2010;5(1):26–37.
  • 24. Bakar Y, Tugral A, Ozdemir O, Duygu E, Uyeturk U. Translation and validation of the Turkish version of Lymphedema Quality of Life Tool (LYMQOL) in patients with breast cancer related lymphedema. Eur J Breast Health. 2017;13(3):123–8.
  • 25. Gummesson C, Ward MM, Atroshi I. The shortened disabilities of the arm, shoulder and hand questionnaire (QuickDASH): validity and reliability based on responses within the full-length DASH. BMC Musculoskelet Disord. 2006;7:44.
  • 26. Koldas Dogan S, Ay S, Evcik D, Baser O. Adaptation of Turkish version of the questionnaire Quick Disability of the Arm, Shoulder, and Hand (Quick DASH) in patients with carpal tunnel syndrome. Clin Rheumatol. 2011;30(2):185–91.
  • 27. Craig CL, Marshall AL, Sjostrom M, Bauman AE, Booth ML, Ainsworth BE, ve ark. International Physical Activity Questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc. 2003;35(8):1381–95.
  • 28. Saglam M, Arikan H, Savci S, Inal-Ince D, Bosnak-Guclu M, Karabulut E, ve ark. International Physical Activity Questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Percept Mot Skills. 2010;111(1):278–84.
  • 29. Orhan C, Üzelpasaci E, Baran E, Nakip G, Özgül S, Aksoy S, Akbayrak T. The reliability and validity of the Turkish version of the Lymphedema Life Impact Scale in patients with breast cancer-related lymphedema. Cancer Nurs. 2019. doi: 10.1097/NCC.0000000000000709.
  • 30. Coriddi M, Khansa I, Stephens J, Miller M, Boehmler J, Tiwari P. Analysis of factors contributing to severity of breast cancer-related lymphedema. Ann Plast Surg. 2015;74(1):22–5.
  • 31. Vignes S, Arrault M, Dupuy A. Factors associated with increased breast cancer-related lymphedema volume. Acta Oncol. 2007;46(8):1138–42.
  • 32. Pain SJ, Vowler SL, Purushotham AD. Is physical function a more appropriate measure than volume excess in the assessment of breast cancer-related lymphoedema (BCRL)? Eur J Cancer. 2003;39(15):2168–72.
  • 33. Smile TD, Tendulkar R, Schwarz G, Arthur D, Grobmyer S, Valente S, Vicini F, Shah C. A review of treatment for breast cancer-related lymphedema: paradigms for clinical practice. Am J Clin Oncol. 2018;41(2):178–90.
  • 34. Sezgin Ozcan D, Dalyan M, Unsal Delialioglu S, Duzlu U, Polat CS, Koseoglu BF. Complex decongestive therapy enhances upper limb functions in patients with breast cancer-related lymphedema. Lymphat Res Biol. 2018;16(5):446–52.
  • 35. Chachaj A, Malyszczak K, Pyszel K, Lukas J, Tarkowski R, Pudelko M, ve ark. Physical and psychological impairments of women with upper limb lymphedema following breast cancer treatment. Psychooncology. 2010;19(3):299–305.
  • 36. Viehoff PB, van Genderen FR, Wittink H. Upper Limb Lymphedema 27 (ULL27): Dutch translation and validation of an illness-specific health-related quality of life questionnaire for patients with upper limb lymphedema. Lymphology. 2008;41(3):131–8.
  • 37. Stanton AL, Danoff-Burg S, Cameron CL, Bishop M, Collins CA, Kirk SB, ve ark. Emotionally expressive coping predicts psychological and physical adjustment to breast cancer. J Consult Clin Psychol. 2000;68(5):875–82.
APA Gursen C, ÖZGÜL S, Nakip Gülören G, Baran E, uzelpasaci e, Çinar G, AKSOY S, AKBAYRAK T (2019). Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. , 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
Chicago Gursen Ceren,ÖZGÜL SERAP,Nakip Gülören Gülbala,Baran Emine,uzelpasaci esra,Çinar Gamze Nalan,AKSOY SERCAN,AKBAYRAK TÜRKAN Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. (2019): 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
MLA Gursen Ceren,ÖZGÜL SERAP,Nakip Gülören Gülbala,Baran Emine,uzelpasaci esra,Çinar Gamze Nalan,AKSOY SERCAN,AKBAYRAK TÜRKAN Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. , 2019, ss.189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
AMA Gursen C,ÖZGÜL S,Nakip Gülören G,Baran E,uzelpasaci e,Çinar G,AKSOY S,AKBAYRAK T Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. . 2019; 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
Vancouver Gursen C,ÖZGÜL S,Nakip Gülören G,Baran E,uzelpasaci e,Çinar G,AKSOY S,AKBAYRAK T Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. . 2019; 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
IEEE Gursen C,ÖZGÜL S,Nakip Gülören G,Baran E,uzelpasaci e,Çinar G,AKSOY S,AKBAYRAK T "Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri." , ss.189 - 198, 2019. 10.21673/anadoluklin.554019
ISNAD Gursen, Ceren vd. "Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri". (2019), 189-198. https://doi.org/10.21673/anadoluklin.554019
APA Gursen C, ÖZGÜL S, Nakip Gülören G, Baran E, uzelpasaci e, Çinar G, AKSOY S, AKBAYRAK T (2019). Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 24(3), 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
Chicago Gursen Ceren,ÖZGÜL SERAP,Nakip Gülören Gülbala,Baran Emine,uzelpasaci esra,Çinar Gamze Nalan,AKSOY SERCAN,AKBAYRAK TÜRKAN Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 24, no.3 (2019): 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
MLA Gursen Ceren,ÖZGÜL SERAP,Nakip Gülören Gülbala,Baran Emine,uzelpasaci esra,Çinar Gamze Nalan,AKSOY SERCAN,AKBAYRAK TÜRKAN Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, vol.24, no.3, 2019, ss.189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
AMA Gursen C,ÖZGÜL S,Nakip Gülören G,Baran E,uzelpasaci e,Çinar G,AKSOY S,AKBAYRAK T Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2019; 24(3): 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
Vancouver Gursen C,ÖZGÜL S,Nakip Gülören G,Baran E,uzelpasaci e,Çinar G,AKSOY S,AKBAYRAK T Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2019; 24(3): 189 - 198. 10.21673/anadoluklin.554019
IEEE Gursen C,ÖZGÜL S,Nakip Gülören G,Baran E,uzelpasaci e,Çinar G,AKSOY S,AKBAYRAK T "Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri." ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 24, ss.189 - 198, 2019. 10.21673/anadoluklin.554019
ISNAD Gursen, Ceren vd. "Meme Kanseri Tedavisiyle İlişkili Lenfödemi Olan Hastalarda Lenfödem Şiddetinin Yaşam Kalitesi, Üst Ekstremite Fonksiyonu ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Üzerindeki Etkileri". ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 24/3 (2019), 189-198. https://doi.org/10.21673/anadoluklin.554019