Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü
Yıl: 2020 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 711 - 747 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-12-2020
Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü
Öz: Ekonomik düzendeki gelişmeler işçi ve işveren başta olmak üzere iş hukukunun temel kavramlarını etkilemekte veyeniden tanımlanması gereğini beraberinde getirmektedir. Çok uluslu ve uluslararası şirketlerin yaygınlaşması,hakim şirket - bağlı şirket ilişkilerinin gelişmesi, şirket hisselerinin bir kişinin elinde bulunması vb. haller, anonimşirket yönetim kurulu üyeleri ve limited şirket müdürlerinin hukuki statüsünün gözden geçirilmesi ihtiyacını doğurmaktadır. Öğretideki hakim görüş, taraflar arasındaki ilişkinin vekalet sözleşmesine dayandığını kabul etmekteysede, Avrupa Birliği Adalet Divanının kararları da göz önüne alındığında yönetim kurulu üyelerinin veya limited şirketmüdürlerinin, kişi organ sıfatının kazanıldığı durumlarda dahi iş sözleşmesiyle çalıştıkları sonucuna ulaşılabilecektir. Önemli olan hangi hallerde yönetim kurulu üyeleri ile limited şirket müdürlerinin işçi sayılacağı ve işçi sayılmaları halinde iş mevzuatındaki tüm hükümlerden yararlanıp yararlanamayacaklarının tespitidir.
Anahtar Kelime: The Legal Status of Executive Board Members of Joint-Stock Company and Directors of Limited Company
Öz: Development in the economic structure effects the essential terms of labour law such as worker and employer, so it brings along to redefine these concepts. Spreading of multinational and international companies, development of relationship between controlling company and subsidiary company, gaining and controlling of company shares by one person or one group lead to review legal status of executive board members and directors of limited company. Although it is accepted by the prevailing opinion that mandate contract is concluded between parties, we can encounter with the situation which executive board members and directors of limited company can be assumed as worker when we consider the latest decisions of Court of Justice of the European Union. The important subject is what the criteria are when we determine executive board members and directors of limited company as worker and whether they can benefit from all legal rights foreseen in labour legislation.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- AKIN, Levent: “İşyerlerinde ve İşletmelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Hiyerarşisi”, Sosyal Güvenlik Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, Aralık 2017, 9-32.
- ALPAGUT, Gülsevil: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtayın 2014 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2014, Ankara 2016, 3- 79.
- ASLAN, İbrahim: “Yönetim Kurulu”, 7. Bölüm, Şirketler Hukuku (Editör: Karahan, Sami), 2. Baskı, Konya 2013.
- ASTARLI, Muhittin: “Üst Düzey Yöneticilerin Çalışma Süreleri ve Fazla Çalışma Ücreti Talepleri (Yargıtay Kararlarına Genel Bir Bakış)”, İş Dünyası ve Hukuk - Prof. Dr. Tankut Centel’e Armağan, İstanbul 2011, 53-70.
- BAŞBUĞ, Aydın - YÜCEL BODUR, Mehtap: İş Hukuku, 5. Baskı, İstanbul 2018.
- BAŞTERZİ, Süleyman: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtayın 2009 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtayın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2009, Ankara 2011, 3-131.
- BAYCIK, Gaye: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2016, İstanbul 2018.
- ÇELİK, Nuri - CANİKLİOĞLU, Nurşen - CANBOLAT, Talat: İş Hukuku Dersleri, 31. Bası, İstanbul 2018.
- DILLER, Martin: Gesellschafter und Gesellschaftsorgane als Arbeitnehmer, Köln 1994.
- DOĞAN YENİSEY, Kübra: “Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyeliği ve İş Sözleşmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası - Prof. Dr. Fevzi Şahlanan’a Armağan, Cilt: I, Özel Sayı, LXXIV, 2016, 313-336.
- DOĞAN YENİSEY, Kübra: “Endüstri 4.0, Üretimin Değişen Yapısı ve İş Hukuku”, http://dosya.toprakisveren.org.tr/makale/2019-120-kubra-dogan-yenisey.docx, 02.09.2019. (Endüstri 4.0)
- DOĞAN YENİSEY, Kübra: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtayın 2013 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2013, İstanbul 2015, 9-145. (Değerlendirme)
- EKİN, Ali: “İş Hukuku Uygulamasında Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışmanın Hukuki Sonuçları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Prof. Dr. Fevzi Şahlanan’a Armağan, LXXIV - Özel Sayı, 2016, 337-370.
