MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Faruk Emrah ORUÇ (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon, Türkiye)
Bilimname
93 3
Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 201 - 230 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-12-2020

MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz:
Hz. Peygamber’den (sallallâhu aleyhi ve sellem) rivayet edilen bir hadiste, deveya da koyunların olduğundan daha fazla sütlü gösterilerek satışa arz edilmesiyasaklanmış; böyle bir hayvanı satın alan kişinin muhayyer olduğunu hükmebağlamıştır. Söz konusu hadis “musarrâh hadisi” adıyla anılır. Musarrâh kelimesi,müşterinin rağbetini artırmak için bir süre sütü sağılmayan ve bu şekilde sütlügösterilen hayvan anlamındadır. Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî fakihler bu hadisle amelederek müşterinin “tedlis muhayyerliği”ne sahip olduğunu kabul etmektedirler.Tedlis, alışverişte satılık malın kusurunun müşteriden gizlenmesi demektir.Hanefî fakihlerin çoğu ise musarrâh hadisiyle amel etmemekte ve bunungerekçesi olarak naklî ve aklî birçok izah yapmaktadırlar. Bazılarına göremensuh olduğu için, bazılarına göre de âmir bir hadis olmadığı, anlaşmazlığadüşenlere tavsiye anlamı içerdiği için musarrâh hadisi delil alınmamıştır.Hanefîler’e göre musarrâh bir hayvan satın alındığında muhayyerliktenbahsedebilmek için satıcının müşteriyi aldatarak hayvanı yüksek fiyattansatması gerekmektedir. Bu çalışmada musarrâh hadisi ile ilgili meseleler,günümüzden yaklaşık iki asır önce yaşamış Muhammed b. Ali eş-Şevkânî’nin (v.1250/1834) dört mezhep fakihlerinden yaptığı nakiller ve kendi görüşleriüzerinden incelenmeye çalışılacaktır. Mezhep taklidini reddederek ictihadınsürekliliğini savunan ve kendisini mutlak müctehid addeden Şevkânî, Neylü’levtâr isimli eserinde musarrâh hadisi ile ilgili mezhep görüşlerini, ihtilaflarıdetaylı bir şekilde incelemiş, kendi tercihlerini belirtmiş, Hanefî fakihlerinmusarrâh hadisiyle amel etmeme gerekçelerini eleştirmiştir. Bu çalışmaylaŞevkânî’nin nakilleri, görüş ve tenkitleri incelenecek, isabet edip etmediğihususlar belirtilmeye uğraşılacaktır.
Anahtar Kelime:

ASSESSMENT OF SHAWKANI’S IDEAS ABOUT MUSARRAH HADITH

Öz:
Muhammad Ibn Ali al-Shawkani lived in Yemen between the years of 1173 (1760 AH) and 1250 (1834 AH). Through his childhood he received education from both leading scholars and his father in the form of Zaidi method, which was dominant in his homeland. He had received commendation from his peers even before he finished his education. While continuing his own education, he had already become a teacher. In his twenties he started giving fatwa to the questions addressed to him, resulting him being a famous mufti. Alongside giving fatwa and teaching others he has authored a great number of books. Before he was thirty years old, he had left Zaidi school and claimed himself as a Mutlaq Mujtahid. Dedicating himself solely to scholarship, fatwa and authoring he became Head Qadi of Yemen. He stayed in this title until his death and played important roles in the affairs of state. Shawkani refused taqlid and supported the idea of continuous ijtihad. In almost every piece of work he has done, he accused members of schools of putting their school’s masters in front of Allah and his Prophet. Aim of this study is analyzing Shawkani’s ideas in the light of musarrah hadith and the conclusions driven from them, which is an important part of muamalat. The main focus of this study is musarrah hadith. The word of musarrah comes from cattle which isn’t milked for a time in order to make them look like full of milk and therefore appealing to the customers. In hadith it is told the one who bought such a cow is allowed to back out from the trade deal because he’s deceived. Even though they dispute about the details of the hadith, all three schools, except Hanafi agree to act according to this hadith and they call these kind of permissions “right of rescind”.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ABDÜLAZÎZ EL-BUHÂRÎ, Alâüddîn Abdülazîz b. Ahmed b. Muhammed. Keşfü’l-esrâr fî şerhi Usûli’l-Pezdevî. 4 Cilt. Dersaâdet: Şirket-i Sahâfiyei Osmaniye Matbaası, 1308.
