Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi
Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 301 - 312 Metin Dili: Türkçe DOI: http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 İndeks Tarihi: 20-11-2020
Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi
Öz: Bu çalışma ile Samsun ilinin güneyinde bulunanKavak ilçesi sınırları içerisinde yer alan Seyitali,Kaya, İdrisli, Muhsinli, Beyköy ve Çayırlımahallelerine ait toplam 1523 parselden oluşan ve397.3 ha alan kaplayan tarım arazilerin bazı fiziksel,kimyasal ve verimlilik özelliklerinin belirlenmesi ileCBS yardımıyla farklı enterpolasyon modellerkullanarak 14 farklı parametre açısından dağılımharitalarının hazırlanması amaçlanmıştır. Alanınyıllık ortalama sıcaklık 10.2 °C ve yıllık ortalamayağış miktarı da 512.5 mm’dir. Newhall simülasyonmodeline göre, toprak sıcaklık rejimi Mesic ve topraknem rejimi ise Typic Xeric olarak belirlenmiştir.Çalışma sahasından 200m x 200m aralıklarlaoluşturulan grit sistemden yüzey (0-20 cm) ve yüzeyaltı (20-40 cm) toplam 233 adet yer koordinatlarıölçülerek toprak örnekleri alınmıştır. Laboratuvaragetirilen topraklar, pH, EC, CaCO3, OM, N, Ca, Mg, K, P,Na, Fe, Cu, Zn ve Mn analizleri yapılmıştır. Analizsonuçlarına göre, toprakların tamamı tuzsuz, pHdeğerleri ise nötr-hafif alkali arasında değişmektedir.Kireç içerikleri az ve orta düzeylerde, OM ve çinkoise genel olarak yeterli olarak belirlenmiştir. Ayrıca,toplam azot, magnezyum, fosfor, demir ve manganyeterli düzeyde bulunmuştur. Ayrıca, uygungübreleme ve arazi yönetimi pratikleri için uygunenterplasyon model kullanılarak bu parametrelerindağılım haritalarının oluşturulmuştur.
Anahtar Kelime: Determination of physico-chemical and nutrient element content of soils formed under semihumid ecological environment
Öz: The aim of this study was to determine some physical, chemical properties and nutrient element content of agricultural soils which cover about 397.28 ha and includes 1523 parcels of Seyitali, Kaya, Idrisli, Muhsinli, Beykoy and Çayirli neighborhoods located at Kavak district in the south of Samsun province and to create their distribution maps using interpolation models in CBS medium. The average annual temperature is 10.2 °C and the annual average rainfall is 512.5 mm. According to Newhall simulation model, soil temperature and moisture regimes are Mesic and Typic Xeric, respectively. Total 233 soil samples coordinated were collected from soil surface (0-20 cm) and subsurface (20-40 cm) using 200m x 200m grit system in agricultural fields. Physical (soil texture), chemical (pH, EC, CaCO3 and OM), and nutrient elements (TN, Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Cu, Zn and Mn) analysis were done. According to results, all agricultural soils are non-saline and their reaction varied from neutral to slightly alkaline. While lime content has between low and medium level, OM and zinc values were determined generally sufficient. In addition, total nitrogen, Mg, P, Fe and Mn were determined in sufficient level. In addition, in order to make suitable fertilization and land management practices, distribution maps of all these parameters were generated using suitable interpolation model.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adiloğlu, A. ve Adiloğlu, S., 2004. An investigation on nutritional problems of hazelnut (Corylus avellana) grown in acid soils of Turkey. Pakistan Journal of Biological Sciences, 7(8): 1433-1437.
- Anonymous., 1990. Micronutrient, Assessment at the Country Level: An International Study. FAO, Soils Bulletin by Mikko Sillanpaa, Rome.
- Anonymous., 1992. Procedures for collecting soil samples and methods of analysis for soil survey. Washington D.C. USA. Soil Survey Staff.
- Arslan, E., Çaycı, G., Dengiz, O., Yüksel, M., Atikmen, Çiçek N., 2018. Toprakların bazı makro besin elementi içeriklerinin farklı tarımsal arazi kullanımları altında konumsal dağılımlarının belirlenmesi. Toprak Su Dergisi, 7(2): 28-37.
- Arslan, H., 2012. Spatial and temporal mapping of groundwater salinity using ordinary kriging and indicator kriging: the case of Bafra Plain, Turkey. Agricultural Water Management, 113: 57-63.
- Ateș, K. ve Turan, V., 2015. Some soil characteristics and the fertility status of agricultural soils in Bingöl central district. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 2(2): 108-113.
- Aydın, A., 2018. Sürdürülebilir Arazi Yönetimi İçin CBS Yardımıyla Toprak Veri Tabanı Oluşturulması. Yüksek Lisans Tez Çalışması, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri, Samsun.
- Blake, G.R. ve Hartge, K.H., 1986. Bulk Density and particle density. Methods of Soil Analysis: Part 1—Physical and Mineralogical Methods (methods of soil an. 1), 363-375 pp.
- Bouyoucos, G.J., 1962. Hydrometer Method Improved for Making Particle Size Analyses of Soils 1. Agronomy journal, 54(5): 464-465.
- Bremner, J.M., Mulvaney, C.S.,1982. Nitrogen—Total. Methods of soil analysis. Part 2. Chemical and microbiological properties (methods of soil an. 2), 595-624 pp.
- Çakıcı, H, Çiçekli, M., ve Arslan, H., 2012. Bağyurdu–izmir yöresi kiraz plantasyonlarının beslenme durumu. Ege Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi, 49(1): 7-15.
- Çelik, P., Dengiz, O., 2018. Akselendi Ovası tarım topraklarının temel toprak özellikleri ve bitki besin elementi durumlarının belirlenmesi ve dağılım haritalarının oluşturulması. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 5(1): 9-18.
- Çimrin, K. M. ve Boysan, S., 2006. Van yöresi tarım topraklarının besin elementi durumları ve bunların bazı toprak özellikleri ile ilişkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Derg., 16(2): 105-111.
- Çullu, M. A., 2012. Toprak etüt haritalama ve toprak yönetimi gerekliliği. Editör’den: 23.
- Ersoy, A., Yünsel, T., 2008. Assessment of lignite quality variables: a practical approach with sequential Gaussian simulation. Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects, 31(2): 175-190.
- Feizizadeh, B. ve Blaschke, T., 2013. Land suitability analysis for Tabriz County, Iran: a multi-criteria evaluation approach using GIS. Journal of Environmental Planning and Manage, 56(1): 1-23.
- Güçdemir, İ., 2006. Türkiye Gübreler ve Gübreleme Rehberi. TC TBK TAGEM Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları Genel Yayın No:231, Ankara.
- Hagedorn, F., Mulder, J., Jandl, R., 2010. Mountain soils under a changing climate and land-use. Biogeochemistry, 97(1): 1-5.
- Heuvelink, G. B., 2006. Incorporating process knowledge in spatial interpolation of environmental variables. 7th Inernational Symposium on Spatial Accuracy Assessment 32-47pp.
- Jackson, M. L., 1958. Soil chemical analysis. Prentice-Hall, Inc.; Englewood Cliffs.
- Keskin, H. ve Grunwald, S. 2018. Regression kriging as a workhorse in the digital soil mapper's toolbox. Geoderma, 326: 22-41.
- Kirişçi, V., Keskin, M., Say, S., Keskin, S., 1999. Hassas uygulamalı tarım teknolojisi. Nobel Yay., 88: 186.
- Klute, A. ve Dirksen, C., 1986. Hydraulic conductivity and diffusivity: Laboratory methods. Methods of Soil Analysis, 687-734 pp.
- Lindsay, W. ve Norvel, W., 1978. Development of a DTPA as a soil response investigation of Mn+ 2 complexation in natural and synthetic organics. Soil Science Society of America Journal, 46: 1137-1143.
- Loue, A. 1968. Diagnostic petiolaire de prospection. Etudes Sur la Nutrition et la Fertilisation Potassiques de la Vigbe Societe Commerciale des Potasses d’Alsace Services Agroomiques: 31-41 pp.
- Luo, H. ve He, X., 2011. An improved inverse distance weighted interpolation method for InSAR tropospheric delay error corrections. International Conference on Information Science and Technology, IEEE, 480-482 pp.
- Mallants, D., Mohanty, B. P, Jacques, D., Feyen, J., 1996. Spatial variability of hydraulic properties in a multi-layered soil profile. Soil Science, 161(3): 167.
- Mapedza, E., Wright, J., Fawcett, R., 2003. An investigation of land cover change in Mafungautsi Forest, Zimbabwe, using GIS and participatory mapping. Applied Geography, 23(1): 1-21.
- Nelson, D. ve Sommers, L. E., 1982. Total carbon, organic carbon, and organic matter 1. Methods of soil analysis. Part 2. Chemical and microbiological properties (methods of soil an. 2 ), 539-579 pp.
- Olsen, S.R., 1954. Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. United States Department of Agriculture; Washington.
- Özyazıcı, M. A, Dengiz, O., Aydoğan, M., Bayraklı, B., Kesim, E., Urla, Ö., Ünal, E., 2016. Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi tarım topraklarının temel verimlilik düzeyleri ve alansal dağılımları.
- Özyazici, M. A., Dengiz, O., Sağlam, M., Erkoçak, A. Türkmen, F., 2017. Mapping and assessment-based modeling of soil fertility differences in the central and eastern parts of the Black Sea region using GIS and geostatistical approaches. Arabian Journal of Geosciences, 10(45):2-9.
- Rhoades, J., 1982. Cation Exchange Capacity 1. Methods of soil analysis. Part 2. Chemical and microbiological properties(methods of soil an.2), 149-157 pp.
- Sağlam, M., 2013. Çok değişkenli istatistiksel yöntemler ile toprak özelliklerinin gruplandırılması. Toprak Su Dergisi, 2(1): 7-14.
- Sharma, P., Sood, A., Setia, R, Tur, N., Mehra, D., Singh, H., 2008. Mapping of macronutrients in soils of Amritsar district (Punjab) A GIS approach. J. Indian Soc. Soil Sci, 56(1): 34-41.
- Tarakçıoğlu, C., Yalçın, S., Bayrak, A., Küçük, M. ve Karabacak, H., 2003. Ordu yöresinde yetiştirilen fındık bitkisinin (Corylus avellana L.) beslenme durumunun toprak ve yaprak analizleriyle belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 9(1): 13-22.
- Taşan, M., Demir, Y., 2017. Çeltik yetiştiriciliği yapılan arazilerde demir ve mangan içeriklerinin alansal dağılımının farklı enterpolasyon yöntemleri ile Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri, 32(1): 64.
- Thornthwaite, C.W., 1948. An approach toward a rational classification of climate. Geographical review, 38(1): 55-94.
- Turan, M., Dengiz, O., Turan Demirağ, İ. 2018. Samsun İlinin Newhall Modeline Göre Toprak Sıcaklık ve Nem Rejimlerinin Belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 5(2): 131-142.
- Tümsavaş, Z. ve Aksoy, E., 2008. Kahverengi Orman büyük toprak grubu topraklarının verimlilik durumlarının belirlenmesi. Uludağ Üniv Ziraat Fak Der, 22(1): 43-54.
- Ülgen, A. N., Yurtsever, N., 1995. Türkiye gübre ve gübreleme rehberi. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü.
- Wilding, L., 1985. Spatial variability: Its documentation, accommodation and implication to soil surveys. Soil spatial variability. Workshop, 166-194pp.
- Yıldız, N., Akbulut, Ö., Bircan, H., 1999. İstatistiğe giriş. Aktif Yayınevi, Erzurum, 359pp.
APA | AYDIN A, Dengiz O (2019). Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. , 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
Chicago | AYDIN Arif,Dengiz Orhan Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. (2019): 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
MLA | AYDIN Arif,Dengiz Orhan Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. , 2019, ss.301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
AMA | AYDIN A,Dengiz O Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. . 2019; 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
Vancouver | AYDIN A,Dengiz O Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. . 2019; 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
IEEE | AYDIN A,Dengiz O "Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi." , ss.301 - 312, 2019. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
ISNAD | AYDIN, Arif - Dengiz, Orhan. "Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi". (2019), 301-312. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
APA | AYDIN A, Dengiz O (2019). Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 8(2), 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
Chicago | AYDIN Arif,Dengiz Orhan Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi 8, no.2 (2019): 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
MLA | AYDIN Arif,Dengiz Orhan Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, vol.8, no.2, 2019, ss.301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
AMA | AYDIN A,Dengiz O Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi. 2019; 8(2): 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
Vancouver | AYDIN A,Dengiz O Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi. 2019; 8(2): 301 - 312. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
IEEE | AYDIN A,Dengiz O "Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi." Akademik Ziraat Dergisi, 8, ss.301 - 312, 2019. http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |
ISNAD | AYDIN, Arif - Dengiz, Orhan. "Yarı-humid ekolojik koşullar altında oluşmuş toprakların fiziko-kimyasal ve besin elementi içerikleri ile konumsal dağılımlarının belirlenmesi". Akademik Ziraat Dergisi 8/2 (2019), 301-312. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.29278/azd.538555 |