Yıl: 2004 Cilt: 23 Sayı: 36 Sayfa Aralığı: 79 - 102 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri

Öz:
Bursa şer'iye sicillerinde yer alan vakıf muhasebe kayıtlarının incelenmesi sonrasında oluşturulan bu çalışma, para vakıflarının oluşumu ve işleyişi hakkında bilgiler sunmaktadır. Bir işletim sistemi olarak para vakıfları; vakfın kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek için gelir elde etmek, önemli bir finansman kaynağı olarak nakit ve kredi ihtiyacını hukuksal bir ortamda karşılamak ve verdikleri krediler ile girişimcilik ve üretime sermâye sağlamak gibi önemli işlevleri yerine getirmektedirler. Vakıf paralarının idaresi bir mütevellinin elinde bulunmakta, Bursa kadısının genel gözetimi altında çalışan mütevelli, vakıftan borç almak isteyenlerin gerekli teminata sahip olmaları durumunda kredi vermektedir.
Anahtar Kelime: kredi Bursa vakıf finans yönetimi osmanlı dönemi finansman şer'iyye sicilleri

Konular: Tarih

-

Öz:
This work is focused mainly on cash waqfs after examing accountancy records of waqfs which is listed in the judicial registers of Bursa. Cash waqfs are established to supply regular income for the pious foundations and to supply cash for the people who is in need of financial support. The works of these waqfs are under supervising of a group of people and the head of this group is judge of Bursa.
Anahtar Kelime: financial management ottoman period finance şer'iyye registers credit Bursa waqf

