Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması

IZGI, MEHMET NECAT

Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması

Mehmet Necat İZGI (Mardin Artuklu Üniversitesi, Kızıltepe Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü, Mardin, Türkiye)

Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi

9 2

Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 592 - 598 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 18-11-2020

Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması

Öz:

Bu çalışma; perlit köklendirme ortamında farklı IBA dozlarının (kontrol, 1000, 1500, 2000, 2500, 3000, 3500,4000, 4500, 5000 ve 5500 ppm) Lavanta, (Lavandula angustifolia Mill.), yağ gülü (Rosa damascena Mill.),kadıntuzluğu (Berberis thunbergii DC) ve biberiye (Rosmarinus officinalis L.) bitkilerinin çelikleköklendirilmeleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Mardin Büyükşehir BelediyesiFidanlığından 2018 yılında anaç bitkilerden alınan çelikler, 11 farklı IBA dozunda maruz bırakılarak perlitte, seraortamında dikimleri yapılmıştır. Köklendirmeye bırakılan çeliklerde; kök sayısı, kök uzunluğu ve köklenmeoranları hesaplanmıştır. Çalışmada; IBA dozlarının kadıntuzluğu bitkisinde köklenme oranları ve biberiyebitkisinde ise kök uzunlukları üzerine etkisi önemsiz, diğer özellikler üzerine etkileri istatistiksel yönden önemlibulunmuştur. En yüksek kök sayısı lavanta bitkisinde 25.10 adet/bitki ile 4500 ppm, yağ gülü bitkisinde 24.86adet/bitki ile 4000 ppm, kadıntuzluğunda 15.95 adet/bitki ile 3000 ppm ve biberiyede 33.31 adet/bitki ile 5000ppm IBA dozu uygulamalarından elde edilmiştir. Kök uzunluğu değerleri, biberiye hariç olmak üzere, lavantada24.80 cm ile 4000 ppm, yağ gülünde 23.99 cm ile 3000 ppm ve kadıntuzluğu bitkisinde 13.75 cm ile 4000 ppmIBA dozlarında tespit edilmiştir. En yüksek köklenme oranlarının, kadıntuzluğu bitkisi hariç olmak üzere,lavantada 3500 ve 4000 ppm IBA dozlarında %90.00, yağ gülünde 4500 ppm IBA dozunda %76.67 ve biberiyede5000 ve 5500 IBA dozlarında %93.33 olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelime:

Determination of Optimum IBA Doses on Rooting Properties of Some Medicinal and Aromatic Plants

Öz:

This study was conducted to determine the effect of the different IBA doses (control, 1000, 1500, 2000, 2500, 3000, 3500, 4000, 4500, 5000 and 5500 ppm) on the rooting of Lavender, (Lavandula angustifolia Mill.), damask rose (Rosa damascena Mill.), barberry (Berberis thunbergii DC) and rosemary (Rosmarinus officinalis L.) with cuttings in a perlite rooting medium. Cuttings which were taken from the rootstock plants of Mardin Metropolitan Municipality Nursery in 2018 were subjected to 11 different IBA doses for 5 seconds and planted in the perlite in a greenhouse environment. The number of roots, root lengths and rooting rates were calculated in the cuttings left for rooting for 75 days on average. In the study, the effect of the IBA doses on the rooting rates of barberry and the root lengths of rosemary was found insignificant; but their effect on 4 different medical plant cuttings was found statistically significant. The highest number of roots was obtained as 25.10 piece/plant in lavender from 4500 ppm IBA-dose implementation, as 24.86 piece/plant in damask rose from 4000 ppm IBA-dose implementation, as 15.95 piece/plant in barberry from 3000 ppm IBA-dose implementation and as 33.31 piece/plant in rosemary from 5000 ppm IBA-dose implementation. Except for rosemary, the values of root lengths were found as 24.80 cm in lavender in 4000 ppm IBA dose, as 23.99 cm in damask rose in 3000 ppm IBA dose and as 13.75 cm in barberry in 4000 ppm IBA dose. The highest rooting rates were observed as 90.00% in lavender in 3500 and 4000 ppm IBA doses, 76.67% in damask rose in 4500 ppm IBA dose and 93.33% in rosemary in 5000 and 5500 IBA doses.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Farooqi A.A., Sreeramu B.S. 2004. Cultivation of Medicinal and Aromatic Crops. Hyderabad: Universities Press (India) Private Limited.
[2] Hartmann H.T., Kester D.E., Davies F.T., Geneve R.L. 1997. Plant Propagation: principles and practices. New Jersey: Prentice Hall, Inc.
[3] Bekçi B., Dinçer D., Var M., Yahyaoğlu Z. 2010. Trabzon ve Yöresinde Doğal olarak Bulunan Bazı Meyveli Bitkilerin Yetiştirme Teknikleri ve Peyzaj Mimarlığında Değerlendirilmesi. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs 2010, IV: 1456-1466.
[4] İslam A. 2005. Karayemiş Yetiştiriciliği ve Önemi. Ege Karadeniz Dergisi, 2 (4).
[5] Yılmaz M. 1992. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi Basımevi, 151s., Adana.
[6] Pizzatto M., Junior A.W., Luckman D., Pirola K., Cassol D.A., Sergio M.M. 2011. Effects of IBA concentration, collection time and cutting length on hibiscus cutting propagation. Revista Ceres, 58 (4): 487-492.
[7] Pop T.I., Doru P., Bellini C. 2011. Auxin control in the formation of adventitious roots. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici, 39 (1): 307-316.
[8] Abu-Zahra T.R., Al-Shadaideh A.N., Abubaker S.M., Qrunfleh I.M. 2013 Influence of auxin concentrations on different ornamental plants rooting. International Journal of Botany, 9 (2): 96- 99.
[9] Kulevnova S. 2011. Important medicinal and aromatic plants in South-East Europe in relation with their medicinal and other industrial utilization: Republic of Macedonia. Institute of Organic Chemistry with Centre of Phytochemistry, BAS, Sofia, Bulgaria.
[10] Blythe E.K. 2012. Current options for using auxin solutions in cutting propagation. Acta Horticulture, 1: 341-343.
[11] Boyer N.Z., Graves W.R. 2009. NAA is more effective than IBA for rooting stem cuttings of two Nyssa spp. J Environ Hortic., 27 (3): 183-187.
[12] Taleb R.A., Ahmad N.A. 2013. Influence of auxin concertation on different ornamental plants. International Journal of Botany, 9 (2): 96-99.
[13] Al-Sagri F., Alderson P.G. 1996. Effect of IBA, cutting type and rooting media on rooting of Rosa centifolia. Journal of Horticultural Science, 71: 729-737.
[14] Bhattacharya S.K., Balakrishna M. 1986. Standardization of propagation of Hibiscus rosasinensis L. from stem cutting. South Indian Hort., 34: 158-166.
[15] Barzgar T.L. 2003. The effects of medium and different concentration of IBA on Ginkgo biloba cuttings. M. Sc. Thesis in Horticulture, University of Tehran, 72p (in Persian).
[16] Hoque M.E. 2016. Effect of Indole Butyric Acid on Raising Plants from Stem Cuttings of Tea (Camellia sinensis L.) in the Nursery. The Agriculturists a Scientific Journal of Krishi Foundation, 14 (2): 124-129.
[17] Gudeva L.K., Trajkova F., Mihajlov L., Troicki J. 2017. Influence of Different Auxins on Rooting of Rosemary, Sage and Elderberry. Annual Research & Review in Biology, 12 (5): 1-8.
[18] Saffari M., Saffari V.R. 2012. Effects of media and indole butyric acid (IBA) concentrations on hopbush (Dodoneae viscosa L.) cuttings in green house. Annals of Forest Research. Ann. For. Res., 55 (1): 61-68.
[19] Xian F.G., Xiling F., Dekui Z., Yan M. 2008. Effect of auxin treatments, cuttings collection date and initial characteristics on Paeonia ‘Yang Fei Chu Yu’ cutting propagation. Scientia Horticulturae, 119: 177-181.
[20] Fragoso R.O., Stuepp C.A., Rickli H.C., Ribas K.C.Z., Koehler H.S. 2017. Maximum efficiency concentration of indole butyric acid in promoting the rooting of Japanese Flowering Cherry. Ciência Rural, Santa Maria, 47 (01): e20150894. http://dx.doi.org/10.1590/0103- 8478cr20150894.
[21] Kaşka N., Yılmaz M., 1974. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi Yayını, 79 p.
[22] Güneş T., Yalçın İ. 1990. Rosa (Rosa canina, Rosa hemisphaerica, Rosa heckeliana) Sürgün Çeliklerinde Kök Oluşumu ve Karbonhidrat İçeriği Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 13: 41-52.
[23] Güneş T. 1999. An Investigation on Rooting of Juglans regia L. Hardwood Cuttings. Tr. J. of Botany, 23: 367-372.
[24] Kara N., Baydar H., Erbaş S. 2011. Farklı Çelik Alma Dönemleri ve IBA Dozlarının Bazı Tıbbi Bitkilerin Köklenmesi Üzerine Etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 28 (2): 71-81.

APA	IZGI M (2020). Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. , 592 - 598.
Chicago	IZGI MEHMET NECAT Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. (2020): 592 - 598.
MLA	IZGI MEHMET NECAT Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. , 2020, ss.592 - 598.
AMA	IZGI M Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. . 2020; 592 - 598.
Vancouver	IZGI M Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. . 2020; 592 - 598.
IEEE	IZGI M "Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması." , ss.592 - 598, 2020.
ISNAD	IZGI, MEHMET NECAT. "Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması". (2020), 592-598.

APA	IZGI M (2020). Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9(2), 592 - 598.
Chicago	IZGI MEHMET NECAT Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 9, no.2 (2020): 592 - 598.
MLA	IZGI MEHMET NECAT Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.9, no.2, 2020, ss.592 - 598.
AMA	IZGI M Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 9(2): 592 - 598.
Vancouver	IZGI M Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 9(2): 592 - 598.
IEEE	IZGI M "Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması." Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9, ss.592 - 598, 2020.
ISNAD	IZGI, MEHMET NECAT. "Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Köklendirme Özellikleri Üzerine Optimum IBA Dozlarının Saptanması". Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 9/2 (2020), 592-598.