İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI
Yıl: 2020 Cilt: 31 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 18 - 27 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 13-12-2020
İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI
Öz: şçilerin iş istasyonlarına atanması sırasında genellikle işçilerin sadece yetenekseviyeleri dikkate alınmaktadır. Sağlık seviyeleri ise çoğu kez ihmal edilmektedir.Oysa işçilerin sağlık durumlarına uygun olmayan iş istasyonlarına atanmaları hemsağlık durumlarını hem de verimliliklerini olumsuz etkileme riskine sahiptir. Ayrıcasanayide otomasyonun yaygınlaşması iş gücü gereksinimini azalttığı içingünümüzde bir işçinin birden çok iş istasyonuna hizmet vermesi mümkün halegelmiştir. Bu nedenle bu çalışmada işçilerin hem yetenek hem de sağlık seviyelerinidikkate alarak iş istasyonlarına tam ve kısmi kapasiteli olarak atanmaları problemiele alınmıştır. Problemin çözümü için üç aşamalı bir çözüm yaklaşımı önerilmiştir.Bu aşamalar sırasıyla; her iş istasyonu için gerekli vardiya sayısının belirlenmesi,her vardiya için gerekli işçi sayısının belirlenmesi ve işçilerin yetenek ve sağlıkseviyeleri dikkate alınarak iş istasyonlarına kısmi ve tam kapasiteli olarakatanmasıdır. İşçilerin hangi iş istasyonlarına atanacağını belirleyebilmek için birkarma tamsayılı doğrusal karar modeli önerilmiştir. Önerilen matematiksel modelile küçük boyutlu bir örnek problem ve gerçek hayat problemi GAMS/CPLEX veExcel Open Solver çözücüsü kullanılarak çözülmüş ve elde edilen sonuçlartartışılmıştır. Ayrıca problemin her planlama periyodunda yeniden çözülmesigerekeceğinden önerilen çözüm yaklaşımının etkin ve kolay bir biçimdekullanılabilmesi için bir karar destek sistemi geliştirilmiştir.
Anahtar Kelime: A SOLUTION APPROACH FOR THE PROBLEM OF WORKERS’ PARTLY OR FULLY ALLOCATIONS TO WORKSTATIONS BY HEALTH AND SKILL LEVELS
Öz: In general, during the workers assignments to workstations, only skill of workers are taken into account. Their health conditions are often ignored. However, assigning workers to workstations that are not suitable for their health conditions has the risk of negatively affecting their health status and efficiency. In addition, since the widespread use of automation in the industry reduces the need for labor, it is possible for a worker to serve more than one workstation. Therefore, in this study the problem of workers' partly or fully assignments to the workstations by taking into consideration both skill and health levels of the workers is considered. A three-stage solution approach is proposed for the solution of the problem. These stages are; determining the required number of shifts for each workstation, determining the required number of workers for each shift and assigning partial and full capacity to workstations by taking into account the skill and health levels of the workers. A mixed integer linear programming model is proposed to determine which workstations are assigned to the workers. A small-scaled instance and a real life problem are solved by using the suggested mathematical model both with GAMS/CPLEX and Excel Open Solver and the results obtained are discussed. In addition, since the problem will need to be solved in each planning period, a decision support system has been developed for the effective and easy use of the proposed solution approach
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Altay, A. (2007). Genetik algoritma ve bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Bakan, İ. ve Kelleroğlu, H. (2003). Performans değerlendirme: çalışanların performans değerlendirme uygulamalarından beklentileri konusunda bir alan çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 103-127. Erişim adresi: http://sablon.sdu.edu.tr/fakulteler/iibf/dergi/fi les/2003-1-7.pdf
- Canyakmaz, C., Çolak, A., Dönmez, C., Sümer, S., Şekerel, B.C. ve Ulu, E. G. (2011). Bulaşık makinesi montaj hattı iş sıralama ve işçi atama sistem tasarımı (Proje Fuarı ve Yarışması). Bilkent Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü, 1-15. Erişim adresi: https://w3.ie.bilkent.edu.tr/ emfuar/wp-content/uploads/2016/12/ Kitap2011.pdf
- Çiçek, İ. (2016). Jandarma genel komutanlığı için personel atama süreci ve karar destek sistemi. Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü, Ankara.
- Dagkakis, G., Rotondo, A. & Heavey, C. (2019). Embedding optimization with deterministic discrete event simulation for assignment of cross-trained operators: an assembly line case study. Computes And Operations Research, 111, 99-115. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cor.2019.06.008
- Kapanoğlu, M., Orhan, İ. ve Saraç, T. (2016). Karar destek sistemleri. anadolu üniversitesi yayınları.
