Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini

Esra SİVARİ, (Karatekin Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektrik-Elektronik Mühendisliği ABD, Çankırı/TÜRKİYE)
Gözde KAHRAMAN, (Karatekin Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektrik-Elektronik Mühendisliği ABD, Çankırı/TÜRKİYE)
Zafer CİVELEK (Karatekin Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Çankırı/TÜRKİYE)
El-Cezerî Journal of Science and Engineering
4 1
Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 808 - 816 Metin Dili: Türkçe DOI: DOI :10.31202/ecjse.581844 İndeks Tarihi: 19-12-2020

Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini

Öz:
Bulanık mantık, klasik mantıktaki doğru yanlışın yanı sıra doğruyu derecelendiren mantık çeşididir ve sağlık alanında birçok problemin çözümünde uzman kişilere yardımcı olmaktadır. Başlangıç anestezik ilaç dozunun ayarlanmasındaki karar, hastanın yaşı, kilosu, boyu, daha önce geçirdiği cerrahi operasyonlar ve yandaş hastalıkları gibi etmenlere dayanarak uzmanlar tarafından verilir. Bu çalışmada, en yaygın kullanılan genel anestezi ilaçlarından propofolün, başlangıç dozunun hesaplanmasında bulanık mantık kullanılmıştır. Çalışma bulanık mantık kullanarak girişte hastanın yaş, vücut kitle indeksi (VKİ) ve Amerikan Anestezistler Derneği’nin (AAD) belirlediği hasta sınıfını alarak çıkışta hastaya verilmesi gereken propofol başlangıç dozunu (PBD) kg/mg cinsinden vermektedir. Çalışmada başlangıç dozunun, premedikasyon yapılmadığı varsayılarak ilave ilaç kullanılmadan hesaplanması esas alınmıştır. Birden fazla anestezi uzmanının yardımı alınarak kural tabanı oluşturulmuştur. Çalışma sonunda bulunan propofol doz değerleri uzman doktorların değerlerine oldukça yakın çıkmıştır. Bu sebeple bu çalışmada kullanılan bulanık mantık tahmincisi anestezi uzmanlarına destek sağlayıcı olarak değerlendirilebilir.
Anahtar Kelime:

Estimation of Initial Dose of Propofol Used in General Anesthesia with Fuzzy Logic

