Yıl: 2020 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 71 - 89 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-11-2020

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki

Öz:
Bu çalışmada, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne tüzel kişiler tarafından hak ihlaline uğradıkları iddiasıyla yapılan bireysel başvurularda kişi yönünden yetki konusu incelenecektir. Mahkeme’nin Sözleşme doğrultusundauyguladığı ve başvurucunun taşıması gereken “hükümet dışı kuruluş olma” kriterinin; iç hukukta özel hukuk vekamu hukuku tüzel kişilikleri arasında yapılan ayrımla tam olarak örtüşmemesine rağmen, bu ayrımdan önemliölçüde etkilendiği iddia edilecektir. Bu doğrultuda, öncelikle Mahkeme’nin incelemesinde özel hukuk tüzel kişiliğininhükümet dışı kuruluş olma yönünde, kamu hukuku tüzel kişiliğininse hükümet kuruluşu olma yönünde bir kriteroluşturduğu ileri sürülecektir. Ayrımın ayrıca Mahkeme’nin incelemesindeki odak noktasını da etkilediği; özel hukuktüzel kişilikleri bakımından somut olay bazında bir değerlendirme yapılırken, kamu tüzel kişilikleri bakımındankurucu statü odaklı değerlendirmede bulunulduğu savunulacaktır.
Anahtar Kelime:

Ratione Personae Compatibility in Individual Applications of Legal Entities in the Light of European Court of Human Rights Case Law