  • ABDÜRREZZÂK ES-SANʻÂNÎ, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmâm b. Nâfiʻ esSanʻânî el-Himyerî. el-Musannef fi’l-hadîs. thk. Habîbürrahmân elAʻzamî. 12 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî, 1983.
  • ALİ HAYDAR EFENDİ. Dürerü’l-hükkâm şerhu Mecelleti’l-ahkâm. 4 Cilt. İstanbul: Matbaʻa-i Tevsîʻi’t-Tıbâʻa, 1330.
  • AYNÎ, Ebû Muhammed (Ebü’s-Senâ) Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed. el-Binâye şerhu’l-Hidâye. 13 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’lʻİlmiyye, 2000.
  • BEGAVÎ, Ebû Muhammed Muhyissünne el-Hüseyn b. Mesʻûd b. Muhammed el-Ferrâ’. et-Tehzîb fî fıkhi’l-İmâmi’ş-Şâfiî. thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd, Ali Muhammed Muavviz. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’lʻİlmiyye, 1997.
  • BEYHAKÎ, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyn b. Alî. es-Sünenü’l-kübrâ. thk. Muhammed Abdülkâdir Atâ. 11 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 2003.
  • BUHÂRÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl el-Cuʻfî. el-Câmiʻu’s-sahîh. 9 Cilt. Bulak: Matbaʻatü’l-Kübra’l-Emîriyye, 1311.
  • BİLMEN, Ömer Nasuhi. Hukûk-ı İslâmiyye ve Istılâhât-ı Fıkhiyye Kâmûsu. 8 Cilt. İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1980.
  • CEVHERÎ, Ebû Nasr İsmâîl b. Hammâd. Tâcü’l-luga ve sıhâhu’l-ʻarabiyye. thk. Ahmed Abdulgafûr Attâr. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-ʻİlm li’l-Melâyîn, 1990.
  • ÇEKER, Orhan. Fıkıh Dersleri 1. Konya: Ensar Yayıncılık, 2005.
  • DÂREKUTNÎ, Ebü’l-Hasen Alî b. Ömer b. Ahmed. es-Sünen. thk. Şuayb elArnaût. 6 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2004.
  • DERDÎR, Ebü’l-Berekât Ahmed b. Muhammed b. Ahmed el-Adevî. eş-Şerhu’lkebîr ʻalâ Muhtasari Sîdî Halîl (Hâşiye ‘ale’ş-Şerhi’l-kebîr’in hâmişinde). 4 Cilt. Mısır: Dâru İhyâ’i’l-Kütübi’l-ʻArabiyye, ts.
  • DESÛKÎ, Şemsüddîn Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Arefe. Hâşiye ‘ale’ş-Şerhi’l-kebîr. 4 Cilt. Mısır: Dâru İhyâ’i’l-Kütübi’l-ʻArabiyye, ts.
  • EBÛ DÂVÛD, Süleymân b. el-Eşʻas b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. es-Sünen. Thk. Şuayb el-Arnaût. 7 Cilt. Dımaşk: Dâru’r-Risâleti’l-ʻÂlemiyye, 2009.
  • GÜNEY, Necmeddin. Satım Akdi Özelinde İslam Borçlar Hukukunda Garar. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2013.
  • HÂKİM EN-NÎSÂBÛRÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh. el-Müstedrek ‘ale’s-Sahîhayn. thk. Mustafa Abdülkâdir Atâ. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’lKütübi’l-ʻİlmiyye, 2002.
  • HATTÂBÎ, Ebû Süleymân Hamd (Ahmed) b. Muhammed b. İbrâhîm b. Hattâb el-Büstî. Meʻâlimü’s-Sünen. thk. Muhammed Râgıb et-Tabbâh. 4 Cilt. Halep: Matbaʻatü Muhammed Râgıb et-Tabbâh, 1932.
  • İBN ABDÜLBER EN-NEMERÎ, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdillâh b. Muhammed b. Abdilberr. el-İstizkârü’l-câmiʻ li-mezâhibi fukahâ’i’lemsâr ve ʻulemâ’i’l-aktâr fîmâ tezammenehü’l-Muvatta’ min meʻâni’rre’yi ve’l-âsâr. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 2002.
  • İBN ABDÜLBER EN-NEMERÎ, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdillâh b. Muhammed b. Abdilberr. et-Temhîd limâ fi’l-Muvatta’ mine’l-meʻânî ve’l-esânîd. thk. Mustafa b. Ahmed el-Alevî. 26 Cilt. Mağrib: Matbaʻatü Fedâle, 1992.
