SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ
Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 14 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33715/inonusaglik.700285 İndeks Tarihi: 31-10-2020
SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ
Öz: Bu çalışma, sağlık programları öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeyleriniincelemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı olarak planlanan araştırmanın evrenini, bir vakıf üniversitesininmeslek yüksekokulunda öğrenim gören sağlık bölümü (anestezi, diyaliz, ilk ve acil yardım) 2. sınıf öğrencilerioluşturmuş olup çalışmaya katılmayı kabul eden 180 öğrenci örneklemi oluşturmuştur. Veriler Temmuz 2019 dakişisel bilgi formu, kültürlerarası duyarlılık ölçeği ve etnik merkezcilik ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerinistatistiksel analizinde; sayı, yüzde, ortalama, bağımsız gruplarda T testi, ANOVA, pearson korelasyon analiziSPSS 21 paket programında yapılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.92±2.3 olup,%36.7’si ilk ve acil yardım, %33.3’ü diyaliz ve %30’u anestezi bölümü öğrencisidir. Öğrencilerin %71.1’ininkadın, %41.7’sinin sağlık meslek lisesi mezunu, %82.9’unun Doğu/Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşadığıbelirlenmiştir. Öğrencilerin %37.2’si kötü, %57.8’i orta düzeyde İngilizce bildiklerini, %58.9’u farklı ülkelerdenarkadaşı olduğunu ve %96.1’i farklı kültürlerden hastalara bakım vermek istediklerini belirtmişlerdir.Katılanların %53.9’u iletişim, %56.1’i dil, %7.2’si kültürel farklılık, %10’u güven duyma ve %10’u ön yargıylailgili sıkıntı yaşayabileceklerini belirtmişlerdir. Toplam ölçek puanına bakıldığında etnik merkezcilik 53.5±5.9ve kültürlerarası duyarlılık 94.6±8.7’dir. Kültürlerarası duyarlılık ölçeğinin etnik merkezcilik ölçeği ilekorelasyonunda, negatif yönde ilişki saptanmıştır (r:-0.369**p:0.000). Cinsiyete göre etnik merkezcilikölçeğinde erkeklerin puan ortalamasının (55.7±5.9), kadınların puan ortalamasından (52.6±5.7) yüksek olduğuve aradaki farkın önemli olduğu belirlenmiştir (p: 0.002). Yabancı dil bilgisi artıkça kültürlerarası duyarlılıkölçeği puanının arttığı, yabancı dil bilenlerle bilmeyenler arasındaki farkın önemli olduğu belirlenmiştir(p<0.05). Çeşitli faktörlerin varlığı kültürel duyarlılığı ve etnik merkezciliği etkilediğinden öğrencilerineğitimlerinde kültürlerarası duyarlılık programlarıyla farkındalık kazandırılması gereklidir.
Anahtar Kelime: Intercultural Sensitivity and Ethnocentrism Levels of Students in Health Programs
Öz: The study examines the intercultural sensitivity and ethnocentrism levels of health program students. The universe of the research, which is planned as an identifier, has created second-year students in the department of health (anesthesia, dialysis, first and emergency assistance) studying at a foundation university vocational school and 180 students who have agreed to participate in the study sample. Statistical analysis of data; T test, ANOVA, Pearson correlation analysis in the number, percentage, average, independent groups were performed in the SPSS 21 package program. The average age of the students participating in the study is 20.92±2.3, 36.7% is first and emergency assistance, 33.3% is dialysis and 30% are anesthesia students. 71.1% of students are female, 41.7% have graduated from the health vocational high school, and 82.9% live in the East/Southeast Anatolia region. 37.2% of students said they were bad, 57.8% ıntermediate English, 58.9% said they were friends from different countries and 96.1% said they wanted to care for patients from different cultures. Participants stated the problems they might encounter as communication (53.9%), language (56.1%), cultural difference (7.2%), trust (10%), and prejudice (10%) problems. The total score of the scale reveals that ethnocentrism is 53.5 ± 5.9 and intercultural sensitivity is 94.6 ± 8.7. The correlation between the intercultural sensitivity scale and the ethnocentrism scale was negative (r: -0.369 ** p: 0.000). The mean score of males (55.7 ± 5.9) was higher than the mean score of females (52.6 ± 5.7) in ethnic centrism scale and the difference was significant (p: 0.002). It was determined that as the knowledge of foreign languages increased, the score of intercultural sensitivity scale increased, and the difference between those who knew foreign languages and those who did not know was significant (p <0.05). Since various factors affect intercultural sensitivity and ethnic centrism, it is necessary to raise awareness among students through intercultural sensitivity programs.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aktaş D, Ertuğ N, Öztürk E. Investigation into intercultural sensitivity among nursing students at a university in Turkey, The New Educational Review, 2015;40(2):48-57.
