Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?

Boz, İlkay

doi:10.5336/mdethic.2019-70033

Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?

İlkay BOZ (Akdeniz Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Antalya, Türkiye)

Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi

21 6

Yıl: 2020 Cilt: 28 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 134 - 140 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/mdethic.2019-70033 İndeks Tarihi: 15-11-2020

Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?

Öz:

Hemşirelikte etik uygulama, bakım alan ve bakım veren ara- sındaki kişilerarası ilişkinin hassasiyeti nedeni ile oldukça önemlidir. Etik bakımı sağlayabilmek ve etik ikilemleri yönetebilmek için hemşi- reler vicdanlarına başvurmaktadır. Vicdani ret, hemşirelerin vicdan ile ilgili kişisel ve etik çatışmaları ele alma stratejisidir. Ancak vicdani red- din hemşirelik alanında nasıl yaşandığı sorusunun kesin bir yanıtı bu- lunmamaktadır. Vicdan, vicdan stresi ve vicdani ret kavramlarının incelenmesi; bu kavramların hemşirelik etiğinin uygulaması, araştır- ması ve eğitimi üzerine etkilerinin anlaşılmasını sağlayacaktır. Bu ça- lışmanın amacı, hemşirelikte vicdan, vicdan stresi ve vicdani ret kavramlarının irdelenmesi ve bakım etiğine yansımalarının değerlen- dirilmesidir. Yapılan araştırmalar sonucunda, vicdani ret ile ilgili hem- şirelerin yeterince bilgi sahibi olmadığı, çevre ve kendi vicdanları arasında sıkışarak vicdani stres deneyimledikleri, vicdan çatışması so- nucunda bireysel ve ahlaki inançları nedeni ile vicdani redde yönel- dikleri anlaşılmaktadır. Ancak çalışmalarda vicdani reddin bakım sonuçlarına etkileri açıklanmamıştır. Ülkemizde hemşirelik bilimini ilerletmek adına bakımda vicdan stresi ve vicdani redde yönelik çalış- malara ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca hemşirelikte tartışmalı bir konu olan vicdani reddin eğitim, araştırma, yönetim ve uygulama açısından taraflarla tartışılması ve ülkemiz hemşireleri için ilke birliği oluşturul- ması önerilebilir.

Anahtar Kelime:

Is Conscientious Objection Possible in Nursing Care?

Öz:

Ethical practice in nursing is very important because of the sensitivity of interpersonal relationships between care giver and care taken. Nurses use their conscience to provide ethical care and man- age ethical dilemmas. Conscientious objection is the strategy of nurses to deal with personal and ethical conflicts about conscience. However, there is no definitive answer to the question of how conscientious ob- jection is experienced in the field of nursing. The investigation of the conscience, conscience stress and conscientious objection concepts will help to understand the effects of these concepts on the practice, research and education of nursing ethics. The aim of this review is to evaluate the concepts of conscience, conscience stress and conscientious objec- tion in nursing and to evaluate their reflections on care ethics. The stud- ies revealed that the nurses concerned with conscientious objection did not have enough knowledge and experienced conscience stress in a squeeze between the environment and their own conscience, and as a result of the conflict of conscience, they are oriented towards consci- entious objection because of their individual and moral beliefs. How- ever, the effects of conscientious objection on care outcomes are not explained. In order to advance the nursing science in our country, stud- ies on conscience and conscientious objection are needed in nursing care. In addition, it can be suggested to discuss the conscientious ob- jection, which is a controversial issue in nursing, with the parties in terms of education, research, management and implementation and to establish a unity of principles for the nurses of our country.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Dinç L. [The concept of caring and its’ moral component]. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Nursing Journal. 2010;74-82.
2. Sulmasy DP. What is conscience and why is respect for it so important? Theor Med Bioeth. 2008;29(3):135-49. [Crossref] [PubMed]
3. Lamb C, Evans M, Babenko-Mould Y, Wong Ca, Kirkwood KW. Conscience, conscientious objection, and nursing: a concept analysis. Nurs Ethics. 2019;26(1):37-49. [Crossref] [PubMed]
4. Jensen a, Liddell E. The influence of con- science in nursing. Nurs Ethics. 2009;16(1): 31-42. [Crossref] [PubMed]
5. Kaya a, Boz i, The development of the Pro- fessional Values Model in nursing. Nurs Ethics. 2019;26(3):914-23. [Crossref] [PubMed]
6. Yalım YN. [Conscientious objection as an ex- panding ethical issue in medical practice]. Turkish Journal of Bioethics. 2018;5(1):9-17. [Crossref]
7. Pieper a. Etiğe Giriş. Sezer G, atayman V, çe- viri editörleri. 2. Baskı. istanbul: ayrıntı Yayınları; 2012.
8. Erdem ve Mutluluk. In: Fromm E, ed. Yörükan a, çeviri editörü. 4. Baskı. istanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları; 1997. p.284.
9. Fromm E. [The problems of humanist philos- ophy of morality]. Kendini Savunan insan. arat N, çeviri editörü. 4. Baskı. istanbul: Say Yayınları; 1998. p.142-58.
10. Fromm E. [Problems of humanist morality]. Yörükan a, çeviri editörü. Erdem ve Mutluluk. 2. Baskı. istanbul: Türkiye iş Bankası Kültür Yayınları; 1994. p.172-3.
11. Kant I. Pratik aklın Eleştirisi. Kuçuradi i. Gök- berk Ü, akatlı F, çeviri editörleri. 2. Baskı. ankara: Türkiye Felsefe Kurumu; 1994. p.108.
12. aral V. [Man and norm]. istanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 2014;72(1):17-42.
13. Jasemi M, aazami S, Hemmati Maslak Pak M, Habibzadeh H, Zabihi RE. Factors affecting conscience-based nursing practices: a quali- tative study. Nurs Ethics. 2018; doi: 10.1177/ 096973301.761173. [Crossref] [PubMed]
14. Kadıoğlu FG, Öner Yalçın S. Nurses' and physicians' views of conscience in Turkey. Re- vista Romana De Bioetica. 2014;12(3):19-31.
15. Davis S, Schrader V, Belcheir MJ. Influencers of ethical beliefs and the impact on moral dis- tress and conscientious objection. Nurs Ethics. 2012;19(6):738-49. [Crossref] [PubMed]
16. Fleming V, Frith L, Luyben a, Ramsayer B. Conscientious objection to participation in abortion by midwives and nurses: a system- atic review of reasons. BMC Med Ethics. 2018;19(1):31. [Crossref] [PubMed] [PMC]
17. Ford NJ, austin W. Conflicts of conscience in the neonatal intensive care unit: perspectives of alberta. Nurs Ethics. 2018;25(8):992-1003. [Crossref] [PubMed] 18. Glasberg aL, Eriksson S, Dahlqvist V, Lindahl E, Strandberg G, Söderberg a, et al. Devel- opment and initial validation of the Stress of Conscience Questionnaire. Nurs Ethics. 2006;13(6):633-48. [Crossref] [PubMed]
19. Juthberg C, Eriksson S, Norberg a, Sundin K. Stress of conscience and perceptions of con- science in relation to burnout among care-pro- vides in older people. J Clin Nurs. 2007;17(14):1897-906. [Crossref] [PubMed]
20. Carbone S, Rickwood D, Tanti C. Workforce shortages and their impact on australian youth, mental health service reform. adv Ment Health. 2011;10(1):92-7. [Crossref]
21. Saarnio R, Sarvimäki a, Laukkala H, Isola a. Stress of conscience among staff caring for older persons in Finland. Nurs Ethics. 2012;19(1):104-15. [Crossref] [PubMed]
22. Lamb C, Evans M, Babenko-Mould Y, Wong C, Kirkwood K. Nurses' use of conscientious objection and the implications for conscience. J adv Nurs. 2019;75(3):594-602. [Crossref] [PubMed]
23. Yang CF, Che HL, Hsieh HW, Wu SM. Con- cealing emotions: nurses' experiences with in- duced abortion care. J Clin Nurs. 2016;25(9-10):1444-54. [Crossref] [PubMed]
