Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi

Aydıngülü, Nursevim; gülşen, muaz; Deniz Doğan, Sevgi; KOPARAN, İbrahim Halil; ARSLAN, Sevban

doi:10.17826/cumj.511429

Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi

Sevgi Deniz Doğan, (Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Uluborlu Selahattin Karasoy Meslek Yüksekokulu, Sağlık Bakım Hizmetleri Bölümü, Isparta, Türkiye)

Sevban Arslan, (Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Nursevim Aydıngülü, (Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

İbrahim Halil KOPARAN, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Balcalı Hastanesi, Genel Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesi, Adana, Türkiye)

Muaz Gülşen (Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Cukurova Medical Journal

32 5

Yıl: 2019 Cilt: 44 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1196 - 1202 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17826/cumj.511429 İndeks Tarihi: 04-12-2020

Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi

Öz:

Amaç: Bu çalışma vardiya sistemi ile çalışan hemşirelerinuyku kalitesini ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıylayapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma, Mart-Mayıs 2018 tarihleriarasında bir üniversite hastanesinde vardiya sistemi ileçalışan hemşireler ile tanımlayıcı ve kesitsel olarakyürütülmüştür. Araştırmada 243 hemşire örneklemioluşturmuştur. Veriler, çalışmaya katılmayı kabul edenhemşirelerden kişisel bilgi formu ve Pittsburgh UykuKalitesi İndeksi (PUKİ) kullanılarak toplanmıştır.Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelerin, yaşortalamasının 27,00±6,03 olduğu, %78,6’sının kadınolduğu, %57,2’sinin bekar olduğu saptanmıştır. Çalışmadahemşirelerin Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’ndenaldıkları puan ortalaması 12,70±4,27 (min: 3; maks: 20)olarak belirlenmiştir. Hemşirelerin uyku kalitesinin çocuksahibi olma, gelir düzeyi, düzenli ilaç kullanma, ek işyapma, gece nöbetinde zorluk yaşama, sosyal hayat ve aileilişkileri değişkenlerinden etkilendiği tespit edilmiştir.Sonuç: Bu çalışmanın sonucunda vardiya sistemi ile çalışanhemşirelerin uyku kalitelerinin düşük olduğu saptanmıştır.Hemşirelerin uyku kalitesinin artırılmasında aralıklı vardiyaile çalışmanın faydalı olabileceği düşünülmektedir. Bubağlamda yöneticilerin duyarlılığını artırmak amacıyla farklıvardiya sistemiyle çalışan hemşirelerden oluşan daha büyükörneklemlerle yapılacak benzer çalışma sonuçlarınınduyurulması önerilebilir.

Anahtar Kelime:

Sleep quality of nurses working with shift system

Öz:

Purpose: This study was conducted to determine the sleep quality and the factors affecting it of the nurses working with the shift system. Materials and Methods: The study was carried out with the nurses working with the shift system as descriptive and cross-sectional in a university hospital between MarchMay 2018. In the study, 243 nurses were included in the study. Data were collected from the nurses accepting to participate after gaining verbal consent with individual information form and Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI). Results: It was determined that of the participant nurses, mean age was 27,00±6,03, 78.6% was female, 57.2% was single. PSQI mean score of nurses was 12.70±4.27 (min: 3; max: 20). It was found that sleep quality of nurses was affected by variables such as having child, level of income, having regular medication, doing an extra work, having difficulties in night shift, social life and family relations. Conclusion: The sleep quality of the nurses working with the shift system was found to be low. Working with intermittent shifts may be beneficial for improving the sleep quality of nurses. In addition, in order to increase the sensitivity of managers, similar studies should be conducted with larger samples consisting of nurses working with different shift system..

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Resmi Gazete. Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Available from http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/08/20 170819-3.htm. Accessed 10.12.2018.
2. Canadian Centre for Occopational Health and Safety. Rotational Shiftwork. Available from https://www.ccohs.ca/oshanswers/ergonomics/shif twrk.html. Accessed : 25.08.2018.
3. Karakaş SA, Gönültaş N, Okanlı A. Vardiyalı çalışan hemşirelerde uyku kalitesi. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2017;41:17-26.
4. Şentürk S. Yoğun bakım hemşirelerinin tükenmişlik düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bozok Tıp Dergisi. 2014;4:48-56.
5. Kaçan CY, Örsal Ö, Köşgeroğlu N. Hemşirelerde uyku kalitesinin incelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2016;19:145-53.
6. NIH. Brain Basics: Understanding Sleep. Available from https://www.ninds.nih.gov/Disorders/PatientCaregiver-Education/Understanding-Sleep#3. Accessed 20.05.2018.
7. Grandner MA. Sleep, health, and society. Sleep Med Clin. 2017;12:1-22.
8. Badr MS, Belenky G, Bliwise DL, Buxton OM, Buysse D, Dinges DF, Martin JL. Recommended amount of sleep for a healthy adult: a joint consensus statement of the american academy of sleep medicine and sleep research society. J Clin Sleep Med. 2015;11:591-2.
9. Akkoyun DÇ, Akyüz A, Alpsoy Ş, Şener Ü, Topçu B. Sağlık çalışanlarında gece nöbetinin sağ kalp fonksiyonları üzerine etkisi. Koşuyolu Kalp Dergisi. 2014;17:172-5.
10. Özdemir PG, Ökmen AC, Yılmaz O. Vardiyalı çalışma bozukluğu ve vardiyalı çalışmanın ruhsal ve bedensel etkileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2018;10:71-83.
11. Ferri P, Guadi M, Marcheselli L, Balduzzi S, Magnani D, DiLorenzo R. The impact of shift work on the psychological and physical health of nurses in a general hospital: a comparison between rotating night shifts and day shifts. Risk Manag Healthc Policy. 2016;9:203.
12. Han Y, Yuan Y, Zhang L, Fu Y. Sleep disorder status of nurses in general hospitals and its influencing factors. Psychiatr Danub. 2016;28:176-83.
13. Park E, Lee HY, Park CSY. Association between sleep quality and nurse productivity among Korean clinical nurses. J Nurs Manag. 2018;1–8.
14. Palhares VDC, Corrente JE, Matsubara BB. Association between sleep quality and quality of life in nursing professionals working rotating shifts. Rev Saude Publica. 2014;48:594-601.
15. Surani S, Hesselbacher S, Guntupalli B, Surani S, Subramanian S. Sleep quality and vigilance differ among in patient nurses based on the unit setting and shift worked. J Patient Saf. 2015;11:215-20.
16. Rocha MCPD, Martino MMFD. Stress and sleep quality of nurses working different hospital shifts. Rev Esc Enferm USP. 2010;44:280-6.
17. Lin SH, Liao WC, Chen MY, Fan JY. The impact of shift work on nurses' job stress, sleep quality and self‐ perceived health status. J Nurs Manag. 2014;22:604- 12.
18. Feleke SA, Mulatu MA, Yesmaw YS. Medication administration error: magnitude and associated factors among nurses in Ethiopia. BMC Nurs. 2015;14:53.
19. Leka S, Grifitths A, Cox T. Work Organisation and Stress. Geneva, World Health Organization, 2003.
20. Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö. The validity and reliability of the Pittsburgh Sleep Quality Index. Turk Psikiyatri Derg. 1996;7:107-15.
21. Üstün Y, Çınar Yücel Ş. Hemşirelerin uyku kalitesinin incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2011;4:29-38.
22. Günaydın N. Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin uyku kalitesi ve genel ruhsal durumlarına etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2014;5:33-40.
23. Shao MF, Chou YC, Yeh MY, Tzeng WC. Sleep quality and quality of life in female shift working nurses. J Adv Nurs. 2010;66:1565-72.
24. Fışkın A, Temel AB, Yıldırım JG. Hemşirelerde uyku sorunları ve etkili etmenler. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2013;29:13-32.
25. Taş S. Vardiyalı ve vardiyasız çalışan hemşirelerin uyku ile ilgili özelliklerinin karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi). Konya, Selçuk Üniversitesi, 2012.

APA	Deniz Doğan S, ARSLAN S, Aydıngülü N, KOPARAN İ, gülşen m (2019). Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. , 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
Chicago	Deniz Doğan Sevgi,ARSLAN Sevban,Aydıngülü Nursevim,KOPARAN İbrahim Halil,gülşen muaz Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. (2019): 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
MLA	Deniz Doğan Sevgi,ARSLAN Sevban,Aydıngülü Nursevim,KOPARAN İbrahim Halil,gülşen muaz Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. , 2019, ss.1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
AMA	Deniz Doğan S,ARSLAN S,Aydıngülü N,KOPARAN İ,gülşen m Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. . 2019; 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
Vancouver	Deniz Doğan S,ARSLAN S,Aydıngülü N,KOPARAN İ,gülşen m Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. . 2019; 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
IEEE	Deniz Doğan S,ARSLAN S,Aydıngülü N,KOPARAN İ,gülşen m "Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi." , ss.1196 - 1202, 2019. 10.17826/cumj.511429
ISNAD	Deniz Doğan, Sevgi vd. "Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi". (2019), 1196-1202. https://doi.org/10.17826/cumj.511429

APA	Deniz Doğan S, ARSLAN S, Aydıngülü N, KOPARAN İ, gülşen m (2019). Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. Cukurova Medical Journal, 44(4), 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
Chicago	Deniz Doğan Sevgi,ARSLAN Sevban,Aydıngülü Nursevim,KOPARAN İbrahim Halil,gülşen muaz Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. Cukurova Medical Journal 44, no.4 (2019): 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
MLA	Deniz Doğan Sevgi,ARSLAN Sevban,Aydıngülü Nursevim,KOPARAN İbrahim Halil,gülşen muaz Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. Cukurova Medical Journal, vol.44, no.4, 2019, ss.1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
AMA	Deniz Doğan S,ARSLAN S,Aydıngülü N,KOPARAN İ,gülşen m Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. Cukurova Medical Journal. 2019; 44(4): 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
Vancouver	Deniz Doğan S,ARSLAN S,Aydıngülü N,KOPARAN İ,gülşen m Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi. Cukurova Medical Journal. 2019; 44(4): 1196 - 1202. 10.17826/cumj.511429
IEEE	Deniz Doğan S,ARSLAN S,Aydıngülü N,KOPARAN İ,gülşen m "Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi." Cukurova Medical Journal, 44, ss.1196 - 1202, 2019. 10.17826/cumj.511429
ISNAD	Deniz Doğan, Sevgi vd. "Vardiya sistemiyle çalışan hemşirelerin uyku kalitesi". Cukurova Medical Journal 44/4 (2019), 1196-1202. https://doi.org/10.17826/cumj.511429