Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma
Yıl: 2004 Cilt: 18 Sayı: 3-4 Sayfa Aralığı: 119 - 133 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma
Öz: Türkiye'de belediyelerin mali yapılarının büyük ölçüde merkeze bağımlı olduğu, dolayısıyla belediyelerin hızlı kentleşmenin ortaya çıkardığı hizmet gereklerini karşılayabilmek için merkezden sürekli kaynak talep ettikleri bilinmektedir. Buna bağlı olarak, genel bütçenin durumu gözönüne alındığında, belediyelere daha fazla kaynak aktarımının mümkün olmadığı, dolayısıyla. belediyelerin mali sorunlarının özkaynak sağlaması yoluyla çözümlenebileceği, bu bağlamda belediyelere vergilendirme yetkisi verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir. Bu çalışmada, önce vergi gelirlerinin belediye finansmanı içindeki yeri ortaya konmakta, daha sonra ise belediyelerin vergilendirme güçlerine ilişkin ülkelerarası bir karşılaştırma yapılarak, Türkiye'ye yönelik bazı öneriler getirilmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
-
Öz: lt is clearly known that the fiscal struclure of mumcipalities is mainly dependent upon the central govemment. Because of this fact municipalitics have to demand more sources from the central govemment in order ta rneet service responsibilities, which has risen as a result of the rapid urbanization. In accordance with ıhese facts, when the general budgel situation is ıaken into account it has been argued that more source transfer is not possible. That is why, it is suggested that municipalities can solve their fiscal problem by increasing their own-sources. To do that, it is necessary to assign same taxing power to municipalities. In this study, firstly the sharing of tax revenue in the municipal finance is indicated. Then, taxing powers of municipalities is compared at the international level and some suggestions are provided in relation to Turkey.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aykaç, Burhan (1999), Türkiye'de Kamu Yönetiminin Küçültülmesi, Yerel Yönetimler ve Yerel Demokrasinin Amaçları, G.Ü. İİBF Dergisi, Cilt:l, Sayri, s.1-12.
- Bahl, Roy (1999), Implementation Rules For Fiscal Decentralization, International Studies Program, School of Policy Studies, Georgia State University, Atlanta, Georgia,
- Başsoy, Ahmet, Pirler, Orhan ve Gürsoy, Erol Z.(2000), Belediye Bütçelerinin Mali Analizi, Türk Belediyecilik Derneği Yayını, Ankara.
- Bilgiç, Veysel K. (1988), Yerel Yönetimler, 21. Yüzyıl Yayınlan, Ankara.
- Bird, Richard M. (1994), Financing Local Services: Patterns, Problems, and Possibilities, Paper Prepared forGlobal Report on Human Settlements, Wold Bank.
- ___(2003), User Charges in Local Goverment Finance, Working Paper, World Bank.
- Daher, Samir(2001), Specialized Financial Intermediaries for Local Governments, A Market-based Tool for Local Infrastructure Finance, Infrastructure Notes, Urban Sector, World Bank.
- Darby, Julia, Muscatelli, Anton and Roy Graeme (2003), Fiscal Decentralisation in Europe: A Review of Recent Experience, Department of Economics, University of Glasgov.
- DİE (2001), Kesin Hesapiar-Belediyeler ve İl Özel İdareleri, DİE Yayını,Ankara,
- DPT (2001), Yerel Yönetimler, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Yayın No:DPT:2538-ÖİK:554, Ankara.
- ___(2002), 2002 Yılı Programı Destek Çalışmalan, Sosyal ve Ekonomik Sektördeki Gelişmeler, Ankara.
- Ebel, Robert D. and Yılmaz, Serdar (1999), Intergovernmental Relations: Issues in Public Policy, Intergovernmental Fiscal Relations and Local Finance Management, World Bank.
- Emrealp, Sadun (1993), Belediyelerde Mali Yönetim, T.C. Başbakanlık ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, IULA EMME Yayım, İstanbul.
