Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi

Uzun, Necati; Karatoprak, Serdar

doi:10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825

Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi

Serdar KARATOPRAK, (Elazığ Fethi Sekin Şehir Hastanesi, Çocuk Psikiyatrisi Kliniği, Elazığ, Türkiye)

Necati UZUN (Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi

38 11

Yıl: 2020 Cilt: 27 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 110 - 115 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825 İndeks Tarihi: 11-11-2020

Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Madde kötüye kullanımı hem bireyi hem de toplumu etkileyen ciddi bir halk sağlığı sorunu olup madde kullanımına bağlı ölümlerinve yeti yitiminin giderek arttığı gösterilmiştir. Ergenlik dönemindeki bireylerin yenilik arama davranışlarının daha yüksek olması ve risklidavranışlarda bulunma sıklığının daha fazla olması, ergenleri madde kötüye kullanımı açısından daha riskli hale getirmektedir. Ancak ülkemizdemadde kullanımı nedeniyle yatarak tedavi alan ergenlerin sosyodemografik bilgilerine ait veriler sınırlı düzeydedir. Bu çalışmada Çocuk veErgen Madde Tedavi Merkezi yataklı servisinde tedavi alan ergenlerin sosyodemografik ve klinik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Bir bölge ruh sağlığı ve hastalıkları çocuk ve ergen madde tedavi merkezinde Kasım 2017- Ocak 2020 tarihleri arasındamadde kullanımı nedeniyle yatarak tedavi gören 54 erkek hastanın kayıtları geriye dönük olarak incelenmiştir. Elde edilen sosyodemografikve klinik bulgular araştırmacılar tarafından hazırlanan sosyodemografik veri formuna kaydedildi. Normal dağılım gösteren verilerin ortalamave standart sapma değerleri verildi. Normal dağılım göstermeyen verilerin ortanca, %25 ve %75 değerleri verildi. Kategorik veriler % ve n iletanımlandı.Bulgular: Olguların yaş ortanca değeri 17 (%25=16,4; %75=17,4) yıl, madde kullanımına başlama yaş ortanca değeri ise 14 (%25=13; %75=15)yıl olarak tespit edildi. Olguların %77,8’inde birden fazla madde kullanımı olduğu, en sık kullanılan maddelerin sırasıyla esrar (%77,8), ekstazi(%50), uçucu madde (%31,5) olduğu belirlendi. Olguların %80’inde en az bir komorbid psikiyatrik bozukluğun olduğu bulundu. Ayrıca olguların%48,1’inde (n=26) suça karışma, %16,7’sinde (n=9) ise cezaevi öyküsü olduğu tespit edildi.Sonuç: Ergenler, içinde bulundukları dönemin gelişimsel özellikleri nedeniyle madde kötüye kullanımına daha yatkın olup maddelerinolumsuz etkilerinden daha fazla zarar görmektedirler. Bu nedenle çalışmamızdan elde edilen verilerin madde kullanımını önleme ve tedaviprotokollerinin belirlenmesinde faydalı olacağını düşünmekteyiz.

Anahtar Kelime:

Sociodemographic and Clinical Evaluation of Inpatient Adolescents in Child and Adolescent Substance Treatment Center

Öz:

