Yıl: 2019 Cilt: 2019 Sayı: 27 Sayfa Aralığı: 242 - 254 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-11-2020

Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak

Öz:
Engelli bireylerin gelişen teknoloji ile geleneksel olarak istihdam edildikleri mesleklerden farklı alanlara yöneldikleri; ancak bu alanlarda ayrımcılıkla karşılaştıkları gözlemlenmiştir. Bu mesleklerden biri de çevirmenliktir. Engelli çevirmenlerin mesleki alanda nasıl konum aldıklarına vurgu yapan bu çalışma, Çeviri sosyolojisi ve Pierre Bourdieu’nünkavramlarından yararlanarakFenomenolojik yaklaşımı araç edinmiştir. Çeviri sosyolojisi, çeviri pratiğine dahil olan bütün eyleyicileri ilişkisellik içinde inceler; Fenomenolojik yaklaşım ise bireylerin deneyimlerine ışık tutarak onları görünür kılar. Bunu gerçekleştirmek için de sahanın sesine kulak vermek gerekir. Bu araştırmada görme ve ortopedik engelli beş çevirmen ilederinlemesineyüz yüze görüşmeler yapılmış; kaydedilen görüşmelerin çeviri yazıları incelendikten sonra iki tema öne çıkmıştır. Bu temalardan biri engelli çevirmenlere işverenlerinin ve akademik eğitimleri sırasında öğretim elemanlarının gösterdiği önyargılı yaklaşımlardır. Bu önyargı beraberinde ayrımcılığı getirerek engelli çevirmenlerin yeterli mesleki eğitimden yoksun kalmalarına sebep olmaktadır. Diğer tema ise başta Bilgisayar Destekli Çeviri (BDÇ) araçları ve ders materyalleri olmak üzere engelli çevirmenlerin önlerindeki erişilebilirlik engelidir. Erişilebilirliğin kamuya açık bütün kurumların yerine getirmesi gereken bir zorunluluk olmasına rağmen engelli çevirmenlerin hem eğitimleri hem de çalışma hayatları sırasında erişilebilirlik engeline takıldıkları ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, engelli çevirmenlerin alandaki dezavantajlı konumları ve karşılaştıkları sorunları görünür kılarak akademi ve sektörde farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Çevirmenlik eğitimi ve mesleği önündeki engellerin kaldırılmasıyla şimdiye kadar yalnızca belli başlı alanlarda istihdam edilen engelli bireylerin yetenekleri ve eğitimleri doğrultusunda istedikleri mesleklerde çalışmalarının da önü açılacaktır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bogenç Demirel,E. (2014). Çevirinin Bourdieu sosyolojisiyle yapılanan yüzü, çeviri sosyolojisi. Cogito, 76, 402-416.
  • Bourdieu, P. & Wacquant, L. (2010). Düşünümsel bir antropoloji için cevaplar. (Nazlı Ökten, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Bourdieu, P. (2013). Bilimin toplumsal kullanımları. (Levent Ünsaldı, Çev.). Ankara: Heretik Yayıncılık.
  • Bourdieu, P. (2015). Devlet üzerine. (Aslı Sümer, Çev.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design. Thousand Oaks: Sage.
  • Durkheim, E. (2013). The rules of sociological method and selected texts on sociology and its method. Steven Lukes (Ed). (W. D. Halls, Çev.). Hempshire: Palgrave Macmillan.
  • Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği. (2013, 20 Temmuz). Resmi Gazete. (Sayı: 28713). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/07/20130720-9.htm
  • Figiel, W. (2015). Teaching translation and interpreting to students with vision impairments. Paulina Pietrzak & Mikołaj Deckert (Ed.). Łódź Studies in Language: Constructing Translation Competence, 39, 193–207. doi:10.3726/978-3-653-05760-7
  • Figiel, W. (2018). Levelling the playing field with (in)accessible technologies?. Między Oryginałem a Przekładem, 24(41), 75-88. doi:10.12797/MOaP.24.2018.41.04
  • Gouanvic, J. (2010). Outline of a sociology of translation informed by the ideas of Pierre Bourdieu. MonTI 2: Applied Sociology in Translation Studies. (L. Schultz, Çev.). O.D. Fouces &E. Monzo (Ed.). Universidad de Alicante, 2, 119-129. doi:6035/MonTI.2010.2.6
  • Kellett Bidoli, C. J. (2003). The training of blind students at the SSLMIT Trieste. The Interpreters’ Newsletter, 12, 189–199. Erişim adresi: http://hdl.handle.net/10077/2483
  • Moustakas, C.E. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks: Sage,
  • Rodriguez Vazquez, S., Fitzpatrick D. &O’Brien S. (2018). Is Web-Based Computer-Aided Translation (CAT) Software usable for blind translators. K. Miesenberger & G. Kouroupetroglou (Ed.),Computers Helping People with Special Needs. ICCHP 2018. Lecture Notes in Computer Science(ss. 31-34). Springer, Cham. doi:10.1007/978-3-319-94277-3_6
  • Rodriguez Vazquez, S. & Mileto, F. (2016). On the lookout for accessible translation aids: current scenario and new horizons for blind translation students and professionals. Journal of Translator Education and Translation Studies (TETS), 1(2). 115-135. Erişim adresi: https://archive-ouverte.unige.ch/unige:88953
  • Seidman, I. (2006). Interviewing as qualitative research: A guide for researchers in education and the social sciences. New York: Teachers College Press.
  • Sela-Sheffy, R. (2008). The rranslators’ personae: Marketing translatorial images as pursuit of capital. Meta, 53(3), 609–622. doi:10.7202/019242ar
  • Sela-Sheffy, R. (2014). Translator’s identity work: Introducing micro-sociological theory of identity to the discussion of translator’s habitus. G.M. Vorderobermeier (Ed.), Remapping Habitus in Translation Studies(ss. 43-55). Amsterdam: Rodopi.
  • Simeoni, D. (1998). The pivotal status of the translator’s habitus. Target, 10(1), 1-39. doi:10.1075/target.10.1.02sim
APA TAŞKIN B, Bogenç Demirel E (2019). Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. , 242 - 254.
Chicago TAŞKIN BURCU,Bogenç Demirel Emine Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. (2019): 242 - 254.
MLA TAŞKIN BURCU,Bogenç Demirel Emine Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. , 2019, ss.242 - 254.
AMA TAŞKIN B,Bogenç Demirel E Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. . 2019; 242 - 254.
Vancouver TAŞKIN B,Bogenç Demirel E Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. . 2019; 242 - 254.
IEEE TAŞKIN B,Bogenç Demirel E "Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak." , ss.242 - 254, 2019.
ISNAD TAŞKIN, BURCU - Bogenç Demirel, Emine. "Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak". (2019), 242-254.
APA TAŞKIN B, Bogenç Demirel E (2019). Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. Çeviribilim ve Uygulamaları, 2019(27), 242 - 254.
Chicago TAŞKIN BURCU,Bogenç Demirel Emine Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. Çeviribilim ve Uygulamaları 2019, no.27 (2019): 242 - 254.
MLA TAŞKIN BURCU,Bogenç Demirel Emine Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. Çeviribilim ve Uygulamaları, vol.2019, no.27, 2019, ss.242 - 254.
AMA TAŞKIN B,Bogenç Demirel E Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. Çeviribilim ve Uygulamaları. 2019; 2019(27): 242 - 254.
Vancouver TAŞKIN B,Bogenç Demirel E Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak. Çeviribilim ve Uygulamaları. 2019; 2019(27): 242 - 254.
IEEE TAŞKIN B,Bogenç Demirel E "Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak." Çeviribilim ve Uygulamaları, 2019, ss.242 - 254, 2019.
ISNAD TAŞKIN, BURCU - Bogenç Demirel, Emine. "Çeviri Sosyolojisi Işığında Engelli Çevirmenler: Fenomenolojik Yaklaşım ile Görünmeyeni Görünür Kılmak". Çeviribilim ve Uygulamaları 2019/27 (2019), 242-254.