Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 359 - 369 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21325/jotags.2018.260 İndeks Tarihi: 25-11-2020

Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi

Öz:
Gıda korkusu; insanların sağlık, din, gelenek-görenek öğretileri veya korku çekiciliği gibigerekçelerle belirli bir gıdayı tehdit olarak görüp o gıdadan uzak durması, gıdayıtüketmemesi olarak tanımlanabilmektedir. İnsanların belirli bir durum karşısında tedirginhale getirilip pazarlanması amaçlanan ürüne karşı korku oluşturulan duruma çözüm olarakyönlendirilmesine de korku çekiciliği denilmektedir. Bu çalışmada, korku çekiciliğikullanılarak oluşturulan gıda korkusu üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın amacı korkuçekiciliği uygulanarak oluşturulan gıda korkusuna yönelik farkındalık oluşturarakliteratüre katkı sağlamaktır. Çalışmada, korku çekiciliğinin etkisi ile oluşturulan gıdakorkusu neticesinde tüketici yönelmeleri incelenmektedir. Bu çerçevede, korkuçekiciliğinin gıda korkusuna etkisi literatür taraması yoluyla ortaya konulmayaçalışılmıştır. Bu çalışma, konu üzerinde toplumsal farkındalık oluşturulması açısındanönem taşımaktadır. Ayrıca gıda korkusu, korku çekiciliği, korku kültürü alanlarındayapılacak diğer çalışmalar için de bir kaynak oluşturacağı düşünülmektedir. Çalışmanınneticesinde, korku çekiciliğini pazarlama unsuru olarak kullanan işletmelerin,oluşturulmuş veya oluşturdukları gıda korkusunu satılan ürün miktarını ve kar marjınıartırmak için kullandıkları yargısına ulaşılmaktadır. Korku çekiciliğinin, insan sağlığınınkorunması ve devamı için elzem olan gıda üzerinde daha etkili sonuçlar verdiği tespitedilmiştir. Zaman içerisinde oluşturulan gıda korkusuna yönelik, sunulan önerinin toplumtarafından dikkate alındığı ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelime:

The Impact of Fear Appeals on the Fear of Food

Öz:
Fear of food can be defined as a people’s approach to a certain food, such as health, religion, tradition-customized teachings, and to stay away from that food by not consuming it. Also, the situation in which people is made anxious and intimated on a food intended to be marketing is being a solution of so-called fear appeal. This study focuses on the fear of food created by fear appeals. The aim of the study is to contribute to the literature by creating awareness about the fear of food created by applying fearful attraction. In the study, consumer orientations are examined as a result of the fear of food created by the effect of fear appeals. In this context, the effect of fear appeals on fear of food has been tried to be revealed through literature search. This study is important in terms of creating social awareness on the subject. It is also thought to be a source of food fears, fearfulness, and other work to be done in areas of fear culture. As a result of the study, it is reached that the companies that use fear attraction as marketing element have the fear that the food they created is used to increase the amount of products sold and profit margin. Fear appeals has been found to give more effective results on food, which is essential for the protection and continuation of human health. It is clear that this proposal spotlights the fear of food is taken into account by the society over time.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbay, C., ve Tiryaki, G. Y. (2007). Tüketicilerin Ambalajlı Ve Açık Süt Tüketim Alışkanlıklarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Kahramanmaraş Örneği. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 10(1), 89-96.
  • Akça, D., ve Şahin, M. (2011). Kars Yöresi Sığırlarından Alınan Süt Ve Vajinal Sıvap Örneklerinden Listeria Türlerinin Araştırılması. Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 17(6), 987-993.
  • Akşam Gazetesi, (08.11.2017). B12 vitamini eksikliği nasıl giderilir? http://www.aksam.com.tr/saglik/b12- vitamini-eksikligi-nasil-giderilir/haber-677318 (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Ateş, S. (2016). Siyasal Reklamlarda Duygusal Çekicilik Kullanımı: 7 Haziran 2015 Genel Seçimlerinde Siyasal Partiler Tarafından Üretilen Reklam Filmlerinin Analizi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi.3(12): 85-103.
  • Avcı, M. G. (2017). Güvenliğin Pazarlanması: Bir Pazarlama Aracı Olarak Suç ve Şiddet. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, (ICOMEP 2017 ÖZEL SAYISI), 9-16.
  • Balcı, Ş. (2007). Negatif Siyasal Reklâmlarda İkna Edici Mesaj Stratejisi Olarak Korku Çekiciliği Kullanımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17), 73-106.
  • BBC, (26.11.2009). Türkiye’de Domuz Gribinden 161 Ölüm. http://www.bbc.com/turkce/haberler/2009/11/091126_turkey_flu (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Berry, D. P., O’brien, B., O’callaghan, E. J., Sullivan, K. O., ve Meaney, W. J. (2006). Temporal Trends İn Bulk Tank Somatic Cell Count And Total Bacterial Count İn Irish Dairy Herds During The Past Decade. Journal of Dairy Science, 89(10), 4083-4093.
  • CNN Türk, (16.06.2016). B12 Vitamini Eksikliğinde Ne Olur? https://www.cnnturk.com/saglik/b12-vitaminieksikliginde-ne-olur?page=1 (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Doctor, R. M., Kahn, A. P., ve Adamec, C. (2010). The encyclopedia of phobias, fears, and anxieties. Infobase Publishing.
  • Ferrières, M. (2006). Sacred Cow, Mad Cow: A History Of Food Fears. Columbia University Press. Translated: Jody Gladding.
  • Fırat, D. (2015). Korkunun Bir Pazarlama Aracı Olarak Uygulanması: İşletmelerin Korku Mesajları İle Tüketicilerin Algısı Arasında Uyum Var Mı?. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1), 187-197.
  • Gençöz, T. (2016) Korku: Sebepleri, Sonuçları Ve Başetme Yolları. Kriz Dergisi, 6(2), 9-16.
  • Green, M. J., Bradley, A. J., Newton, H., & Browne, W. J. (2006). Seasonal variation of bulk milk somatic cell counts in UK dairy herds: Investigations of the summer rise. Preventive veterinary medicine, 74(4), 293-308.
  • Güler, A. (2001). Korku kültürü yerine değerler kültürü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
  • Gültekin, F. (2014). A’dan Z’ye Gıda Katkı Maddeleri: Ansiklopedik Sözlük. Editör: Yılmaz, Necdet. Server İletişim Yayınları, İstanbul.
  • HaberTürk Gazetesi (30.01.2015). Depresyon Nedeni. http://www.haberturk.com/saglik/haber/1037397-depresyonnedeni (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • HaberTürk, (24.06.2014). Time Kapak Yaptı: Tereyağı Yiyin. http://www.haberturk.com/saglik/haber/961647- time-kapak-yapti-tereyagi-yiyin (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • HaberTürk, (30.04.2008). Rafadan yumurta yemeyin! http://www.haberturk.com/saglik/haber/71175-rafadanyumurta-yemeyin (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Haskell, M. J., Langford, F. M., Jack, M. C., Sherwood, L., Lawrence, A. B., ve Rutherford, K. M. D. (2009). The effect of organic status and management practices on somatic cell counts on UK dairy farms. Journal of dairy science, 92(8), 3775-3780.
  • Hastings, G., Stead, M., ve Webb, J. (2004). Fear Appeals İn Social Marketing: Strategic And Ethical Reasons For Concern. Psychology & Marketing, 21(11), 961-986.
  • Hürriyet Gazetesi, (14.10.2011). Günde 1 mi, 2 mi yoksa hiç mi http://www.hurriyet.com.tr/gunde-1-mi-2-miyoksa-hic-mi-18932459 (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Hürriyet Gazetesi, (29.06.2016). “B12 Vitamini Eksikliği” http://www.hurriyet.com.tr/haberleri/b12-vitaminieksikligi?p=2 (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Hürriyet, (26.07.1999). Et Yeme, Sağlıklı Ol. http://www.hurriyet.com.tr/et-yeme-saglikli-ol-39093061 (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • İHA / İhlas Haber Ajansı, (26.07.2014). “B12 Eksikliği Birçok Hastalığa Neden Oluyor”. http://www.iha.com.tr/haber-b12-eksikligi-bircok-hastaliga-neden-oluyor-377097/ (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Karabudak, E. (2012). Vejetaryen Beslenmesi. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları, (726).
  • Levenstein, Harvey. Gıda Korkusu Beslenmeye Dair Endişelerin Tarihçesi. Türkiye İş Bankası Yayınları, Çev. Ayşe Öztek, 2013.
  • Milliyet Gazetesi (30.01.2018a). Korkutan 'Tereyağı' Uyarısı. http://www.milliyet.com.tr/korkutan--tereyagi-- uyarisi-pembenar-detay-genelsaglik-1865045/ (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Milliyet Gazetesi, (16.08.2012). Yumurta sigara kadar tehlikeli! http://www.milliyet.com.tr/yumurta-sigara-kadartehlikeli--gundem-1581854/ (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Milliyet Gazetesi, (2018b). Çok haşlanmış yumurta sağlığınızı tehdit ediyor! http://www.milliyet.com.tr/cokhaslanmis-yumurta-sagliginizi-pembenar-detay-genelsaglik-2373526/ (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Milliyet Gazetesi, (26.07.2014). “Vitamin B12 Eksikliği Birçok Hastalığa Neden Oluyor”. http://www.milliyet.com.tr/dr-uysal-vitamin-b12-eksikligi-bircok-mersin-yerelhaber-313115/ (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Milliyet Gazetesi, (30.10.2005). “Kuş gribi, kırmızı et fiyatını tetikledi”. http://www.milliyet.com.tr/kus-gribi--- kirmizi-et--fiyatini-tetikledi/ekonomi/haberdetayarsiv/30.10.2005/132941/default.htm (Erişim Tarihi: 25.01.2018).
  • Milne, R., Wenzer, J., Brembeck, H. ve Brodin, M. (2011). Fraught Cuisine: Food Scares And The Modulation Of Anxieties. Distinktion: Scandinavian Journal of Social Theory, 12(2), 177-192.
  • NTV, (22.02.2013). Domuz Gribine Karşı Beslenme Kalkanı. https://www.ntv.com.tr/yasam/domuz-gribine-karsibeslenme-kalkani,r6ixnJhkTEeyjFbVMvwwhg (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • NTV, (30.10.2009). Domuz Gribinin Gizli Tarihi. https://www.ntv.com.tr/saglik/domuz-gribinin-gizli-tarihi,- 9YHKeVSI0CHcjBypFku4g?_ref=infinite (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Özcan, T., ve Baysal, S. (2016). Vejetaryen Beslenme ve Sağlık Üzerine Etkileri. Journal of Agricultural Faculty of Uludag University, 30(2), 101-116.
  • Öztürk, U., ve Sevinç, H. (2017). Korku Pazarlama Çerçevesinde Suriye Hükümeti’nin Silah İthalatını Arttıran Etkenler. Factors That Increase Syrıan Government's Weapon Imports In The Fear Marketıng Framework. The Journal, 10(54).
  • Patır, B., Can, Ö. P., Ve Gürses, M. (2010). Farklı İllerden Toplanan Çiğ İnek Sütlerinde Somatik Hücre Sayıları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi. 24(2):87-91.
  • Reynolds, E. (2006). Vitamin B12, Folic Acid, And The Nervous System. The Lancet Neurology, 5(11), 949-960.
  • Riekerink, R. O., Barkema, H. W., ve Stryhn, H. (2007). The effect of season on somatic cell count and the incidence of clinical mastitis. Journal of dairy science, 90(4), 1704-1715.
  • Rogers, R. W. (1975). A Protection Motivation Theory Of Fear Appeals And Attitude Change1. The Journal Of Psychology, 91(1), 93-114.
  • Sabah Gazetesi (31.01.2015). “B12 Eksikliği Depresyon Nedeni”. https://www.sabah.com.tr/saglik/2015/01/31/b12-eksikligi-depresyon-nedeni (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Sabah Gazetesi, (05.07.2014). Tereyağının Hakkı Tereyağına. https://www.sabah.com.tr/cumartesi/2014/07/05/tereyaginin-hakki-tereyagina (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Sabah Gazetesi, (07.11.2017). B12 Vitamini Eksikliği Nasıl Giderilir? https://www.sabah.com.tr/saglik/2017/11/07/b12-vitamini-eksikligi-nasil-giderilir (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Sayılı, M. (2006). Kuş Gribinin Tüketicilerin Tavuk Eti Tüketim Alışkanlıklarına Etkisi (Tokat İli Örneği). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(2): 25-31.
  • Smith, E. R.; Mackie, D. M. ve Claypool, H. M. (2014). Social Psychology: Fourth Edition. Psychology Press.
  • Takvim Gazetesi, (19.01.2017). B12 Eksikliği Vuruyor Beyni. https://www.takvim.com.tr/yasam/2017/01/19/b12- eksikligi-vuruyor-beyni (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Takvim Gazetesi, (25.04.2013). “Zeka Vitamini B”. https://www.takvim.com.tr/yazi_dizisi/2013/04/25/zekavitamini-b (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • TDK (Türk Dil Kurumu). “Korku”. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=KORKU (Erişim Tarihi: 20.01.2018)
  • THD, (2011). B12 Vitamini Eksikliği Tanı ve Tedavi Kılavuzu. Türk Hematoloji Derneği Ulusal Tedavi Kılavuzu.
  • Time Türk, (31.10.2009). Domuz Gribi İlaç Şirketlerinin Oyunu mu? https://www.timeturk.com/tr/2009/10/31/domuz-gribi-ilac-sirketlerinin-oyunu-mu.html (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Topcu, Y., Baran, D., ve Denizli, G. (2016). Tüketicilerin Süt Tüketim Tercih Modellerini Temel Alan Pazarlama Taktik ve Stratejilerinin Belirlenmesi: Erzurum İli Örneği. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi. 31:18-32.
  • Tunçay Son, G. Y., ve Bulut, M. (2016). Yaşam Tarzı Olarak Vegan Ve Vejetaryenlik. Journal of Human Sciences, 13(1), 830-843.
  • USTA, B., ve YILMAZ ERSAN, L. (2015). Sütün Antioksidan Enzimleri Ve Biyolojik Etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 123-130.
  • Ünal, R. N., ve Besler, H. T. (2008). Beslenmede Sütün Önemi. Sağlık Bakanlığı Yayınları, (727).
  • Van Schaik, G., Lotem, M., ve Schukken, Y. H. (2002). Trends in somatic cell counts, bacterial counts, and antibiotic residue violations in New York State during 1999–2000. Journal of Dairy Science, 85(4), 782-789.
  • Vatan Gazetesi, (13.04.2015). “Çocuğunuz Çok Uyukluyorsa B12 Vitamini Eksikliği Var Demektir”. http://www.gazetevatan.com/cocugunuz-cok-uyukluyorsa-b12-vitamini-eksikligi-var-demektir-778927-saglik/ (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Wayback archive/FDA (15.09.2009). Influenza A (H1N1) 2009 Monovalent Vaccine Safety Monitoring. https://wayback.archive- it.org/7993/20170404210949/https://www.fda.gov/BiologicsBloodVaccines/SafetyAvailability/VaccineSafety/ ucm182290.htm (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Witte, K. (1992). Putting the fear back into fear appeals: The extended parallel process model. Communications Monographs, 59(4), 329-349.
  • Witte, K., ve Allen, M. (2000). A Meta-Analysis Of Fear Appeals: Implications For Effective Public Health Campaigns. Health Education And Behavior, 27(5), 591-615.
  • YeniŞafak Gazetesi, (30.04.2008). 'Rafadan Yumurta Yemeyin' https://www.yenisafak.com/saglik/rafadanyumurta-yemeyin-114345 (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
  • Yüce, S., Cüre, M. C., Cüre, E., Kıztanır, S., Baştürk, A., ve Efe, H. (2014). B12 Vitamin Eksikliği Olan Hastalarda Kobalamin Tedavisi Öncesi ve Sonrası Ortalama Trombosit Volümünün Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 39(2): 329-335.
APA ÖZER E, AKSOY M (2018). Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. , 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
Chicago ÖZER Elif Zeynep,AKSOY Mustafa Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. (2018): 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
MLA ÖZER Elif Zeynep,AKSOY Mustafa Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. , 2018, ss.359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
AMA ÖZER E,AKSOY M Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. . 2018; 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
Vancouver ÖZER E,AKSOY M Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. . 2018; 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
IEEE ÖZER E,AKSOY M "Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi." , ss.359 - 369, 2018. 10.21325/jotags.2018.260
ISNAD ÖZER, Elif Zeynep - AKSOY, Mustafa. "Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi". (2018), 359-369. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.260
APA ÖZER E, AKSOY M (2018). Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(1), 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
Chicago ÖZER Elif Zeynep,AKSOY Mustafa Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6, no.1 (2018): 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
MLA ÖZER Elif Zeynep,AKSOY Mustafa Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.6, no.1, 2018, ss.359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
AMA ÖZER E,AKSOY M Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2018; 6(1): 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
Vancouver ÖZER E,AKSOY M Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2018; 6(1): 359 - 369. 10.21325/jotags.2018.260
IEEE ÖZER E,AKSOY M "Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6, ss.359 - 369, 2018. 10.21325/jotags.2018.260
ISNAD ÖZER, Elif Zeynep - AKSOY, Mustafa. "Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6/1 (2018), 359-369. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.260