- Aktaş YY, Uğur HG, Orak SO. Investigation of the opinions of nurses concerning the transcultural nursing care, International Refereed Journal of Nursing Researches, 2016;8:120-135.
- Allen J. Improving cross-cultural care and antiracism in nursing education: A literature review, Nurse Education Today, 2010;30(4):314-320.
- Aslan S, Yılmaz D, Kartal M, Erdemir F, Güleç HY. Determination of intercultural sensitivity of nursing students in Turkey, International Journal of Health Sciences and Research, 2016;6(11):202-208.
- Temel AB. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2008;11(2):92-101.
- Bekiroğlu O, Balcı Ş. Kültürlerarası iletişim duyarlılığının izlerini aramak: “iletişim fakültesi öğrencileri örneğinde bir araştırma”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2014;35(1):429-458.
- Bennett MJ. A developmental approach to training for intercultural sensitivity, International Journal of Intercultural Relations, 1986;10(2):179-195.
- Bennett MJ. Intercultural communication: A current perspective. In: Bennett MJ, eds. Basic Concepts of Intercultural Communication: Selected Readings. Yarmouth, Intercultural Press, 1998;26-30.
- Bilgiç Ş, Şahin İ. Hemşirelik öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeyleri,Sdü Sağlık Bilimleri Dergisi, 2019;10(3):230-236.
- Bulduk S, Tosun H, Ardıç E. Türkçe kültürler arası duyarlılık ölçeğinin hemşirelik öğrencilerinde ölçümsel özellikleri, Turkiye Klinikleri J Med Ethics, 2011;19(1):25-31.
- Bulduk S, Usta E, Dinçer Y. Kültürlerarası duyarlılık ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Bir sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu örneği, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitü Dergisi, 2017;7(2):73-77.
- Chen GM. Relationships of the dimensions of intercultural communication competence, Communication Quarterly, 1989;37(2):118-133.
- Chen GM. Intercultural communication competence: Some perspectives of research, Howard Journal of Communication, 1990;2:243-261.
- Chen GM. A model of global communication competence, China Media Research, 2005;1:3-11.
- Choi JS, Kim JS. Effects of cultural education and cultural experiences on the cultural competence among undergraduate nursing students, Nurse Educ Pract, 2018;29:159-162.
- Çetişli NE, Işıl G, Öztornacı BÖ, Ardahan E, Uran BNÖ, Top ED, Avdal EÜ. Hemşirelik öğrencilerinin empati düzeylerine göre kültürlerarası duyarlılıkları, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2016;1(1):27-33.
- Çevik H. Yabancı uyruklu hastalara bakım veren hemşirelerin empati düzeylerine göre kültürlerarası duyarlılıkları (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep, 2018.
- Deardorff DK. Identification and assessment of intercultural competence as a student outcome of internationalization, Journal of Studies in International Education, 2006;10:241-266.
- Demir S, Üstün E. Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2017;14(1):182- 204.
- Durgun H, Uzunsoy E, Tümer A, Huysuz K. Hemşirelik öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılıkları ile dünya vatandaşlığı için karakter ve değerler algıları, Ordu University J Nurs Stud, 2019;2(2):87-95.
- Fantini A. Assessing intercultural competence: Issues and tools. In: Deardorff DK, eds. The Sage handbook of intercultural competence, 2009; 456-476.
- Hammer MR, Bennett MJ, Wiseman R.“Measuring intercultural sensitivity: the intercultural development inventory”. International Journal of Intercultural Relations, 2003;27:421–443.
- Jirwe M, Emami A, Gerrish K. Learning to nurse in a multicultural society–the experiences of nursing students in Sweden, J Nurs Care, 2015;4(287):2167-1168.
- Kahraman N, Sancar O. Sağlık çalışanlarının kültürel duyarlılığı, Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2017;15:107-131.
- Kılıç SP, Sevinç S. The relationship between cultural sensitivity and assertiveness in nursing students from Turkey, Journal of Transcultural Nursing, 2018;29(4):379-386.
- Kürtüncü M, Arslan N, Çatalçam S, Yapıcı G, Hırçın G. Yataklı tedavi kurumlarında çalışan hemşirelerin kültürlerarası duyarlılıları ile sosyo-demografik özellikleri ve empati düzeyleri arasındaki ilişkisi, Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 2018;20(1):44-56.
