ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Yıl: 2020 Cilt: 18 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 108 - 119 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33689/spormetre.684587 İndeks Tarihi: 10-12-2020
ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Öz: Bu çalışmanın amacı, yeni bir kavram olarak değerlendirilebilecek atletik zihinsel enerjinin ölçümü için Luve arkadaşları (2018) tarafından geliştirilen Atletik Zihinsel Enerji Ölçeği’nin (AZEÖ) Türkçeye uyarlanmasıve psikometrik özelliklerinin incelenmesidir. Çalışmaya farklı branşlarda müsabık seviyede faal (futbol,basketbol, voleybol, hentbol, çim/buz hokeyi, atletizm, judo, taekwondo, tenis, yüzme, oryantiring, wushu,bisiklet) 174’ü erkek (%60,6) (x̄yaş=22,57±3,29), 113’ü kadın (%39,4) (x̄yaş=22.25±2.82) olmak üzere toplam287 sporcu gönüllü olarak katılmıştır. Ölçek 18 madde ve 6 alt boyuttan oluşmakta, 6’lı Likert tipindedeğerlendirilmektedir. Ölçeğin yapı geçerliliği için birinci ve ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizi ayrı ayrıincelenmiş, güvenirlik değerlendirmesi için ise iç tutarlılık katsayıları hesaplanmış, iç tutarlılığın belirlenmesiadına madde toplam test korelasyonları da incelenmiştir. Birinci düzey doğrulayıcı faktör analiz sonuçlarındaelde edilen uyum iyiliği indeks değerleri, x2/sd(x2=251,392, sd=120)=2,09, RMSEA=0,062, SRMR=0,053,GFI=0,91, CFI=0,95 olarak belirlenmiştir. İkinci düzey doğrulayıcı faktör analiz sonuçlarında elde edilen uyumiyiliği indeks değerleri ise, x2/sd(x2=336,325, sd=129)=2,60, RMSEA=0,075, SRMR=0,064, GFI=0,90,CFI=0,92 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin Cronbach Alpha değerlerinin, 0,78 ile 0,91 arasında değiştiği tespitedilmiştir. Sonuç olarak Atletik Zihinsel Enerji Ölçeği’nin Türkçe versiyonunun sporcular için geçerli vegüvenilir bir ölçüm aracı olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime: ADAPTATION OF THE ATHLETIC MENTAL ENERGY SCALE TO THE TURKISH LANGUAGE AND INVESTIGATION OF ITS PSYCHOMETRIC PROPERTIES
Öz: This study aimed to adapt the Athletic Mental Energy Scale (AMES) ,which has been developed by Lu et al. (2018) to Turkish, and to investigate its psychometric properties. For this purpose, a total of 287 athletes participated in the study voluntarily,174 of whom were male (x̄age =22,57±3,29), and 174 were female (x̄age=22,25±2,82) who were active in different sport branches (football, basketball, volleyball, handball, field/ice hokey, track and field, judo, taekwondo, tennis, swimming, orienteering, wushu, bicycle). AMES consists of 18 items and 6 sub-dimensions and is evaluated as 6 Likert type. First and second level confirmatory factor analyses were examined for construct validity of the scale. Internal consistency coefficients were calculated for reliability assessment, and item-total test correlations were also examined to determine internal consistency. In the first level confirmatory factor analysis results, the goodness of fit index values were determined as x2/sd(x2=251,392, sd=120)=2,09, RMSEA=0,062, SRMR=0,053, GFI=0,91, CFI=0,95. In the second level confirmatory factor analysis results, the goodness of fit index values were determined x2/sd(x2=336,325, sd=129)=2,60, RMSEA=0,075, SRMR=0,064, GFI=0,90, CFI=0,92. It was determined that the internal consistency coefficients of the questionnaire changed between 0.78 and 0.91. As a result, it can be said that the Turkish version of “Athletic Mental Energy – AMES” is a valid and reliable measurement tool for athletes.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alpar, R. (2001). Spor bilimlerinde uygulamalı istatistik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Brislin, R. W. (1986). The wording and translation of research instruments. (WJ Lonner, JW Berry, Ed.) Field Methods in Educational Research. 1st ed. Newbury Park, CA: Sage Publications.
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
- Cook, D. B., Davis, J. M. (2006). Mental energy: Defining the science. Nutrition Reviews, 64(7), 1. Retrieved from https://search.proquest.com/docview/212328562?accountid=142289
- Dammann, K. W., Bell, M., Kanter, M., Berger, A. (2013). Effects of consumption of sucromalt, a slowly digestible carbohydrate, on mental and physical energy questionnaire responses. Nutritional neuroscience. 16, 83– 95. doi: 10.1179/1476830512Y.0000000034
- DeVellis, R. F. (2016). Scale development: theory and applications. Sage Publications.
- Hambleton, R. K., Patsula, L. (1999). Increasing the Validity of Adapted Tests: Myths to be Avoided and Guidelines For Improving Test Adaptation Practices. Journal of Applied Testing Technology, 1(1), 1- 13.
- Hu, L. T., Bentler P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1),1-55.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınevi. Ankara.
- Kennedy, D. O., Haskell, C. F., Wesnes, K. A., Scholey, A. B. (2004). Improved cognitive performance in human volunteers following administration of guarana (Paullinia cupana) extract: comparison and interaction with Panax ginseng. Pharmacology Biochemistry and Behavior. 79, 401–411. doi: 10.1016/j.pbb.2004.07.014
- Kennedy, D. O., Jackson, P. A., Haskell, C. F., Scholey, A. B. (2007). Modulation of cognitive performance following single doses of 120 mg Ginkgo biloba extract administered to healthy young volunteers. Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental. 22, 559–566. doi: 10.1002/hup.885
- Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford press. New York.
- Kuan, G., Morris, T., Terry, P. (2017). Effects of music on arousal during imagery in elite shooters: a pilot study. PLoS ONE 12:e0175022. doi: 10.1371/journal.pone.0175022
- Loehr, J. E. (2005). The sport psychology handbook. S. Murhpy (Ed.), Leadership: full engagement for success(157-158). Champaign, IL: Human Kinetics
- Lykken, D. T. (2005). Mental energy. Intelligence, 33(4), S331-335. doi: 10.1016/j.intell.2005.03.005.
- Lu, F. J., Gill, D. L., Yang, C., Lee, P. F., Chiu, Y. H., Hsu, Y. W., Kuan, G. (2018). Measuring Athletic Mental Energy (AME): Instrument Development and Validation. Frontiers In Psychology, 9, 2363.
- Mohajeri, M. H., Wittwer, J., Vargas, K., Hogan, E., Holmes, A., Rogers, P. J., ... & Gibson, E. L. (2015). Chronic treatment with a tryptophan-rich protein hydrolysate improves emotional processing, mental energy levels and reaction time in middle-aged women. British Journal of Nutrition, 113(2), 350-365.
- Nideffer, R. (1985). Athletes’ guide to mental training. Champaign, IL: Human Kinetics.
- Nunnally, J. C., Bernstein, I. (1994). Psychometric theory. McGraw-Hill, New York.
- O'Connor, P.,J. (2006). Mental energy: Developing a model for examining nutrition-related claims.. Nutrition Reviews, 64(7), S2-6. Retrieved from https://search.proquest.com/docview/212326955?accountid=142289
- Meydan, H.C., Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi amos uygulaması. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Schermelleh-Engel K., Moosbrugger, H., Müller, H. (2003). Evaluating the fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness of-fit Measures. Methods of Psychological Research Online. 8(2), 23-74.
- Suinn, R. (1986). Seven steps to peak performance. Hans Huber: Toronto.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin Yayınları.
- Rogers, P. J., Appleton, K. M., Kessler, D., Peters, T. J., Gunnell, D., Hayward, R. C., Ness, A. R. (2008). No effect of n-3 long-chain polyunsaturated fatty acid (EPA and DHA) supplementation on depressed mood and cognitive function: a randomized controlled trial. British Journal of Nutrition, 99(2), 421-431.
- Tezbaşaran, A. (1996). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
| APA | YILDIZ A, YARAYAN Y, YILMAZ B, Kuan G (2020). ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. , 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| Chicago | YILDIZ AYDINER BIRSIN,YARAYAN YUNUS EMRE,YILMAZ BAKI,Kuan Garry ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. (2020): 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| MLA | YILDIZ AYDINER BIRSIN,YARAYAN YUNUS EMRE,YILMAZ BAKI,Kuan Garry ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. , 2020, ss.108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| AMA | YILDIZ A,YARAYAN Y,YILMAZ B,Kuan G ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. . 2020; 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| Vancouver | YILDIZ A,YARAYAN Y,YILMAZ B,Kuan G ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. . 2020; 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| IEEE | YILDIZ A,YARAYAN Y,YILMAZ B,Kuan G "ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ." , ss.108 - 119, 2020. 10.33689/spormetre.684587 |
| ISNAD | YILDIZ, AYDINER BIRSIN vd. "ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ". (2020), 108-119. https://doi.org/10.33689/spormetre.684587 |
| APA | YILDIZ A, YARAYAN Y, YILMAZ B, Kuan G (2020). ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. SPORMETRE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ DERGİSİ, 18(3), 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| Chicago | YILDIZ AYDINER BIRSIN,YARAYAN YUNUS EMRE,YILMAZ BAKI,Kuan Garry ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. SPORMETRE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ DERGİSİ 18, no.3 (2020): 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| MLA | YILDIZ AYDINER BIRSIN,YARAYAN YUNUS EMRE,YILMAZ BAKI,Kuan Garry ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. SPORMETRE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ DERGİSİ, vol.18, no.3, 2020, ss.108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| AMA | YILDIZ A,YARAYAN Y,YILMAZ B,Kuan G ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. SPORMETRE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ DERGİSİ. 2020; 18(3): 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| Vancouver | YILDIZ A,YARAYAN Y,YILMAZ B,Kuan G ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. SPORMETRE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ DERGİSİ. 2020; 18(3): 108 - 119. 10.33689/spormetre.684587 |
| IEEE | YILDIZ A,YARAYAN Y,YILMAZ B,Kuan G "ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ." SPORMETRE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ DERGİSİ, 18, ss.108 - 119, 2020. 10.33689/spormetre.684587 |
| ISNAD | YILDIZ, AYDINER BIRSIN vd. "ATLETİK ZİHİNSEL ENERJİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ". SPORMETRE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ DERGİSİ 18/3 (2020), 108-119. https://doi.org/10.33689/spormetre.684587 |