24. Piers RD, azoulay E, Ricou B, Dekeyser Ganz F, Decruyenaere J, Max a, et al; aPPROPRI- CUS Study Group of the Ethics Section of the ESICM. Perceptions of appropriateness of care among European and Israeli intensive care unit nurses and physicians. JaMa. 2011;306(24):2694-703. [Crossref] [PubMed]
25. Catlin a, armigo C, Volat D, Vale E, Hadley Ma, Gong W, et al. Conscientious objection: a potential neonatal nursing response to care orders that cause suffering at the end of life? Study of a concept. Neonatal Netw. 2008;27(2):101-8. [Crossref] [PubMed]
26. Sørlie V, Jansson L, Norberg a. The meaning of being in ethically difficult care situations in pediatric care as narrated by female registered nurses. Scand J Caring Sci. 2003;17(3):285- 92. [Crossref] [PubMed]
27. Lamb C, Evans M, Babenko-Mould Y, Won Ca, Kirkwood KW. Conscience, conscien- tious objection, and nursing: a concept analy- sis. Nurs Ethics. 2019; 26(1):37-49. [Crossref] [PubMed]
28. Dickens BM. Legal protection and limits of conscientious objection: when conscientious objection is unethical. Med Law. 2009;28(2): 337-47. [PubMed]
29. Orr RD. autonomy, conscience, and profes- sional obligation. Virtual Mentor. 2013;15(3): 244-8. [Crossref] [PubMed]
30. Toro-Flores R, Bravo-agüi P, Catalán-Gómez MV, González-Hernando M, Guijarro-Cenis- ergue MJ, Moreno-Vázquez M, et al. Opinions of nurses regarding conscientious objection. Nurs Ethics. 2019;26(4):1027-38. [Crossref] [PubMed]
31. Lamb C, Babenko-Mould Y, Evans M, Wong Ca, Kirkwood KW. Conscientious objection and nurses: results of an interpretive phe- nomenological study. Nurs Ethics. 2018. doi: 10.1177/0969733018763996. [Crossref] [PubMed]
32. Dobrowolska B, McGonagle I, Pilewska-Kozak a, Kane R. Conscientious object in nursing: regulations and practice in two European coun- tries. Nurs Ethics. 2019. doi: 10.1177/ 0969733019845136. [Crossref] [PubMed] 33. awoonor-Williams JK, Baffoe P, ayivor PK, Fofie C, Desai S, Chavkin W. Prevalence of conscientious objection to legal abortion among clinicians in northern Ghana. Int J Gy- naecol Obstet. 2018;140(1):31-6. [Crossref] [PubMed]
34. Lewis-Newby M, Wicclair M, Pope T, Rushton C, Curlin F, Diekema D, et al; aTS Ethics and Conflict of Interest Committee. an official american Thoracic Society policy statement: managing conscientious objections in inten- sive care medicine. am J Respir Crit Care Med. 2015;191(2):219-27. [Crossref] [PubMed]
35. Shahriari M, Mohammad E, Fooladi MM, ab- baszadeh a, Bahrami M. Proposing codes of ethics for Iranian nurses a mixed methods study. Journal of Mixed Methods Research. 2016;10(4):352-66. [Crossref]
36. ancell a, Sinnott-armstrong W. How to allow conscientious objection in medicine while pro- tecting human rights. Camb Q Healthc Ethics. 2017;26(1):120-31. [Crossref] [PubMed]
37. Schuklenk U, Smalling R. Why medical pro- fessionals have no moral claim to conscien- tious objection accommodation in liberal democracies. J Med Ethics. 2017;43(4):234- 40. [Crossref] [PubMed]
38. Türk Hemşireler Derneği. Hemşireler için Etik, ilke ve Sorumluluklar. ankara: Türk Hemşire- ler Derneği Yayınları; 2009. p.9.
39. Magelssen M. When should conscientious ob- jection be accepted? J Med Ethics. 2012; 38(1):18-21. [Crossref] [PubMed]
40. australian Nursing & Midwifery Federation Policy-Conscientious objection. 2017. [Link]

APA	Boz İ (2020). Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. , 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
Chicago	Boz İlkay Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. (2020): 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
MLA	Boz İlkay Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. , 2020, ss.134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
AMA	Boz İ Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. . 2020; 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
Vancouver	Boz İ Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. . 2020; 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
IEEE	Boz İ "Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?." , ss.134 - 140, 2020. 10.5336/mdethic.2019-70033
ISNAD	Boz, İlkay. "Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?". (2020), 134-140. https://doi.org/10.5336/mdethic.2019-70033

APA	Boz İ (2020). Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, 28(1), 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
Chicago	Boz İlkay Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi 28, no.1 (2020): 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
MLA	Boz İlkay Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, vol.28, no.1, 2020, ss.134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
AMA	Boz İ Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi. 2020; 28(1): 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
Vancouver	Boz İ Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi. 2020; 28(1): 134 - 140. 10.5336/mdethic.2019-70033
IEEE	Boz İ "Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?." Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, 28, ss.134 - 140, 2020. 10.5336/mdethic.2019-70033
ISNAD	Boz, İlkay. "Hemşirelik Bakımında Vicdani Ret Mümkün müdür?". Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi 28/1 (2020), 134-140. https://doi.org/10.5336/mdethic.2019-70033