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akdağ, Mustafa. (1995). Türkiye'nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi, 1453-1559. Cilt II, İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Aslan, Nâsi. (1998). "Osmanlı Toplumunda Para Vakıflarının Kurumsallaşmasında Rol Oynayan Faktörler." Dinî Araştırmalar, Cilt l, Sayı 2,93-119.
  • Barkan, Ö. Lütfi - Ayverdi E. Hakkı. (1970). İstanbul Vakıfları Tahrîr Defteri, 953 (1546) Tarihli. İstanbul: Fetih Cemiyeti İstanbul Enstitüsü.
  • Barkan, Ömer Lütfi. (1966). "Edirne Askerî Kassamı'na Ait Tereke Defterleri (1545-1659)" Belgeler, Cilt III, Sayı 5-6,1-479.
  • Barnes, John Robert. (1987). An Introduction to Religious Foundations in the Ottoman Empire. Leiden: E. J. Brill.
  • Bursa Şer'iye Sicilleri, B-18. Bursa Şer'iye Sicilleri, B-97. Bursa Şer'iye Sicilleri, B-154. Bursa Şer'iye Sicilleri, B-195. Bursa Şer'iye Sicilleri, B-208. Bursa Şer'iye Sicilleri, B-245.
  • Çağatay, Neşet. (1971). "Osmanlı İmparatorluğunda Riba-Faiz Konusu." Vakıflar Dergisi, Sayı IX, 39-66.
  • Çiftçi, Cafer. (2001). Bursa'da Vakıfların Sosyo-Ekonomik İşlevleri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çizakça, Murat. (1993), Risk Sermayesi Özel Finans Kurumları ve Para Vakıfları. İstanbul: İlmî Neşriyat.
  • Çizakça, Murat. (1995). "Cash Waqfs of Bursa, 1553-1823." Journal of The Economic and Social of the Orient, Sayı 38, 3, 313-354.
  • Döndüren, Hamdi. (1991). "Karz-ı Hasen." Altınoluk, Sayı 63,31-32.
  • Erder, Leila. (1975). "The Measurement of Pre-industrial Population Changes, The Ottoman Empire from the 15th to the 17th Century." Middle Eastern Studies, Sayı 9,284-301.
  • Ergenç, Özer. (1977). XVI. Yüzyılın Sonlarında Bursa, Yerleşimi, Yönetimi, Ekonomik ve Sosyal Durumu Üzerine Bir Araştırma, Basılmamış Doçentlik Tezi, Ankara.
  • Faroqhi, Suraiya. (1994). Osmanlı'da Kentler ve Kentliler. (Çev. Neyyar Kalaycıoğlu). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Gerber, Haim. (1980). "Social and Economic Position of Women in an Ottoman City, Bursa, 1600-1700." International Journal of Middle East Studies, 12, 231-244.
  • Gerber, Haim. (1988). Economy and Society in an Ottoman City: Bursa, 1600-1700. Jerusalem: Hebrew University Press.
  • Gökbilgin, M. Tayyib. (1977). Osmanlı Müesseseleri Teşkilâtı ve Medeniyeti Tarihine Genel Bakış. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
  • Gözübenli, Beşir. (1994). "Türk Hukuk Tarihinde Vakıf Mallarının Faizli İşletilmesi Hakkında Tahlili Bir Değerlendirme." XI. Vakıf Haftası Kitabı, Ankara, 51-72.
  • İnalcık, Halil. (1980). "Military and Fiscal Transformation in the Ottoman Empire, 1600-1700." Archivum Ottomanicum, VI, 283-337.
  • İnalcık, Halil - Quataert Donald. (1994). An Economic And Social History of The Ottoman Empire 1300-1914. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Jennings, Ronald C. (1973). "Loans and Credit in Early 17th Century Ottoman Judicial Records." Journal of the Economic and Social History of the Orient, XVI, 168-216.
  • Jennings, Ronald C. (1975). "Women in Early 17th-Century Ottoman Judicial Records: The Shari'a Court of Anatolian Kayseri." Journal of the Economic and Social History of the Orient, 18, 53-114.
  • Jennings, Ronald C. (1990). "Pious Foundations in the Society and Economy of Ottoman Trabzon, 1565-1640." Journal of the Economic and Social History of the Orient, XXXIII, 271-336.
  • Keskioğlu, Osman. (1971). "Bulgaristan'da Türk Vakıfları ve Bâlî Efendi'nin Vakıf Paralar Hakkında Bir Mektubu." Vakıflar Dergisi, Sayı IX, 81-94.
  • Kurt, İsmail. (1996). Para Vakıfları, Nazariyat ve Tatbikat. İstanbul: Ensar Neşriyat.
  • Mandaville, Jön E. (1979). "Usurious Piety: The Cash Waqf Controversy in the Ottoman Empire." International Journal of Middle East Studies, 10, 289-308.
  • Oğuzoğlu, Yusuf. (1999). "Sicillerdeki Kent Yaşamı." Bursa Defteri, Sayı l, 72-77.
  • Ongan, Halk. (1974). Ankara'nın İki Numaralı Şer'iye Sicili. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Özcan, Tahsin. (1998). "Para Vakıflarıyla İlgili Önemli Bir Belge." İLAM Araştırma Dergisi, Cilt 3, Sayı 2,107-112.
  • Özcan, Tahsin. (2003). Osmanlı Para Vakıfları: Kanunî Dönemi Üsküdar Örneği. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Özdemir, Rifat. (1990). "Ankara Hatuni Mahallesi Nakit Avarız Vakfının Kredi Kaynağı Açısından Önemi (1785-1802)." V. Milletlerarası Türkiye Sosyal ve İktisat Tarihi Kongresi, Tebliğler, Ankara, 733-754.
  • Özkaya, Yücel. (1974). "XVIII İnci Yüzyılda Çıkarılan Adalet-Nâmelere Göre Türkiye'nin İç Durumu." Belleten, Cilt XXXVIII, Sayı 151,445-491.
  • Oztürk, Nazif. (1994). "Batılılaşma Döneminde Vakıfların Çözülmesine Yol Açan Uygulamalar." Vakıflar Dergisi, XXIII, 297-309.
  • Oztürk, Nazif. (1995). Türk Yenileşme Tarihi Çerçevesinde Vakıf Müessesesi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Pamuk, Şevket. (1999). Osmanlı İmparatorluğu'nda Paranın Tarihi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Peçevi İbrahim Efendi. (1999). Peçevî Tarihi I (Haz. Bekir Sıtkı Baykal). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Sahillioğlu, Halil. (1975). "Bursa Kadı Sicillerinde İç ve Dış Ödemeler Aracı Olarak 'Kitabü'1-Kadı' ve 'Süftece'ler." Türkiye İktisat Tarihi Semineri, Metinler l Tartışmalar, (ed.Ö. Okyar ve H. Ü. Nalbantoğlu). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 103-144.
  • Şimşek, Mehmet. (1985). "Osmanlı Cemiyetinde Para Vakıfları Üzerinde Münakaşalar." Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XXVII, 207-220.
  • Uzunçarşılı, İ. Hakkı. (1988). Osmanlı Devleti Teşkilâtından Kapıkulu Ocakları 1. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Yediyıldız, Bahaeddin. (1986). "Vakıf" İslâm Ansiklopedisi, Cilt 13, 1986, 153-172.
  • Yediyıldız, Bahaeddin. (1989). "Hayrat Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler" Türk Kültürü Araştırmaları: Prof. Dr. İsmail Ercüment Kuran'a Armağan, XXVII/1-2,277-284.
  • Yediyıldız, Bahaeddin. (2003). XVIII. Yüzyılda Türkiye'de Vakıf Müessesesi: Bir Sosyal Tarih İncelemesi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
APA ÇİFTÇİ C (2004). 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. , 79 - 102.
Chicago ÇİFTÇİ Cafer 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. (2004): 79 - 102.
MLA ÇİFTÇİ Cafer 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. , 2004, ss.79 - 102.
AMA ÇİFTÇİ C 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. . 2004; 79 - 102.
Vancouver ÇİFTÇİ C 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. . 2004; 79 - 102.
IEEE ÇİFTÇİ C "18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri." , ss.79 - 102, 2004.
ISNAD ÇİFTÇİ, Cafer. "18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri". (2004), 79-102.
APA ÇİFTÇİ C (2004). 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. Tarih Araştırmaları Dergisi, 23(36), 79 - 102.
Chicago ÇİFTÇİ Cafer 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. Tarih Araştırmaları Dergisi 23, no.36 (2004): 79 - 102.
MLA ÇİFTÇİ Cafer 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. Tarih Araştırmaları Dergisi, vol.23, no.36, 2004, ss.79 - 102.
AMA ÇİFTÇİ C 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2004; 23(36): 79 - 102.
Vancouver ÇİFTÇİ C 18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2004; 23(36): 79 - 102.
IEEE ÇİFTÇİ C "18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri." Tarih Araştırmaları Dergisi, 23, ss.79 - 102, 2004.
ISNAD ÇİFTÇİ, Cafer. "18. Yüzyılda Bursa'da Para Vakıfları ve Kredi İşlemleri". Tarih Araştırmaları Dergisi 23/36 (2004), 79-102.