- Kuo, Y., Chen, Y. & Wang, Y. (2018). Operator assignment with cell loading and product sequencing in labour-intensive assembly cells - a case study of a bicycle assembly company. International Journal of Production Research, 56(16), 5495-5510. DOI: https://doi.org/10.1080/00207543.2018.1470345
- Kuo, Y. & Liu, C. (2017). Operator assignment in a labor-intensive manufacturing cell considering inter-cell manpower transfer. Computers & Industrial Engineering, 110, 83-91. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cie.2017.05.036
- Li, Y., Wang, H. & Yang, Z. (2019). Type II assembly line balancing problem with multi-operators. Neural Computing & Applications, 31, 347-357. DOI: https://doi.org/10.1007/s00521-018-3834-1
- Lian, J., Liu, C., Li, W. & Yin, Y. (2018). A multi-skilled worker assignment problem in seru production systems considering the worker heterogeneity. Computers & Industrial Engineering,118, 366- 382. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cie.2018.02.035
- Mehdizadeh, E. & Rahimi, V. (2016). An integrated mathematical model for solving dynamic cell formation problem considering operator assignment and ınter/ıntra cell layouts. Applied Soft Computing, 42, 325-341. DOI: https://doi.org/10.1016/j.asoc.2016.01.012
- Sadeghi, S., Forghani, M.A. & Seidi, M. (2017). Integrated dynamic cell formation with operator assignment and inter-cell layout problems: a mathematical model. Proceedings of The Institution of Mechanical Engineers Part B-Journal of Engineering Manufacture, 231(9), 1658-1669. DOI: https://doi.org/10.1177/ 0954405415604314
- Sarucan, A. (1999). Bir raylı ulaşım sisteminde personel çizelgeleme problemine bütünleşik yaklaşım(Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya.
- Sayın, S. & Karabatı, S. (2007). Assigning crosstrained workers to departments: A two-stage optimization model to maximize utility and skill ımprovement. European Journal of Operational Research, 176, 1643-1658. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ejor.2005.10.045
- Oğan, A.D., Özdeniz, B., Özer, Z.Ö., Öztürk, K.C., Top, L., Çilingir, C. ve Kayalıgil, S.(2009). Dizel enjektör üretimi yapan bir şirketteki montaj hattı işletme süreçleri. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 20(3), 39-51. Erişim adresi: https://www.mmo.org.tr/ sites/default/files/bf91895a3a5910a_ek.pdf
- Özçelik, S. (2011). Çok yönlü personellerin değerlendirilmesi ve üretim hattı personel atama problemi için bir optimizasyon modeli (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Wu, L., Cai, F., Li, L. & Chu, X. (2018). Cross-trained worker assignment problem in cellular manufacturing system using swarm intelligence metaheuristics. Mathematical Problems in Engineering. DOI: https://doi.org/10.1155/ 2018/4302062
| APA | Tutumlu B, Aygün B, Saraç T (2020). İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. , 18 - 27. |
| Chicago | Tutumlu Büşra,Aygün Berna,Saraç Tugba İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. (2020): 18 - 27. |
| MLA | Tutumlu Büşra,Aygün Berna,Saraç Tugba İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. , 2020, ss.18 - 27. |
| AMA | Tutumlu B,Aygün B,Saraç T İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. . 2020; 18 - 27. |
| Vancouver | Tutumlu B,Aygün B,Saraç T İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. . 2020; 18 - 27. |
| IEEE | Tutumlu B,Aygün B,Saraç T "İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI." , ss.18 - 27, 2020. |
| ISNAD | Tutumlu, Büşra vd. "İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI". (2020), 18-27. |
| APA | Tutumlu B, Aygün B, Saraç T (2020). İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. Endüstri Mühendisliği, 31(1), 18 - 27. |
| Chicago | Tutumlu Büşra,Aygün Berna,Saraç Tugba İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. Endüstri Mühendisliği 31, no.1 (2020): 18 - 27. |
| MLA | Tutumlu Büşra,Aygün Berna,Saraç Tugba İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. Endüstri Mühendisliği, vol.31, no.1, 2020, ss.18 - 27. |
| AMA | Tutumlu B,Aygün B,Saraç T İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. Endüstri Mühendisliği. 2020; 31(1): 18 - 27. |
| Vancouver | Tutumlu B,Aygün B,Saraç T İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI. Endüstri Mühendisliği. 2020; 31(1): 18 - 27. |
| IEEE | Tutumlu B,Aygün B,Saraç T "İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI." Endüstri Mühendisliği, 31, ss.18 - 27, 2020. |
| ISNAD | Tutumlu, Büşra vd. "İŞÇİLERİN SAĞLIK VE YETENEK SEVİYELERİNE GÖRE İŞ İSTASYONLARINA KISMİ YA DA TAM KAPASİTELİ OLARAK ATANMASI PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI". Endüstri Mühendisliği 31/1 (2020), 18-27. |
