Yıl: 2019 Cilt: 20 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 181 - 192 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17474/artvinofd.570287 İndeks Tarihi: 22-11-2020

İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi

Öz:
Daha çok kent merkezlerinde yer alan ve kent halkını doğa ile buluşturan park alanlarının üstlendikleribirçok işlevler bulunmaktadır. Bu işlevlerin sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi ve park kullanıcılarınınmemnuniyetinin sağlanması tasarlanan mekanlarda, ihtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin iyi kurulmasınabağlıdır. Kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda belirlenen etkinliklerin gerçekleştirilebilmesi için detasarlanan mekanların bu etkinliklere uygun olması gereklidir. Bu çalışmada Doğu Karadeniz’de yeralan Artvin, Rize ve Trabzon illerinin sahil kesiminde konumlanmış kent parklarından birer örnekseçilerek bu alanlardaki ihtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisi incelenmiştir. Buna göre çalışma kapsamındafiziksel, fonksiyonel, estetik ve ekolojik olmak üzere 4 ana kriter ve bunlara ilişkin alt kriterleri içerenbir değerlendirme skalası geliştirilmiştir. Her bir park alanına ilişkin genel değerlendirmeler bu skalayagöre yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, kent parklarının insanların genel ihtiyaçlarınıkarşılayabildiği mekanlara sahip oldukları belirlenmiştir. Ancak fonksiyonel, estetik ve ekolojik kriterlerbakımdan birtakım eksikliklerin olduğu ve buna ilişkin daha uygun ve sürdürülebilir mekanlarıntasarlanması gerektiği ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime:

Evaluation of the relationship between need, activity and space in the case of urban parks

Öz:
The urban parks, mostly located in urban centers and provide contact between urban residents and nature, have several functions. Efficient fulfillment of these functions and ensuring the satisfaction of the park occupants depend on a well-established need-activity-space relationship in designed spaces. In order to conduct the activities determined based on the user requirements, the designed spaces should be suitable for these activities. In the present study, an urban park examples located in coastal areas in the provinces of Artvin, Rize and Trabzon in the Eastern Black Sea region in Turkey were selected and the need-activity-space relationship was examined in these areas. Accordingly, an assessment scale that included 4 main criteria including physical, functional, aesthetic and ecological features and further sub-criteria was developed. General analysis of each park space was conducted based on this scale. The study findings demonstrated that urban parks had spaces where individuals could fulfill their general needs. However, certain functional, aesthetic and ecological problems were determined, and it became evident that more adequate and sustainable spaces should be designed accordingly.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbulut D (2010) The effects of different student backgrounds in basic design education. Procedia Social and Behavioral Science, 2(2), 5331-5338.
  • Alpak E, Düzenli T, Yılmaz S (2018) Kamusal açık mekânların kalitesi ve sosyal etkileşim üzerindeki etkileri. Journal of History Culture and Art Research, 7(2), 624-638.
  • Aydemir S (2004) Kentsel açık ve yeşil alanlar “Rekreasyon”, Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı. KTÜ yayınları, Trabzon.
  • Baki E, Oğuz D (2017) Kent ve konfor. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi 5(2), 65-76.
  • Bekci B, Taşkan G (2012) Açık yeşil alanlardaki kent donatılarının kişisel mekan uzaklığına etkisi: Bartın kenti örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14 (22), 61-71.
  • Bilgili BC (2001) Tarihi Antakya parkının rekreasyon alan kullanımı yönünden değerlendirilmesi ve geliştirilmesi üzerine bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Antakya-Hatay, 137 s.
  • Bogenç Ç, Bekçi B, Üçok M (2018) Kent parklarında sosyalleşme mekânlarında ki görsel kalite değerlendirmesi; Rize sahil parkı örneği. In: Proceedings of European Conference On Scıence, Art & Culture (ECSAC-2018), Antalya, 381-386.
  • Burke J, Ewan J (1999) Sonoran Preserve Master Plan: An open space plan for the Phoenix Sonoran Desert, Arizona State University Pres, Tepme, 58 s.
  • Carmona M, Tiesdell S, Heath T, Oc T (2010) Public places, urban spaces: the dimensions of urban design. Architectural Press, UK.
  • Coşaner M, Kiper T, Korkut A (2014) Mahalle parklarının peyzaj tasarım ve kullanım kriterleri açısından irdelenmesi: İstanbul, Şişli Örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(2), 1-18.
  • Çelik F (2018) Kentsel açık-yeşil alanlarda güvenlik. Kent Araştırmaları Dergisi (Journal of Urban Studies), 23(9), 58-94.
  • Dong-dong Z, Yu-shan S, Le L (2009) Study on sustainable landscape design of abandoned quarries an example: Zhushan Ecological Park in Xuzhou. Procedia Earth and Planetary Science, 1(1), 1107- 1113.
  • Emür SH, Onsekiz D (2007) Kentsel yaşam kalitesi bileşenleri açısından açık yeşil alanların önemi: Kayseri/Kocasinan ilçesi park alanları analizi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 367-396.
  • Erduran F, Kabaş S (2010) Parklarda ekolojik koşullarla dengeli, işlevsel ve estetik bitkilendirme ilkelerinin Çanakkale halk bahçesi örneğinde irdelenmesi. Ekoloji, 19(74), 190-199.
  • Eşbah H (2006) Aydın'da kent parklarının bazı ekolojik kalite kriterleri yönünden irdelenmesi. Ekoloji 15(58), 42-48.
  • İnceoğlu M, Aytuğ A (2009) Kentsel Mekânda Kalite Kavramı. Megaron 4(3), 131-146.
  • Lam KC., Ng SL., Hui WC, Chan PK (2005) Environmental quality of urban parks and open spaces in Hong Kong. Environmental Monitoring and Assessment, 111, 55-73.
  • Mehta V (2014). Evulating public space. Journal of Urban Design, 19(1), 53-88.
  • Onsekiz D, Emür SH (2008) Kent parklarında kullanıcı tercihleri ve değerlendirme ölçütlerinin belirlenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 69-104.
  • Önal S, Sağır M (2018) Ankara kent parklarının kullanımının belirlenmesi. Ankara Araştırmaları Dergisi, 6(1), 77-90.
  • Polat AT (2002) Kent parkı kavramı ve Konya için örnek bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Konya, 75 s.
  • PPS (2019) Projet for Public Spaces Publication. https://www.pps.org/article/creating-great-urban-parks. Accessed 19 May 2019.
  • Sakıcı Ç (2009) Ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinde tedavi edici peyzaj tasarımları: Ataköy ruh ve sinir hastalıkları hastanesi örneği. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Trabzon, 337s.
  • Tümer S (1976) Rekreasyon alan ve ölçütleri. T.T.B. Planlama Dairesi Bakanlığı, Ankara.
  • Uyanık HN (2016) Yeni kent kurgusunda rekreatif yeşil alanlar ve parklar üzerine sosyolojik bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Konya, 116 s.
  • Uzun G (1993) Kentsel Rekreasyonel Alan Planlaması, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, No:48, Adana.
  • Van der Voordt TJM, Van Wegen HBR (2005). Architecture in use: an introduction to the programming, design and evaluation of buildings. Architectural Press, Netherlands.
  • Whyte WH (1980) The social life of small urban spaces. Washington DC: The Conservation Foundation.
  • Yıldızcı AC (1982) Kentsel yeşil alan planlaması ve İstanbul örneği. İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Basılmamış Doçentlik Tezi, İstanbul, 201 s.
  • Yücel GF, Yıldızcı AC (2006) Kent parkları ile ilgili kalite kriterlerinin oluşturulması. İTÜ Dergisi/a. Mimarlık, Planlama, Tasarım, 2(2), 220-23
APA SARI D (2019). İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. , 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
Chicago SARI Derya İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. (2019): 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
MLA SARI Derya İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. , 2019, ss.181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
AMA SARI D İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. . 2019; 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
Vancouver SARI D İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. . 2019; 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
IEEE SARI D "İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi." , ss.181 - 192, 2019. 10.17474/artvinofd.570287
ISNAD SARI, Derya. "İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi". (2019), 181-192. https://doi.org/10.17474/artvinofd.570287
APA SARI D (2019). İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 20(2), 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
Chicago SARI Derya İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 20, no.2 (2019): 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
MLA SARI Derya İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.20, no.2, 2019, ss.181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
AMA SARI D İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2019; 20(2): 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
Vancouver SARI D İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2019; 20(2): 181 - 192. 10.17474/artvinofd.570287
IEEE SARI D "İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi." Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 20, ss.181 - 192, 2019. 10.17474/artvinofd.570287
ISNAD SARI, Derya. "İhtiyaç-etkinlik-mekan ilişkisinin kent parkları örneğinde irdelenmesi". Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 20/2 (2019), 181-192. https://doi.org/10.17474/artvinofd.570287