Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi
Yıl: 2020 Cilt: 26 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 94 - 102 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14744/epilepsi.2019.43043 İndeks Tarihi: 08-12-2020
Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi
Öz: Amaç: Çocuklarda epilepsi nöbetlerinin hastane dışında yönetilmesine yönelik verilen eğitimlerin, nöbet yönetimine etkisinin değerlendirilmesidir.Gereç ve Yöntem: Tarama Nisan–Mayıs 2019 tarihleri arasında, Akdeniz Üniversitesi elektronik veri tabanları CINAHL, Cochrane Library, Sciencedirect, WOS, Wiley, Medline, Ulakbim, Pubmed, YÖK Ulusal Tez Merkezi’nden; “çocuk”, “epilepsi”, “hastane dışı nöbet yönetimi”, “evde nöbet yönetimi” ile buna karşılık gelen ingilizce anahtar kelimeler ve MeSH terimleri ile yıl sınırlaması olmaksızın gerçekleştirilmiştir.Bulgular: Taramalarla toplam 1623 çalışmaya ulaşılmıştır. 421’i dublikasyondur. Kalan 1399 çalışmadan, dil-başlık-özet bakımından dahiletme kriterlerine uyan 180 çalışmaya ulaşılmıştır. İçerik, çalışma tipi uygun olan, tam metnine ulaşılan üç randomize kontrollü çalışma dahiledilmiştir. Çalışmalardan ilkinin ebeveynlerin nöbet anı ilkyardım bilgilerini artırmayı, ikincisinin ebeveynlerin nöbet anına yönelik genel bilgive beceri düzeyini artırmayı, üçüncüsünün ebeveynlerin nöbet anı medikal yönetimi güçlendirmeyi hedeflediği görülmektedir. Üç çalışmada,çocuklarda epilepsi nöbetlerinin hastane dışında yönetilmesine yönelik verilen eğitimlerin, nöbet yönetiminde etkin olduğu bulunmuştur.Sonuç: Nöbetin hastane dışında doğru ve zamanında müdahaleler ile bakım verenlere öğretilmesi hatalı yaklaşımları ortadan kaldırırken,ailenin yaşam kalitesini artırmaktadır. Bu konuda büyük gruplarla kanıt düzeyi yüksek araştırmalar yapılmalı, hemşireler bakım verenlerehastane dışında nöbet yönetimini öğreterek alana ışık tutmalıdır.
Anahtar Kelime: Evaluation of the Effectiveness of the Education Program for the Management of Seizures out of Hospital in Children who have Epilepsy: Systematic Review of the Randomized Control Trials
Öz: Objectives: To evaluate the effects of the education program for the management of epilepsy seizures out of the hospital in children who have epilepsy. Methods: Screening was conducted between April-May 2019 at Akdeniz University’s electronic databases; CINAHL, Cochrane Library, Sciencedirect, WOS, Wiley, Medline, Ulakbim, Pubmed, YÖK National Thesis Center electronic databases were scanned with the keywords “children”, “epilepsy”, “prehospital seizure management”, “home management of seizure” without year limitation. Results: All in all, 1623 studies were reached. 421 was duplication. Out of the remaining 1399 studies, 180 studies were reached that met the inclusion criteria concerning language-title-summary. Three randomized controlled trials were included in the full text of this study. The first trial aims to increase the first aid knowledge of the parents, the second trial aims to increase the general knowledge and skill level of the parents, the third trial aims to strengthen the medical management of the parents at the time of the seizure. It was stated that education programs for the management of epilepsy seizures were effective in three studies. Conclusion: It is possible to teach the caregivers to the caregivers with correct and timely interventions outside the hospital while eliminating the possible negative situations and improving the quality of life of the family. However, this issue should be studied more with larger groups and with a high level of evidence, and nurses should shed light on education for seizure management to caregivers outside the hospital.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Turan Gürhopur FD, Işler Dalgiç A. The effect of a modular education program for children with epilepsy and their parents on disease management. Epilepsy Behav.2018;78:210–18.
- 2. Fleeman N, Bradley PM, Lindsay B. Care delivery and self management strategies for children with epilepsy. Cochrane Database Syst Rev 2015;(12):CD006245.
- 3. England MJ, Liverman CT, Schultz AM, Strawbridge LM. Epilepsy across the spectrum: promoting health and understanding. A summary of the Institute of Medicine report. Epilepsy Behav 2012;25(2):266–76.
- 4. Kumar R, Khakha DC, Gulati S, Kaushik JS. Impact of structured teaching program on the parent’s knowledge of domiciliary management of seizure-A randomized controlled trial. Epilepsy Behav 2019;92:191–4.
- 5. World Health Organization. WHO, Fact Sheets 999, Epilepsy. Available at: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/ fs999/en/ accessed July 1, 2019.
- 6. Lua PL, Neni WS, Lee JK, Abd Aziz Z. The interactive animated epilepsy education programme (IAEEP): how feasible, acceptable and practical is the technology to children? Technol Health Care 2013;21(6):547–56.
- 7. Topbaş M, Ozgün S, Sönmez MF, Aksoy A, Can G, Yavuzyilmaz A, Can E. Epilepsy prevalence in the 0-17 age group in trabzon, Turkey. Iran J Pediatr 2012;22(3):344–50.
- 8. Efe E, İşler A. Sinir sistemi hastalıkları. In: Conk Z, Başbakkal Z, Bal Yılmaz H, Bolışık B, editors. Pediatri Hemşireliği. Akademisyen Tıp Kitabevi; 2013. p. 611–58.
- 9. Libenson MH, Bergin AM. Epilepsi Epidemiyolojisi, Nöbet Sınıflaması, Epilepsi Sendromları, In: Kutsal E, translation editor. Rudolf Pediatri. 22nd Ed, Güneş Tıp Kitabevi; 2013. p. 2198–99.
- 10. de Souza Maia Filho H, Streiner DL, da Mota Gomes M. Quality of life among Brazilian children with epilepsy: validation of a parent proxy instrument (QVCE-50). Seizure 2007;16(4):324–9.
- 11. Wohlrab GC, Rinnert S, Bettendorf U, Fischbach H, Heinen G, Klein P, et al; Famoses Project Group. famoses: a modular educational program for children with epilepsy and their parents. Epilepsy Behav 2007;10(1):44–8.
- 12. Hoare P, Mann H, Dunn S. Parental perception of the quality of life among children with epilepsy or diabetes with a new assessment questionnaire. Qual Life Res 2000;9(6):637–44.
- 13. İşler A, Başbakkal Z, Tekgül H. Modüler eğitim modeli ile epileptik nöbeti olan çocuğa yaklaşım. Türkiye Klinikleri Nöroloji Dergisi 2011;6(2):39–46.
- 14. Güven ŞT. Epilepsi Hastalığı Olan Ergen ve Ebeveynlerine Yönelik Hazırlanan Web Tabanlı Eğitimin Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
- 15. Işler A, Turan FD, Gözüm S, Oncel S. Complementary and alternative approaches used by parents of children with epilepsy on epilepsy management. Epilepsy Behav 2014;32:156–61.
- 16. Isler A, Basbakkal Z, Serdaroglu G, Tosun A, Polat M, Gokben S, et al. Semiologic seizure classification: the effectiveness of a modular education program for health professionals in pediatrics. Epilepsy Behav 2008;13(2):387–90.
- 17. Epilepsy Action. Epilepsy in England: time for change. 2009.
- 18. Austin JK, Huster GA, Dunn DW, Risinger MW. Adolescents with active or inactive epilepsy or asthma: a comparison of quality of life. Epilepsia 1996;37(12):1228–38.
- 19. Rau J, May TW, Pfäfflin M, Heubrock D, Petermann F. Education of children with epilepsy and their parents by the modular education program epilepsy for families (FAMOSES)-results of an evaluation study. Rehabilitation (Stuttg) 2006;45(1):27–39.
- 20. Jantzen S, Müller-Godeffroy E, Hallfahrt-Krisl T, Aksu F, Püst B, Kohl B, et al. FLIP&FLAP-a training programme for children and adolescents with epilepsy, and their parents. Seizur. 2009;18(7):478–86.
- 21. Avcı Ö. Eğitimin Epilepsili Çocuk ve Annelerinin Hastalığı Yönetme, Kaygı ve Yaşam Kalitesine Etkisi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı, Doktora Tezi; 2010.
- 22. Pfäfflin M, Petermann F, Rau J, May TW. The psychoeducational program for children with epilepsy and their parents (FAMOSES): results of a controlled pilot study and a survey of parent satisfaction over a five-year period. Epilepsy Behav2012;25(1):11–6.
- 23. Clark NM, Stoll S, Youatt EJ, Sweetman M, Derry R, Gorelick A. Fostering epilepsy self management: the perspectives of professionals. Epilepsy Behav 2010;19(3):255–63.
- 24. Fitzsimons M, Normand C, Varley J, Delanty N. Evidencebased models of care for people with epilepsy. Epilepsy Behav 2012;23(1):1–6.
- 25. PRİSMA-P (Preferred Reportıng Items For Systematic Review And Meta-Analysis Protocols) Prisma-P Checklist: Recommended items to address in a systematic review protocol. Available at: http://www.prisma-statement.org/documents/PRISMA-Pchecklist.pdf accessed July 1, 2019.
- 26. Sigalet E, Cheng A, Donnon T, Koot D, Chatfield J, Robinson T, et al. A simulation-based intervention teaching seizure management to caregivers: A randomized controlled pilot study. Paediatr Child Health 2014;19(7):373–8.
- 27. Ruiz ML, Sarasa MR, Rodríguez LS, Nieves MP, Estéllez FI, Arce SA, Benito-León J. Guidelines for seizure management in palliative care: proposal for an updated clinical practice model based on a systematic literature review. Neurología 2019;34(3):165– 97.
- 28. Wagner JL, Modi AC, Johnson EK, Shegog R, Escoffery C, Bamps Y, et al. Self-management interventions in pediatric epilepsy: What is the level of evidence? Epilepsia 2017;58(5):743–54.
- 29. Connolly AM, Beavis E, Mugica-Cox B, Bye AM, Lawson JA. Exploring carer perceptions of training in out-of-hospital use of buccal midazolam for emergency management of seizures (2008-2012). J Paediatr Child Health 2015;51(7):704–7.
- 30. Osborne A, Taylor L, Reuber M, Grünewald RA, Parkinson M, Dickson JM. Pre-hospital care after a seizure: Evidence base and United Kingdom management guidelines. Seizure 2015;24:82– 7.
- 31. Shah MI, Carey JM, Rapp SE, Masciale M, Alcanter WB, Mondragon JA, et al. Impact of High-Fidelity Pediatric Simulation on Paramedic Seizure Management. Prehosp Emerg Care 2016;20(4):499–507.
- 32. Wilmshurst JM, Gaillard WD, Vinayan KP, Tsuchida TN, Plouin P, Van Bogaert P, et al. Summary of recommendations for the management of infantile seizures: Task Force Report for the ILAE Commission of Pediatrics. Epilepsia 2015;56(8):1185–97.
- 33. Ramaratnam S, Satishchandra P. Guidelines for epilepsy management in India classification of seizures and epilepsy syndromes. Ann Indian Acad Neurol 2010;13(4):247–9.
- 34. Welsh R, Kerley S, Walker C. Nursing patients with epilepsy in secondary care settings. Nursing Standard 2009;23(36):49.
- 35. O’Dell C, Shinnar S, Ballaban-Gil KR, Hornick M, Sigalova M, Kang H, et al. Rectal diazepam gel in the home management of seizures in children. Pediatr Neurol 2005;33(3):166–72.
- 36. Armon K, Stephenson T, MacFaul R, Hemingway P, Werneke U, Smith S. An evidence and consensus based guideline for the management of a child after a seizure. Emerg Med J 2003;20(1):13–20.
| APA | Turan F, İşler Dalgıç A (2020). Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. , 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| Chicago | Turan Fatma Dilek,İşler Dalgıç Ayşegül Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. (2020): 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| MLA | Turan Fatma Dilek,İşler Dalgıç Ayşegül Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. , 2020, ss.94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| AMA | Turan F,İşler Dalgıç A Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. . 2020; 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| Vancouver | Turan F,İşler Dalgıç A Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. . 2020; 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| IEEE | Turan F,İşler Dalgıç A "Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi." , ss.94 - 102, 2020. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| ISNAD | Turan, Fatma Dilek - İşler Dalgıç, Ayşegül. "Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi". (2020), 94-102. https://doi.org/10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| APA | Turan F, İşler Dalgıç A (2020). Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. Epilepsi, 26(2), 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| Chicago | Turan Fatma Dilek,İşler Dalgıç Ayşegül Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. Epilepsi 26, no.2 (2020): 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| MLA | Turan Fatma Dilek,İşler Dalgıç Ayşegül Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. Epilepsi, vol.26, no.2, 2020, ss.94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| AMA | Turan F,İşler Dalgıç A Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. Epilepsi. 2020; 26(2): 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| Vancouver | Turan F,İşler Dalgıç A Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi. Epilepsi. 2020; 26(2): 94 - 102. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| IEEE | Turan F,İşler Dalgıç A "Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi." Epilepsi, 26, ss.94 - 102, 2020. 10.14744/epilepsi.2019.43043 |
| ISNAD | Turan, Fatma Dilek - İşler Dalgıç, Ayşegül. "Çocuklarda Epilepsi Nöbetlerinin Hastane Dışında Yönetilmesine Yönelik Verilen Eğitimlerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Derlemesi". Epilepsi 26/2 (2020), 94-102. https://doi.org/10.14744/epilepsi.2019.43043 |
