TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK

DAYIOĞLU, Hayri; YILMAZ, Ayhan; başaran, gamze

TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK

Hayri DAYIOĞLU, (Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Kütahya, Türkiye)

Ayhan YILMAZ, (Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Kütahya, Türkiye)

Gamze BAŞARAN (Eskişehir Acıbadem Hastanesi, Eskibağlar Tepebaşı, Eskişehir, Türkiye)

Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi

30 0

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 74 - 90 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-12-2020

TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK

Öz:

Biyokaçakçılık belli bir bölgedeki ve o bölgeye has endemik bitki ve hayvanların yetkili makamlarınizni olmadan toplanıp yurt dışına kaçırılmasıdır. Ülkemizin zengin biyolojik çeşitliliği ve elverişlicoğrafi konumu gereği kaçakçıların ilgi odağı haline gelmiştir. Biyokaçakçılığın en fazla hangibölgelerde karşılaşıldığı, hangi endemik bitki ve hayvanların toplandığı ve hangi alanlarda kullanılmaküzere kaçırıldığı sorusu ile karşılaşıldığında bitkilerde Lale, Salep, Kardelen hayvanlarda ise kelebekbaşta olmak üzere, bazı böcek çeşitleri ve yılan öne çıkmaktadır. Kaçırılan endemik türlerin özellikle tıpalanında ilaç, kozmetik ve koleksiyon amacı ile kaçırıldığı ortaya çıkmıştır. Biyokaçakçılık ilemücadele kapsamında giriş-çıkışın yapılacağı sınır bölgelerinde alınacak önlemlerin belirlenmesi veuygulanması, gümrük personellerinin gerekli eğitimi almasının sağlanması ve bu konudabilinçlendirilmesi, alanında uzman biyologların görevlendirilmesinin sağlanması, vatandaşlarınbilinçlendirilmesi ile gerekli hukuki düzenlemeler yapılarak türlerin çeşitliliğinin korunmasıhedeflenmektedir.

Anahtar Kelime:

BIO-SMUGGLING IN TURKEY

Öz:

Bio-smuggling is missing of the endemic plants and animals in a particular region to abroad without permission of the competent authorities. Our country's rich biological diversity and favorable geographical location has become the center of attention of the smugglers. The plants are tulip, salep, snowdrop and the animals are the butterfly, snake and insect for the answer for in which regions are the most common and which endemic plants and animals are encountered and in which areas used. Smuggled endemic species are used for especially in medicine, cosmetics and for collections. In order to struggle with bio-smuggling determination of prevention measures and implementation for the border between entry and exit, training and raising awareness of this issue for customs personnel, assignmentof specialist biologists, ensuring that citizens are aware of the necessary legal arrangements for protecting of diversity of species.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Özbek, K., (2014), Türkiye Tohum Gen Bankası, Biyokaçakçılıkla Mücadele Projesi, Ankara.
[2] Göçmen, B., Atatür, M. K., Budak, A., Bahar, H., Yildiz, M. Z., Alpagut-Keskin, N., (2009), Taxonomic notes on the snakes of Northern Cyprus, with observations on their morphologies and ecologies, Animal Biology, Volume 59, Issue 1, pg. 1 – 30.
[3] Gül, A., (1996), Ülkemizdeki Biyolojik Çeşitlilik, Sorunlar ve Öneriler, Ağaçkakan Ekoloji Dergisi sayı: 28 s:41-46, İzmir.
[4] Çepel, N., (1997), Biyoçeşitlilik Önemi ve Korunması Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı Yayınları 15, s. 1-40, İstanbul.
[5] Bülbül, U., Kurnaz, M., Eroğlu, A.İ., Koç, H. ve Kutrup, B., (2016), Age and growth of the redbelied lizard, Darevskia parvula Animal Biology, Volume 66, Issue 1, pg. 81 – 95.
[6] Bacak, E., (2014), İ.Ü. OMYO Avcılık ve Yaban Hayatı Programı Türkiye’nin Fauna Zenginliği (İstanbul üniversitesi kongre merkezi 26 Haziran).
[7] Terzioğlu, E., (2007), Biyolojik Çeşitlilik ve Gen kaynakları Şube Müdürlüğü Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (Türkiye’nin Biyolojik Çeşitliliğine İlişkin Genel Bilgi, Biyolojik Çeşitliliği Koruma Çalışmaları Ve Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi Ve Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi ve Eylem Planı (UBSEP).
[8] Uzun, N., Özsoy, S. ve Keleş, Ö., (2010), Öğretmen Adaylarının Biyolojik Çeşitlilik Kavramına Yönelik Görüşleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 3 (1), s.85-91.
[9] Elvan, D, O., (2014), İ.Ü. Orman Fakültesi Çevre Ve Orman Hukuku ABD Cites Sözleşmesi Ve Biyokaçakçılık Suçunun Hukuki Olarak İncelenmesi, Biyokaçakçılıkla Mücadele Çalıştayı Sonuç Raporu 26 Haziran, s.144-146.
[10] Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi ve Eylem Planı (UBSEP), (2007), http://www. nuhungemisi.gov.tr/DosyaRaporSunum/Belgeler/bb951776-e874-40ce-842b-d90ae82b6381. pdf
[11] Budak, A., ve Göçmen, B., (2008), Herpetoloji. Ege Üniversitesi Yayınları Fen Fakültesi Yayın No. 194.
[12] Schöni, R., (2005), The Use of Snake Venom-Derived Compounds for New Functional Diagnostic Test Kits in the Field of Haemostasis. PAthophysiol. Haemost. Thromb., 34, pp.234–240.
[13] Batchelor, W. B., Tolleson, T. R., Huang, Y., (2002), Randomized COMparison of Platelet Inhibition With Abciximab, TiRofiban and Eptifibatide During Percutaneous Coronary Intervention in Acute Coronary Syndromes: The COMPARE Trial. Circulation, 106, s. 1470-1476.
[14] Zeymer, U., Wienbergen, H., (2007), A Review of Clinical Trials with Eptifibatide in Cardiology. Cardiovascular Drug Reviews, 25 (4), pp. 301–315.
[15] Özhatay, N., (2007), İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Botanik Anabilim Dalı Türkiye’nin Olağan Üstü Bitki Zenginliği.
[16] Kürschner, H., (2008), Biogeography of South-West Asian Bryophytes – With Special Emphasis on the Tropical Element. Turkish Journalof Botany, 32, pp.433-446.
[17] Ioset, J. R., Marston, A., Mahabir, P. G.. Hostettmann, K., (2001), A methylflavan with free radical scavenging properties from Pancratium littorale. Fitoterapia, 72, s35–39.
[18] Sharma, O. P., (2009), "Liliaceae". Plant Taxonomy (2 ed.). Tata McGraw-Hill Education. pp. 490–494. ISBN 978-1-259-08137-8.
[19] Solak, M., H., Işıloğlu, M., Kalmış, E., Allı H., (2007), Macrofungi ofTurkey Checklist, Üniversiteliler Ofset, İzmir.
[20] Iqbal, M., (1993), International trade in non-wood forest products: an overview, Working Paper Misc/93/11. Rome, Italy: Food and Agriculture Organization of the United Nations. Sec. 7.1 http://www.fao.org/documents/show_cdr.asp?url_file=/docrep /x5326e/x5326e00.htm.
[21] Crisan, E.V., Sands, A., (1978), Nutritional value. In: Chang, S.T., Hayes, W.A., eds. The biology and cultivation of edible mushrooms. New York: Academic Pres. Pp.137-168.
[22] Pilz, D., Weber, N. S., Carter, M. C., (2004), Productivity and diversity of morel mushrooms in healthy, burned and insect-damaged forests of northeastern Oregon. Forest Ecology and Management. 198, pp.367-386.
[23] Keçeli, T., Yaprak, E., Allı, E., Danışman, T.,Yorulmaz, T.,Kılıçarslan, H.,Demircan, A., Kocuklu, B., Erdoğan, S., (2013), Biyokaçakçılıkla Mücadele Rehberi Orman Ve Su İşleri Bakanlığı Baskı, 2013, Ankara.
[24] Doğan, A., Dağlı, E., Özcan, T., Bakır, K., Ergen, Z., Önen, M., Katağan, T., (2007), Türkiye denizlerinde dağılım gösteren ekonomik öneme sahip omurgasızlar, Türk sucul Yaşam Dergisi, sayı: 5-8, s.36-44.
[25] Demirsoy, A., (1992), Yaşamın Temel Kuralları, Omurgasızlar/Böcekler, Meteksan Matbaacılık, 915, Ankara
[26] Atay, E., (2008), Böceklerin Genel Özellikleri, Toplanması ve Koleksiyon Teknikleri. Ekolojik Okuryazarlık, s. 108-125.
[27] Serin, M., (2010), Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, http://bursaobm.ogm.gov.tr/Documents/FikirBahcesi/16/bocek_agac.pdf
[28] Koçak, A.O. ve Kemal, M., (2007), Revised and annotated checklist of the Lepidoptera of Turkey. Cent. ent. Stud., Priamus Suppl. 8, pp. 1-150, 2 Tables.
[29] Sözen, M., (2013), Kelebekler, Doğanın Sessiz Kanatları Zonguldak Karaelmas Üniversitesi.
[30] Kuru, M., (2004), Türkiye İçsu Balıklarının Son Sistematik Durumu. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 24, sayı 3, s.1-21. Fauna of Turkey (Hymenoptera: Formicidae), Zootaxa, 3548, s.1– 38.
[31] Bahadır M. ve Emet, K., (2013), Anadolu’da Yayılış Gösteren Omurgalı Endemik Fauna Elemanlarının CBS İle Dağılış Alanlarının Haritalanması, The Journal Of International Social Research, 6, s.34-50.
[32] Dönmez, H., H., Sur, E., Boydak, M., (2007), Kangal Balıklarının (Garra Rufa) Perifer Kan Lökositlerinde Alfa- Naftil Asetat Esteraz Aktivitesinin Belirlenmesi Vet. Bil. Derg. cilt. 23, sayı: 2, ss. 81.
[33] Şimşek, Ö., (2011), Nature and liverworts 13/12 2011) Doğa Casusluğu ve Türkiye’nin Genetik Zenginliği.
[34] Sahney, S., Benton, M. J., (2008), "Recovery from the most profound mass extinction of all time". Proceedings of the Royal Society B: BiologicalSciences. 275 (1636):759- 65. doi:10.1098/rspb.2007.1370. PMC 2596898. PMID 18198148.
[35] Soulé Michael, E., Wilcox Bruce, A., (1980), Conservation biology: an evolutionary-ecological perspective. Sunderland, Mass: Sinauer Associates. ISBN 978-0-87893-800-1.
[36] Soulé Michael, E., (1986), "What is Conservation Biology?". BioScience. American Institute of Biological Sciences. 35(11): 727–34. doi:10.2307/1310054. JSTOR 1310054.
[37] Soule Michael, E., (1986), Conservation Biology: The Science of Scarcity and Diversity. Sinauer Associates. p. 584. ISBN 978-0-87893-795-0.
[38] Hunter Malcolm, L., (1996), Fundamentals of conservation biology. Oxford: Blackwell Science. ISBN 978-0-86542-371-8.
[39] Meffe Gary K., Groom, M. J., (2006), Principles of conservation biology (3rd ed.). Sunderland, Mass: Sinauer Associates. ISBN 978-0-87893-518-5.
[40] http://www. gtb.gov.tr/formlar/onlineihbar.aspx
[41] http://www.milliparklar.gov.tr/DKMP/Files/baip_rehber_yabanci.pdf
[42] Sümer, Ç., G., (2016), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İBBF Dergisi Nisan, 11(1), s.207-30, Çevresel Ve Milli Güvenlik Boyutları Açısından Biyolojik Çeşitlilik Ve Tehlikeler.
[43] Dov Sax, (2008). The Proceedings of the National Academy of Sciences Archived July 6, 2012, at the Wayback Machine.
[44] Kıyak, S., (2000), Entomolojik Müze Metotları, VII+201 s., 75, Öğün Matbaası, Ankara.
[45] Biyokaçakçılıkla Mücadele Çalıştayı Sonuç Raporu, (2014), (İstanbul Üniversitesi Kongre Merkezi 26 Haziran 2014), http://www.milliparklar.gov.tr/belgeler/istanbul_bc_rapor.pdf
[46] http://www.appsaljazeera.com/interactive/endemik/endemik/index.html
[47] wipo.int/edocs/mdocs/tk/en/wipo_iptk_ank_16/wipo_iptk_ank_16_presentation_kilincarslan.pdf
[48] Özçelik, H., (2010), New Records and Systematical Contributions to Garden Roses of Türkiye, The Herb. Journal of Systematic Botany, 17(1), pp.9-42.
[49] Özçelik, H., (2013), General Appearances of Turkish Roses, SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(1), s.29-42.