- Falay, Nihat, Kalaycıoğlu, Ersin, Özkmmlı, U.(1996), Belediyelerin Mali Yönetimi-İktisadi ve Siyasal Çözümleme, TESEV Yayını, İstanbul.
- Falay, Nihat (1997), Türkiye'de Yerel Yönetimlerin Mali Yapısına İlişkin Eğilimler, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt:6 Sayı:2, s.3-13.
- Görmez, Kemal (1997), Yerel Demokrasi ve Türkiye, Vadi Yayınlan, Ankara.
- Göymen, Korel (1997), Türkiye'de Kent Yönetimi, Boyut Kitapları, İstanbul.
- Hamamcı, Can (1990), Mahalli İdarelerin Denetim Fonksiyonu, Türkiye'de Denetimin Etkinlik ve Verimliliği, Maliye ve Gümrük Bakanlığı APK Yayım, No: 1990/309, Ankara.
- Hirsch, Werner Z. (1991), İdarelerarasi Bağışların Yerel İdare Gelirleri Üzerindeki Rolü ve Etkisi, Merkezi İdare ile Mahalli İdareler Arasındaki Mali İlişkiler, 7. Maliye Sempozyumu, Marmaris.
- Karaduman, E., Öcal, M.K., Özgür, N. (1990), Belediye Gelirleri, MaliyeDergisi, Maliye Bakanlığı APK Kurulu Başkanlığı Yayını, Sayı:98,Mart-Haziran.
- Keleş, Ruşen (1981), Belediye Gelirleri Dizgesi ve Yasal Çalışmalar, Yerel Yönetimlerde Güncel Sorunlar, 12. İskan ve Şehircilik Haftası Konferansları, AÜ Yayını, No:466-İŞE: 14.
- Kim, Kyung H. (1997), Housing Finance and Urban Infrastructure Finance, Urban Studies, Vol:34, No:10, pp.1597-1620.
- Kocabaş, Fatih (1998), Türk İdare Teşkilatının Yeniden Yapılanması: Süreç ve Yöntem, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt:7, Sayı:4,s.85-103.
- Mikeseü, John L. (2003), International Experiences with Administration of Local Taxes: A Review of Practices and Issues, School of Public and Environmental Affairs, Indiana University, Indiana.
- Musgrave, Peggy B. (1991), İdarelerarası Mali İlişkilerin Prensipleri, Merkezi İdare ile Mahalli İdareler Arasındaki Mali İlişkiler, 7. Maliye Sempozyumu, Marmaris.
- Müller, Anders (2003), Importance of the Recurrent Property Tax in Public Finance, Tax Policy and FiscalDecentralisation, Presented at the International Conference in Tallinn, Estonia.
- Oates, Wallece E. (1999), An Essay on Fiscal Federalism, Journal of Economic Literature, Vol: 37, pp. 1120-1149.
- OECD (2002), Fiscal Decentralisation in EU Applicant States and Selected EU Member states, Center for Tax Policy and Administration, Paris.
- OECD (1999), Taxing Power of State and Local Govemmnet, Tax Policy Studies No: 1, Paris,
- Öner, Şerif (1999),Türkiye'de Merkezi Yönetim ile Belediyeler Arasındaki İlişkilerin Yasal-Siyasal ve Ekonomik Analizi, Türk İdare Dergisi,Sayı:414,s.211-225.
- Özer, M. Akif (2000), Yerel Demokrasi, Demokratik Yerel Yönetimler ve Yerel Yönetimlerin Demokratikleştirilmesi Kavramlarının Tahlili Üzerine, Türk İdare Dergisi, Sayı:26, s. 129-143.
- Pirler, Orhan, Tortop, Nuri, Başsoy, Ahmet (1995), Belediyeler ve İdari Vesayet-Uygulama ve Öneriler, Türk Belediyecilik Derneği Yayını, Ankara.