Objectives: Substance abuse is a serious public health problem affecting both individual and community. Drug use-related deaths and disability have been shown to increase steadily. Due to the high novelty-seeking behavior and frequency of engaging in risky behavior, adolescents are more risky in terms of substance abuse. However, in our country, the data on the sociodemographic characteristics of adolescents receiving treatment due to substance abuse are limited. In this study, it was aimed to investigate the sociodemographic and clinical characteristics of adolescents who received treatment in the Child and Adolescent Substance Treatment Unit inpatient service. Materials and Methods: The records of 54 male patients who received treatment between November-2017 and January-2020 in a Regional Mental Health Hospital Child and Adolescent Substance Treatment Inpatient Center were evaluated retrospectively. The sociodemographic and clinical findings were recorded in the sociodemographic data form prepared by the researchers. Mean and standard deviation values of the normally distributed data, and the median, 25%-75% values of the data that were non-normally distributed were given. Categorical data were defined with % and n. Results: The median age of the patients was 17 (25%=16.4; 75%=17.4) years, and the median age of onset of substance use was 14 (25%=13; 75%=15) years. It was determined that 77.8% of the cases used more than one substance, and the most frequently used substances were cannabis (77.8%), ecstasy (50%), volatile substance (31.5%), respectively. It was found that 80% of cases had at least one comorbid psychiatric disorder. In addition, it was determined that 48.1% (n=26) of the cases had a delinquency-history and 16.7% (n=9) had a prison-history. Conclusion: Adolescents are more prone to substance abuse due to the developmental characteristics of the period which they are in and they are more likely to suffer from the negative effects of substances. Therefore, we think that the data obtained from our study will be useful in determining substance abuse prevention and treatment protocols.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Çiftçi Demirci A, Erdoğan A, Yalçın Ö, Yıldızhan E, Koyuncu Z, Eseroğlu T, Önder A, Evren C. Sociodemographic characteristics and drug abuse patterns of adolescents admitted for substance use disorder treatment in Istanbul. Am J Drug Alcohol Abuse. 2015;41:212-219.
2. United Nations Office on Drugs and Crime. World drug report 2019. United Nations Publications.
3. Global Burden of Disease 2017 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators. “Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 354 diseases and injuries for 195 countries and territories, 1990-2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017”. The Lancet. 2018;392:1789-1858.
4. Bilaç Ö, Kavurma C, Önder A, Doğan Y, Uzunoğlu G, Ozan E. Bir bölge ruh sağlığı hastanesi çocuk ve ergen yataklı servisinde madde kullanımı nedeniyle yatarak tedavi gören gençlerin klinik ve sosyodemografik özellikleri. Klinik Psikiyatri. 2019;22:463-471.
5. Oktan V. Ergenlerde kendine zarar verme davranışının risk alma davranışı ve benlik saygısı açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2014;39:183-191.
6. Lopez-Quintero C, Perez de los Cobos J, Hasin DS, Okuda M, Wang S, Grant BF, Blanco C. Probability and predictors of transition from first use to dependence on nicotine, alcohol, cannabis, and cocaine: results of the National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions (NESARC). Drug Alcohol Depend. 2011;115:120-130.
7. Pumariega AJ, Kilgus MD, Rodriguez L. Adolescence. In: Ruiz P. (Eds.) Lewinsohn’s Textbook on Addictions. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Williams; 2005;1021-1037.
8. Uzun S, Kelleci M. Lise öğrencilerinde madde bağımlılığı: Madde bağımlılığından korunma konusundaki öz yeterlikleri ve ilişkili faktörler. Dusunen Adam Dergisi. 2018;31:356-363.
9. Avcı D, Selçuk KT, Doğan S. Çıraklık Eğitimine Devam Eden Ergenlerde Madde Kullanım Sıklığı, Öfke Düzeyi-Öfke İfade Tarzı ve Bağımlılık Şiddeti İlişkisi. Journal of Psychiatric Nursing. 2017;8:1- 8.
10. Öztürk YE, Kırlıoğlu M, Kıraç R. Alkol ve madde bağımlılığında risk faktörleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2015;18:97-118.
11. Yüncü Z, Aydın C, Coşkunol H, Altıntoprak E, Bayram AT. Çocuk ve Ergenlere Yönelik Bir Bağımlılık Merkezine İki yıl Süresince Başvuran Olguların Sosyodemografik Değerlendirilmesi. Bağımlılık Derg. 2006;1:31-37.
12. Amerikan Psikiyatri Birliği. Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El kitabı (DSM-V) (Çev. Köroğlu E). Hekimler Yayın Birliği. Ankara; 2014.
13. Merikangas KR, He JP, Burstein M, Swanson SA, Avenevoli S, Cui L, Benjet C, Georgiades K, Swendsen J. Lifetime prevalence of mental disorders in US adolescents: results from the National Comorbidity Survey Replication-Adolescent Supplement (NCS-A). J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2010;49:980-989.
14. Yüncü Z, Saatçıoğlu H, Aydın C, Özbaran NB, Altıntoprak E, Köse S. Bir şehir efsanesi: Madde kullanmaya başlama yaşı düşüyor mu? Literatür Sempozyum. 2014;1:43-50.
15. Pumariega AJ, Burakgazi H, Unlu A, Prajapati P, Dalkilic A. Substance abuse: risk factors for Turkish youth. Klinik Psikofarmakol Bülteni. 2014;24:5-14.
16. Schjerning O, Rosenzweig M, Pottegård A, Damkier P, Nielsen J. Abuse potential of pregabalin. CNS drugs. 2016;30:9-25.
17. Schwan S, Sundstrom A, Stjernberg E, Hallberg E, Hallberg P. A signal for an abuse liability for pregabalin-results from the Swedish spontaneous adverse drug reaction reporting system. Eur J Clin Pharmacol. 2010;66:947-953.
18. Evoy KE, Morrison MD, Saklad SR. Abuse and misuse of pregabalin and gabapentin. Drugs. 2017;77:403-426.
19. Kapil V, Green JL, Le Lait MC, Wood DM, Dargan PI. Misuse of the gamma-aminobutyric acid ana-logues baclofen, gabapentin and pregabalin in the UK. Br J Clin Pharmacol. 2014;78:190-191.
20. EMCDDA. Selected issue, polydrug use: Patterns and responses. Lisbon: European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction. 2009.
21. Kokkevi A, Kanavou E, Richardson C, Fotiou A, Papadopoulou S, Monshouwer K, Matias J, Olszewski D. Polydrug use by European adolescents in the context of other problem behaviours. Nordisk Alkohol Nark. 2014;31:323-342.
22. Bachman JG, O’Malley PM, Schulenberg JE, Johnston LD, FreedmanDoan P, Messersmith EE. The Education-Drug Use Connection: How Successes and Failures in School Relate to Adolescent Smoking, Drinking, Drug Use, and Delinquency. Psychology Press East Sussex. 2007:435.
23. Townsend L, Flisher AJ, King G, A systematic review of the relationship between high school dropout and substance use. Clin Child Fam Psychol Rev. 2007;10:295-317.
24. Briere FN, Fallu JS, Morizot J, Janosz M. Adolescent illicit drug use and subsequent academic and psychosocial adjustment: an examination of socially-mediated pathways. Drug Alcohol Depend. 2014;135:45-51.
25. Mutlu EA, Sarıkaya ÖÖ. Bir AMATEM kliniğinde tedavi gören hastaların sosyodemografik verilerinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2019;22:276-285.
26. Peltzer K. Prevalence and correlates of substance use among school children in six african countries. Int J Psychol. 2009;44:378-386.
27. Andrabi N, Khoddam R, Leventhal AM. Socioeconomic disparities in adolescent substance use: Role of enjoyable alternative substancefree activities. Soc Sci Med. 2017;176:175-182.
28. Bailey JA, Hill KG, Guttmannova K, Epstein M, Abbott RD, Steeger CM, Skinner ML. Associations between parental and grandparental marijuana use and child substance use norms in a prospective, threegeneration study. J Adolesc Health. 2016;59:262-268.
29. Altuner D, Engin N, Gürer C, Akyay İ, Akgül A. Madde kullanımı ve suç ilişkisi: kesitsel bir araştırma. Tıp Araştırmaları Dergisi. 2009;7:87-94.
30. Goldstein PJ. The drugs/violence nexus: A tripartite conceptual framework. J Drug Issues. 1985;15:493-506.
31. Bennett T, Holloway K, Farrington D. The statistical association between drug misuse and crime: a meta-analysis. Aggress Violent Behav. 2008;13:107-118.
32. Park S, Kim Y. Prevalence, correlates, and associated psychological problems of substance use in Korean adolescents. BMC public health. 2015;16:79.
33. Kandel DB, Johnson JG, Bird HR, Canino G, Goodman SH, Lahey BB, Regier DA, Schwab-Stone M. Psychiatric disorders associated with substance use among children and adolescents: findings from the Methods for the Epidemiology of Child and Adolescent Mental Disorders (MECA) Study. J Abnorm Child Psychol. 1997;25:121-132.
34. Salom CL, Betts KS, Williams GM, Najman JM, Alati R. Predictors of comorbid polysubstance use and mental health disorders in young adults a latent class analysis. Addiction. 2015;111:156-164.
35. Gau SS, Chong MY, Yang P, Yen CF, Liang KY, Cheng AT. Psychiatric and psychosocial predictors of substance use disorders among adolescents: longitudinal study. Br J Psychiatry. 2007;190:42-48.
36. Gattamorta KA, Mena MP, Ainsley JB, Santisteban DA. The comorbidity of psychiatric and substance use disorders among Hispanic adolescents. J Dual Diagn. 2017;13:254-263.
37. Karaağaç H, Usta ZE, Usta A, Yarmalı MG, Gödekmerdan A. Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi AMATEM Kliniğinde Yatarak Tedavi Gören Hastaların Sosyo-demografik Özelliklerinin Retrospektif Analizi. Dusunen Adam Dergisi. 2017;3:251-257.