APA	DAYIOĞLU H, YILMAZ A, başaran g (2019). TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. , 74 - 90.
Chicago	DAYIOĞLU Hayri,YILMAZ Ayhan,başaran gamze TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. (2019): 74 - 90.
MLA	DAYIOĞLU Hayri,YILMAZ Ayhan,başaran gamze TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. , 2019, ss.74 - 90.
AMA	DAYIOĞLU H,YILMAZ A,başaran g TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. . 2019; 74 - 90.
Vancouver	DAYIOĞLU H,YILMAZ A,başaran g TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. . 2019; 74 - 90.
IEEE	DAYIOĞLU H,YILMAZ A,başaran g "TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK." , ss.74 - 90, 2019.
ISNAD	DAYIOĞLU, Hayri vd. "TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK". (2019), 74-90.

APA	DAYIOĞLU H, YILMAZ A, başaran g (2019). TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 0(43), 74 - 90.
Chicago	DAYIOĞLU Hayri,YILMAZ Ayhan,başaran gamze TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 0, no.43 (2019): 74 - 90.
MLA	DAYIOĞLU Hayri,YILMAZ Ayhan,başaran gamze TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.43, 2019, ss.74 - 90.
AMA	DAYIOĞLU H,YILMAZ A,başaran g TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(43): 74 - 90.
Vancouver	DAYIOĞLU H,YILMAZ A,başaran g TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(43): 74 - 90.
IEEE	DAYIOĞLU H,YILMAZ A,başaran g "TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK." Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 0, ss.74 - 90, 2019.
ISNAD	DAYIOĞLU, Hayri vd. "TÜRKİYE’DE BİYOKAÇAKÇILIK". Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 43 (2019), 74-90.