- ENGİN, E. Murat: Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda İşveren, Ankara 1993.
- ERREN, Judith: Das Vorstandsmitglied einer AG als Arbeitnehmer?, Marburg 2015.
- EYRENCİ, Öner: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın 2012 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2012, Ankara 2014, 3-42.
- EYRENCİ, Öner - TAŞKENT, Savaş - ULUCAN, Devrim: Bireysel İş Hukuku, 9. Baskı, İstanbul 2019.
- GOLL MÜLLER, Carolin - LANGENHAN KOMUS, Maike: “Der Geschäftsführer mit Arbeitsvertrag und dennoch ohne Kündigungsschutz”, Neue Zeitschrift für Arbeitsrecht, Heft 12, 2008, 687-690.
- GÜVEN, Ercan - AYDIN, Ufuk: Bireysel İş Hukuku, 5. Baskı, Eskişehir 2017.
- HILDEBRAND, Inga: Arbeitnehmerschutz von geschäftsführenden Gesellschaftsorganen im Lichte der Danosa-Entscheidung des EuGH, Frankfurt am Main 2014.
- HENSSLER, Martin: “Das Anstellungsverhältnis der Organmitglieder”, Recht der Arbeit, Heft 5, September/Oktober 1992, 289-302.
- HÜMMERICH, Klaus - REUFELS, Martin: Gestaltung von Arbeitsverträge, 3. Auflage, Baden Baden 2015.
- KAUFFMANN-LAUVEN, Marie-Luise: “Das ruhende Arbeitsverhältnis im Aktienrecht”, Neue Zeitschrift für Arbeitsrecht, Heft 15, 2000, 799-802.
- KIRCA, İsmail - ŞEHİRALİ ÇELİK, Feyzan Hayal - MANAVGAT, Çağlar: Anonim Şirketler Hukuku, Cilt: 1, Ankara 2013.
- KOCH, Thomas: Arbeitsrecht, 1. Auflage, Berlin 2015.
- KORKMAZ, Fahrettin - ALP, Nihat Seyhun: Bireysel İş Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2016.
- KUNZ, Jürgen: “Verträge mit Führungskräften/leitenden Angestellten”, §16, Praxis des Arbeitsrecht (herausgegeben von Berscheid, Ernst-Dieter - Kunz, Jürgen - Brand, Jürgen - Nebeling, Martin), 5. Auflage, 2016.
- MCKINNEY, Lisa: “The Gig Economy”, Capitol Ideas, Sep/Oct 2018, 32-35.
- MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi - ASTARLI, Muhittin - BAYSAL, Ulaş: İş Hukuku Ders Kitabı, Cilt 1: Bireysel İş Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2019.
- NADLER, Andreas: “Einführung - Teil 1”, Handbuch Führungskräfte (herausgegeben von Besgen, Nicolai), Köln 2012.
- NARMANLIOĞLU, Ünal: İş Hukuku - Ferdi İş İlişkileri I, 5. Baskı, İstanbul 2014.
- ÖZ, M. Turgut: Yönetim (Management) Sözleşmesi, İstanbul 1997.
- ÖZER, Hatice Duygu: “Çalışma Saatlerini Kendi Belirleyen İşçi Fazla Çalışma Ücretine Hak Kazanır mı?”, Çalışma ve Toplum, 3(14)/2007, 143-155.
- PETER, Jürgen: “Die Kündigung des Dienstvertrags von Organmitgliedern (AGVorstand und GmbH-Geschäftsführer)”, Handbuch Kündigungsrecht (herausgegeben von Pauly, Stephan - Osnabrügge, Stephan), 5. Auflage, Bonn 2017.
- PETROVIĆ, Siniša - CERONJA, Petar: “Corporate Effects of the Danosa Case: Is the Termination of Membership of the Board of Directors allowed in the case of a Pregnant Board Member?”, Croatian Yearbook of European Law & Policy, Vol. 8, No. 8, 2012, 437-456.
- POON, Teresa Shuk-Ching: “Independent Workers: Growth Trends, Categories, and Employee Relations Implications in the Emerging Gig Economy”, Employee Responsibilities & Rights Journal, Vol: 31, Issue: 1, March 2019, 63-69.
- POROY, Reha - TEKİNALP, Ünal - ÇAMOĞLU, Ersin: Ortaklıklar Hukuku - I., 13. Bası, İstanbul 2014.
- PULAŞLI, Hasan: Yeni Şirketler Hukuku - Genel Esaslar, Ankara 2012.
- RID, Claudia: “D. Vertragsmuster mit Anmerkungen”, Arbeits-Handbuch Personal / Recht und Praxis für den Personal-Profi (herausgegeben von Straub, Dieter), 8. Auflage, Berlin 2012.
- RISAK, Martin - DULLINGER, Thomas: The Concept of ‘Worker’ in EU Law - Status quo and potential for change, Brussels 2018.
- SCHMITT-ROLFES, Günter: “Geschäftsführervertrag”, C.380, Vertragsgestaltung im Arbeitsrecht (herausgegeben von Manschmann, Frank - Sieg, Rainer - Göpfert, Burkhard), 2. Auflage, München 2016.
- SENYEN-KAPLAN, E.Tuncay: Bireysel İş Hukuku, 10. Baskı, Ankara 2019.
- SIEFER, Tobias: Der Schutz von Geschäftsführern und Vorstandsmitgliedern gegen Diskriminierungen, Frankfurt am Main 2016.
- STEINBERGER, Ben Z.: “Redefining ‘Employee’ in the Gig Economy: Shielding Workers from the UBER Model”, Fordham Journal of Corporate & Financial Law, Vol. XXIII, 2018, 577-596.
- STEWART, Andrew - STANFORD, Jim: “Regulating Work in the Gig Economy: What are the Options”, The Economic and Labour Relations Review, Vol. 28(3), 2017, 420-437.
- STRAUB, Dieter: “A. Arbeitsrecht - Grundlagen und Begriffsbestimmungen”, ArbeitsHandbuch Personal / Recht und Praxis für den Personal-Profi (herausgegeben von Straub, Dieter), 8. Auflage, Berlin 2012.
- SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 18. Baskı, İstanbul 2019.
- SÜZEK, Sarper: Türk İş Hukukunda İşveren, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 17, Mart 2010, 17-26. (İşveren)
- ŞENER, Oruç Hami: Yargıtay Kararları Işığında Limited Ortaklıklar Hukuku, Ankara 2017.
- TEKİNALP, Ünal: Sermaye Ortaklarının Yeni Hukuku, 3. Bası, İstanbul 2013.
- TRONSOR, William J.: “Unions for Workers in the Gig Economy: Time for a new Labor Movement”, Labor Law Journal, Winter 2018, 181-193.
- TUNÇOMAĞ, Kenan - CENTEL, Tankut: İş Hukukunun Esasları, 8. Baskı, İstanbul 2016.
- Von KIS-SIRA, Patricia Sirchich: Einbeziehung von Organvertretern juristischer Personen in den unionsrechtlichen Arbeitnehmerbegriff, Frankfurt am Main 2016.
- YILDIZ, Gaye Burcu: “Bireysel İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2015, İstanbul 2017, 19-187.
- YÜCEL BODUR, Mehtap: İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Birlikte İşverenlik, İstanbul 2018.
| APA | CIVAN O (2020). Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. , 711 - 747. |
| Chicago | CIVAN ORHAN ERSUN Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. (2020): 711 - 747. |
| MLA | CIVAN ORHAN ERSUN Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. , 2020, ss.711 - 747. |
| AMA | CIVAN O Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. . 2020; 711 - 747. |
| Vancouver | CIVAN O Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. . 2020; 711 - 747. |
| IEEE | CIVAN O "Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü." , ss.711 - 747, 2020. |
| ISNAD | CIVAN, ORHAN ERSUN. "Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü". (2020), 711-747. |
| APA | CIVAN O (2020). Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 711 - 747. |
| Chicago | CIVAN ORHAN ERSUN Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5, no.1 (2020): 711 - 747. |
| MLA | CIVAN ORHAN ERSUN Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.5, no.1, 2020, ss.711 - 747. |
| AMA | CIVAN O Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 5(1): 711 - 747. |
| Vancouver | CIVAN O Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 5(1): 711 - 747. |
| IEEE | CIVAN O "Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü." Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5, ss.711 - 747, 2020. |
| ISNAD | CIVAN, ORHAN ERSUN. "Türk Hukukunda Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Limited Şirket Müdürlerinin Hukuki Statüsü". Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5/1 (2020), 711-747. |