APA	Karatoprak S, Uzun N (2020). Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. , 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
Chicago	Karatoprak Serdar,Uzun Necati Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. (2020): 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
MLA	Karatoprak Serdar,Uzun Necati Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. , 2020, ss.110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
AMA	Karatoprak S,Uzun N Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. . 2020; 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
Vancouver	Karatoprak S,Uzun N Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. . 2020; 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
IEEE	Karatoprak S,Uzun N "Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi." , ss.110 - 115, 2020. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
ISNAD	Karatoprak, Serdar - Uzun, Necati. "Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi". (2020), 110-115. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825

APA	Karatoprak S, Uzun N (2020). Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 27(2), 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
Chicago	Karatoprak Serdar,Uzun Necati Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 27, no.2 (2020): 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
MLA	Karatoprak Serdar,Uzun Necati Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, vol.27, no.2, 2020, ss.110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
AMA	Karatoprak S,Uzun N Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2020; 27(2): 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
Vancouver	Karatoprak S,Uzun N Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2020; 27(2): 110 - 115. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
IEEE	Karatoprak S,Uzun N "Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi." Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 27, ss.110 - 115, 2020. 10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825
ISNAD	Karatoprak, Serdar - Uzun, Necati. "Çocuk ve Ergen Madde Tedavi Merkezinde Yatarak Tedavi Gören Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Değerlendirilmesi". Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 27/2 (2020), 110-115. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2020.63825