- Prud'horne, Remy (1991), Adem-i Merkeziyet (Yerinden Yönetim), Merkezi İdare ile Mahalli İdarelerArasındaki Mali İlişkiler, 7. Maliye Sempozyumu, Marmaris.
- Sağbaş, İsa ve Kösecik, Muhammet (2002), Mali Denkleştirme: EkonometrikBir Yaklaşım, Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri, TODAİE, Ankara.
- Tekeli, İlhan (1991), Kent Planlaması Konuşmaları, TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, Ankara.
- ......(1992), Belediyecilik Yazılan, IULA EMME Yayım, İstanbul.
- ....... (2001), Modernite Aşılırken Kent Planlaması, İmge Kitabevi, Ankara.
- TODAİE (1976), Yerinden Yönetim ve Kalkınma, Birleşmiş Milletler Yerinden Yönetim Araştırma Grubu Raporu, Çev: Selçuk YalçındağV Necil Ulusay, AÜ Basımevi.Ankara.
- Tortop, Nuri (1994), Mahalli İdareler, Yargı Yayınlan, Ankara.
- TÜSİAD (1992), Yerel Yönetimler Sorunlar-Çözümler, Yayın No: TÜSİAD- T/92, İstanbul.
- Üstünışık, Belma, Yeter, Enis (1998), Belediyelere Öz kaynak Sağlanması ve Mali Yapının YenidenŞekillenmesi, Türk Belediyecilik Derneği Yayını, Ankara.
- Üstünışık, Belma (2002),Yerel Yönetim Yatınmlannın Finansmanı, Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri, TODAİE Yayın No:304, Ankara.
- Yaşamış, Firuz D. (1993),Yerel Yönetimlerin Bugünü ve Geleceği, Ekonomik Vizyon, İzmir Ticaret Odası Yayını, Sayı:6.
- Yeter, Enis (1995), Mahalli İdare Reformu Üzerine Düşünceler, Yeni Türkiye, Yönetimde Yeniden Yapılanma Özel Sayısı, Mayıs-Haziran.
- Yıldırım, Uğur (1997), Türkiye ve Fransa Yerel Yönetimlerin Mali ve İdari Politikalannın Karşılaştınlması, Türk İdare Dergisi, Sayı:414, s.179-202.
- WALD (1994), Kentsel Haklar, Karşılaştırmalı Bir Çerçevede Türkiye, Derleyen: Mete Tuncay, Dünya YerelYönetim ve Demokrasi Akademisi Yayını, İstanbul.
- WRRB (2003), The Use and Abuse of User Fees and Charges, Worcester Reqional Resarh Bureau, Massachussets.
| APA | TOPAL A (2004). Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. , 119 - 133. |
| Chicago | TOPAL A. Kadir Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. (2004): 119 - 133. |
| MLA | TOPAL A. Kadir Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. , 2004, ss.119 - 133. |
| AMA | TOPAL A Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. . 2004; 119 - 133. |
| Vancouver | TOPAL A Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. . 2004; 119 - 133. |
| IEEE | TOPAL A "Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma." , ss.119 - 133, 2004. |
| ISNAD | TOPAL, A. Kadir. "Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma". (2004), 119-133. |
| APA | TOPAL A (2004). Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(3-4), 119 - 133. |
| Chicago | TOPAL A. Kadir Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 18, no.3-4 (2004): 119 - 133. |
| MLA | TOPAL A. Kadir Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.18, no.3-4, 2004, ss.119 - 133. |
| AMA | TOPAL A Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2004; 18(3-4): 119 - 133. |
| Vancouver | TOPAL A Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2004; 18(3-4): 119 - 133. |
| IEEE | TOPAL A "Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma." Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18, ss.119 - 133, 2004. |
| ISNAD | TOPAL, A. Kadir. "Belediyelerin Özgelirlerinin Araştırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma". Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 18/3-4 (2004), 119-133. |