Öz:
Fuzzy logic is the type of logic that defines correctness, error and rating of classical logic. It assists specialists in healthcare sector in solving various problems. Initial doses of anesthetic medication prescriptions are given by specialists based on age, weight, height, previous surgical operations and comorbidities. In this study, fuzzy logic is used to estimate propofol initial doses (PID) from common anesthesia medications. It uses fuzzy logic to previse propofol initial doses estimated in kg/mg for general anesthesia depending on age, body mass index (BMI), the American Society of Anesthesiologists’ (ASA) classification of diseases and identifying disease groups. Initial doses are to be calculated without additional medication, assuming no premedication is applied. The rule base is established through assistance of anesthesiologists. Propofol dose values found with fuzzy logic are similar to the values of physicians. Therefore, the fuzzy logic estimator used in this study can support anesthesia specialists.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1]. L. A. Zadeh, “Fuzzy Sets-Information and Control-1965,” Inf. Control, 1965.
  • [2]. T. J.Ross, Fuzzy Logic With Engineering. 2010.
  • [3]. J. A. Mendez et al., “Improving the anesthetic process by a fuzzy rule based medical decision system,” Artif. Intell. Med., vol. 84, pp. 159–170, 2018.
  • [4]. B. A. Sproule, C. A. Naranjo, and I. B. Türksen, “Fuzzy pharmacology: Theory and applications,” Trends Pharmacol. Sci., vol. 23, no. 9, pp. 412–417, 2002.
  • [5]. M. M. Neckebroek, T. De Smet, and M. M. R. F. Struys, “Automated Drug Delivery in Anesthesia,” Curr. Anesthesiol. Rep., vol. 3, no. 1, pp. 18–26, 2013.
  • [6]. L. Merigo, F. Padula, N. Latronico, M. Paltenghi, and A. Visioli, “Optimized PID control of propofol and remifentanil coadministration for general anesthesia,” Commun. Nonlinear Sci. Numer. Simul., vol. 72, pp. 194–212, 2019.
  • [7]. S. Hossein, S. Hosseini, M. Khazaei, Z. A. Khomarlou, and H. Geramipour, “Controlling the Depth of Anesthesia Using Adaptive Fuzzy Sliding Mode Control Strategy,” vol. 5, no. 16, pp. 2313–2326, 2015.
  • [8]. P. Sable, V. V Khanvikar, P. Sable, and V. V Khanvilkar, “Pharmaceutical Applications of Artificial Intelligence,” Int. J. Pharma Res. Heal. Sci., vol. 6, no. 2, pp. 2342–2387, 2018.
  • [9]. N. Allahverdi, “Applied Mathematics , Electronics and Computers Design of Fuzzy Expert Systems and Its Applications in Some Medical Areas,” 2014.
  • [10]. M. Bazoon and K. I. Shuhuan, “Fuzzy logic pharmacokinetic modeling  : Application to lithium concentration prediction.”
  • [11]. C. A. Naranjo, K. E. Bremner, and I. B. Turksen, “Using tizzy logic to predict response to citalopram in alcohol dependence.”
  • [12]. I. Saritas, I. A. Ozkan, and N. Allahverdi, “Determination of the drug dose by fuzzy expert system in treatment of chronic intestine inflammation Determination of the drug dose by fuzzy expert system,” no. June 2015, 2009.
  • [13]. Z. (Esener) Kayhan, Klinik anestezi. Logos, 1997.
  • [14]. “Türk Anesteziyoloji Ve Reanimasyon Derneği (Tard) Anestezi Uygulama Kılavuzları Preoperatif Değerlendirme,” 2015.
  • [15]. G. Anestezİ and İ. İ. V Bolus, “Dr. Gülden Kesriklioğlu,” 2006.
APA Sivari E, Kahraman G, CİVELEK Z (2019). Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. , 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
Chicago Sivari Esra,Kahraman Gözde,CİVELEK Zafer Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. (2019): 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
MLA Sivari Esra,Kahraman Gözde,CİVELEK Zafer Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. , 2019, ss.808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
AMA Sivari E,Kahraman G,CİVELEK Z Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. . 2019; 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
Vancouver Sivari E,Kahraman G,CİVELEK Z Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. . 2019; 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
IEEE Sivari E,Kahraman G,CİVELEK Z "Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini." , ss.808 - 816, 2019. DOI :10.31202/ecjse.581844
ISNAD Sivari, Esra vd. "Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini". (2019), 808-816. https://doi.org/DOI :10.31202/ecjse.581844
APA Sivari E, Kahraman G, CİVELEK Z (2019). Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. El-Cezerî Journal of Science and Engineering, 6(3), 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
Chicago Sivari Esra,Kahraman Gözde,CİVELEK Zafer Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. El-Cezerî Journal of Science and Engineering 6, no.3 (2019): 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
MLA Sivari Esra,Kahraman Gözde,CİVELEK Zafer Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. El-Cezerî Journal of Science and Engineering, vol.6, no.3, 2019, ss.808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
AMA Sivari E,Kahraman G,CİVELEK Z Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. El-Cezerî Journal of Science and Engineering. 2019; 6(3): 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
Vancouver Sivari E,Kahraman G,CİVELEK Z Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini. El-Cezerî Journal of Science and Engineering. 2019; 6(3): 808 - 816. DOI :10.31202/ecjse.581844
IEEE Sivari E,Kahraman G,CİVELEK Z "Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini." El-Cezerî Journal of Science and Engineering, 6, ss.808 - 816, 2019. DOI :10.31202/ecjse.581844
ISNAD Sivari, Esra vd. "Genel Anestezide Kullanılan Propofolün Başlangıç Dozunun Bulanık Mantık ile Tahmini". El-Cezerî Journal of Science and Engineering 6/3 (2019), 808-816. https://doi.org/DOI :10.31202/ecjse.581844
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 16:8

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları