Yıl: 2020 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 352 - 359 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5222/jaren.2020.60251 İndeks Tarihi: 08-12-2020

Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler

Öz:
Amaç: Çalışmanın amacı bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 15-49 yaş kadınların acil kontraseptifyöntemleri bilinme, uygulanma durumu ve ilişkili faktörlerin belirlenmesidir.Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu çalışma İstanbul Kartal’da bir Aile Sağlığı Merkezi’nde yürütülmüştür.Çalışmaya bu birimlere kayıtlı 407 kadın alınmıştır. Veriler çalışmacılar tarafından oluşturulanbir anket formuyla yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır.Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 34,3±7,6 yıl idi. Katılımcıların % 41,7 (n=170)’si 8 yıl ve altıeğitime sahipti. Katılımcıların %65,4 (n=266)’ü herhangi bir gebelikten korunma yöntemi kullanmaktaydı.İstenmeyen gebelik öyküsü olan kadın oranı %17,3 (n=59)’tür. Ertesi gün hapı teriminiduyanların %62,1 (n=113)’i bu yöntemin nasıl kullanılacağını bilmektedir. Çalışmaya katılanların%11,3 (n=46)’ü daha önce en az bir defa acil gebelikten korunma yöntemi kullanmıştır. Gebeliksayısı arttıkça yöntem kullananların oranı anlamlı olarak artmaktadır. Acil kontroseptif yöntemkullanıcıların büyük çoğunluğu bu yöntemi sağlık personelinden duyduklarını belirtmişlerdir.Katılımcılar yöntemi eczaneden (%87,0; n=40) ve ASM’den %13,0 (n=6), temin ettiğini belirtmiştir.Sonuç: Katılımcılarımızda istenmeyen gebelik oranları ile acil kontraseptif yöntem kullanımı arasındaanlamlı bir fark vardır. Yöntem daha çok gece eczanelerden alınmaktadır. Yan etkisi daha azve fiyatı yüksek olan bu hapların gereksinimi olan bireylere ASM’den verilmesinin kullanım oranlarınıarttıracağını düşünmekteyiz.
Anahtar Kelime:

Emergency Contraceptive Methods Knowledge, Use and Related Factors of 15-49 Year Women in a Family Health Center

Öz:
Objective: The aim of the study is to determine knowledge, and use of emergency contraceptive methods by 15-49 year-old women registered in a family health center and related Factors. Method: This descriptive study was carried out in the Family Health Center of in Kartal County of Metropolitan City of Istanbul with 407 women registered in these units. The data were collected by face-to-face interview technique with a questionnaire form created by the investigators. Results: he mean age of the participants was 34.3±7.6 years. 41.7% (n=170) of the participants had education for 8 years or less. The 65.4% (n=266) of the participants used any contraception method. The 62.1% (n=113) of those who heard the term “morning after pill” knew how to use this method. The 17.3% of women had a history of unwanted pregnancy (n=59). The 11.3% (n=46) of the participants of the study have used emergency contraception method at least once before. As the number of pregnancies increases, the rate of those who use the method increases significantly. The vast majority of emergency contraceptive method users stated that they had heard this method from health personnel. Participants stated that they obtained this pill from the pharmacy (87.0%; n=40) and 13.0% (n=6) from the family health centers (FHCs). Conclusion: There is a significant difference between unwanted pregnancy rates and the use of emergency contraceptive methods. The method is mostly procured from the pharmacies at night. We think that giving these pills, which have less side effects but high prices, to individuals in need from FHCs will increase the rates of their usage.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Öner C, Güneri MC, Kars B, Çatak B, Telatar B, Acil kontraseptif yöntemlerin kadınlar tarafından bilinme durumu ve ilişkili faktörler. Nobel Med 2016;12(1):20-5.
  • 2. World Health Organisation. Emergency Contraception. In: https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/ detail/emergency-contraception Erişim Tarihi: 22 Ekim 2019.
  • 3. Köşüş A, Köşüş N, Çapar M. Acil kontrasepsiyon. Genel Tıp Dergisi 2007;17(2):131-8.
  • 4. Eren S, Tuğrul S, Yıldırım G. Acil kontrasepsiyon Journal of the Turkish German Gynecological Association 2005;6(1):13-6.
  • 5. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK. 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Ankara, Elma Teknik Basım Matbaacılık 2014. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/ tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf Erişim Tarihi: 22 Ekim 2019
  • 6. Saini S, Kamra D, Singh S. Knowledge, attitude and practices regarding emergency contraception among married women in Ludhiana, Punjab, India. International Journal of Community Medicine And Public Health, 2018; 5(8):3506-12. https://doi.org/10.18203/2394-6040.ijcmph20183089
  • 7. UN. Trends in Contraceptive Use Worldwide 2015. https://www.un.org/en/development/desa/population/ publications/pdf/family/trendsContraceptiveUse2015Report. pdf Erişim Tarihi: 23 Ekim 2019.
  • 8. Koçak DY, Duman N B, Topuz Ş, Yılmazel G, Güngör T, Başçı AB. Üreme çağındaki kadınların acil kontrasepsiyon ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Jinekoloji- Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi 2016;13(3).
  • 9. Tekin YB, Ural ÜM, Üstüner I, Balık G, Şahin FK, Güven ESG. Knowledge and attitudes about emergency contraception among married women in the eastern black sea region of Turkey. Gynecology Obstetrics & Reproductive Medicine, 2016;21(1):22-6.
  • 10. Anjum F, Jabeen A, Sanjrani H. Awareness regarding emergency contraception. Annals KEMU 2016;22(3): 237-9. [CrossRef]
  • 11. Alharbi MS, Almujil AS, Alreshid FF, Kutbi EH. Knowledge and attitude about emergency contraception among Saudi women of childbearing age. J Family Med Prim Care. 2019;8(1):44-8. [CrossRef]
  • 12. Kayhan Ö, 15-49 yaş bayanların acil kontrasepsiyon hakkındaki bilgi ve tutumları. Yüksek Lisans Tezi; Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2008.
  • 13. Ekhtiari A, Amirkhani Z, Esfahani A, Bayesh S, Najibpour R, Saghafi M. Survey of Knowledge and Attitude Toward Emergency Contraceptive Method Among Married Women in Reproductive Age Group. Jundishapur J Health Sci 2018;10(1):e57700 [CrossRef]
  • 14. Çetinkaya M. Pınarhisar’da Bir Aile Sağlığı Merkezi Bölgesinde Yaşayan 15-49 Yaş Kadınlarda Düşükler ve Belirleyicileri. Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2018.
  • 15. CDC/National Center for Health Statistics July 7, 2017 https://www.cdc.gov/nchs/nsfg/key_statistics/e. htm#emergency
  • 16. Black KI, Geary R, French R, Leefe N, Mercer CH, Glasier A, et al. Trends in the use of emergency contraception in Britain: evidence from the second and third National Surveys of Sexual Attitudes and Lifestyles. BJOG. 2016;123(10):1600-7. [CrossRef]
  • 17. Guleria S, Juul KE, Munk C, Hansen BT, Arnheim- Dahlstrom L, Liaw K-L, et al. Contraceptive non-use and emergency contraceptive use at first sexual intercourse among nearly 12.000 Scandinavian women. Acta Obstet Gynecol Scand 2017;96:286-94. [CrossRef]
  • 18. Afzal M, Aziz U, Qurban S. Knowledge, Attitude and Practices of Emergency Contraceptive Methods in Female Patients Attending Gynae OPD at Arif Memorial Teaching Hospital: A Cross Sectional Survey. Pakistan Journal of Medical and Health Sciences 2019;13(2): 484-9.
APA ARSLANCAN M, ÇETİN H, Tuna M, Yıldızdal A, Öner C, Şimşek E (2020). Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. , 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
Chicago ARSLANCAN MISTAN,ÇETİN HÜSEYİN,Tuna Müjgan,Yıldızdal Ayşe,Öner Can,Şimşek Engin Ersin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. (2020): 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
MLA ARSLANCAN MISTAN,ÇETİN HÜSEYİN,Tuna Müjgan,Yıldızdal Ayşe,Öner Can,Şimşek Engin Ersin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. , 2020, ss.352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
AMA ARSLANCAN M,ÇETİN H,Tuna M,Yıldızdal A,Öner C,Şimşek E Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. . 2020; 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
Vancouver ARSLANCAN M,ÇETİN H,Tuna M,Yıldızdal A,Öner C,Şimşek E Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. . 2020; 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
IEEE ARSLANCAN M,ÇETİN H,Tuna M,Yıldızdal A,Öner C,Şimşek E "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler." , ss.352 - 359, 2020. 10.5222/jaren.2020.60251
ISNAD ARSLANCAN, MISTAN vd. "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler". (2020), 352-359. https://doi.org/10.5222/jaren.2020.60251
APA ARSLANCAN M, ÇETİN H, Tuna M, Yıldızdal A, Öner C, Şimşek E (2020). Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. Journal of Academic Research in Nursing, 6(2), 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
Chicago ARSLANCAN MISTAN,ÇETİN HÜSEYİN,Tuna Müjgan,Yıldızdal Ayşe,Öner Can,Şimşek Engin Ersin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. Journal of Academic Research in Nursing 6, no.2 (2020): 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
MLA ARSLANCAN MISTAN,ÇETİN HÜSEYİN,Tuna Müjgan,Yıldızdal Ayşe,Öner Can,Şimşek Engin Ersin Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. Journal of Academic Research in Nursing, vol.6, no.2, 2020, ss.352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
AMA ARSLANCAN M,ÇETİN H,Tuna M,Yıldızdal A,Öner C,Şimşek E Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. Journal of Academic Research in Nursing. 2020; 6(2): 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
Vancouver ARSLANCAN M,ÇETİN H,Tuna M,Yıldızdal A,Öner C,Şimşek E Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler. Journal of Academic Research in Nursing. 2020; 6(2): 352 - 359. 10.5222/jaren.2020.60251
IEEE ARSLANCAN M,ÇETİN H,Tuna M,Yıldızdal A,Öner C,Şimşek E "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler." Journal of Academic Research in Nursing, 6, ss.352 - 359, 2020. 10.5222/jaren.2020.60251
ISNAD ARSLANCAN, MISTAN vd. "Bir Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 15-49 Yaş Kadınların Acil Kontraseptif Yöntemleri Bilme, Uygulama Durumları ve İlişkili Faktörler". Journal of Academic Research in Nursing 6/2 (2020), 352-359. https://doi.org/10.5222/jaren.2020.60251