- Johnstone MJ, Kanitsaki O. Ethnic aged discrimination and disparities in health and social care: a question of social justice Australasian Journal on Ageing, 2008;27(3):110-115.
- Narayanasamy E. WhiteA review of transcultural nursing Nurse Education Today, 2005;25(2):102-111.
- Neuliep JW, Chaudoir M, McCroskey JC. A cross‐cultural comparison of ethnocentrism among Japanese and United States college students, Communication Research Reports, 2001;18(2):137-146.
- Neuliep JW, McCroskey JC. The development of a U.S. and generalized ethnocentrism scale, Communication Research Reports, 1997;14(4):385-398.
- Roh SZ. A study on the factors affecting the intercultural sensitivity of middle and high school students in Korea, Advanced Science and Technology Letters, 2014;47:266-269.
- Şahin NH, Bayram GO, Avcı D. Kültürlere duyarlı yaklaşım: transkültürel hemşirelik, Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD), 2009;6(1):2-7 .
- Tanrıverdi G. Hemşirelerde kültürel yeterliliği geliştirmeye yönelik yaklaşım ve öneriler,Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2017;25(3):227-236.
- Toksoy S, Yılmaz M, Bezirgan S, Zirek Z, Boylu M. İzmir Kamu Hastaneler Birliği Güney Sekreterliği hastanelerinde çalışan hemşire/ebelerin kültürel yaklaşım ve duyarlılıkları, Uluslararası Katılımlı III. Kültürlerarası Hemşirelik Kongresi, 21-23 Mayıs 2015.
- Ünalan D. İletişim biçemleri ve kültürlerarası duyarlılık geliştirme süreçlerinin "PK" filmi özelinde incelenmesi, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 2018;8(2):437-446.
- Üstün E. Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeylerini etkileyen etmenler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri ABD, İstanbul, 2011.
- Yılmaz F, Göçen S. Sınıf öğretmeni adaylarının kültürlerarası duyarlılık hakkındaki görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013;6(15): 373-392.
- Yilmaz M, Toksoy S, Direk ZD, Bezirgan S, Boylu M. Cultural sensitivity among clinical nurses: A descriptive study, Journal of Nursing Scholarship, 2017;49(2):153-161.
- Yılmaz M, Yeni C, Avcı E,Uluk N. Aile sağlığı merkezlerinde çalışşan hemşire/ebelerin kültürel duyarlılık ve kültürel beceri düzeylerinin incelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2019;12(3):170-178.
| APA | Delibaş L, Dürmüş G, Bilir İ, Ekren A (2020). SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. , 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| Chicago | Delibaş Leyla,Dürmüş Göksel,Bilir İbrahim,Ekren Aynur SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. (2020): 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| MLA | Delibaş Leyla,Dürmüş Göksel,Bilir İbrahim,Ekren Aynur SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. , 2020, ss.1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| AMA | Delibaş L,Dürmüş G,Bilir İ,Ekren A SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. . 2020; 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| Vancouver | Delibaş L,Dürmüş G,Bilir İ,Ekren A SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. . 2020; 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| IEEE | Delibaş L,Dürmüş G,Bilir İ,Ekren A "SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ." , ss.1 - 14, 2020. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| ISNAD | Delibaş, Leyla vd. "SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ". (2020), 1-14. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.700285 |
| APA | Delibaş L, Dürmüş G, Bilir İ, Ekren A (2020). SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(1), 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| Chicago | Delibaş Leyla,Dürmüş Göksel,Bilir İbrahim,Ekren Aynur SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi 8, no.1 (2020): 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| MLA | Delibaş Leyla,Dürmüş Göksel,Bilir İbrahim,Ekren Aynur SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, vol.8, no.1, 2020, ss.1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| AMA | Delibaş L,Dürmüş G,Bilir İ,Ekren A SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2020; 8(1): 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| Vancouver | Delibaş L,Dürmüş G,Bilir İ,Ekren A SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ. İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2020; 8(1): 1 - 14. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| IEEE | Delibaş L,Dürmüş G,Bilir İ,Ekren A "SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ." İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8, ss.1 - 14, 2020. 10.33715/inonusaglik.700285 |
| ISNAD | Delibaş, Leyla vd. "SAĞLIK PROGRAMLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIK VE ETNİK MERKEZCİLİK DÜZEYLERİ". İnönü üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi 8/1 (2020), 1-14. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.700285 |