  • İBN ÂBİDÎN, Muhammed Emîn b. Ömer b. Abdilazîz el-Hüseynî ed-Dımaşkî. Reddü’l-muhtâr ‘ale’d-Dürri’l-muhtâr. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1995.
  • İBN EMİRU HÂC, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Muhammed b. Muhammed el-Halebî. et-Takrîr ve’t-tahbîr. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’lKütübi’l-ʻİlmiyye, 1999.
  • İBN HACER EL-ASKALÂNÎ, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed. Fethu’l-Bârî şerhu Sahîhi’l-Buhârî. 17 Cilt. Riyad: Dâru Taybe, 2005.
  • İBN KUDÂME, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullâh b. Ahmed b. Muhammed b. Kudâme el-Cemmâîlî el-Makdisî. el-Muğnî. thk. Abdullah et-Türkî, Abdulfettâh Muhammed. 15 Cilt. Riyad: Dâru ʻÂlemi’l-Kütüb, 1997.
  • İBN MÂCE, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd Mâce el-Kazvînî. es-Sünen. Thk. Şuayb el-Arnaût. 5 Cilt. Dımaşk: Dâru’r-Risâleti’l-ʻÂlemiyye, 2009.
  • İBN MANZÛR, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânü’l-ʿArab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdir, ts.
  • İBN MÜFLİH, Ebû İshâk Burhânüddîn İbrâhîm b. Muhammed b. Abdillâh erRâmînî ed-Dımaşkî. el-Mübdiʻ şerhu’l-Mukniʻ. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’lKütübi’l-ʻİlmiyye, 1997.
  • İBNÜ’L-HÜMÂM, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdilvâhid b. Abdilhamîd esSivâsî el-İskenderî. Fethu’l-Kadîr li’l-ʻâcizi’l-fakîr. thk. Abdürrezzâk Gâlib el-Mehdî. 7 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 2003.
  • İBNÜ’L-MURTAZÂ, el-Mehdî-Lidînillâh Ahmed b. Yahyâ el-Murtazâ. elBahrü’z-zehhâru’l-câmiʻ li-mezâhibi ‘ulemâ’i’l-emsâr fi’l-iʻtikâdâti’ddîniyye ve’l-letâ’ifi’l-kelâmiyye ve’l-kavâʻidi’l-usûliyye ve’s-sîreti’nnebeviyye ve’l-ahkâmi’l-fıkhiyye ve’l-mesâ’ili’l-faraziyye ve’lmuharremâti’l-kalbiyye. 5 Cilt. Sanʻa: Dâru’l-Hikmeti’l-Yemâniyye, 1988.
  • İBNÜ’L-MÜNZİR, Ebû Bekr Muhammed b. İbrâhîm b. el-Münzir en-Nîsâbûrî. el-İşrâf ʻalâ mezâhibi’l-ulemâ. thk. Ebû Hammâd Hanîf. 10 Cilt. Acman: Mektebetü’l-Furkân, 1999.
  • İBNÜ’S-SALÂH, Ebû Amr Takıyyüddîn Osmân b. Salâhiddîn Abdirrahmân b. Mûsâ eş-Şehrezûrî. ‘Ulûmü’l-hadîs. thk. Nûreddin ʻItr. Dımaşk: Dâru’lFikr, 2012.
  • İMAM AHMED, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî elMervezî. el-Müsned. Thk. Şuayb el-Arnaût. 50 Cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1996.
  • İMAM MÂLİK, Ebû Abdillâh Mâlik b. Enes b. Mâlik b. Ebî Âmir el-Asbahî elYemenî. el-Muvatta’. Thk. Muhammed Fuad Abdulbâkî. Beyrut: Dâru İhyâ’i’t-Türâsi’l-ʻArabî, 1985.
  • MÂVERDÎ, Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed b. Habîb el-Basrî. el-Hâvi’l-kebîr. thk. Ali Muhammed Muavvez, Âdil Ahmed Abdulmevcûd. 18 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 1994.
  • MÜSLİM, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî. el-Câmiʻu’ssahîh. Thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 5 Cilt. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1991.
  • NESÂÎ, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî. es-Sünen. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 1994.
  • NESEFÎ, Ebû Hafs Necmüddîn Ömer b. Muhammed b. Ahmed es-Semerkandî. Tılbetü’t-talebe fi’l-ıstılâhâti’l-fıkhiyye. İstanbul: Matbaʻa-i Âmire, 1311.
  • NEVEVÎ, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî. el-Minhâc şerhu Sahîhi Müslim b. el-Haccâc. thk. Halîl Me’mûn Şîhâ. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Maʻrife, 1998.
