Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği

ŞAHİN, Ahmet; DURU, Metin

Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği

Metin DURU, (Mustafa Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Hatay, Türkiye)

Ahmet ŞAHİN (Boş)

Hayvansal Üretim

17 3

Yıl: 2004 Cilt: 45 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 36 - 41 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği

Öz:

Günümüzde uygulanmakta olan hayvansal üretim sistemleri ile hayvanların sağlık problemleri arasındaki ilişkiye Deli Dana hastalığı (Bovine Spongiform Encephalopathy: BSE) önemli bir örnektir. Deli Dana hastalığı, büyükbaş hayvanların mezbaha yan ürünleri ile beslenmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Bu hastalıktan dolayı onlarca kişi hayatını kayıp etmiştir. Bu hastalığa yakalanan hayvanların imhasından dolayı ürün kaybı ve maddi zarar meydana gelmiştir. Yine hayvan yan ürünleri ile yapılan besleme sonucu, salmonella gibi hastalıklar ortaya çıkmıştır. Araştırmalara göre; hayvansal üretimde kullanılan bazı hormonların insan ve hayvanlarda kanser oluşturabileceği tespit edilmiştir. Hayvancılıkta büyütme faktörü olarak kullanılan antibiyotiklerin kullanımında da> bazı belirsizlikler mevcuttur. Ayrıca hayvanların yem kaynağının genetik olarak değiştirilmiş bitkilerden sağlanmasının zararlı olabileceği yönünde düşünceler mevcuttur. Entansif hayvancılıkta hayvan refahına yeterli özenin gösterilmemesine bağlı olarak; hayvanlarda tırnak, ayak rahatsızlıkları ve mastitis gibi bazı hastalıklar şekillenmektedir. Bu rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçların hayvansal ürünlerde birikimi söz konusudur. Bu birikinti ise insan sağlığını tehdit etmektedir. Entansif hayvancılığın dezavantajları; Zooteknistleri sağlıklı ve güvenli hayvansal üretime doğru yönlendirmektedir. Üstelik, Türkiye'de yaşayan insanların da, en az diğer ülkelerde yaşayan insanlar kadar güvenli ve sağlıklı hayvansal ürünlerle beslenme hakkı vardır.

Anahtar Kelime: halk sağlığı ekolojik tarım hayvansal üretim gıda güvenirliği Türkiye hayvan sağlığı

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

The need for healthy and safety animal production in Turkey

Öz:

Recently, BSE has been the most important example to the relation between animal production and animal health problems. BSE has been appeared as a result of the usage of slaughter products of livestock in animal nutrition. Some people died because of this disease. Animal product and economic lost has been occurred because of killing of the diseased animals. Also, some illness such as salmonella appeared by animal nutrition with slaughter products. According to some research results, it has been determined that the usage of hormones in animal production might cause cancer in animal and human being. There has been some questions in usage of antibiotic in animal husbandry as growth factors. In addition to this, there has been some ideas regarding the harmless of the usage of Genetically Modified Plants as a feed source. Feet, nail problems and mastitis incidences appear related to insufficient caring of farm animals with respect to animal welfare in intensive animal agriculture. When veterinary chemicals were used in these incidences, the accumulation of chemicals in animal products happened. Consequently, this accumulation may warn human health. These disadvantages of intensive animal fanning have given direction to Zooteknists to healthy and safely animal production. Above all, the people living in Turkey have the right to nourish themselves with healthy and safety animal foods, at least, as much as the people living in other Countries.

Anahtar Kelime: Turkey animal health public health ecological agriculture animal production food safety

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Akman, N., 2002. Zootekni biliminde araştırma öncelikleri. 3. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi (Bildiri ve Poster Özetleri), 14-16 Ekim 2002, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ankara, s. 15.
Anonim, 1999. Ekolojik tarım komitesi 1999 yılı kayıtlan. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ankara.
Anonim, 2002a. Ekolojik (organik, biyolojik) tanmda hayvancılık. http://www.setbir.org.tr/makale.htm (erişim:02.05.2003).
Anonim, 2003 a. Dünyada organik tanm. http://www.izmirtarim.gov.tr/solsutun/ekotar/ekodun .htm (erişim:06.05.2003).
Anonim, 2003b. Doğan'dan organik'e dev yatıran. Radikal Gazetesi. 28.09.2003.
Anonymous, 2002b. Feed-commission proposes new safety rules for feed additives and to prohibit antibiotics as growth promoters. Commission Press Release (IP/02/466), Food Laws EU, 25 March 2002, www.foodlaw.rdg.ac.uk/news/eu-02032.htm (erişim:02.05.2003).
Aksoy, U., 2001. Ekolojik tanm:Genel bir bakış. Türkiye 2. Ekolojik Tanm Sempozyumu, 14-16 Kasım 2001, Narenciye ve Seracılık Araştırma Enstitüsü, Antalya, s. 3-10.
Aydın, G., 2000. Yem güvenliğinde dioksin. Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Yem Magazin Dergisi: sayı: 26:55.
Çolpan, İ., 2001. Koyun besleme. Ed. Ergün, A., Tuncer, Ş. D., Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıklan, Özkan Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara, s. 217-246.
Er, C, 2002. Organik Tanm Bir Lüks müdür? Türktanm Dergisi: sayı: 145:16-20.
Erşahin, O., 2002. Ekolojik tarım ne demektir? http://www.alternatifenerji.com/info_articles01_09.h tml (erişim:02.05.2003).
Görgülü, M., 2002. Büyük ve küçükbaş hayvan besleme. 1. Baskı, Ç. Ü. Ziraat Fakültesi Ofset Atölyesi, Adana.
Günaydın, G., 2003. Bilim ve ütopya. http://www.zmo.org.tr/odamiz/bizden.php?kod=681 (erişim:02.12.2003).
Işık, M., Özen, N., 2001. Probiyotiklerin hayvan beslemede kullanılması. Türkiye 2. Ekolojik Tanm Sempozyumu, 14-16 Kasım 2001, Narenciye ve Seracılık Araştırma Enstitüsü, Antalya, s. 421-427.
Lampkin, N., 1990. Organic Fanning, Farming press, ispwich, UK.
Nazlıcan, A. N., 2003. Transgenik ürünler öcü mü? http://www.cine-tarim.com.tr/dergi/arsiv49/ arastirmaO 1 .htm (erişim: 12.12.2003).
Pekel, E., Ünalan, A., 1999. Ekolojik hayvancılık. Türkiye 1. Ekolojik Tanm Sempozyumu. 21-23 Haziran 1999, Atatürk Kültür Merkezi, İzmir.
Rice, D. N., Grant, R., 1991. Dairy cow health and metabolic disease relative to nutritional factors. http://www.ianr.unl.edU/pubs/animaldisease/glO32.h tm (erişim:02.12.2003).
Saner, G., Engindeniz, S., 2001. Hayvancılıkta organik üretime geçiş olanaklan ve Türkiye üzerine bir değerlendirme. Türkiye 2. Ekolojik Tanm Sempozyumu, 14-16 Kasım 2001, Narenciye ve Seracılık Araştırma Enstitüsü, Antalya, s. 124-133.
Şahin, A., Görgülü, M., Kutlu, H. R., 2002. Organik tarım kriterlerine göre hayvan besleme. 3. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi (Bildiri ve Poster Özetleri), 14-16 Ekim 2002, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ankara, s. 139.
Şayan, Y., Polat, M., 2001. Ekolojik (organik, biyolojik) tarımda hayvancılık. Türkiye 2. Ekolojik Tanm Sempozyumu, 14-16 Kasım 2001, Narenciye ve Seracılık Araştırma Enstitüsü, Antalya, s. 95-105.
Şenköylü, N., 1995. Modern tavuk üretimi. 2.Baskı, Anadolu Matbaa ve Ticaret Koli. Şti., İstanbul.
Tekeli, A., 2002. Organik hayvancılıkta beslemenin önemi. Doktora Semineri, Haziran 2002, Adana.
Tuncer, Ş. D., 2001. Süt sığırlarının beslenmesi. Ed. Ergün, A., Tuncer, Ş. D., Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları, Özkan Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara, s. 177-212.
Yağmur, B., Hakerler, H., Kılınç, R., 2003. Gübreler ve insan sağlığı, http://www.agr.ege.edu.tr/~tuam/ dergi/dergi2/gubreveinsanfp.htm erişim: 10.12.2003)
Yıldız G., 2001. Besi sığırlarının beslenmesi Ed. Ergün, A., Tuncer, Ş. D., Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları, Özkan Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara, s. 137-175.
Yılmaz, H., 2000. Deli dana hastalığı, hayvansal ürünler ve insan sağlığı, http://www.cine-tarim.com.tr/ dergi/arsiv32/delidana.htm (erişim: 12.12.2003).

APA	DURU M, ŞAHİN A (2004). Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. , 36 - 41.
Chicago	DURU Metin,ŞAHİN Ahmet Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. (2004): 36 - 41.
MLA	DURU Metin,ŞAHİN Ahmet Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. , 2004, ss.36 - 41.
AMA	DURU M,ŞAHİN A Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. . 2004; 36 - 41.
Vancouver	DURU M,ŞAHİN A Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. . 2004; 36 - 41.
IEEE	DURU M,ŞAHİN A "Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği." , ss.36 - 41, 2004.
ISNAD	DURU, Metin - ŞAHİN, Ahmet. "Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği". (2004), 36-41.

APA	DURU M, ŞAHİN A (2004). Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. Hayvansal Üretim, 45(1), 36 - 41.
Chicago	DURU Metin,ŞAHİN Ahmet Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. Hayvansal Üretim 45, no.1 (2004): 36 - 41.
MLA	DURU Metin,ŞAHİN Ahmet Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. Hayvansal Üretim, vol.45, no.1, 2004, ss.36 - 41.
AMA	DURU M,ŞAHİN A Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. Hayvansal Üretim. 2004; 45(1): 36 - 41.
Vancouver	DURU M,ŞAHİN A Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği. Hayvansal Üretim. 2004; 45(1): 36 - 41.
IEEE	DURU M,ŞAHİN A "Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği." Hayvansal Üretim, 45, ss.36 - 41, 2004.
ISNAD	DURU, Metin - ŞAHİN, Ahmet. "Türkiye' de sağlıklı ve güvenli hayvansal üretimin gerekliliği". Hayvansal Üretim 45/1 (2004), 36-41.