Öz:
In this study, the admissibility of the individual applications by legal entities to the European Court of Human Rights in relation to their standing will be examined. It will be argued that while the “non-governmental organization” criterion adopted by the Court in accordance with the Covenant does not overlap exactly with the distinction made in domestic legal systems between public legal personality and private legal personality, it has been profoundly influenced by that distinction. In that regard, firstly, it will be pointed out that private legal personality is regarded as a criterion in favor of non-governmentality, while public legal personality of govenrmentality. Furthermore, it will be claimed that the distinction affects the focal point of the Court’s examination: it considers the case in the case of private legal personality on the basis of the specifics of the fact at hand, as the examination is focused on the legal statute in the case of public legal personality.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Kitaplar ve Makaleler
  • BAYSAL Mustafa, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Bireysel Başvuruda Mağdur Kavramı”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, S. 5, s. 193 - 233.
  • ÇINAR İbrahim, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Yargı Yetkisi ve Mağdurluk Statüsü”, Bireysel Başvuru İnceleme Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri (Ed. Musa SAĞLAM), 165 - 224.
  • DOĞAN İlyas, İnsan Hakları Hukuku, Astana Yayınları, B. 2, Ankara, 2015.
  • HARRIS D.J. / O’BOYLE M. / BATES E.P. / BUCKLEY C.M., Harris, O’Boyle & Warbrick Law of the European Convention on Human Rights, B. 2, Oxford University Press, New York, 2009.
  • GEMALMAZ Mehmet Semih, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, Legal Yayıncılık, B. 6, İstanbul, 2007.
  • GÖZLER Kemal, İnsan Hakları Hukuku, Ekin Basım Yayım, Bursa, 2017.
  • Practical Guide on Admissibility Criteria, URL: <https://www.echr.coe.int/Documents/Admissibility_guide_ENG.pdf>, Son Erişim Tarihi: 24.02.2020.
  • POROY M. Akif, “İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararları Işığında Başvurucu ve Mağdurluk Statüsü”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 66, s. 121 - 132.
  • RAINEY Bernadette / WICKS Elizabeth / OVEY Clare. Jacobs, White and Ovey: The European Convention on Human Rights, Oxford University Press, New York, 2017.
  • SCHABAS William A., The European Convention on Human Rights: A Commentary, Oxford University Press, New York, 2017.
  • TANRIVER Süha, Medenî Usûl Hukuku, C. I, B. 2, Yetkin Yayınları, Ankara, 2018.
  • VAN DEN MUIJSENBERGH Winfried H. A. M / REZAI Sam, “Corporations and the European Convention on Human Rights”, Pac. McGeorge Global Bus. & Dev. L.J., C. 25, s. 43 - 68.
  • Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları
  • Times Newspaper Ltd, The Sunday Times, Harold Evans/The United Kingdom, no. 6538/74, 21.3.1975.
  • X. and Church of Scientology/Sweden, no. 7805/77, 5.5.1979.
  • Liberal Party, R. and P./The United Kingdom, no. 8765/79, 1812.1980. X Union/France, no. 9900/82, 4.5.1983.
  • Asociacion de Aviaores/Spain, no. 10733/84, 11.3.1985.
  • Gemeinde Rothenthurm/Switzerland, no. 13252/87, 14.12.1988.
  • Serbisch-Griechisch-Orientalische Kirchengemeinde zum Heiligen Sava in Wien/Austria, no. 13712/88, 2.4.1990.
  • The Holy Monasteries/Greece, no. 13092/87; 13984/88, 9.12.1994.
  • Agrotexim and others/Greece, no. 14807/89, 24.10.1995.
  • Könkama and 38 other Saami Villages/Sweden, no. 27033/95, 26.11.1996.
  • Scientology Kirche Deutchland/Germany, no. 34614/97, 7.3.1997.
  • Institut de Pretres Francais and Others/Turkey, no. 26308/95, 19.1.1998.
  • The Province of Bari, Sorrentino and Messeni Nemagna/Italy, no. 41877/98, 15.9.1998.
  • Municipal Section of Antilly/France, no. 45129/98, 23.11.1999.
  • Societe Faugyr Finance S.A./Luxembourg, no. 38788/97, 23.3.2000.
  • Ayuntamiento de Mula / Spain, no. 55346/00, 1.2.2001.
  • Radio France and others/France, no. 53984/00, 23.9.2003.
  • Vatan/Russia, no. 47978/99, 7.10.2004.
  • Österreichischer Rundfunk/Austria, no. 35841/02, 7.3.2007.
  • Ukraine-Tyumen/Ukraine, no. 22603/02, 22.11.2007.
  • Islamic Republic of Iran Shipping Lines/Turkey, no. 40998/98, 13.12.2007.
  • State Holding Company Luganskvugillya/Ukraine, No. 23938/05, 27.1.2009.
  • Demirbaş and others/Turkey, no. 50973/06; 8672/07; 8722/07, 9.3.2009.
  • Hyde Park and others/Moldova (no. 4), no. 18491/07, 7.4.2009.
  • Döşemealtı Belediyesi/Turkey, no. 50108/06, 23.3.2010.
  • Quardiri/Switzerland, no. 65840/09, 28.6.2011.
  • Vallianatos and others/Greece, no. 29381, 7.11.2011.
  • Transpetrol, A.S./Slovakia, no. 28502/08, 15.11.2011.
  • Zastava It Turs/Serbia, no. 24922/12, 9.4.2013.
  • CLR on behalf of Valentin Câmpeanu/Romania, no. 47848/08, 17.7.2014.
  • Ärztekammer Für Wien And Dorner/Austria, no. 8895/10, 16.2.2016.
APA Ada A, KARA B (2020). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. , 71 - 89.
Chicago Ada Abdullah,KARA BURKAY CAN Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. (2020): 71 - 89.
MLA Ada Abdullah,KARA BURKAY CAN Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. , 2020, ss.71 - 89.
AMA Ada A,KARA B Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. . 2020; 71 - 89.
Vancouver Ada A,KARA B Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. . 2020; 71 - 89.
IEEE Ada A,KARA B "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki." , ss.71 - 89, 2020.
ISNAD Ada, Abdullah - KARA, BURKAY CAN. "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki". (2020), 71-89.
APA Ada A, KARA B (2020). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 71 - 89.
Chicago Ada Abdullah,KARA BURKAY CAN Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5, no.1 (2020): 71 - 89.
MLA Ada Abdullah,KARA BURKAY CAN Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.5, no.1, 2020, ss.71 - 89.
AMA Ada A,KARA B Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 5(1): 71 - 89.
Vancouver Ada A,KARA B Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 5(1): 71 - 89.
IEEE Ada A,KARA B "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki." Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5, ss.71 - 89, 2020.
ISNAD Ada, Abdullah - KARA, BURKAY CAN. "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tüzel Kişiler Tarafından Yapılan Bireysel Başvurularda Kişi Yönünden Yetki". Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5/1 (2020), 71-89.