  • NEVEVÎ, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî. Ravzatü’t-tâlibîn ve ʻumdetü’lmüttakîn. thk. Abduh Ali Köşk. 8 Cilt. Dımaşk: Dâru’l-Feyhâ, 2012.
  • SERAHSÎ, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed. el-Mebsût. 31 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Maʻrife, 1989.
  • SERAHSÎ, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed. el-Usûl. thk. Ebü’l-Vefâ el-Afgânî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Maʻrife, 1973.
  • ŞEVKÂNÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-Sanʻânî elYemenî. ed-Devâ’ü’l-ʻâcil fî defʻi’l-ʻadüvvi’s-sâil (Mecmû’atü’r-resâ’ili’lmünîriyye içinde). Kahire: İdâretü’t-Tıbâʻati’l-Münîriyye, 1925.
  • ŞEVKÂNÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-Sanʻânî elYemenî. el-Bedrü’t-tâliʻ bi-mehâsini men baʻde’l-karni’s-sâbiʻ. 2 Cilt. Kahire: Dâru’l-Kitâbi’l-İslâmî, ts.
  • ŞEVKÂNÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-Sanʻânî elYemenî. es-Seylü’l-cerrârü’l-mütedeffik ‘alâ hadâ’iki’l-Ezhâr. thk. Muhammed Subhî b. Hasan Hallâk. 3 Cilt. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 2012.
  • ŞEVKÂNÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-Sanʻânî elYemenî. İrşâdü’l-fuhûl ilâ tahkîki’l-hak min ‘ilmi’l-usûl. thk. Ebû Hafs Sâmî b. el-Arabî. 2 Cilt. Riyad: Dâru’l-Fazîle, 2000.
  • ŞEVKÂNÎ, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-Sanʻânî elYemenî. Neylü’l-evtâr min esrâri Münteka’l-ahbâr. thk. Muhammed Subhî b. Hasan Hallâk. 16 Cilt. Demmâm: Dâru İbni’l-Cevzî, 2006.
  • TAHÂVÎ, Ebû Caʻfer Ahmed b. Muhammed b. Selâme el-Ezdî el-Hacrî el-Mısrî. Şerhu meʻâni’l-âsâr. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye, 2013.
  • TEHÂNEVÎ, Zafer Ahmed b. Latîf el-Osmânî. İʻlâ’ü’s-sünen. thk. Muhammed Takî Osmânî. 22 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâ’i’t-Türâsi’l-ʻArabî, 2013.
  • TİRMİZÎ, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd). el-Câmiʻu’s-sahîh. Thk. Ahmed Muhammed Şâkir, Muhammed Fuâd Abdülbâkî. 5 Cilt. Mısır: Matbaʻatü Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1977.
  • YAVUZ, Adil. Muhammed b. Ali Şevkânî: Hayatı, İlmî Şahsiyeti ve Hadisçiliği. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2003.
  • ZEBÎDÎ, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk el-Bilgrâmî el-Hüseynî. Tâcü’l-ʻarûs min cevâhiri’l-Kâmûs. thk. Ali Hilâlî. 40 Cilt. Kuveyt: Matbaʻatü Hukûmeti’l-Kuveyt, 1987.
APA ORUÇ F (2020). MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. , 201 - 230.
Chicago ORUÇ Faruk Emrah MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. (2020): 201 - 230.
MLA ORUÇ Faruk Emrah MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. , 2020, ss.201 - 230.
AMA ORUÇ F MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. . 2020; 201 - 230.
Vancouver ORUÇ F MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. . 2020; 201 - 230.
IEEE ORUÇ F "MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME." , ss.201 - 230, 2020.
ISNAD ORUÇ, Faruk Emrah. "MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME". (2020), 201-230.
APA ORUÇ F (2020). MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Bilimname, 0(41), 201 - 230.
Chicago ORUÇ Faruk Emrah MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Bilimname 0, no.41 (2020): 201 - 230.
MLA ORUÇ Faruk Emrah MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Bilimname, vol.0, no.41, 2020, ss.201 - 230.
AMA ORUÇ F MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Bilimname. 2020; 0(41): 201 - 230.
Vancouver ORUÇ F MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Bilimname. 2020; 0(41): 201 - 230.
IEEE ORUÇ F "MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME." Bilimname, 0, ss.201 - 230, 2020.
ISNAD ORUÇ, Faruk Emrah. "MUSARRÂH HADİSİ ÖZELİNDE ŞEVKÂNÎ’NİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME". Bilimname 41 (2020), 201-230.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
17-04-2024 16:59

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları