Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 141 - 148 Metin Dili: Türkçe DOI: http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060 İndeks Tarihi: 19-11-2020

Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası

Öz:
Türkiye’de fındık; milli gelir, istihdam ve ihracattakiöneminden dolayı stratejik bir konuma sahiptir.Türkiye’nin dünya fındık üretimindeki payı 2017’de675 bin ton ile %67.1 olup, bunu %13.1 ile İtalya,%4.3 ile Azerbaycan ve %2.9 ile ABD takipetmektedir. Fındık alanlarının plansız bir şekildeartması, özellikle 1980’den sonra arz fazlasısorununu ortaya çıkarmıştır. Arz fazlasının her yıldevam eden bir sorun haline gelmesi nedeniyle,1983’de çıkarılan 2844 sayılı kanunla fındıkalanlarının kontrol altına alınması amaçlanmıştır. Bumakalede, Türkiye’de fındık üretiminin önemi vekanun sonrası illere göre fındık sökümünün yapıldığıalanlar ile fındık yerine tercih edilen ürünler ortayakonulmuştur. Fındık alanlarının kontrol altınaalınmasını amaçlayan kanun, fındık alanlarınındaraltılmasında etkili olamadığı gibi, yeni fındıkbahçelerinin kurulmasına da engel olamamıştır.Aksine, sökümün uygulandığı il ve ilçelerde fındıkdikim alanları artmaya devam etmiştir. Fındıksökümünün gerçekleştirildiği 2002’den günümüzekadar söküm için hedeflenen üretici sayısının%1.1’ine, hedeflenen alanın ise %0.6’sınaulaşılabilmiştir. Söküm yapılan iller arasında %83.4(9.2 bin da) ile en fazla söküm yapılan alan Samsun’dagerçekleşmiştir. Bunu %11.3 ile Sakarya ve %3.3 ileDüzce takip etmektedir. Fındık sökümünün yapıldığıalanlarda, fındık yerine en fazla tercih edilenalternatif ürünler mısır, kivi ve ceviz olmuştur.
Anahtar Kelime:

The restriction policy of hazelnut areas in Turkey

Öz:
Hazelnut production in Turkey is extremely important due to its contribution to national income, employment and exports. As of 2017 Turkey was responsible 675 thousand tons, for 67.1% of world hazelnut production, followed by Italy with 13.1%, Azerbaijan with 4.3%, and the USA with 2.9%. An unplanned increase in hazelnut areas, especially after 1980, raised the issue of excess supply. As the supply surplus became an ongoing problem every year, government policy aimed to control hazelnut areas with the law numbered 2844 that was gazetted in 1983. In this paper, the importance of hazelnut production to Turkey, the post-law hazelnut areas removed from production in every province, and the alternative crops substituted for hazelnuts are examined. The law enacted to control hazelnut areas was neither effective in reducing the hazelnut areas, nor prevented the establishment of new hazelnut plantations. On the contrary, hazelnut planting areas continued to increase in provinces and districts where the removal was targeted. From 2002, when the policy of taking hazelnut areas out of production was first implemented, until the present, 1.1% of the number of producers and 0.6% of the area targeted for removal from production, has been achieved. The highest area of cases took place in Samsun Province with 83.4% (9.2 thousand decares). This was followed by Sakarya Province with 11.3% and Düzce Province with 3.3%. The most preferred alternative crops to hazelnuts are corn, kiwis and walnuts.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akdamar, M., 2001. Alternatif Ürün (Ürün Geçiş) Programı. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Eğitim Semineri Notları, Ankara.
  • FAO, 2019. Food and Agriculture Organization. http://www.fao.org/faostat/en/#data, (Erişim tarihi: 26.06.2019).
  • GTB, 2018. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, 2017 Yılı Fındık Raporu. Nisan 2018, Ankara, file:///C:/Users/Exper3/Desktop /2017%20F%C4%B1nd%C4%B1k%20Raporu.pdf, (Erişim tarihi: 15.07.2018).
  • Kılıç, O., Cinemre, H.A., Ceyhan, V., Bozoğlu, M., 2005. Samsun ili Çarşamba ve Terme ilçelerinin ova kesiminde fındığa alternatif üretim planlaması. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Teknolojik Araştırma Projesi, Proje no: TAP-012.
  • Resmi Gazete, 1983. Fındık Üretiminin Planlanması ve Dikim Alanlarının Belirlenmesi Hakkında Kanun. Kanun No: 2844, Kabul Tarihi: 16.06.1983.
  • Resmi Gazete, 2001. Fındık Alanlarının Tespitine Dair Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar. Karar Sayısı: 3267, Karar Tarihi: 27.11.2001.
  • Resmi Gazete, 2009. Fındık Üreticilerine Alan Bazlı Gelir Desteği ve Alternatif Ürüne Geçen Üreticilere Telafi Edici Ödeme Yapılmasına Dair Karar. Karar Sayısı: 27289, Karar Tarihi: 15.07.2009.
  • Resmi Gazete, 2011. Fındık Alanlarının Tespitine Dair Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Karar. Karar Sayısı: 27389, Karar Tarihi: 24.02.2011.
  • Resmi Gazete, 2013. Fındık Üreticilerine Alan Bazlı Gelir Desteği ve Alternatif Ürüne Geçen Üreticilere Telafi Edici Ödeme Yapılmasına Dair Karar. Karar Sayısı: 4245, Karar Tarihi: 30.01.2013.
  • TMO, 2018. Toprak Mahsulleri Ofisi. 2013/08 Sayılı Fındık Bülteni. http://www.tmo.gov.tr/Upload/Document /bultenler/2013/0508findikbultn.pdf, (Erişim tarihi: 15.05.2018).
  • TOB, 2017. Tarım ve Orman Bakanlığı Artvin, Düzce, Giresun, Kastamonu, Kocaeli, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun, Sinop, Trabzon, Zonguldak, Bartın ve Gümüşhane İl ve İlçe Müdürlükleri Kayıtları.
  • TOB, 2018. Tarım ve Orman Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı, http://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7- 61680c.pdf (Erişim tarihi: 13.05.2018).
  • TÜİK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=t r, (Erişim tarihi: 26.06.2019).
  • TZOB, 2010. Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Zirai ve İktisadi Rapor 2007-2010. Ankara, https://www.tzob.org.tr /zirai-iktisadi-raporlar, (Erişim tarihi: 16.05.2018).
  • USDA, 2018. United States Department of Agriculture, Turkey Tree Nuts Annual Report 2014. Gain Report Number: TR4037. https://gain.fas.usda.gov /Recent%20GAIN%20Publications/Tree%20Nuts %20 Annual_Ankara_Turkey_10-16- 2014.pdf, (Erişim tarihi: 14.05.2018).
APA KILIÇ TOPUZ B, KILIÇ O, BOZ İ, ERYILMAZ AYDIN G (2019). Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. , 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
Chicago KILIÇ TOPUZ BAKIYE,KILIÇ Osman Şamil,BOZ İsmet,ERYILMAZ AYDIN Gamze Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. (2019): 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
MLA KILIÇ TOPUZ BAKIYE,KILIÇ Osman Şamil,BOZ İsmet,ERYILMAZ AYDIN Gamze Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. , 2019, ss.141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
AMA KILIÇ TOPUZ B,KILIÇ O,BOZ İ,ERYILMAZ AYDIN G Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. . 2019; 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
Vancouver KILIÇ TOPUZ B,KILIÇ O,BOZ İ,ERYILMAZ AYDIN G Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. . 2019; 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
IEEE KILIÇ TOPUZ B,KILIÇ O,BOZ İ,ERYILMAZ AYDIN G "Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası." , ss.141 - 148, 2019. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
ISNAD KILIÇ TOPUZ, BAKIYE vd. "Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası". (2019), 141-148. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
APA KILIÇ TOPUZ B, KILIÇ O, BOZ İ, ERYILMAZ AYDIN G (2019). Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. Akademik Ziraat Dergisi, 8(1), 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
Chicago KILIÇ TOPUZ BAKIYE,KILIÇ Osman Şamil,BOZ İsmet,ERYILMAZ AYDIN Gamze Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. Akademik Ziraat Dergisi 8, no.1 (2019): 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
MLA KILIÇ TOPUZ BAKIYE,KILIÇ Osman Şamil,BOZ İsmet,ERYILMAZ AYDIN Gamze Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. Akademik Ziraat Dergisi, vol.8, no.1, 2019, ss.141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
AMA KILIÇ TOPUZ B,KILIÇ O,BOZ İ,ERYILMAZ AYDIN G Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. Akademik Ziraat Dergisi. 2019; 8(1): 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
Vancouver KILIÇ TOPUZ B,KILIÇ O,BOZ İ,ERYILMAZ AYDIN G Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası. Akademik Ziraat Dergisi. 2019; 8(1): 141 - 148. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
IEEE KILIÇ TOPUZ B,KILIÇ O,BOZ İ,ERYILMAZ AYDIN G "Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası." Akademik Ziraat Dergisi, 8, ss.141 - 148, 2019. http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060
ISNAD KILIÇ TOPUZ, BAKIYE vd. "Türkiye’de fındık üretim alanlarının daraltılması politikası". Akademik Ziraat Dergisi 8/1 (2019), 141-148. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.29278/azd.594060